ਬੁਢਾ ਹੋਆ ਸੇਖ ਫਰੀਦੁ ਕੰਬਣਿ ਲਗੀ ਦੇਹ ॥

बुढा होआ सेख फरीदु क्मबणि लगी देह ॥

Budhaa hoaa sekh phareedu kambba(nn)i lagee deh ||

('ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਪਿੱਛੇ ਦੌੜ ਦੌੜ ਕੇ ਹੀ) ਸ਼ੇਖ਼ ਫਰੀਦ (ਹੁਣ) ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ ।

शेख फरीद अब बूढ़ा हो गया है, बुढ़ापे के कारण उसका शरीर कांपने लग गया है।

Shaykh Fareed has grown old, and his body has begun to tremble.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹ੍ਹਿਆ ਜੀਵਣਾ ਭੀ ਤਨੁ ਹੋਸੀ ਖੇਹ ॥੪੧॥

जे सउ वर्हिआ जीवणा भी तनु होसी खेह ॥४१॥

Je sau varhiaa jeeva(nn)aa bhee tanu hosee kheh ||41||

ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹੇ ਭੀ ਜੀਊਣਾ ਮਿਲ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਭੀ (ਅੰਤ ਨੂੰ) ਸਰੀਰ ਮਿੱਟੀ ਹੋ ਜਾਇਗਾ (ਤੇ ਇਹਨਾਂ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਤੋਂ ਸਾਥ ਟੁੱਟ ਜਾਇਗਾ) ॥੪੧॥

यदि सौ बरस भी जीने को मिल जाएँ तो भी इस शरीर ने मिट्टी ही होना है॥४१॥

Even if he could live for hundreds of years, his body will eventually turn to dust. ||41||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਬਾਰਿ ਪਰਾਇਐ ਬੈਸਣਾ ਸਾਂਈ ਮੁਝੈ ਨ ਦੇਹਿ ॥

फरीदा बारि पराइऐ बैसणा सांई मुझै न देहि ॥

Phareedaa baari paraaiai baisa(nn)aa saanee mujhai na dehi ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਹੇ ਸਾਂਈਂ! (ਇਹਨਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਮੈਨੂੰ ਪਰਾਏ ਬੂਹੇ ਤੇ ਬੈਠਣ ਨਾਹ ਦੇਈਂ ।

फरीद जी गुज़ारिश करते हैं कि हे मालिक ! मुझे पराए द्वार पर बैठने मत देना अर्थात् किसी पर निर्भर मत करना।

Fareed begs, O Lord, do not make me sit at another's door.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜੇ ਤੂ ਏਵੈ ਰਖਸੀ ਜੀਉ ਸਰੀਰਹੁ ਲੇਹਿ ॥੪੨॥

जे तू एवै रखसी जीउ सरीरहु लेहि ॥४२॥

Je too evai rakhasee jeeu sareerahu lehi ||42||

ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖਣਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਮੁਥਾਜ ਬਣਾਣਾ ਹੈ) ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚੋਂ ਜਿੰਦ ਕੱਢ ਲੈ ॥੪੨॥

पर यदि तूने मुझे किसी पर निर्भर ही रखना है तो बेहतर है कि शरीर में से मेरी जान निकाल ले ॥४२॥

If this is the way you are going to keep me, then go ahead and take the life out of my body. ||42||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਕੰਧਿ ਕੁਹਾੜਾ ਸਿਰਿ ਘੜਾ ਵਣਿ ਕੈ ਸਰੁ ਲੋਹਾਰੁ ॥

कंधि कुहाड़ा सिरि घड़ा वणि कै सरु लोहारु ॥

Kanddhi kuhaa(rr)aa siri gha(rr)aa va(nn)i kai saru lohaaru ||

ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਕੁਹਾੜਾ ਤੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਘੜਾ (ਰੱਖੀ) ਲੋਹਾਰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਬਾਦਸ਼ਾਹ (ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ) ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਰੁੱਖ ਤੇ ਚਾਹੇ ਕੁਹਾੜਾ ਚਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ) (ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ ਜਗਤ-ਰੂਪ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਸਰਦਾਰ ਹੈ) ।

फरीद जी लोहार को संबोधन करते हैं कि तू कंधे पर कुल्हाड़ी और सिर पर पानी का घड़ा रखकर घूम रहा है।

With the axe on his shoulder, and a bucket on his head, the blacksmith is ready to cut down the tree.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਹਉ ਲੋੜੀ ਸਹੁ ਆਪਣਾ ਤੂ ਲੋੜਹਿ ਅੰਗਿਆਰ ॥੪੩॥

फरीदा हउ लोड़ी सहु आपणा तू लोड़हि अंगिआर ॥४३॥

Phareedaa hau lo(rr)ee sahu aapa(nn)aa too lo(rr)ahi anggiaar ||43||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਮੈਂ ਤਾਂ (ਇਸ ਜਗਤ-ਰੂਪ ਜੰਗਲ ਵਿਚ) ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਤੇ, ਤੂੰ, (ਹੇ ਜੀਵ! ਲੋਹਾਰ ਵਾਂਗ) ਕੋਲੇ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈਂ (ਭਾਵ, 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ'-ਰੂਪ ਕੋਲੇ ਲੱਭਦਾ ਹੈਂ) ॥੪੩॥

हे लोहार ! तू उस वृक्ष को काटना चाहता है, जिसके नीचे मैं बैठा हुआ हूँ। फरीद जी कहते हैं कि मैं अपने मालिक को बंदगी द्वारा ढूंढ रहा हूँ और तू कोयले की तलाश में है॥ ४३ ॥

Fareed, I long for my Lord; you long only for the charcoal. ||43||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਇਕਨਾ ਆਟਾ ਅਗਲਾ ਇਕਨਾ ਨਾਹੀ ਲੋਣੁ ॥

फरीदा इकना आटा अगला इकना नाही लोणु ॥

Phareedaa ikanaa aataa agalaa ikanaa naahee lo(nn)u ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਕਈ ਬੰਦਿਆਂ ਪਾਸ ਆਟਾ ਬਹੁਤ ਹੈ ('ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਬਹੁਤ ਹਨ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਦਾਰਥ ਬਹੁਤ ਹਨ), ਇਕਨਾਂ ਪਾਸ (ਇਤਨਾ ਭੀ) ਨਹੀਂ ਜਿਤਨਾ (ਆਟੇ ਵਿਚ) ਲੂਣ (ਪਾਈਦਾ) ਹੈ ।

(बाबा फरीद जी अमीर अथवा गरीब पर टिप्पणी करते हुए कहते हैं) हे फरीद ! किसी के पास जरूरत से अधिक खाने के लिए आटा है और किसी के पास नमक तक नहीं।

Fareed, some have lots of flour, while others do not even have salt.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਅਗੈ ਗਏ ਸਿੰਞਾਪਸਨਿ ਚੋਟਾਂ ਖਾਸੀ ਕਉਣੁ ॥੪੪॥

अगै गए सिंञापसनि चोटां खासी कउणु ॥४४॥

Agai gae sin(ny)aapasani chotaan khaasee kau(nn)u ||44||

(ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਮਾਪ ਇਹ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਨਹੀਂ), ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ (ਅਮਲਾਂ ਉੱਤੇ) ਪਛਾਣ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਾਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ॥੪੪॥

परलोक में जाकर ही पता चलेगा कि इन दोनों में से किसे दण्ड प्राप्त होता है।॥४४॥

When they go beyond this world, it shall be seen, who will be punished. ||44||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਪਾਸਿ ਦਮਾਮੇ ਛਤੁ ਸਿਰਿ ਭੇਰੀ ਸਡੋ ਰਡ ॥

पासि दमामे छतु सिरि भेरी सडो रड ॥

Paasi damaame chhatu siri bheree sado rad ||

(ਇਹਨਾਂ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਦਾ ਕੀਹ ਮਾਣ?) (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ) ਪਾਸ ਧੌਂਸੇ (ਵੱਜਦੇ ਸਨ), ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਛਤਰ (ਝੁਲਦੇ ਸਨ), ਤੂਤੀਆਂ (ਵੱਜਦੀਆਂ ਸਨ) ਉਸਤਤੀ ਦੇ ਛੰਦ (ਗਾਂਵੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ),

जिसके पास नगाड़े, सिर पर छत्र झूलते थे, शहनाइयाँ गूंजती थीं और भाट महिमा गाते थे।

Drums were beaten in their honor, there were canopies above their heads, and bugles announced their coming.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜਾਇ ਸੁਤੇ ਜੀਰਾਣ ਮਹਿ ਥੀਏ ਅਤੀਮਾ ਗਡ ॥੪੫॥

जाइ सुते जीराण महि थीए अतीमा गड ॥४५॥

Jaai sute jeeraa(nn) mahi theee ateemaa gad ||45||

ਉਹ ਭੀ ਆਖ਼ਰ ਮਸਾਣਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਸੁੱਤੇ, ਤੇ ਯਤੀਮਾਂ ਨਾਲ ਜਾ ਰਲੇ (ਭਾਵ, ਯਤੀਮਾਂ ਵਰਗੇ ਹੀ ਹੋ ਗਏ) ॥੪੫॥

आखिरकार ऐसे राजा-महाराज भी कब्र-चिताओं में सदा की नींद सो गए और यतीमों में जा मिले ॥ ४५ ॥

They have gone to sleep in the cemetary, buried like poor orphans. ||45||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਮੰਡਪ ਮਾੜੀਆ ਉਸਾਰੇਦੇ ਭੀ ਗਏ ॥

फरीदा कोठे मंडप माड़ीआ उसारेदे भी गए ॥

Phareedaa kothe manddap maa(rr)eeaa usaarede bhee gae ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ('ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਲ ਤੱਕ!) ਘਰ ਮਹਲ ਮਾੜੀਆਂ ਉਸਾਰਨ ਵਾਲੇ ਭੀ (ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਚਲੇ ਗਏ ।

हे फरीद ! सुन्दर घर, महल, भवन बनाने वाले भी संसार छोड़कर चले गए।

Fareed, those who built houses, mansions and lofty buildings, are also gone.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਕੂੜਾ ਸਉਦਾ ਕਰਿ ਗਏ ਗੋਰੀ ਆਇ ਪਏ ॥੪੬॥

कूड़ा सउदा करि गए गोरी आइ पए ॥४६॥

Koo(rr)aa saudaa kari gae goree aai pae ||46||

ਉਹੋ ਹੀ ਸਉਦਾ ਕੀਤੋ ਨੇ, ਜੋ ਨਾਲ ਨਾਹ ਨਿਭਿਆ ਤੇ (ਅੰਤ ਖ਼ਾਲੀ ਹੱਥ) ਕਬਰੀਂ ਜਾ ਪਏ ॥੪੬॥

वे दुनिया में झूठा सौदा करते हुए कब्र-श्मशानों में जा पड़े ॥४६॥

They made false deals, and were dropped into their graves. ||46||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਖਿੰਥੜਿ ਮੇਖਾ ਅਗਲੀਆ ਜਿੰਦੁ ਨ ਕਾਈ ਮੇਖ ॥

फरीदा खिंथड़ि मेखा अगलीआ जिंदु न काई मेख ॥

Phareedaa khinttha(rr)i mekhaa agaleeaa jinddu na kaaee mekh ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਇਹ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਰਹੀਆਂ, ਇਸ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦ ਦੀ ਭੀ ਕੋਈ ਪਾਂਇਆਂ ਨਹੀਂ । (ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਨਕਾਰੀ ਗੋਦੜੀ ਦਾ ਹੀ ਵਧੀਕ ਇਤਬਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ) ਗੋਦੜੀ ਨੂੰ ਕਈ ਟਾਂਕੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਜਿੰਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭੀ ਟਾਂਕਾ ਨਹੀਂ (ਕੀਹ ਪਤਾ, ਕੇਹੜੇ ਵੇਲੇ ਸਰੀਰ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਏ?)

हे फरीद ! शरीर रूपी कफनी को अनेकों नाड़ियों के टॉके लगे हुए हैं परन्तु प्राणों को कोई टॉका नहीं लगा हुआ है।

Fareed, there are many seams on the patched coat, but there are no seams on the soul.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਵਾਰੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਚਲੇ ਮਸਾਇਕ ਸੇਖ ॥੪੭॥

वारी आपो आपणी चले मसाइक सेख ॥४७॥

Vaaree aapo aapa(nn)ee chale masaaik sekh ||47||

ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਅਖਵਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੇਖ਼ ਆਦਿਕ ਸਭ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਵਾਰੀ ਇਥੋਂ ਤੁਰ ਗਏ ॥੪੭॥

अपनी-अपनी बारी आने पर सूफी पीर अथवा शेख सब चले गए हैं।॥ ४७ ॥

The shaykhs and their disciples have all departed, each in his own turn. ||47||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਦੁਹੁ ਦੀਵੀ ਬਲੰਦਿਆ ਮਲਕੁ ਬਹਿਠਾ ਆਇ ॥

फरीदा दुहु दीवी बलंदिआ मलकु बहिठा आइ ॥

Phareedaa duhu deevee balanddiaa malaku bahithaa aai ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ (ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੀਵਿਆਂ ਦੇ ਜਗਦਿਆਂ ਹੀ) ਮੌਤ ਦਾ ਫ਼ਰਿਸਤਾ (ਜਿਸ ਭੀ ਬੰਦੇ ਪਾਸ) ਆ ਬੈਠਾ,

हे फरीद ! दो ऑखों के दीयों के जलते ही मौत का फरिश्ता आकर बैठ गया।

Fareed, the two lamps are lit, but death has come anyway.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਗੜੁ ਲੀਤਾ ਘਟੁ ਲੁਟਿਆ ਦੀਵੜੇ ਗਇਆ ਬੁਝਾਇ ॥੪੮॥

गड़ु लीता घटु लुटिआ दीवड़े गइआ बुझाइ ॥४८॥

Ga(rr)u leetaa ghatu lutiaa deeva(rr)e gaiaa bujhaai ||48||

ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ-ਰੂਪ ਕਿਲ੍ਹੇ ਉਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਅੰਤਹਕਰਣ ਲੁੱਟ ਲਿਆ (ਭਾਵ, ਜਿੰਦ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਈ) ਤੇ (ਇਹ ਅੱਖਾਂ ਦੇ) ਦੀਵੇ ਬੁਝਾ ਗਿਆ ॥੪੮॥

उसने शरीर रूपी किले पर कब्जा कर लिया, इस तरह आत्मा को लूटकर दो दीयों को बुझा गया। अर्थात् शरीर को प्राणविहीन करके ऑखों की रोशनी बंद कर गया ॥४८॥

It has captured the fortress of the body, and plundered the home of the heart; it extinguishes the lamps and departs. ||48||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਵੇਖੁ ਕਪਾਹੈ ਜਿ ਥੀਆ ਜਿ ਸਿਰਿ ਥੀਆ ਤਿਲਾਹ ॥

फरीदा वेखु कपाहै जि थीआ जि सिरि थीआ तिलाह ॥

Phareedaa vekhu kapaahai ji theeaa ji siri theeaa tilaah ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਵੇਖ! ਜੋ ਹਾਲਤ ਕਪਾਹ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਵੇਲਣੇ ਵਿਚ ਵੇਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ), ਜੋ ਤਿਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਬੀਤਦੀ ਹੈ (ਕੋਹਲੂ ਵਿਚ ਪੀੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ),

फरीद जी कहते हैं कि देख ! कपास का क्या हाल हुआ है (बेलने में बेला गया) तिलों की क्या दशा हुई है। (कोल्हू में पेर कर तेल निकाल दिया गया)

Fareed, look at what has happened to the cotton and the sesame seed,

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਕਮਾਦੈ ਅਰੁ ਕਾਗਦੈ ਕੁੰਨੇ ਕੋਇਲਿਆਹ ॥

कमादै अरु कागदै कुंने कोइलिआह ॥

Kamaadai aru kaagadai kunne koiliaah ||

ਜੋ ਕਮਾਦ, ਕਾਗਜ਼, ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਹਾਂਡੀ ਅਤੇ ਕੋਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵਰਤਦੀ ਹੈ,

गन्ने को बेलन में डालकर रस निकाल दिया और कागज़ भी किस तरह पेरा जाता है।हॉडी को बारंबार आग पर रखकर खाना पकाया जाता है और कोयले को हर रोज़ जलाया जाता है।

The sugar cane and paper, the clay pots and the charcoal.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਮੰਦੇ ਅਮਲ ਕਰੇਦਿਆ ਏਹ ਸਜਾਇ ਤਿਨਾਹ ॥੪੯॥

मंदे अमल करेदिआ एह सजाइ तिनाह ॥४९॥

Mandde amal karediaa eh sajaai tinaah ||49||

ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ (ਇਹਨਾਂ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਦੁਨੀਆਵੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਬੜੇ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ॥੪੯॥

जो लोग बुरे कर्म करते हैं, उनको सख्त सजा मिलती है।॥४६ ॥

This is the punishment for those who do evil deeds. ||49||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਕੰਨਿ ਮੁਸਲਾ ਸੂਫੁ ਗਲਿ ਦਿਲਿ ਕਾਤੀ ਗੁੜੁ ਵਾਤਿ ॥

फरीदा कंनि मुसला सूफु गलि दिलि काती गुड़ु वाति ॥

Phareedaa kanni musalaa soophu gali dili kaatee gu(rr)u vaati ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਤੇਰੇ) ਮੋਢੇ ਉਤੇ ਮੁਸੱਲਾ ਹੈ, (ਤੂੰ) ਗਲ ਵਿਚ ਕਾਲੀ ਖ਼ਫ਼ਨੀ (ਪਾਈ ਹੋਈ ਹੈ), (ਤੇਰੇ) ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਗੁੜ ਹੈ; (ਪਰ) ਦਿਲ ਵਿਚ ਕੈਂਚੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਬਾਹਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਲਣ ਲਈ ਫ਼ਕੀਰੀ ਵੇਸ ਹੈ, ਮੂੰਹੋਂ ਭੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈਂ, ਪਰ ਦਿਲੋਂ 'ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਖੋਟਾ ਹੈਂ ਸੋ)

फरीद जी दंभी फकीरों की ओर संकेत करते हुए कहते हैं कि बेशक कंधे पर मुसल्ला और गले पर कफनी ली हुई है। दिल में काटने के लिए छुरी है, मुंह में गुड़ की तरह मीठी-मीठी बातें करते हैं।

Fareed, you wear your prayer shawl on your shoulders and the robes of a Sufi; your words are sweet, but there is a dagger in your heart.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਬਾਹਰਿ ਦਿਸੈ ਚਾਨਣਾ ਦਿਲਿ ਅੰਧਿਆਰੀ ਰਾਤਿ ॥੫੦॥

बाहरि दिसै चानणा दिलि अंधिआरी राति ॥५०॥

Baahari disai chaana(nn)aa dili anddhiaaree raati ||50||

ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਚਾਨਣ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਪਰ) ਦਿਲ ਵਿਚ ਹਨੇਰੀ ਰਾਤ (ਵਾਪਰੀ ਹੋਈ) ਹੈ ॥੫੦॥

बाहर से समाज के सामने भले पुरुष दिखाई दे रहे हैं, परन्तु दिल में काली रात की तरह बुरे हैं॥५० ॥

Outwardly, you look bright, but your heart is dark as night. ||50||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਰਤੀ ਰਤੁ ਨ ਨਿਕਲੈ ਜੇ ਤਨੁ ਚੀਰੈ ਕੋਇ ॥

फरीदा रती रतु न निकलै जे तनु चीरै कोइ ॥

Phareedaa ratee ratu na nikalai je tanu cheerai koi ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਜੇ ਕੋਈ (ਰੱਬ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਦਾ) ਸਰੀਰ ਚੀਰੇ (ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚੋਂ) ਰਤਾ ਜਿਤਨਾ ਭੀ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ (ਪਰ, ਹੇ ਫਰੀਦ! ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੁਸੱਲੇ ਤੇ ਖ਼ਫ਼ਨੀ ਆਦਿਕ ਨਾਲ ਨਿਰਾ ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੀ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ)

बाबा फरीद जी कहते हैं- रब की बंदगी में मस्त पुरुषों का यदि कोई शरीर चीर भी दे तो उनका रक्त नहीं निकलता।

Fareed, not even a drop of blood would issue forth, if someone cut my body.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜੋ ਤਨ ਰਤੇ ਰਬ ਸਿਉ ਤਿਨ ਤਨਿ ਰਤੁ ਨ ਹੋਇ ॥੫੧॥

जो तन रते रब सिउ तिन तनि रतु न होइ ॥५१॥

Jo tan rate rab siu tin tani ratu na hoi ||51||

ਜੋ ਬੰਦੇ ਰੱਬ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਰੱਬ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ), ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ('ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ' ਦਾ ਮੋਹ-ਰੂਪ) ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ॥੫੧॥

चूंकि रब की बंदगी में रत रहने वालों के शरीर में रक्त नहीं होता ॥५१॥

Those bodies which are imbued with the Lord - those bodies contain no blood. ||51||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਮਃ ੩ ॥

मः ३ ॥

M:h 3 ||

महला ३॥

Third Mehl:

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਇਹੁ ਤਨੁ ਸਭੋ ਰਤੁ ਹੈ ਰਤੁ ਬਿਨੁ ਤੰਨੁ ਨ ਹੋਇ ॥

इहु तनु सभो रतु है रतु बिनु तंनु न होइ ॥

Ihu tanu sabho ratu hai ratu binu tannu na hoi ||

ਇਹ ਸਾਰਾ ਸਰੀਰ ਲਹੂ ਹੈ (ਭਾਵ, ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਲਹੂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ), ਲਹੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਸਰੀਰ ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ (ਫਿਰ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਚੀਰਿਆਂ, ਭਾਵ, ਸਰੀਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤਿਆਂ, ਕੇਹੜਾ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ?)

(श्री गुरु अमरदास जी बाबा फरीद के उपरोक्त श्लोक पर स्पष्ट करते हैं कि) इस शरीर में रक्त ही रक्त है और रक्त के बिना शरीर नहीं होता।

This body is all blood; without blood, this body could not exist.

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜੋ ਸਹ ਰਤੇ ਆਪਣੇ ਤਿਤੁ ਤਨਿ ਲੋਭੁ ਰਤੁ ਨ ਹੋਇ ॥

जो सह रते आपणे तितु तनि लोभु रतु न होइ ॥

Jo sah rate aapa(nn)e titu tani lobhu ratu na hoi ||

ਜੋ ਬੰਦੇ ਆਪਣੇ ਖਸਮ (ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਪਿਆਰ) ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਹਨ (ਉਹਨਾਂ ਦੇ) ਇਸ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਲਾਲਚ-ਰੂਪ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।

जो लोग अपने मालिक की बंदगी में लीन होते हैं, उनके शरीर में दरअसल लोभ रूपी रक्त नहीं होता।

Those who are imbued with their Lord, do not have the blood of greed in their bodies.

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਭੈ ਪਇਐ ਤਨੁ ਖੀਣੁ ਹੋਇ ਲੋਭੁ ਰਤੁ ਵਿਚਹੁ ਜਾਇ ॥

भै पइऐ तनु खीणु होइ लोभु रतु विचहु जाइ ॥

Bhai paiai tanu khee(nn)u hoi lobhu ratu vichahu jaai ||

ਜੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ) ਡਰ ਵਿਚ ਜੀਵੀਏ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਲਿੱਸਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਕਿ) ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਲੋਭ-ਰੂਪ ਰੱਤ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

मालिक के भय में रहने से इनका शरीर क्षीण होता है और जिससे लोभ-रक्त निकल जाता है।

When the Fear of God fills the body, it becomes thin; the blood of greed departs from within.

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜਿਉ ਬੈਸੰਤਰਿ ਧਾਤੁ ਸੁਧੁ ਹੋਇ ਤਿਉ ਹਰਿ ਕਾ ਭਉ ਦੁਰਮਤਿ ਮੈਲੁ ਗਵਾਇ ॥

जिउ बैसंतरि धातु सुधु होइ तिउ हरि का भउ दुरमति मैलु गवाइ ॥

Jiu baisanttari dhaatu sudhu hoi tiu hari kaa bhau duramati mailu gavaai ||

ਜਿਵੇਂ ਅੱਗ ਵਿਚ (ਪਾਇਆ ਸੋਨਾ ਆਦਿਕ) ਧਾਤ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਡਰ (ਮਨੁੱਖ ਦੀ) ਭੈੜੀ ਮੱਤ-ਰੂਪ ਮੈਲ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ।

जैसे अग्नि में स्वर्ण इत्यादि धातु शुद्ध हो जाती है, वैसे ही परमात्मा का भय दुर्मति की मैल दूर कर देता है।

Just as metal is purified by fire, the Fear of God removes the filthy residues of evil-mindedness.

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਨਾਨਕ ਤੇ ਜਨ ਸੋਹਣੇ ਜਿ ਰਤੇ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਲਾਇ ॥੫੨॥

नानक ते जन सोहणे जि रते हरि रंगु लाइ ॥५२॥

Naanak te jan soha(nn)e ji rate hari ranggu laai ||52||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹ ਬੰਦੇ ਸੋਹਣੇ ਹਨ ਜੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਨਿਹੁਂ ਲਾ ਕੇ (ਉਸ ਦੇ ਨਿਹੁਂ ਵਿਚ) ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ॥੫੨॥

गुरु नानक कथन करते हैं कि वही भक्तजन सुन्दर हैं, जो परमात्मा की भक्ति में लीन होते हैं।॥५२॥

O Nanak, those humble beings are beautiful, who are imbued with the Lord's Love. ||52||

Guru Amardas ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਸੋਈ ਸਰਵਰੁ ਢੂਢਿ ਲਹੁ ਜਿਥਹੁ ਲਭੀ ਵਥੁ ॥

फरीदा सोई सरवरु ढूढि लहु जिथहु लभी वथु ॥

Phareedaa soee saravaru dhoodhi lahu jithahu labhee vathu ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਉਹੀ ਸੋਹਣਾ ਤਲਾਬ ਲੱਭ, ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ (ਅਸਲ) ਚੀਜ਼ (ਨਾਮ-ਰੂਪ ਮੋਤੀ) ਮਿਲ ਪਏ,

फरीद जी कहते हैं कि गुरु रूपी ऐसा सरोवर ढूंढ लो, जहाँ से सब वस्तुएँ प्राप्त होती हैं।

Fareed, seek that sacred pool, in which the genuine article is found.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਛਪੜਿ ਢੂਢੈ ਕਿਆ ਹੋਵੈ ਚਿਕੜਿ ਡੁਬੈ ਹਥੁ ॥੫੩॥

छपड़ि ढूढै किआ होवै चिकड़ि डुबै हथु ॥५३॥

Chhapa(rr)i dhoodhai kiaa hovai chika(rr)i dubai hathu ||53||

ਛੱਪੜ ਭਾਲਿਆਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, (ਉਥੇ ਤਾਂ) ਚਿੱਕੜ ਵਿਚ (ਹੀ) ਹੱਥ ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ ॥੫੩॥

मामूली तालाब ढूंढने का कोई लाभ नहीं, वहाँ तो कीचड़ में हाथ डूबेगा अर्थात् कुसंगति से बदनामी ही होगी ॥५३॥

Why do you bother to search in the pond? Your hand will only sink into the mud. ||53||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਨੰਢੀ ਕੰਤੁ ਨ ਰਾਵਿਓ ਵਡੀ ਥੀ ਮੁਈਆਸੁ ॥

फरीदा नंढी कंतु न राविओ वडी थी मुईआसु ॥

Phareedaa nanddhee kanttu na raavio vadee thee mueeaasu ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਜਿਸ ਜੁਆਨ (ਜੀਵ-) ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ-) ਪਤੀ ਨਾ ਮਾਣਿਆ (ਭਾਵ, ਜਿਸ ਜੀਵ ਨੇ ਜੁਆਨੀ ਵੇਲੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਨਾਹ ਸਿਮਰਿਆ), ਉਹ (ਜੀਵ-) ਇਸਤ੍ਰੀ ਜਦੋਂ ਬੁੱਢੀ ਹੋ ਕੇ ਮਰ ਗਈ,

हे फरीद ! जवानी में पति-प्रभु का सुख प्राप्त न किया और जब उम्र पूरी होने पर मर गई तो

Fareed, when she is young, she does not enjoy her Husband. When she grows up, she dies.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਧਨ ਕੂਕੇਂਦੀ ਗੋਰ ਮੇਂ ਤੈ ਸਹ ਨਾ ਮਿਲੀਆਸੁ ॥੫੪॥

धन कूकेंदी गोर में तै सह ना मिलीआसु ॥५४॥

Dhan kookendee gor men tai sah naa mileeaasu ||54||

ਤਾਂ (ਫਿਰ) ਕਬਰ ਵਿਚ ਤਰਲੇ ਲੈਂਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਮਰਨ ਪਿਛੋਂ ਜੀਵ ਪਛੁਤਾਂਦਾ ਹੈ) ਕਿ ਹੇ (ਪ੍ਰਭੂ-) ਪਤੀ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ (ਵੇਲੇ-ਸਿਰ) ਨਾਹ ਮਿਲੀ ॥੫੪॥

जीव-स्त्री कब्र में पुकार करती है, हे प्रभु! मेरा तुझ से मिलन नहीं हुआ ॥५४॥

Lying in the grave, the soul-bride cries, ""I did not meet You, my Lord."" ||54||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਸਿਰੁ ਪਲਿਆ ਦਾੜੀ ਪਲੀ ਮੁਛਾਂ ਭੀ ਪਲੀਆਂ ॥

फरीदा सिरु पलिआ दाड़ी पली मुछां भी पलीआं ॥

Phareedaa siru paliaa daa(rr)ee palee muchhaan bhee paleeaan ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਸਿਰ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਦਾੜ੍ਹੀ ਚਿੱਟੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਮੁਛਾਂ ਭੀ ਚਿੱਟੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ।

फरीद जी कहते हैं कि सिर के बाल, दाढ़ी-मूंछे सफेद हो गए हैं अर्थात् बुढ़ापा आ गया है,

Fareed, your hair has turned grey, your beard has turned grey, and your moustache has turned grey.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਰੇ ਮਨ ਗਹਿਲੇ ਬਾਵਲੇ ਮਾਣਹਿ ਕਿਆ ਰਲੀਆਂ ॥੫੫॥

रे मन गहिले बावले माणहि किआ रलीआं ॥५५॥

Re man gahile baavale maa(nn)ahi kiaa raleeaan ||55||

ਹੇ ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ ਤੇ ਕਮਲੇ ਮਨ! (ਅਜੇ ਭੀ ਤੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਹੀ) ਮੌਜਾਂ ਕਿਉਂ ਮਾਣ ਰਿਹਾ ਹੈਂ? ॥੫੫॥

परन्तु हे बावले मन ! अब भी तू रंगरलियाँ ही मना रहा है।॥५५॥

O my thoughtless and insane mind, why are you indulging in pleasures? ||55||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਧੁਕਣੁ ਕੇਤੜਾ ਪਿਰ ਨੀਦੜੀ ਨਿਵਾਰਿ ॥

फरीदा कोठे धुकणु केतड़ा पिर नीदड़ी निवारि ॥

Phareedaa kothe dhuka(nn)u keta(rr)aa pir needa(rr)ee nivaari ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! ਕੋਠੇ ਦੀ ਦੌੜ ਕਿਥੋਂ ਤਕ (ਭਾਵ, ਕੋਠੇ ਉਤੇ ਦੌੜ ਲੰਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਬ ਵਲੋਂ ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ ਭੀ ਕਦ ਤਕ ਰਹੇਂਗਾ? ਉਮਰ ਆਖ਼ਰ ਮੁੱਕ ਜਾਇਗੀ, ਸੋ) ਰੱਬ (ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ) ਤੋਂ ਇਹ ਕੋਝੀ (ਗ਼ਫ਼ਲਤ ਦੀ) ਨੀਂਦ ਦੂਰ ਕਰ ਦੇਹ ।

फरीद जी समझाते हैं कि घर की छत पर कितना भागा जा सकता है ? अर्थात् घर की छत समान यह जिंदगी भी थोड़ी ही है। अपनी नींद को दूर कर लो।

Fareed, how long can you run on the rooftop? You are asleep to your Husband Lord - give it up!

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਜੋ ਦਿਹ ਲਧੇ ਗਾਣਵੇ ਗਏ ਵਿਲਾੜਿ ਵਿਲਾੜਿ ॥੫੬॥

जो दिह लधे गाणवे गए विलाड़ि विलाड़ि ॥५६॥

Jo dih ladhe gaa(nn)ave gae vilaa(rr)i vilaa(rr)i ||56||

(ਉਮਰ ਦੇ) ਜੋ ਗਿਣਵੇਂ ਦਿਨ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਹਨ ਉਹ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ ਮੁੱਕਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ॥੫੬॥

जो दिन तुझे गिनती के मिले हैं, वे गुजरते जा रहे हैं।॥ ५६ ॥

The days which were allotted to you are numbered, and they are passing, passing away. ||56||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਮੰਡਪ ਮਾੜੀਆ ਏਤੁ ਨ ਲਾਏ ਚਿਤੁ ॥

फरीदा कोठे मंडप माड़ीआ एतु न लाए चितु ॥

Phareedaa kothe manddap maa(rr)eeaa etu na laae chitu ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਇਹ ਜੋ ਤੇਰੇ) ਘਰ ਤੇ ਮਹਲ-ਮਾੜੀਆਂ (ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਦੇ) ਇਸ (ਸਿਲਸਿਲੇ) ਵਿਚ ਚਿੱਤ ਨਾਹ ਜੋੜ ।

बाबा फरीद सावधान करते हुए कहते हैं कि सुन्दर घर, मकान एवं महलों में दिल मत लगाओ।

Fareed, houses, mansions and balconies - do not attach your consciousness to these.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਮਿਟੀ ਪਈ ਅਤੋਲਵੀ ਕੋਇ ਨ ਹੋਸੀ ਮਿਤੁ ॥੫੭॥

मिटी पई अतोलवी कोइ न होसी मितु ॥५७॥

Mitee paee atolavee koi na hosee mitu ||57||

(ਮਰਨ ਤੇ ਜਦੋਂ ਕਬਰ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ) ਅਤੋਲਵੀਂ ਮਿੱਟੀ ਪਏਗੀ ਤਦੋਂ (ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ) ਕੋਈ ਭੀ ਸਾਥੀ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗਾ ॥੫੭॥

क्योंकि मरने के बाद तेरे ऊपर बेशुमार मिट्टी ही पड़नी है और कोई मित्र नहीं होगा ॥ ५७ ॥

When these collapse into heaps of dust, none of them will be your friend. ||57||

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380

ਫਰੀਦਾ ਮੰਡਪ ਮਾਲੁ ਨ ਲਾਇ ਮਰਗ ਸਤਾਣੀ ਚਿਤਿ ਧਰਿ ॥

फरीदा मंडप मालु न लाइ मरग सताणी चिति धरि ॥

Phareedaa manddap maalu na laai marag sataa(nn)ee chiti dhari ||

ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਨਿਰਾ) ਮਹਲ-ਮਾੜੀਆਂ ਤੇ ਧਨ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿਚ ਨਾਹ ਟਿਕਾਈ ਰੱਖ, (ਸਭ ਤੋਂ) ਬਲੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿਚ ਰੱਖ (ਚੇਤੇ ਰੱਖ) ।

फरीद जी पुनः चेताते हैं कि बड़े मकानों एवं धन-दौलत से ही दिल न लगाओ, मौत अटल है, इसे सदा याद रखना।

Fareed, do not focus on mansions and wealth; center your consciousness on death, your powerful enemy.

Baba Sheikh Farid ji / / Slok (Sheikh Farid) / Guru Granth Sahib ji - Ang 1380