ANG 939, Guru Granth Sahib ji (hindi punjabi english)


Download SGGS PDF Daily Updates ADVERTISE HERE

Gurbani LangMeanings
ਪੰਜਾਬੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅਰਥ
हिंदी हिंदी अर्थ
English Eng meaning
Info (Author / Raag / Bani / Source)

ਤੀਰਥਿ ਨਾਈਐ ਸੁਖੁ ਫਲੁ ਪਾਈਐ ਮੈਲੁ ਨ ਲਾਗੈ ਕਾਈ ॥

तीरथि नाईऐ सुखु फलु पाईऐ मैलु न लागै काई ॥

Teerathi naaeeai sukhu phalu paaeeai mailu na laagai kaaee ||

ਤੀਰਥ ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ; ਇਸ ਦਾ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ 'ਸੁਖ', ਤੇ (ਮਨ ਨੂੰ) ਕੋਈ ਮੈਲ (ਭੀ) ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ ।

हम तीर्थों में स्नान करते हैं और इसका सुख रूपी फल प्राप्त करते हैं और मन को जरा भी अहम् की मैल नहीं लगती।

We bathe at sacred shrines of pilgrimage, and obtain the fruits of peace; not even an iota of filth sticks to us.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਗੋਰਖ ਪੂਤੁ ਲੋਹਾਰੀਪਾ ਬੋਲੈ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਬਿਧਿ ਸਾਈ ॥੭॥

गोरख पूतु लोहारीपा बोलै जोग जुगति बिधि साई ॥७॥

Gorakh pootu lohaareepaa bolai jog jugati bidhi saaee ||7||

ਗੋਰਖਨਾਥ ਦਾ ਚੇਲਾ ਲੋਹਾਰੀਪਾ ਬੋਲਿਆ ਕਿ ਇਹੀ ਹੈ ਜੋਗ ਦੀ ਜੁਗਤੀ, ਜੋਗ ਦੀ ਵਿਧੀ ॥੭॥

गोरख का पुत्र लोहारीपा कहता है केि योग की युक्ति यही है॥ ७ ॥

this is the Way of Yoga." Luhaareepaa, the disciple of Gorakh says. ||7||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਹਾਟੀ ਬਾਟੀ ਨੀਦ ਨ ਆਵੈ ਪਰ ਘਰਿ ਚਿਤੁ ਨ ਡੋੁਲਾਈ ॥

हाटी बाटी नीद न आवै पर घरि चितु न डोलाई ॥

Haatee baatee need na aavai par ghari chitu na daolaaee ||

(ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਕਥਨ) ਹੇ ਨਾਨਕ! ਅਸਲ (ਗਿਆਨ ਦੀ) ਵਿਚਾਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਧੰਧਿਆਂ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਾਹ ਆਵੇ (ਭਾਵ, ਧੰਧਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਨਾਹ ਗ਼ਰਕ ਹੋ ਜਾਏ), ਪਰਾਏ ਘਰ ਵਿਚ ਮਨ ਨੂੰ ਡੋਲਣ ਨਾਹ ਦੇਵੇ;

(गुरु जी सिद्धों को उपदेश देते हुए कहते हैं कि) जीव को बाजारों एवं नगरों में अज्ञानता की निद्रा नहीं आनी चाहिए और न ही पराई नारी के रूप को देखकर उसका मन डगमगाना चाहिए।

In the stores and on the road, do not sleep; do not let your consciousness covet anyone else's home.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮਨੁ ਟੇਕ ਨ ਟਿਕਈ ਨਾਨਕ ਭੂਖ ਨ ਜਾਈ ॥

बिनु नावै मनु टेक न टिकई नानक भूख न जाई ॥

Binu naavai manu tek na tikaee naanak bhookh na jaaee ||

(ਪਰ) ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਮਨ ਟਿਕ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਤੇ (ਮਾਇਆ ਦੀ) ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਹਟਦੀ ਨਹੀਂ ।

किन्तु नाम के बिना जीव का मन टिक कर नहीं बैठता और न ही उसकी तृष्णा की भूख मिटती है।

Without the Name, the mind has no firm support; O Nanak, this hunger never departs.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਹਾਟੁ ਪਟਣੁ ਘਰੁ ਗੁਰੂ ਦਿਖਾਇਆ ਸਹਜੇ ਸਚੁ ਵਾਪਾਰੋ ॥

हाटु पटणु घरु गुरू दिखाइआ सहजे सचु वापारो ॥

Haatu pata(nn)u gharu guroo dikhaaiaa sahaje sachu vaapaaro ||

(ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ) ਸਤਿਗੁਰੂ ਨੇ (ਨਾਮ ਵਿਹਾਝਣ ਦਾ ਅਸਲ) ਟਿਕਾਣਾ, ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਘਰ ਵਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਉਹ (ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਧੰਧਿਆਂ ਵਿਚ ਭੀ) ਅਡੋਲ ਰਹਿ ਕੇ 'ਨਾਮ' ਵਿਹਾਝਦਾ ਹੈ ।

जिस व्यक्ति को गुरु ने उसके अन्तर्मन में शरीर रूपी नगर, दसम द्वार रूपी घर दिखा दिया है, वह सहज ही सत्य का व्यापार करता रहता है।

The Guru has revealed the stores and the city within the home of my own heart, where I intuitively carry on the true trade.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਖੰਡਿਤ ਨਿਦ੍ਰਾ ਅਲਪ ਅਹਾਰੰ ਨਾਨਕ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰੋ ॥੮॥

खंडित निद्रा अलप अहारं नानक ततु बीचारो ॥८॥

Khanddit nidraa alap ahaarann naanak tatu beechaaro ||8||

ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਨੀਂਦ ਭੀ ਘੱਟ ਤੇ ਖ਼ੁਰਾਕ ਭੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । (ਭਾਵ, ਉਹ ਚਸਕਿਆਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ) ॥੮॥

वह थोड़ी ही निद्रा करता है और थोड़ा-ही भोजन करता है। हे नानक ! यही हमारा तत्व विचार है॥ ८ ॥

Sleep little, and eat little; O Nanak, this is the essence of wisdom. ||8||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਦਰਸਨੁ ਭੇਖ ਕਰਹੁ ਜੋਗਿੰਦ੍ਰਾ ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਝੋਲੀ ਖਿੰਥਾ ॥

दरसनु भेख करहु जोगिंद्रा मुंद्रा झोली खिंथा ॥

Darasanu bhekh karahu joginddraa munddraa jholee khintthaa ||

ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ (ਕਿ ਜੋਗੀ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਹੇ ਨਾਨਕ!) ਜੋਗੀਆਂ ਦਾ ਮਤ ਸ੍ਵੀਕਾਰ ਕਰੋ, ਮੁੰਦ੍ਰਾ, ਝੋਲੀ ਤੇ ਗੋਦੜੀ ਪਹਿਨੋ ।

"(योगी गुरु जी से कहते हैं कि) योगीराज गोरखनाथ के पंथ का वेष धारण करो, कानों में मुद्रा, झोली एवं कफनी ग्रहण करो।

"Wear the robes of the sect of Yogis who follow Gorakh; put on the ear-rings, begging wallet and patched coat.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਬਾਰਹ ਅੰਤਰਿ ਏਕੁ ਸਰੇਵਹੁ ਖਟੁ ਦਰਸਨ ਇਕ ਪੰਥਾ ॥

बारह अंतरि एकु सरेवहु खटु दरसन इक पंथा ॥

Baarah anttari eku sarevahu khatu darasan ik pantthaa ||

ਛੇ ਭੇਖਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਜੋਗੀ ਪੰਥ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਫ਼ਿਰਕੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਾਡੇ 'ਆਈ ਪੰਥ' ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰੋ ।

योगियों के बारह वेषों में से गोरख वाले इस वेष को ही धारण करो, यह शास्त्रों में बताए हुए छ: पंथों में से एक श्रेष्ठ पंथ है।

Among the twelve schools of Yoga, ours is the highest; among the six schools of philosophy, ours is the best path.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਇਨ ਬਿਧਿ ਮਨੁ ਸਮਝਾਈਐ ਪੁਰਖਾ ਬਾਹੁੜਿ ਚੋਟ ਨ ਖਾਈਐ ॥

इन बिधि मनु समझाईऐ पुरखा बाहुड़ि चोट न खाईऐ ॥

In bidhi manu samajhaaeeai purakhaa baahu(rr)i chot na khaaeeai ||

ਹੇ ਪੁਰਖਾ! ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨ ਨੂੰ ਅਕਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਮੁੜ (ਮਾਇਆ ਦੀ) ਚੋਟ ਨਹੀਂ ਖਾਈਦੀ ।

हे महापुरुष ! जो व्यक्ति इस विधि द्वारा मन को समझा लेता है, वह पुनः आवागमन की चोटें नहीं खाता।

This is the way to instruct the mind, so you will never suffer beatings again.""

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕੁ ਬੋਲੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੂਝੈ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਇਵ ਪਾਈਐ ॥੯॥

नानकु बोलै गुरमुखि बूझै जोग जुगति इव पाईऐ ॥९॥

Naanaku bolai guramukhi boojhai jog jugati iv paaeeai ||9||

(ਉੱਤਰ:) ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋਇਆਂ ਮਨੁੱਖ (ਮਨ ਨੂੰ ਸਮਝਾਣ ਦਾ ਢੰਗ) ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਜੋਗ ਦੀ ਜੁਗਤਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਭਦੀ ਹੈ (ਕਿ) ॥੯॥

गुरु नानक कहते हैं कि योग की युक्ति तो यूं प्राप्त होती है कि जीव गुरुमुख बनकर सत्य का बोध कर ले॥ ९ ॥

Nanak speaks: the Gurmukh understands; this is the way that Yoga is attained. ||9||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਅੰਤਰਿ ਸਬਦੁ ਨਿਰੰਤਰਿ ਮੁਦ੍ਰਾ ਹਉਮੈ ਮਮਤਾ ਦੂਰਿ ਕਰੀ ॥

अंतरि सबदु निरंतरि मुद्रा हउमै ममता दूरि करी ॥

Anttari sabadu niranttari mudraa haumai mamataa doori karee ||

ਮਨ ਵਿਚ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਰਸ ਵਸਾਣਾ-ਇਹ (ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ) ਮੁੰਦ੍ਰਾਂ (ਪਾਉਣੀਆਂ) ਹਨ, (ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵਸਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ) ਆਪਣੀ ਹਉਮੈ ਅਤੇ ਮਮਤਾ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ;

"(गुरु जी योगियों को समझाते हैं कि) जिस व्यक्ति ने अपना अहम् एवं ममता दूर कर ली है, वह अपने अन्तर्मन में अनहद शब्द को सुनता रहता है और यही उसके कानों की मुद्राएँ हैं।

Let constant absorption in the Word of the Shabad deep within be your ear-rings; eradicate egotism and attachment.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ਨਿਵਾਰੈ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸੁ ਸਮਝ ਪਰੀ ॥

कामु क्रोधु अहंकारु निवारै गुर कै सबदि सु समझ परी ॥

Kaamu krodhu ahankkaaru nivaarai gur kai sabadi su samajh paree ||

ਕਾਮ, ਕ੍ਰੋਧ ਅਤੇ ਅਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਹਣੀ ਸੂਝ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ऐसे ही वह काम, क्रोध एवं अहंकार को दूर कर लेता है, परन्तु गुरु के शब्द द्वारा ही सुमति प्राप्त होती है।

Discard sexual desire, anger and egotism, and through the Word of the Guru's Shabad, attain true understanding.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਖਿੰਥਾ ਝੋਲੀ ਭਰਿਪੁਰਿ ਰਹਿਆ ਨਾਨਕ ਤਾਰੈ ਏਕੁ ਹਰੀ ॥

खिंथा झोली भरिपुरि रहिआ नानक तारै एकु हरी ॥

Khintthaa jholee bharipuri rahiaa naanak taarai eku haree ||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸਭ ਥਾਈਂ ਵਿਆਪਕ ਸਮਝਣਾ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਗੋਦੜੀ ਤੇ ਝੋਲੀ ਹੈ ।

गुरु नानक कहते हैं कि एक परमात्मा ही जीव को भवसागर से पार करवाता है और उस सर्वव्यापक का सिमरन करना ही जीव के लिए कफनी एवं झोली धारण करना है।

For your patched coat and begging bowl, see the Lord God pervading and permeating everywhere; O Nanak, the One Lord will carry you across.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਸਾਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਸਾਚੀ ਨਾਈ ਪਰਖੈ ਗੁਰ ਕੀ ਬਾਤ ਖਰੀ ॥੧੦॥

साचा साहिबु साची नाई परखै गुर की बात खरी ॥१०॥

Saachaa saahibu saachee naaee parakhai gur kee baat kharee ||10||

ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਸੱਚੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਇਹ ਨਿਰਨਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹੀ (ਮਾਇਆ ਦੀ ਚੋਟ ਤੋਂ) ਬਚਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਭੀ ਸਦਾ ਟਿਕੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ॥੧੦॥

सबका मालिक प्रभु सत्य है, उसकी महिमा भी सत्य है, वह जीव परख लेता है कि गुरु की बात ही उत्तम है॥ १० ॥

True is our Lord and Master, and True is His Name. Analyze it, and you shall find the Word of the Guru to be True. ||10||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਊਂਧਉ ਖਪਰੁ ਪੰਚ ਭੂ ਟੋਪੀ ॥

ऊंधउ खपरु पंच भू टोपी ॥

Undhau khaparu pancch bhoo topee ||

ਸੰਸਾਰਕ ਖ਼ਾਹਸ਼ਾਂ ਵਲੋਂ ਮੁੜੀ ਹੋਈ ਸੁਰਤ ਉਸ (ਮਨੁੱਖ) ਦਾ ਖੱਪਰ ਹੈ, ਪੰਜ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਦੈਵੀ ਗੁਣ ਉਸ ਦੀ ਟੋਪੀ ਹੈ,

जिसने अपने मन को विषय-विकारों से उलटा लिया है, यही उसका खप्पर है। आकाश, वायु अग्नि, जल एवं धरती इन पाँच भूतत्वों के गुण ही उसकी टोपी है।

Let your mind turn away in detachment from the world, and let this be your begging bowl. Let the lessons of the five elements be your cap.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਾਂਇਆ ਕੜਾਸਣੁ ਮਨੁ ਜਾਗੋਟੀ ॥

कांइआ कड़ासणु मनु जागोटी ॥

Kaaniaa ka(rr)aasa(nn)u manu jaagotee ||

ਸਰੀਰ (ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਮਲ ਰੱਖਣਾ) ਉਸ ਦਾ ਦੱਭ ਦਾ ਆਸਣ ਹੈ, (ਵੱਸ ਵਿਚ ਆਇਆ ਹੋਇਆ) ਮਨ ਉਸ ਦੀ ਲੰਗੋਟੀ ਹੈ,

जिसने काया को पवित्र कर लिया है, यही उसका कुश का आसन है और मन को वशीभूत करना ही उसकी लंगोटी है।

Let the body be your meditation mat, and the mind your loin cloth.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਸੰਜਮੁ ਹੈ ਨਾਲਿ ॥

सतु संतोखु संजमु है नालि ॥

Satu santtokhu sanjjamu hai naali ||

ਸਤ ਸੰਤੋਖ ਤੇ ਸੰਜਮ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ (ਤਿੰਨ ਚੇਲੇ) ਹਨ

सत्य, संतोष एवं संयम-यह शुभ गुण उसके साथ रहने वाले साथी हैं।

Let truth, contentment and self-discipline be your companions.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਸਮਾਲਿ ॥੧੧॥

नानक गुरमुखि नामु समालि ॥११॥

Naanak guramukhi naamu samaali ||11||

ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਜੋ ਮਨੁੱਖ) ਗੁਰੂ ਦੀ ਰਾਹੀਂ (ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ) ਨਾਮ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੧੧॥

हे नानक ! ऐसा जीव गुरुमुख बनकर नाम-स्मरण करता रहता है ॥११ ॥

O Nanak, the Gurmukh dwells on the Naam, the Name of the Lord. ||11||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਕਵਨੁ ਸੁ ਗੁਪਤਾ ਕਵਨੁ ਸੁ ਮੁਕਤਾ ॥

कवनु सु गुपता कवनु सु मुकता ॥

Kavanu su gupataa kavanu su mukataa ||

(ਪ੍ਰਸ਼ਨ:) ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਕੌਣ ਹੈ? ਉਹ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਮੁਕਤ ਹੈ?

"(सिद्ध योगी गुरु नानक देव जी से प्रश्न करते हैं-) वह कौन है, जो गुप्त रहता है ? वह कौन है जो बन्धनों से मुक्त है?"

"Who is hidden? Who is liberated?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਵਨੁ ਸੁ ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਜੁਗਤਾ ॥

कवनु सु अंतरि बाहरि जुगता ॥

Kavanu su anttari baahari jugataa ||

ਉਹ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਅੰਦਰੋਂ ਬਾਹਰੋਂ (ਭਾਵ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਨ ਭੀ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਇੰਦ੍ਰੇ ਭੀ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਹਨ) ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ?

वह कौन है, जो अन्दर-बाहर शब्द से जुड़ा रहता है ?"

Who is united, inwardly and outwardly?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਵਨੁ ਸੁ ਆਵੈ ਕਵਨੁ ਸੁ ਜਾਇ ॥

कवनु सु आवै कवनु सु जाइ ॥

Kavanu su aavai kavanu su jaai ||

(ਸਦਾ) ਜੰਮਦਾ ਮਰਦਾ ਕੌਣ ਹੈ?

वह कौन है, जो दुनिया में जन्म लेकर आता है और वह कौन है, जो चला जाता है ?"

Who comes, and who goes?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਵਨੁ ਸੁ ਤ੍ਰਿਭਵਣਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ॥੧੨॥

कवनु सु त्रिभवणि रहिआ समाइ ॥१२॥

Kavanu su tribhava(nn)i rahiaa samaai ||12||

ਤ੍ਰਿਲੋਕੀ ਦੇ ਨਾਥ ਵਿਚ ਲੀਨ ਕੌਣ ਹੈ? ॥੧੨॥

वह कौन है, जो आकाश, पाताल, पृथ्वी तीनों लोकों में समाया रहता है ?॥ १२॥

Who is permeating and pervading the three worlds?"" ||12||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਘਟਿ ਘਟਿ ਗੁਪਤਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮੁਕਤਾ ॥

घटि घटि गुपता गुरमुखि मुकता ॥

Ghati ghati gupataa guramukhi mukataa ||

(ਉੱਤਰ:) ਜੋ (ਪ੍ਰਭੂ) ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਉਹ ਗੁਪਤ ਹੈ; ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰਨ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ) ਮੁਕਤ ਹੈ ।

(गुरु नानक देव जी सिद्धों को उत्तर देते हैं कि) घट-घट में व्यापक परमात्मा गुप्त रहता है और गुरुमुख ही बन्धनों से मुक्त है और

He is hidden within each and every heart. The Gurmukh is liberated.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸਬਦਿ ਸੁ ਜੁਗਤਾ ॥

अंतरि बाहरि सबदि सु जुगता ॥

Anttari baahari sabadi su jugataa ||

ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਹੈ ਉਹ ਮਨ ਤੇ ਤਨ ਕਰ ਕੇ (ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ) ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ।

अन्दर बाहर व्यवहार करता हुआ शब्द से जुड़ा रहता है।

Through the Word of the Shabad, one is united, inwardly and outwardly.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਮਨਮੁਖਿ ਬਿਨਸੈ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥

मनमुखि बिनसै आवै जाइ ॥

Manamukhi binasai aavai jaai ||

ਮਨ ਦੇ ਪਿਛੇ ਤੁਰਨ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਜੰਮਦਾ ਮਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।

स्वेच्छाचारी प्राणी नाश हो जाता है और जन्म-मरण के चक्र में फँसा रहता है।

The self-willed manmukh perishes, and comes and goes.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਚਿ ਸਮਾਇ ॥੧੩॥

नानक गुरमुखि साचि समाइ ॥१३॥

Naanak guramukhi saachi samaai ||13||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਗੁਰਮੁਖ ਮਨੁੱਖ ਸੱਚੇ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੧੩॥

गुरु नानक का कथन है कि गुरुमुख सत्य में ही विलीन रहता है॥ १३॥

O Nanak, the Gurmukh merges in Truth. ||13||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਕਿਉ ਕਰਿ ਬਾਧਾ ਸਰਪਨਿ ਖਾਧਾ ॥

किउ करि बाधा सरपनि खाधा ॥

Kiu kari baadhaa sarapani khaadhaa ||

(ਪ੍ਰਸ਼ਨ:) (ਇਹ ਜੀਵ) ਕਿਵੇਂ (ਐਸਾ) ਬੱਝਾ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪਣੀ (ਮਾਇਆ ਇਸ ਨੂੰ) ਖਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ (ਤੇ ਇਹ ਅੱਗੋਂ ਆਪਣੇ ਬਚਾ ਲਈ ਭੱਜ ਭੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ)?

(सिद्ध दोबारा प्रश्न करते हैं कि) कोई मनुष्य बन्धनों में क्यों बंधा हुआ है ? और माया रूपी सर्पिणी ने क्यों ग्रास बना लिया है ?

"How is one placed in bondage, and consumed by the serpent of Maya?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਿਉ ਕਰਿ ਖੋਇਆ ਕਿਉ ਕਰਿ ਲਾਧਾ ॥

किउ करि खोइआ किउ करि लाधा ॥

Kiu kari khoiaa kiu kari laadhaa ||

(ਇਸ ਜੀਵ ਨੇ) ਕਿਵੇਂ (ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਲਾਭ) ਗੰਵਾ ਲਿਆ ਹੈ? ਕਿਵੇਂ (ਮੁੜ ਉਹ ਲਾਹਾ) ਲੱਭ ਸਕੇ?

किसी जीव ने क्योंकर सत्य को खो दिया है और क्योंकर सत्य को पा लिया है ?

How does one lose, and how does one gain?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਿਉ ਕਰਿ ਨਿਰਮਲੁ ਕਿਉ ਕਰਿ ਅੰਧਿਆਰਾ ॥

किउ करि निरमलु किउ करि अंधिआरा ॥

Kiu kari niramalu kiu kari anddhiaaraa ||

(ਇਹ ਜੀਵ) ਕਿਵੇਂ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੋ ਸਕੇ? ਕਿਵੇਂ (ਇਸ ਦੇ ਅੱਗੇ) ਹਨੇਰਾ (ਟਿਕਿਆ ਹੋਇਆ) ਹੈ?

जीव का मन कैसे निर्मल होता है और कैसे अज्ञानता का अंधेरा दूर होता है?

How does one become immaculate and pure? How is the darkness of ignorance removed?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਇਹੁ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰੈ ਸੁ ਗੁਰੂ ਹਮਾਰਾ ॥੧੪॥

इहु ततु बीचारै सु गुरू हमारा ॥१४॥

Ihu tatu beechaarai su guroo hamaaraa ||14||

ਜੋ ਇਸ ਅਸਲੀਅਤ ਨੂੰ (ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਵਿਚਾਰੇ, ਸਾਡੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਹੈ ॥੧੪॥

जो इस ज्ञान-तत्व का विचार करे, वही हमारा गुरु है॥ १४॥

One who understands this essence of reality is our Guru."" ||14||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਦੁਰਮਤਿ ਬਾਧਾ ਸਰਪਨਿ ਖਾਧਾ ॥

दुरमति बाधा सरपनि खाधा ॥

Duramati baadhaa sarapani khaadhaa ||

(ਉੱਤਰ:) (ਇਹ ਜੀਵ) ਭੈੜੀ ਮੱਤ ਵਿਚ (ਇਉਂ) ਬੱਝਾ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪਣੀ (ਮਾਇਆ ਇਸ ਨੂੰ) ਖਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ (ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਚਸਕਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਸ ਦਾ ਨਿਕਲਣ ਨੂੰ ਜੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ);

(गुरु नानक देव जी उत्तर देते हैं कि) मनुष्य को उसकी दुर्मति ने बन्धनों में बांध लिया है और माया रूपी सर्पिणी ने उसे निगल लिया है।

Man is bound by evil-mindedness, and consumed by Maya, the serpent.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਮਨਮੁਖਿ ਖੋਇਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਲਾਧਾ ॥

मनमुखि खोइआ गुरमुखि लाधा ॥

Manamukhi khoiaa guramukhi laadhaa ||

ਮਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਨੇ (ਜੀਵਨ ਦਾ ਲਾਹਾ) ਗਵਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਤੇ, ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਤੁਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇ ਖੱਟ ਲਿਆ ਹੈ ।

मनमुखी जीव ने सत्य को खो दिया है और गुरुमुख ने सत्य को पा लिया है।

The self-willed manmukh loses, and the Gurmukh gains.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਅੰਧੇਰਾ ਜਾਇ ॥

सतिगुरु मिलै अंधेरा जाइ ॥

Satiguru milai anddheraa jaai ||

(ਮਾਇਆ ਦੇ ਚਸਕਿਆਂ ਦਾ) ਹਨੇਰਾ ਤਾਂ ਹੀ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪਏ (ਭਾਵ, ਜੇ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਸਤੇ ਉਤੇ ਤੁਰਨ ਲੱਗ ਪਏ) ।

जिसका सतगुरु से साक्षात्कार हो जाता है, उसका अज्ञान रूपी अंधेरा दूर हो जाता है।

Meeting the True Guru, darkness is dispelled.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕ ਹਉਮੈ ਮੇਟਿ ਸਮਾਇ ॥੧੫॥

नानक हउमै मेटि समाइ ॥१५॥

Naanak haumai meti samaai ||15||

ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਮਨੁੱਖ) ਹਉਮੈ ਮਿਟਾ ਕੇ ਹੀ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ॥੧੫॥

हे नानक ! गुरुमुख जीव अपने अहम् को मिटाकर सत्य में विलीन हो जाता है॥ १५ ॥

O Nanak, eradicating egotism, one merges in the Lord. ||15||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਸੁੰਨ ਨਿਰੰਤਰਿ ਦੀਜੈ ਬੰਧੁ ॥

सुंन निरंतरि दीजै बंधु ॥

Sunn niranttari deejai banddhu ||

(ਜੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਹੱਲਿਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿਚ) ਇਕ-ਰਸ ਅਫੁਰ ਪਰਮਾਤਮਾ (ਦੀ ਯਾਦ) ਦਾ ਇਕ ਅਤੁੱਟ ਬੰਨਾ ਬਣਾ ਦੇਈਏ,

(गुरु साहिब जी सिद्धों को समझाते हैं कि) यदि अन्तर्मन को शून्यावस्था में नेिरन्तर लीन करके उसके संकल्पों विकल्पों पर अंकुश लगा दिया तो

Focused deep within, in perfect absorption,

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਉਡੈ ਨ ਹੰਸਾ ਪੜੈ ਨ ਕੰਧੁ ॥

उडै न हंसा पड़ै न कंधु ॥

Udai na hanssaa pa(rr)ai na kanddhu ||

(ਤਾਂ ਫਿਰ ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਮਨ ਭਟਕਦਾ ਨਹੀਂ, ਤੇ ਸਰੀਰ ਭੀ ਛਿੱਜਦਾ ਨਹੀਂ (ਭਾਵ, ਸਰੀਰ ਦੀ ਸੱਤਿਆ ਨਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ) ।

जीव रूपी हंस उड़ता नहीं अर्थात् स्थिर हो जाता है और उसका अन्त नहीं होता।

The soul-swan does not fly away, and the body-wall does not collapse.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਸਹਜ ਗੁਫਾ ਘਰੁ ਜਾਣੈ ਸਾਚਾ ॥

सहज गुफा घरु जाणै साचा ॥

Sahaj guphaa gharu jaa(nn)ai saachaa ||

ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਸਹਜ-ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਗੁਫ਼ਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਦਾ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਘਰ ਸਮਝ ਲਏ (ਭਾਵ, ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮਨ ਸਦਾ ਅਡੋਲ ਰਹੇ),

वह सच्चा जीव रूपी हंस सहजावस्था रूपी घर को पहचान लेता है।

Then, one knows that his true home is in the cave of intuitive poise.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕ ਸਾਚੇ ਭਾਵੈ ਸਾਚਾ ॥੧੬॥

नानक साचे भावै साचा ॥१६॥

Naanak saache bhaavai saachaa ||16||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਰੂਪ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਲੱਗਣ ਲਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧੬॥

हे नानक ! सच्चे परमेश्वर को ऐसा सत्यवादी जीव ही प्रिय लगता है॥ १६॥

O Nanak, the True Lord loves those who are truthful. ||16||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਕਿਸੁ ਕਾਰਣਿ ਗ੍ਰਿਹੁ ਤਜਿਓ ਉਦਾਸੀ ॥

किसु कारणि ग्रिहु तजिओ उदासी ॥

Kisu kaara(nn)i grihu tajio udaasee ||

(ਪ੍ਰਸ਼ਨ:) (ਜੇ 'ਹਾਟੀ ਬਾਟੀ' ਨੂੰ ਤਿਆਗਣਾ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ) ਤੁਸਾਂ ਕਿਉਂ ਘਰ ਛੱਡਿਆ ਸੀ ਤੇ 'ਉਦਾਸੀ' ਬਣੇ ਸੀ?

(सिद्ध गुरु जी से प्रश्न करते हैं कि) हे उदासी संत ! तूने अपना घर किस कारण त्याग दिया है ?

"Why have you left your house and become a wandering Udaasee?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਿਸੁ ਕਾਰਣਿ ਇਹੁ ਭੇਖੁ ਨਿਵਾਸੀ ॥

किसु कारणि इहु भेखु निवासी ॥

Kisu kaara(nn)i ihu bhekhu nivaasee ||

ਕਿਉਂ ਇਹ (ਉਦਾਸੀ-) ਭੇਖ ਧਾਰਿਆ ਸੀ?

तूने किस कारण यह उदासियों वाला भेष धारण किया है ?

Why have you adopted these religious robes?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਿਸੁ ਵਖਰ ਕੇ ਤੁਮ ਵਣਜਾਰੇ ॥

किसु वखर के तुम वणजारे ॥

Kisu vakhar ke tum va(nn)ajaare ||

ਤੁਸੀ ਕਿਸ ਸੌਦੇ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਹੋ?

तुम किस सौदे के व्यापारी हो ?

What merchandise do you trade?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਿਉ ਕਰਿ ਸਾਥੁ ਲੰਘਾਵਹੁ ਪਾਰੇ ॥੧੭॥

किउ करि साथु लंघावहु पारे ॥१७॥

Kiu kari saathu langghaavahu paare ||17||

(ਆਪਣੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ) ਜਮਾਤ ਨੂੰ (ਇਸ 'ਦੁਤਰ ਸਾਗਰ' ਕਿਵੇਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾਵੋਗੇ? (ਭਾਵ, ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਣ ਲਈ ਤੁਸਾਂ ਕੇਹੜਾ ਰਾਹ ਦੱਸਿਆ ਹੈ)? ॥੧੭॥

तुम अपने साथियों को कैसे भवसागर से पार करवा सकते हो ?॥ १७॥

How will you carry others across with you?"" ||17||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜਤ ਭਏ ਉਦਾਸੀ ॥

गुरमुखि खोजत भए उदासी ॥

Guramukhi khojat bhae udaasee ||

(ਉੱਤਰ:) ਅਸੀਂ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਾਸਤੇ ਉਦਾਸੀ ਬਣੇ ਸਾਂ,

(गुरु नानक देव जी उत्तर देते हैं कि) हम गुरुमुख संतों की खोज में उदासी बने हैं और

I became a wandering Udaasee, searching for the Gurmukhs.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਦਰਸਨ ਕੈ ਤਾਈ ਭੇਖ ਨਿਵਾਸੀ ॥

दरसन कै ताई भेख निवासी ॥

Darasan kai taaee bhekh nivaasee ||

ਅਸਾਂ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ (ਉਦਾਸੀ-) ਭੇਖ ਧਾਰਿਆ ਸੀ ।

संतों महापुरुषों के दर्शन करने के लिए यह भेष धारण किया हुआ है।

I have adopted these robes seeking the Blessed Vision of the Lord's Darshan.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਸਾਚ ਵਖਰ ਕੇ ਹਮ ਵਣਜਾਰੇ ॥

साच वखर के हम वणजारे ॥

Saach vakhar ke ham va(nn)ajaare ||

ਅਸੀਂ ਸੱਚੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ-ਸੌਦੇ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਹਾਂ ।

हम सत्य-नाम रूपी सौदे के व्यापारी हैं और

I trade in the merchandise of Truth.

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਤਰਸਿ ਪਾਰੇ ॥੧੮॥

नानक गुरमुखि उतरसि पारे ॥१८॥

Naanak guramukhi utarasi paare ||18||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ('ਦੁਤਰ ਸਾਗਰ' ਤੋਂ) ਪਾਰ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ॥੧੮॥

गुरुमुख जीव भवसागर से पार हो जाते हैं।१८ ॥

O Nanak, as Gurmukh, I carry others across. ||18||

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਪੁਰਖਾ ਜਨਮੁ ਵਟਾਇਆ ॥

कितु बिधि पुरखा जनमु वटाइआ ॥

Kitu bidhi purakhaa janamu vataaiaa ||

(ਪ੍ਰਸ਼ਨ:) ਹੇ ਪੁਰਖਾ! ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਲਟ ਲਈ ਹੈ?

(सिद्धों ने गुरु जी से पुनः प्रश्न किंया-) हे महापुरुष ! तूने किस विधि द्वारा अपना जीवन बदल लिया है और

"How have you changed the course of your life?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939

ਕਾਹੇ ਕਉ ਤੁਝੁ ਇਹੁ ਮਨੁ ਲਾਇਆ ॥

काहे कउ तुझु इहु मनु लाइआ ॥

Kaahe kau tujhu ihu manu laaiaa ||

ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਇਹ ਮਨ ਕਿਸ ਵਿਚ ਜੋੜਿਆ ਹੈ?

तूने किससे अपना यह मन लगा लिया है ?

With what have you linked your mind?

Guru Nanak Dev ji / Raag Ramkali / Siddh Gosht / Guru Granth Sahib ji - Ang 939


Download SGGS PDF Daily Updates ADVERTISE HERE