ਤਹਾ ਤੂਰ ਭੇਰੀ ਮਹਾ ਸੰਖ ਬਾਜੇ ॥

तहा तूर भेरी महा संख बाजे ॥

tahaa toor bheree mahaa sa(n)kh baaje ||

ਭਯੋ ਉਚ ਕੋਲਾਹਲੰ ਬੀਰ ਖੇਤੰ ॥

भयो उच कोलाहलं बीर खेतं ॥

bhayo uch kolaahala(n) beer kheta(n) ||

ਬਹੇ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰੰ ਨਚੇ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤੰ ॥੨੯੭॥

बहे ससत्र असत्रं नचे भूत प्रेतं ॥२९७॥

bahe sasatr asatra(n) nache bhoot preta(n) ||297||

ਫਰੀ ਧੋਪ ਪਾਇਕ ਸੁ ਖੰਡੇ ਬਿਸੇਖੰ ॥

फरी धोप पाइक सु खंडे बिसेखं ॥

faree dhop paik su kha(n)dde bisekha(n) ||

ਤੁਰੇ ਤੁੰਦ ਤਾਜੀ ਭਏ ਭੂਤ ਭੇਖੰ ॥

तुरे तुँद ताजी भए भूत भेखं ॥

ture tu(n)dh taajee bhe bhoot bhekha(n) ||

ਰਣੰ ਰਾਗ ਬਜੇ ਤਿ ਗਜੇ ਭਟਾਣੰ ॥

रणं राग बजे ति गजे भटाणं ॥

rana(n) raag baje ta gaje bhaTaana(n) ||

ਤੁਰੀ ਤਤ ਨਚੇ ਪਲਟੇ ਭਟਾਣੰ ॥੨੯੮॥

तुरी तत नचे पलटे भटाणं ॥२९८॥

turee tat nache palaTe bhaTaana(n) ||298||

ਹਿਣੰਕੇਤ ਹੈਵਾਰ ਗੈਵਾਰ ਗਾਜੀ ॥

हिणंकेत हैवार गैवार गाजी ॥

hina(n)ket haivaar gaivaar gaajee ||

ਮਟਕੇ ਮਹਾਬੀਰ ਸੁਟੇ ਸਿਰਾਜੀ ॥

मटके महाबीर सुटे सिराजी ॥

maTake mahaabeer suTe siraajee ||

ਕੜਾਕੁਟ ਸਸਤ੍ਰਾਸਤ੍ਰ ਬਜੇ ਅਪਾਰੰ ॥

कड़ाकुट ससत्रासत्र बजे अपारं ॥

kaRaakuT sasatraasatr baje apaara(n) ||

ਨਚੇ ਸੁਧ ਸਿਧੰ ਉਠੀ ਸਸਤ੍ਰ ਝਾਰੰ ॥੨੯੯॥

नचे सुध सिधं उठी ससत्र झारं ॥२९९॥

nache sudh sidha(n) uThee sasatr jhaara(n) ||299||

ਕਿਲੰਕੀਤ ਕਾਲੀ ਕਮਛ੍ਰਯਾ ਕਰਾਲੰ ॥

किलंकीत काली कमछ्रया करालं ॥

kila(n)keet kaalee kamachhrayaa karaala(n) ||

ਬਕ੍ਯੋ ਬੀਰ ਬੈਤਾਲੰ ਬਾਮੰਤ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥

बक्यो बीर बैतालं बामंत ज्वालं ॥

bakayo beer baitaala(n) baama(n)t javaiaala(n) ||

ਚਵੀ ਚਾਵਡੀ ਚਾਵ ਚਉਸਠਿ ਬਾਲੰ ॥

चवी चावडी चाव चउसठि बालं ॥

chavee chaavaddee chaav chausaTh baala(n) ||

ਕਰੈ ਸ੍ਰੋਣਹਾਰੰ ਬਮੈ ਜੋਗ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥੩੦੦॥

करै स्रोणहारं बमै जोग ज्वालं ॥३००॥

karai sronahaara(n) bamai jog javaiaala(n) ||300||

ਛੁਰੀ ਛਿਪ੍ਰ ਛੰਡੈਤਿ ਮੰਡੈ ਰਣਾਰੰ ॥

छुरी छिप्र छंडैति मंडै रणारं ॥

chhuree chhipr chha(n)ddait ma(n)ddai ranaara(n) ||

ਤਮਕੈਤ ਤਾਜੀ ਭਭਕੈ ਭਟਾਣੰ ॥

तमकैत ताजी भभकै भटाणं ॥

tamakait taajee bhabhakai bhaTaana(n) ||

ਸੁਭੇ ਸੰਦਲੀ ਬੋਜ ਬਾਜੀ ਅਪਾਰੰ ॥

सुभे संदली बोज बाजी अपारं ॥

subhe sa(n)dhalee boj baajee apaara(n) ||

ਬਹੇ ਬੋਰ ਪਿੰਗੀ ਸਮੁੰਦੇ ਕੰਧਾਰੰ ॥੩੦੧॥

बहे बोर पिंगी समुँदे कंधारं ॥३०१॥

bahe bor pi(n)gee samu(n)dhe ka(n)dhaara(n) ||301||

ਤੁਰੇ ਤੁੰਦ ਤਾਜੀ ਉਠੇ ਕਛ ਅਛੰ ॥

तुरे तुँद ताजी उठे कछ अछं ॥

ture tu(n)dh taajee uThe kachh achha(n) ||

ਕਛੇ ਆਰਬੀ ਪਬ ਮਾਨੋ ਸਪਛੰ ॥

कछे आरबी पब मानो सपछं ॥

kachhe aarabee pab maano sapachha(n) ||

ਉਠੀ ਧੂਰਿ ਪੂਰੰ ਛੁਹੀ ਐਣ ਗੈਣੰ ॥

उठी धूरि पूरं छुही ऐण गैणं ॥

auThee dhoor poora(n) chhuhee aain gaina(n) ||

ਭਯੋ ਅੰਧ ਧੁੰਧੰ ਪਰੀ ਜਾਨੁ ਰੈਣੰ ॥੩੦੨॥

भयो अंध धुँधं परी जानु रैणं ॥३०२॥

bhayo a(n)dh dhu(n)dha(n) paree jaan raina(n) ||302||

ਇਤੈ ਦਤ ਧਾਯੋ ਅਨਾਦਤ ਉਤੰ ॥

इतै दत धायो अनादत उतं ॥

eitai dhat dhaayo anaadhat uta(n) ||

ਰਹੀ ਧੂਰਿ ਪੂਰੰ ਪਰੀ ਕਟਿ ਲੁਥੰ ॥

रही धूरि पूरं परी कटि लुथं ॥

rahee dhoor poora(n) paree kaT lutha(n) ||

ਅਨਾਵਰਤ ਬੀਰੰ ਮਹਾਬਰਤ ਧਾਰੀ ॥

अनावरत बीरं महाबरत धारी ॥

anaavarat beera(n) mahaabarat dhaaree ||

ਚੜ੍ਯੋ ਚਉਪਿ ਕੈ ਤੁੰਦ ਨਚੇ ਤਤਾਰੀ ॥੩੦੩॥

चड़्यो चउपि कै तुँद नचे ततारी ॥३०३॥

chaRayo chaup kai tu(n)dh nache tataaree ||303||

ਖੁਰੰ ਖੇਹ ਉਠੀ ਛਯੋ ਰਥ ਭਾਨੰ ॥

खुरं खेह उठी छयो रथ भानं ॥

khura(n) kheh uThee chhayo rath bhaana(n) ||

ਦਿਸਾ ਬੇਦਿਸਾ ਭੂ ਨ ਦਿਖ੍ਰਯਾ ਸਮਾਨੰ ॥

दिसा बेदिसा भू न दिख्रया समानं ॥

dhisaa bedhisaa bhoo na dhikhrayaa samaana(n) ||

ਛੁਟੇ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਪਰੀ ਭੀਰ ਭਾਰੀ ॥

छुटे ससत्र असत्र परी भीर भारी ॥

chhuTe sasatr asatr paree bheer bhaaree ||

ਛੁਟੇ ਤੀਰ ਕਰਵਾਰ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥੩੦੪॥

छुटे तीर करवार काती कटारी ॥३०४॥

chhuTe teer karavaar kaatee kaTaaree ||304||

ਗਹੇ ਬਾਣ ਦਤੰ ਅਨਾਦਤ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥

गहे बाण दतं अनादत मार्यो ॥

gahe baan dhata(n) anaadhat maarayo ||

ਭਜੀ ਸਰਬ ਸੈਣੰ ਨ ਨੈਣੰ ਨਿਹਾਰ੍ਯੋ ॥

भजी सरब सैणं न नैणं निहार्यो ॥

bhajee sarab saina(n) na naina(n) nihaarayo ||

ਜਿਨ੍ਰਯੋ ਬੀਰ ਏਕੈ ਅਨੇਕੰ ਪਰਾਨੋ ॥

जिन्रयो बीर एकै अनेकं परानो ॥

jinrayo beer ekai aneka(n) paraano ||

ਪੁਰਾਨੇ ਪਲਾਸੀ ਹਨੇ ਪੌਨ ਮਾਨੋ ॥੩੦੫॥

पुराने पलासी हने पौन मानो ॥३०५॥

puraane palaasee hane pauan maano ||305||

ਰਣੰ ਰੋਸ ਕੈ ਲੋਭ ਬਾਜੀ ਮਟਕ੍ਰਯੋ ॥

रणं रोस कै लोभ बाजी मटक्रयो ॥

rana(n) ros kai lobh baajee maTakrayo ||

ਭਜ੍ਯੋ ਬੀਰ ਬਾਚ੍ਯੋ ਅਰ੍ਰਯੋ ਸੁ ਝਟਕ੍ਯੋ ॥

भज्यो बीर बाच्यो अर्रयो सु झटक्यो ॥

bhajayo beer baachayo arrayo su jhaTakayo ||

ਫਿਰ੍ਯੋ ਦੇਖ ਬੀਰੰ ਅਨਾਲੋਭ ਧਾਯੋ ॥

फिर्यो देख बीरं अनालोभ धायो ॥

firayo dhekh beera(n) anaalobh dhaayo ||

ਛੁਟੇ ਬਾਣ ਐਸੇ ਸਬੈ ਬ੍ਯੋਮ ਛਾਯੋ ॥੩੦੬॥

छुटे बाण ऐसे सबै ब्योम छायो ॥३०६॥

chhuTe baan aaise sabai bayom chhaayo ||306||

ਦਸੰ ਬਾਣ ਲੈ ਬੀਰ ਧੀਰੰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

दसं बाण लै बीर धीरं प्रहारे ॥

dhasa(n) baan lai beer dheera(n) prahaare ||

ਸਰੰ ਸਠਿ ਲੈ ਸੰਜਮੈ ਤਾਕਿ ਮਾਰੇ ॥

सरं सठि लै संजमै ताकि मारे ॥

sara(n) saTh lai sa(n)jamai taak maare ||

ਨਵੰ ਬਾਣ ਸੋ ਨੇਮ ਕੋ ਅੰਗ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

नवं बाण सो नेम को अंग छेद्यो ॥

nava(n) baan so nem ko a(n)g chhedhayo ||

ਬਲੀ ਬੀਸਿ ਬਾਣਾਨਿ ਬਿਗ੍ਰਯਾਨ ਬੇਧ੍ਰਯੋ ॥੩੦੭॥

बली बीसि बाणानि बिग्रयान बेध्रयो ॥३०७॥

balee bees baanaan bigrayaan bedhrayo ||307||

ਪਚਿਸ ਬਾਣ ਪਾਵਿਤ੍ਰਤਾ ਕੋ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

पचिस बाण पावित्रता को प्रहारे ॥

pachis baan paavitrataa ko prahaare ||

ਅਸੀਹ ਬਾਣ ਅਰਚਾਹਿ ਕੈ ਅੰਗਿ ਝਾਰੇ ॥

असीह बाण अरचाहि कै अंगि झारे ॥

aseeh baan arachaeh kai a(n)g jhaare ||

ਪਚਾਸੀ ਸਰੰ ਪੂਰਿ ਪੂਜਾਹਿ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

पचासी सरं पूरि पूजाहि छेद्यो ॥

pachaasee sara(n) poor poojaeh chhedhayo ||

ਬਡੋ ਲਸਟਕਾ ਲੈ ਸਲਜਾਹਿ ਭੇਦ੍ਯੋ ॥੩੦੮॥

बडो लसटका लै सलजाहि भेद्यो ॥३०८॥

baddo lasaTakaa lai salajaeh bhedhayo ||308||

ਬਿਆਸੀ ਬਲੀ ਬਾਣ ਬਿਦ੍ਰਯਾਹਿ ਮਾਰੇ ॥

बिआसी बली बाण बिद्रयाहि मारे ॥

biaasee balee baan bidhrayaeh maare ||

ਤਪਸ੍ਰਯਾਹਿ ਪੈ ਤਾਕਿ ਤੇਤੀਸ ਡਾਰੇ ॥

तपस्रयाहि पै ताकि तेतीस डारे ॥

tapasrayaeh pai taak tetees ddaare ||

ਕਈ ਬਾਣ ਸੋਂ ਕੀਰਤਨੰ ਅੰਗ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

कई बाण सों कीरतनं अंग छेद्यो ॥

kiee baan so(n) keeratana(n) a(n)g chhedhayo ||

ਅਲੋਭਾਦਿ ਜੋਧਾ ਭਲੀ ਭਾਤਿ ਭੇਦ੍ਯੋ ॥੩੦੯॥

अलोभादि जोधा भली भाति भेद्यो ॥३०९॥

alobhaadh jodhaa bhalee bhaat bhedhayo ||309||

ਨ੍ਰਿਹੰਕਾਰ ਕੋ ਬਾਨ ਅਸੀਨ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

नृहंकार को बान असीन छेद्यो ॥

niraha(n)kaar ko baan aseen chhedhayo ||

ਭਲੇ ਪਰਮ ਤਤ੍ਵਾਦਿ ਕੋ ਬਛ ਭੇਦ੍ਯੋ ॥

भले परम तत्वादि को बछ भेद्यो ॥

bhale param tatavaiaadh ko bachh bhedhayo ||

ਕਈ ਬਾਣ ਕਰੁਣਾਹਿ ਕੇ ਅੰਗਿ ਝਾਰੇ ॥

कई बाण करुणाहि के अंगि झारे ॥

kiee baan karunaeh ke a(n)g jhaare ||

ਸਰੰ ਸਉਕ ਸਿਛਿਆ ਕੇ ਅੰਗਿ ਮਾਰੇ ॥੩੧੦॥

सरं सउक सिछिआ के अंगि मारे ॥३१०॥

sara(n) sauk sichhiaa ke a(n)g maare ||310||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦਾਨ ਆਨਿ ਪੁਜਿਯੋ ਤਬੈ ਗ੍ਯਾਨ ਬਾਨ ਲੈ ਹਾਥਿ ॥

दान आनि पुजियो तबै ग्यान बान लै हाथि ॥

dhaan aan pujiyo tabai gayaan baan lai haath ||

ਜੁਆਨ ਜਾਨਿ ਮਾਰ੍ਯੋ ਤਿਸੈ ਧ੍ਯਾਨ ਮੰਤ੍ਰ ਕੇ ਸਾਥ ॥੩੧੧॥

जुआन जानि मार्यो तिसै ध्यान मंत्र के साथ ॥३११॥

juaan jaan maarayo tisai dhayaan ma(n)tr ke saath ||311||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਰਣੰ ਉਛਲ੍ਯੋ ਦਾਨ ਜੋਧਾ ਮਹਾਨੰ ॥

रणं उछल्यो दान जोधा महानं ॥

rana(n) uchhalayo dhaan jodhaa mahaana(n) ||

ਸਭੈ ਸਸਤ੍ਰ ਬੇਤਾ ਅਤਿ ਅਸਤ੍ਰੰ ਨਿਧਾਨੰ ॥

सभै ससत्र बेता अति असत्रं निधानं ॥

sabhai sasatr betaa at asatra(n) nidhaana(n) ||

ਦਸੰ ਬਾਣ ਸੋ ਲੋਭ ਕੋ ਬਛਿ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥

दसं बाण सो लोभ को बछि मार्यो ॥

dhasa(n) baan so lobh ko bachh maarayo ||

ਸਰੰ ਸਪਤ ਸੋ ਕ੍ਰੋਧ ਕੋ ਦੇਹੁ ਤਾਰ੍ਯੋ ॥੩੧੨॥

सरं सपत सो क्रोध को देहु तार्यो ॥३१२॥

sara(n) sapat so krodh ko dheh taarayo ||312||

ਨਵੰ ਬਾਣ ਬੇਧ੍ਰਯੋ ਅਨੰਨ੍ਰਯਾਸ ਬੀਰੰ ॥

नवं बाण बेध्रयो अनंन्रयास बीरं ॥

nava(n) baan bedhrayo ana(n)nrayaas beera(n) ||

ਤ੍ਰਿਯੋ ਤੀਰ ਭੇਦ੍ਯੋ ਅਨਾਬਰਤ ਧੀਰੰ ॥

तृयो तीर भेद्यो अनाबरत धीरं ॥

tirayo teer bhedhayo anaabarat dheera(n) ||

ਭਯੋ ਭੇਦਿ ਕ੍ਰੋਧੰ ਸਤੰਸੰਗਿ ਮਾਰੇ ॥

भयो भेदि क्रोधं सतंसंगि मारे ॥

bhayo bhedh krodha(n) sata(n)sa(n)g maare ||

ਭਈ ਧੀਰ ਧਰਮੰ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨ ਤਾਰੇ ॥੩੧੩॥

भई धीर धरमं ब्रहम गिआन तारे ॥३१३॥

bhiee dheer dharama(n) braham giaan taare ||313||

ਕਈ ਬਾਣ ਕੁਲਹਤ੍ਰਤਾ ਕੋ ਚਲਾਏ ॥

कई बाण कुलहत्रता को चलाए ॥

kiee baan kulahatrataa ko chalaae ||

ਕਈ ਬਾਣ ਲੈ ਬੈਰ ਕੇ ਬੀਰ ਘਾਏ ॥

कई बाण लै बैर के बीर घाए ॥

kiee baan lai bair ke beer ghaae ||

ਕਿਤੇ ਘਾਇ ਆਲਸ ਕੈ ਅੰਗਿ ਲਾਗੇ ॥

किते घाइ आलस कै अंगि लागे ॥

kite ghai aalas kai a(n)g laage ||

ਸਬੈ ਨਰਕ ਤੇ ਆਦਿ ਲੈ ਬੀਰ ਭਾਗੇ ॥੩੧੪॥

सबै नरक ते आदि लै बीर भागे ॥३१४॥

sabai narak te aadh lai beer bhaage ||314||

ਇਕੈ ਬਾਣ ਨਿਸੀਲ ਕੋ ਅੰਗ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

इकै बाण निसील को अंग छेद्यो ॥

eikai baan niseel ko a(n)g chhedhayo ||

ਦੁਤੀ ਕੁਸਤਤਾ ਕੋ ਭਲੈ ਸੂਤ ਭੇਦ੍ਯੋ ॥

दुती कुसतता को भलै सूत भेद्यो ॥

dhutee kusatataa ko bhalai soot bhedhayo ||

ਗੁਮਾਨਾਦਿ ਕੇ ਚਾਰ ਬਾਜੀ ਸੰਘਾਰੇ ॥

गुमानादि के चार बाजी संघारे ॥

gumaanaadh ke chaar baajee sa(n)ghaare ||

ਅਨਰਥਾਦਿ ਕੇ ਬੀਰ ਬਾਕੇ ਨਿਵਾਰੇ ॥੩੧੫॥

अनरथादि के बीर बाके निवारे ॥३१५॥

anarathaadh ke beer baake nivaare ||315||

ਪਿਪਾਸਾ ਛੁਧਾ ਆਲਸਾਦਿ ਪਰਾਨੇ ॥

पिपासा छुधा आलसादि पराने ॥

pipaasaa chhudhaa aalasaadh paraane ||

ਭਜ੍ਯੋ ਲੋਭ ਕ੍ਰੋਧੀ ਹਠੀ ਦੇਵ ਜਾਨੇ ॥

भज्यो लोभ क्रोधी हठी देव जाने ॥

bhajayo lobh krodhee haThee dhev jaane ||

ਤਪ੍ਯੋ ਨੇਮ ਨਾਮਾ ਅਨੇਮੰ ਪ੍ਰਣਾਸੀ ॥

तप्यो नेम नामा अनेमं प्रणासी ॥

tapayo nem naamaa anema(n) pranaasee ||

ਧਰੇ ਜੋਗ ਅਸਤ੍ਰੰ ਅਲੋਭੀ ਉਦਾਸੀ ॥੩੧੬॥

धरे जोग असत्रं अलोभी उदासी ॥३१६॥

dhare jog asatra(n) alobhee udhaasee ||316||

ਹਤ੍ਰਯੋ ਕਾਪਟੰ ਖਾਪਟੰ ਸੋਕ ਪਾਲੰ ॥

हत्रयो कापटं खापटं सोक पालं ॥

hatrayo kaapaTa(n) khaapaTa(n) sok paala(n) ||

ਹਨ੍ਯੋ ਰੋਹ ਮੋਹੰ ਸਕਾਮੰ ਕਰਾਲੰ ॥

हन्यो रोह मोहं सकामं करालं ॥

hanayo roh moha(n) sakaama(n) karaala(n) ||

ਮਹਾ ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਕ੍ਰੋਧ ਕੋ ਬਾਨ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥

महा क्रुध कै क्रोध को बान मार्यो ॥

mahaa krudh kai krodh ko baan maarayo ||

ਖਿਸ੍ਰਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਦੋਖਾਦਿ ਸਰਬੰ ਪ੍ਰਹਾਰ੍ਯੋ ॥੩੧੭॥

खिस्रयो ब्रहम दोखादि सरबं प्रहार्यो ॥३१७॥

khisrayo braham dhokhaadh saraba(n) prahaarayo ||317||

ਰੂਆਲ ਛੰਦ ॥

रूआल छंद ॥

rooaal chha(n)dh ||

ਸੁ ਦ੍ਰੋਹ ਅਉ ਹੰਕਾਰ ਕੋ ਹਜਾਰ ਬਾਨ ਸੋ ਹਨ੍ਯੋ ॥

सु द्रोह अउ हंकार को हजार बान सो हन्यो ॥

s dhroh aau ha(n)kaar ko hajaar baan so hanayo ||

ਦਰਿਦ੍ਰ ਅਸੰਕ ਮੋਹ ਕੋ ਨ ਚਿਤ ਮੈ ਕਛ ਗਨ੍ਯੋ ॥

दरिद्र असंक मोह को न चित मै कछ गन्यो ॥

dharidhr asa(n)k moh ko na chit mai kachh ganayo ||

ਅਸੋਚ ਅਉ ਕੁਮੰਤ੍ਰਤਾ ਅਨੇਕ ਬਾਨ ਸੋ ਹਤ੍ਰਯੋ ॥

असोच अउ कुमंत्रता अनेक बान सो हत्रयो ॥

asoch aau kuma(n)trataa anek baan so hatrayo ||

ਕਲੰਕ ਕੌ ਨਿਸੰਕ ਹ੍ਵੈ ਸਹੰਸ੍ਰ ਸਾਇਕੰ ਛਤ੍ਰਯੋ ॥੩੧੮॥

कलंक कौ निसंक ह्वै सहंस्र साइकं छत्रयो ॥३१८॥

kala(n)k kau nisa(n)k havai saha(n)sr saika(n) chhatrayo ||318||

ਕ੍ਰਿਤਘਨਤਾ ਬਿਸ੍ਵਾਸਘਾਤ ਮਿਤ੍ਰਘਾਤ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥

कृतघनता बिस्वासघात मित्रघात मार्यो ॥

kirataghanataa bisavaiaasaghaat mitraghaat maarayo ||

ਸੁ ਰਾਜ ਦੋਖ ਬ੍ਰਹਮ ਦੋਖ ਬ੍ਰਹਮ ਅਸਤ੍ਰ ਝਾਰ੍ਯੋ ॥

सु राज दोख ब्रहम दोख ब्रहम असत्र झार्यो ॥

s raaj dhokh braham dhokh braham asatr jhaarayo ||

ਉਚਾਟ ਮਾਰਣਾਦਿ ਬਸਿਕਰਣ ਕੋ ਸਰੰ ਹਨ੍ਯੋ ॥

उचाट मारणादि बसिकरण को सरं हन्यो ॥

auchaaT maaranaadh basikaran ko sara(n) hanayo ||

ਬਿਖਾਧ ਕੋ ਬਿਖਾਧ ਕੈ ਨ ਬ੍ਰਿਧ ਤਾਹਿ ਕੋ ਗਨ੍ਯੋ ॥੩੧੯॥

बिखाध को बिखाध कै न बृध ताहि को गन्यो ॥३१९॥

bikhaadh ko bikhaadh kai na biradh taeh ko ganayo ||319||

ਭਜੇ ਰਥੀ ਹਈ ਗਜੀ ਸੁ ਪਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਧਾਰਿ ਕੈ ॥

भजे रथी हई गजी सु पति त्रास धारि कै ॥

bhaje rathee hiee gajee su pat traas dhaar kai ||

ਭਜੇ ਰਥੀ ਮਹਾਰਥੀ ਸੁ ਲਾਜ ਕੋ ਬਿਸਾਰਿ ਕੈ ॥

भजे रथी महारथी सु लाज को बिसारि कै ॥

bhaje rathee mahaarathee su laaj ko bisaar kai ||

ਅਸੰਭ ਜੁਧ ਜੋ ਭਯੋ ਸੁ ਕੈਸ ਕੇ ਬਤਾਈਐ ॥

असंभ जुध जो भयो सु कैस के बताईऐ ॥

asa(n)bh judh jo bhayo su kais ke bataieeaai ||

ਸਹੰਸ ਬਾਕ ਜੋ ਰਟੈ ਨ ਤਤ੍ਰ ਪਾਰ ਪਾਈਐ ॥੩੨੦॥

सहंस बाक जो रटै न तत्र पार पाईऐ ॥३२०॥

saha(n)s baak jo raTai na tatr paar paieeaai ||320||

ਕਲੰਕ ਬਿਭ੍ਰਮਾਦਿ ਅਉ ਕ੍ਰਿਤਘਨ ਤਾਹਿ ਕੌ ਹਨ੍ਯੋ ॥

कलंक बिभ्रमादि अउ कृतघन ताहि कौ हन्यो ॥

kala(n)k bibhramaadh aau kirataghan taeh kau hanayo ||

ਬਿਖਾਦ ਬਿਪਦਾਦਿ ਕੋ ਕਛੂ ਨ ਚਿਤ ਮੈ ਗਨ੍ਯੋ ॥

बिखाद बिपदादि को कछू न चित मै गन्यो ॥

bikhaadh bipadhaadh ko kachhoo na chit mai ganayo ||

ਸੁ ਮਿਤ੍ਰਦੋਖ ਰਾਜਦੋਖ ਈਰਖਾਹਿ ਮਾਰਿ ਕੈ ॥

सु मित्रदोख राजदोख ईरखाहि मारि कै ॥

s mitradhokh raajadhokh ieerakhaeh maar kai ||

ਉਚਾਟ ਅਉ ਬਿਖਾਧ ਕੋ ਦਯੋ ਰਣੰ ਨਿਕਾਰਿ ਕੈ ॥੩੨੧॥

उचाट अउ बिखाध को दयो रणं निकारि कै ॥३२१॥

auchaaT aau bikhaadh ko dhayo rana(n) nikaar kai ||321||

ਗਿਲਾਨਿ ਕੋਪ ਮਾਨ ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਬਾਨ ਸੋ ਹਨ੍ਯੋ ॥

गिलानि कोप मान अप्रमान बान सो हन्यो ॥

gilaan kop maan apramaan baan so hanayo ||

ਅਨਰਥ ਕੋ ਸਮਰਥ ਕੈ ਹਜਾਰ ਬਾਨ ਸੋ ਝਨ੍ਰਯੋ ॥

अनरथ को समरथ कै हजार बान सो झन्रयो ॥

anarath ko samarath kai hajaar baan so jhanrayo ||

ਕੁਚਾਰ ਕੋ ਹਜਾਰ ਬਾਨ ਚਾਰ ਸੋ ਪ੍ਰਹਾਰ੍ਯੋ ॥

कुचार को हजार बान चार सो प्रहार्यो ॥

kuchaar ko hajaar baan chaar so prahaarayo ||

ਕੁਕਸਟ ਅਉ ਕੁਕ੍ਰਿਆ ਕੌ ਭਜਾਇ ਤ੍ਰਾਸੁ ਡਾਰ੍ਯੋ ॥੩੨੨॥

कुकसट अउ कुकृआ कौ भजाइ त्रासु डार्यो ॥३२२॥

kukasaT aau kukriaa kau bhajai traas ddaarayo ||322||

ਛਪਯ ਛੰਦ ॥

छपय छंद ॥

chhapay chha(n)dh ||

ਅਤਪ ਬੀਰ ਕਉ ਤਾਕਿ ਬਾਨ ਸਤਰਿ ਮਾਰੇ ਤਪ ॥

अतप बीर कउ ताकि बान सतरि मारे तप ॥

atap beer kau taak baan satar maare tap ||

ਨਵੇ ਸਾਇਕਨਿ ਸੀਲ ਸਹਸ ਸਰ ਹਨੈ ਅਜਪ ਜਪ ॥

नवे साइकनि सील सहस सर हनै अजप जप ॥

nave saikan seel sahas sar hanai ajap jap ||

ਬੀਸ ਬਾਣ ਕੁਮਤਹਿ ਤੀਸ ਕੁਕਰਮਹਿ ਭੇਦ੍ਯੋ ॥

बीस बाण कुमतहि तीस कुकरमहि भेद्यो ॥

bees baan kumateh tees kukarameh bhedhayo ||

ਦਸ ਸਾਇਕ ਦਾਰਿਦ੍ਰ ਕਾਮ ਕਈ ਬਾਣਨਿ ਛੇਦ੍ਯੋ ॥

दस साइक दारिद्र काम कई बाणनि छेद्यो ॥

dhas saik dhaaridhr kaam kiee baanan chhedhayo ||

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਬਿਰੋਧ ਕੋ ਬਧ ਕੀਯੋ ਅਬਿਬੇਕਹਿ ਸਰ ਸੰਧਿ ਰਣਿ ॥

बहु बिधि बिरोध को बध कीयो अबिबेकहि सर संधि रणि ॥

bahu bidh birodh ko badh keeyo abibekeh sar sa(n)dh ran ||

ਰਣਿ ਰੋਹ ਕ੍ਰੋਹ ਕਰਵਾਰ ਗਹਿ ਇਮ ਸੰਜਮ ਬੁਲ੍ਯੋ ਬਯਣ ॥੩੨੩॥

रणि रोह क्रोह करवार गहि इम संजम बुल्यो बयण ॥३२३॥

ran roh kroh karavaar geh im sa(n)jam bulayo bayan ||323||

ਅਰੁਣ ਪਛਮਹਿ ਉਗ੍ਵੈ ਬਰੁਣੁ ਉਤਰ ਦਿਸ ਤਕੈ ॥

अरुण पछमहि उग्वै बरुणु उतर दिस तकै ॥

arun pachhameh ugavai barun utar dhis takai ||

ਮੇਰੁ ਪੰਖ ਕਰਿ ਉਡੈ ਸਰਬ ਸਾਇਰ ਜਲ ਸੁਕੈ ॥

मेरु पंख करि उडै सरब साइर जल सुकै ॥

mer pa(n)kh kar uddai sarab sair jal sukai ||

ਕੋਲ ਦਾੜ ਕੜਮੁੜੈ ਸਿਮਟਿ ਫਨੀਅਰ ਫਣ ਫਟੈ ॥

कोल दाड़ कड़मुड़ै सिमटि फनीअर फण फटै ॥

kol dhaaR kaRamuRai simaT faneear fan faTai ||

ਉਲਟਿ ਜਾਨ੍ਰਹਵੀ ਬਹੈ ਸਤ ਹਰੀਚੰਦੇ ਹਟੈ ॥

उलटि जान्रहवी बहै सत हरीचंदे हटै ॥

aulaT jaanrahavee bahai sat hareecha(n)dhe haTai ||

ਸੰਸਾਰ ਉਲਟ ਪੁਲਟ ਹ੍ਵੈ ਧਸਕਿ ਧਉਲ ਧਰਣੀ ਫਟੈ ॥

संसार उलट पुलट ह्वै धसकि धउल धरणी फटै ॥

sa(n)saar ulaT pulaT havai dhasak dhaul dharanee faTai ||

ਸੁਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਅਬਿਬੇਕ ਸੁ ਬਿਬੇਕ ਭਟਿ ਤਦਪਿ ਨ ਲਟਿ ਸੰਜਮ ਹਟੈ ॥੩੨੪॥

सुनि नृप अबिबेक सु बिबेक भटि तदपि न लटि संजम हटै ॥३२४॥

sun nirap abibek su bibek bhaT tadhap na laT sa(n)jam haTai ||324||

ਤੇਰੇ ਜੋਰਿ ਮੈ ਗੁੰਗਾ ਕਹਤਾ ਹੋ ॥

तेरे जोरि मै गुँगा कहता हो ॥

tere jor mai gu(n)gaa kahataa ho ||

ਤੇਰਾ ਸਦਕਾ ਤੇਰੀ ਸਰਣਿ ॥

तेरा सदका तेरी सरणि ॥

teraa sadhakaa teree saran ||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਕੁਪ੍ਰਯੋ ਸੰਜਮੰ ਪਰਮ ਜੋਧਾ ਜੁਝਾਰੰ ॥

कुप्रयो संजमं परम जोधा जुझारं ॥

kuprayo sa(n)jama(n) param jodhaa jujhaara(n) ||

ਬਡੋ ਗਰਬਧਾਰੀ ਬਡੋ ਨਿਰਬਿਕਾਰੰ ॥

बडो गरबधारी बडो निरबिकारं ॥

baddo garabadhaaree baddo nirabikaara(n) ||

ਅਨੰਤਾਸਤ੍ਰ ਲੈ ਕੈ ਅਨਰਥੈ ਪ੍ਰਹਾਰ੍ਯੋ ॥

अनंतासत्र लै कै अनरथै प्रहार्यो ॥

ana(n)taasatr lai kai anarathai prahaarayo ||

ਅਨਾਦਤ ਕੇ ਅੰਗ ਕੋ ਛੇਦ ਡਾਰ੍ਯੋ ॥੩੨੫॥

अनादत के अंग को छेद डार्यो ॥३२५॥

anaadhat ke a(n)g ko chhedh ddaarayo ||325||

ਤੇਰੇ ਜੋਰਿ ਕਹਤ ਹੌ ॥

तेरे जोरि कहत हौ ॥

tere jor kahat hau ||

ਇਸੋ ਜੁਧੁ ਬੀਤ੍ਯੋ ਕਹਾ ਲੌ ਸੁਨਾਊ ॥

इसो जुधु बीत्यो कहा लौ सुनाऊ ॥

eiso judh beetayo kahaa lau sunaauoo ||

ਰਟੋ ਸਹੰਸ ਜਿਹਵਾ ਨ ਤਉ ਅੰਤ ਪਾਊ ॥

रटो सहंस जिहवा न तउ अंत पाऊ ॥

raTo saha(n)s jihavaa na tau a(n)t paauoo ||

ਦਸੰ ਲਛ ਜੁਗ੍ਰਯੰ ਸੁ ਬਰਖੰ ਅਨੰਤੰ ॥

दसं लछ जुग्रयं सु बरखं अनंतं ॥

dhasa(n) lachh jugraya(n) su barakha(n) ana(n)ta(n) ||

ਭਯੋ ਬੀਰਖੇਤੰ ਕਥੈ ਕਉਣ ਖੰਤੰ ॥੩੨੬॥

भयो बीरखेतं कथै कउण खंतं ॥३२६॥

bhayo beerakheta(n) kathai kaun kha(n)ta(n) ||326||

ਤੇਰੇ ਜੋਰ ਸੰਗ ਕਹਤਾ ॥

तेरे जोर संग कहता ॥

tere jor sa(n)g kahataa ||

ਭਈ ਅੰਧ ਧੁੰਧੰ ਮਚ੍ਯੋ ਬੀਰ ਖੇਤੰ ॥

भई अंध धुँधं मच्यो बीर खेतं ॥

bhiee a(n)dh dhu(n)dha(n) machayo beer kheta(n) ||

ਨਚੀ ਜੁਗਣੀ ਚਾਰੁ ਚਉਸਠ ਪ੍ਰੇਤੰ ॥

नची जुगणी चारु चउसठ प्रेतं ॥

nachee juganee chaar chausaTh preta(n) ||

ਨਚੀ ਕਾਲਕਾ ਸ੍ਰੀ ਕਮਖ੍ਰਯਾ ਕਰਾਲੰ ॥

नची कालका स्री कमख्रया करालं ॥

nachee kaalakaa sree kamakhrayaa karaala(n) ||

ਡਕੰ ਡਾਕਣੀ ਜੋਧ ਜਾਗੰਤ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥੩੨੭॥

डकं डाकणी जोध जागंत ज्वालं ॥३२७॥

ddaka(n) ddaakanee jodh jaaga(n)t javaiaala(n) ||327||

ਤੇਰਾ ਜੋਰੁ ॥

तेरा जोरु ॥

teraa jor ||

ਮਚ੍ਯੋ ਜੋਰ ਜੁਧੰ ਹਟ੍ਰਯੋ ਨਾਹਿ ਕੋਊ ॥

मच्यो जोर जुधं हट्रयो नाहि कोऊ ॥

machayo jor judha(n) haTrayo naeh kouoo ||

ਬਡੇ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ਪਤੀ ਛਤ੍ਰ ਦੋਊ ॥

बडे छत्रधारी पती छत्र दोऊ ॥

badde chhatradhaaree patee chhatr dhouoo ||

ਖਪ੍ਯੋ ਸਰਬ ਲੋਕੰ ਅਲੋਕੰ ਅਪਾਰੰ ॥

खप्यो सरब लोकं अलोकं अपारं ॥

khapayo sarab loka(n) aloka(n) apaara(n) ||

ਮਿਟੇ ਜੁਧ ਤੇ ਏ ਨ ਜੋਧਾ ਜੁਝਾਰੰ ॥੩੨੮॥

मिटे जुध ते ए न जोधा जुझारं ॥३२८॥

miTe judh te e na jodhaa jujhaara(n) ||328||

ਤੇਰਾ ਜੋਰ ॥

तेरा जोर ॥

teraa jor ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਚਟਪਟ ਸੁਭਟ ਬਿਕਟ ਕਟੇ ਝਟਪਟ ਭਈ ਅਭੰਗ ॥

चटपट सुभट बिकट कटे झटपट भई अभंग ॥

chaTapaT subhaT bikaT kaTe jhaTapaT bhiee abha(n)g ||

ਲਟਿ ਭਟ ਹਟੇ ਨ ਰਨ ਘਟ੍ਰਯੋ ਅਟਪਟ ਮਿਟ੍ਰਯੋ ਨ ਜੰਗ ॥੩੨੯॥

लटि भट हटे न रन घट्रयो अटपट मिट्रयो न जंग ॥३२९॥

laT bhaT haTe na ran ghaTrayo aTapaT miTrayo na ja(n)g ||329||

ਤੇਰੇ ਜੋਰਿ ॥

तेरे जोरि ॥

tere jor ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਬੀਸ ਲਛ ਜੁਗ ਐਤੁ ਪ੍ਰਮਾਨਾ ॥

बीस लछ जुग ऐतु प्रमाना ॥

bees lachh jug aait pramaanaa ||

ਲਰੇ ਦੋਊ ਭਈ ਕਿਸ ਨ ਹਾਨਾ ॥

लरे दोऊ भई किस न हाना ॥

lare dhouoo bhiee kis na haanaa ||

ਤਬ ਰਾਜਾ ਜੀਅ ਮੈ ਅਕੁਲਾਯੋ ॥

तब राजा जीअ मै अकुलायो ॥

tab raajaa jeea mai akulaayo ||

ਨਾਕ ਚਢੇ ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਪੈ ਆਯੋ ॥੩੩੦॥

नाक चढे मछिंद्र पै आयो ॥३३०॥

naak chadde machhi(n)dhr pai aayo ||330||

ਕਹਿ ਮੁਨਿ ਬਰਿ ਸਭ ਮੋਹਿ ਬਿਚਾਰਾ ॥

कहि मुनि बरि सभ मोहि बिचारा ॥

keh mun bar sabh moh bichaaraa ||

ਏ ਦੋਊ ਬੀਰ ਬਡੇ ਬਰਿਆਰਾ ॥

ए दोऊ बीर बडे बरिआरा ॥

e dhouoo beer badde bariaaraa ||

ਇਨ ਕਾ ਬਿਰੁਧ ਨਿਵਰਤ ਨ ਭਯਾ ॥

इन का बिरुध निवरत न भया ॥

ein kaa birudh nivarat na bhayaa ||

ਇਨੋ ਛਡਾਵਤ ਸਭ ਜਗੁ ਗਯਾ ॥੩੩੧॥

इनो छडावत सभ जगु गया ॥३३१॥

eino chhaddaavat sabh jag gayaa ||331||

ਇਨੈ ਜੁਝਾਵਤ ਸਬ ਕੋਈ ਜੂਝਾ ॥

इनै जुझावत सब कोई जूझा ॥

einai jujhaavat sab koiee joojhaa ||

ਇਨ ਕਾ ਅੰਤ ਨ ਕਾਹੂ ਸੂਝਾ ॥

इन का अंत न काहू सूझा ॥

ein kaa a(n)t na kaahoo soojhaa ||

ਏ ਹੈ ਆਦਿ ਹਠੀ ਬਰਿਆਰਾ ॥

ए है आदि हठी बरिआरा ॥

e hai aadh haThee bariaaraa ||

ਮਹਾਰਥੀ ਅਉ ਮਹਾ ਭਯਾਰਾ ॥੩੩੨॥

महारथी अउ महा भयारा ॥३३२॥

mahaarathee aau mahaa bhayaaraa ||332||

ਬਚਨੁ ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਸੁਨਤ ਚੁਪ ਰਹਾ ॥

बचनु मछिंद्र सुनत चुप रहा ॥

bachan machhi(n)dhr sunat chup rahaa ||

ਧਰਾ ਨਾਥ ਸਬਨਨ ਤਨ ਕਹਾ ॥

धरा नाथ सबनन तन कहा ॥

dharaa naath sabanan tan kahaa ||

ਚਕ੍ਰਿਤ ਚਿਤ ਚਟਪਟ ਹ੍ਵੈ ਦਿਖਸਾ ॥

चकृत चित चटपट ह्वै दिखसा ॥

chakirat chit chaTapaT havai dhikhasaa ||

ਚਰਪਟ ਨਾਥ ਤਦਿਨ ਤੇ ਨਿਕਸਾ ॥੩੩੩॥

चरपट नाथ तदिन ते निकसा ॥३३३॥

charapaT naath tadhin te nikasaa ||333||

ਇਤਿ ਚਰਪਟ ਨਾਥ ਪ੍ਰਗਟਣੋ ਨਾਮਹ ॥

इति चरपट नाथ प्रगटणो नामह ॥

eit charapaT naath pragaTano naameh ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸੁਨਿ ਰਾਜਾ ਤੁਹਿ ਕਹੈ ਬਿਬੇਕਾ ॥

सुनि राजा तुहि कहै बिबेका ॥

sun raajaa tuh kahai bibekaa ||

ਇਨ ਕਹ ਦ੍ਵੈ ਜਾਨਹੁ ਜਿਨਿ ਏਕਾ ॥

इन कह द्वै जानहु जिनि एका ॥

ein keh dhavai jaanahu jin ekaa ||

ਏ ਅਬਿਕਾਰ ਪੁਰਖ ਅਵਤਾਰੀ ॥

ए अबिकार पुरख अवतारी ॥

e abikaar purakh avataaree ||

ਬਡੇ ਧਨੁਰਧਰ ਬਡੇ ਜੁਝਾਰੀ ॥੩੩੪॥

बडे धनुरधर बडे जुझारी ॥३३४॥

badde dhanuradhar badde jujhaaree ||334||

ਆਦਿ ਪੁਰਖ ਜਬ ਆਪ ਸੰਭਾਰਾ ॥

आदि पुरख जब आप संभारा ॥

aadh purakh jab aap sa(n)bhaaraa ||

ਆਪ ਰੂਪ ਮੈ ਆਪ ਨਿਹਾਰਾ ॥

आप रूप मै आप निहारा ॥

aap roop mai aap nihaaraa ||

ਓਅੰਕਾਰ ਕਹ ਇਕਦਾ ਕਹਾ ॥

ओअंकार कह इकदा कहा ॥

oa(n)kaar keh ikadhaa kahaa ||

ਭੂਮਿ ਅਕਾਸ ਸਕਲ ਬਨਿ ਰਹਾ ॥੩੩੫॥

भूमि अकास सकल बनि रहा ॥३३५॥

bhoom akaas sakal ban rahaa ||335||

ਦਾਹਨ ਦਿਸ ਤੇ ਸਤਿ ਉਪਜਾਵਾ ॥

दाहन दिस ते सति उपजावा ॥

dhaahan dhis te sat upajaavaa ||

ਬਾਮ ਪਰਸ ਤੇ ਝੂਠ ਬਨਾਵਾ ॥

बाम परस ते झूठ बनावा ॥

baam paras te jhooTh banaavaa ||

ਉਪਜਤ ਹੀ ਉਠਿ ਜੁਝੇ ਜੁਝਾਰਾ ॥

उपजत ही उठि जुझे जुझारा ॥

aupajat hee uTh jujhe jujhaaraa ||

ਤਬ ਤੇ ਕਰਤ ਜਗਤ ਮੈ ਰਾਰਾ ॥੩੩੬॥

तब ते करत जगत मै रारा ॥३३६॥

tab te karat jagat mai raaraa ||336||

ਸਹੰਸ ਬਰਖ ਜੋ ਆਯੁ ਬਢਾਵੈ ॥

सहंस बरख जो आयु बढावै ॥

saha(n)s barakh jo aay baddaavai ||

ਰਸਨਾ ਸਹਸ ਸਦਾ ਲੌ ਪਾਵੈ ॥

रसना सहस सदा लौ पावै ॥

rasanaa sahas sadhaa lau paavai ||

ਸਹੰਸ ਜੁਗਨ ਲੌ ਕਰੇ ਬਿਚਾਰਾ ॥

सहंस जुगन लौ करे बिचारा ॥

saha(n)s jugan lau kare bichaaraa ||

ਤਦਪਿ ਨ ਪਾਵਤ ਪਾਰ ਤੁਮਾਰਾ ॥੩੩੭॥

तदपि न पावत पार तुमारा ॥३३७॥

tadhap na paavat paar tumaaraa ||337||

ਤੇਰੇ ਜੋਰਿ ਗੁੰਗਾ ਕਹਤਾ ॥

तेरे जोरि गुँगा कहता ॥

tere jor gu(n)gaa kahataa ||

ਬਿਆਸ ਪਰਾਸਰ ਅਉ ਰਿਖਿ ਘਨੇ ॥

बिआस परासर अउ रिखि घने ॥

biaas paraasar aau rikh ghane ||

ਸਿੰਗੀ ਰਿਖਿ ਬਕਦਾਲਭ ਭਨੇ ॥

सिंगी रिखि बकदालभ भने ॥

si(n)gee rikh bakadhaalabh bhane ||

ਸਹੰਸ ਮੁਖਨ ਕਾ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇਖਾ ॥

सहंस मुखन का ब्रहमा देखा ॥

saha(n)s mukhan kaa brahamaa dhekhaa ||

ਤਊ ਨ ਤੁਮਰਾ ਅੰਤੁ ਬਿਸੇਖਾ ॥੩੩੮॥

तऊ न तुमरा अंतु बिसेखा ॥३३८॥

tuoo na tumaraa a(n)t bisekhaa ||338||

ਤੇਰਾ ਜੋਰੁ ॥

तेरा जोरु ॥

teraa jor ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸਿੰਧੁ ਸੁਭਟ ਸਾਵੰਤ ਸਭ ਮੁਨਿ ਗੰਧਰਬ ਮਹੰਤ ॥

सिंधु सुभट सावंत सभ मुनि गंधरब महंत ॥

si(n)dh subhaT saava(n)t sabh mun ga(n)dharab maha(n)t ||

ਕੋਟਿ ਕਲਪ ਕਲਪਾਤ ਭੇ ਲਹ੍ਯੋ ਨ ਤੇਰੋ ਅੰਤ ॥੩੩੯॥

कोटि कलप कलपात भे लह्यो न तेरो अंत ॥३३९॥

koT kalap kalapaat bhe lahayo na tero a(n)t ||339||

ਤੇਰੇ ਜੋਰ ਸੋ ਕਹੋ ॥

तेरे जोर सो कहो ॥

tere jor so kaho ||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਸੁਨੋ ਰਾਜ ਸਾਰਦੂਲ ਉਚਰੋ ਪ੍ਰਬੋਧੰ ॥

सुनो राज सारदूल उचरो प्रबोधं ॥

suno raaj saaradhool ucharo prabodha(n) ||

ਸੁਨੋ ਚਿਤ ਦੈ ਕੈ ਨ ਕੀਜੈ ਬਿਰੋਧੰ ॥

सुनो चित दै कै न कीजै बिरोधं ॥

suno chit dhai kai na keejai birodha(n) ||

ਸੁ ਸ੍ਰੀ ਆਦ ਪੁਰਖੰ ਅਨਾਦੰ ਸਰੂਪੰ ॥

सु स्री आद पुरखं अनादं सरूपं ॥

s sree aadh purakha(n) anaadha(n) saroopa(n) ||

ਅਜੇਅੰ ਅਭੇਅੰ ਅਦਗੰ ਅਰੂਪੰ ॥੩੪੦॥

अजेअं अभेअं अदगं अरूपं ॥३४०॥

ajea(n) abhea(n) adhaga(n) aroopa(n) ||340||

ਅਨਾਮੰ ਅਧਾਮੰ ਅਨੀਲੰ ਅਨਾਦੰ ॥

अनामं अधामं अनीलं अनादं ॥

anaama(n) adhaama(n) aneela(n) anaadha(n) ||

ਅਜੈਅੰ ਅਭੈਅੰ ਅਵੈ ਨਿਰ ਬਿਖਾਦੰ ॥

अजैअं अभैअं अवै निर बिखादं ॥

ajaia(n) abhaia(n) avai nir bikhaadha(n) ||

ਅਨੰਤੰ ਮਹੰਤੰ ਪ੍ਰਿਥੀਸੰ ਪੁਰਾਣੰ ॥

अनंतं महंतं पृथीसं पुराणं ॥

ana(n)ta(n) maha(n)ta(n) piratheesa(n) puraana(n) ||

ਸੁ ਭਬ੍ਰਯੰ ਭਵਿਖ੍ਯੰ ਅਵੈਯੰ ਭਵਾਣੰ ॥੩੪੧॥

सु भब्रयं भविख्यं अवैयं भवाणं ॥३४१॥

s bhabraya(n) bhavikhaya(n) avaiya(n) bhavaana(n) ||341||

ਜਿਤੇ ਸਰਬ ਜੋਗੀ ਜਟੀ ਜੰਤ੍ਰ ਧਾਰੀ ॥

जिते सरब जोगी जटी जंत्र धारी ॥

jite sarab jogee jaTee ja(n)tr dhaaree ||

ਜਲਾਸ੍ਰੀ ਜਵੀ ਜਾਮਨੀ ਜਗਕਾਰੀ ॥

जलास्री जवी जामनी जगकारी ॥

jalaasree javee jaamanee jagakaaree ||

ਜਤੀ ਜੋਗ ਜੁਧੀ ਜਕੀ ਜ੍ਵਾਲ ਮਾਲੀ ॥

जती जोग जुधी जकी ज्वाल माली ॥

jatee jog judhee jakee javaiaal maalee ||

ਪ੍ਰਮਾਥੀ ਪਰੀ ਪਰਬਤੀ ਛਤ੍ਰਪਾਲੀ ॥੩੪੨॥

प्रमाथी परी परबती छत्रपाली ॥३४२॥

pramaathee paree parabatee chhatrapaalee ||342||

ਤੇਰਾ ਜੋਰੁ ॥

तेरा जोरु ॥

teraa jor ||

ਸਬੈ ਝੂਠੁ ਮਾਨੋ ਜਿਤੇ ਜੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰੰ ॥

सबै झूठु मानो जिते जंत्र मंत्रं ॥

sabai jhooTh maano jite ja(n)tr ma(n)tra(n) ||

ਸਬੈ ਫੋਕਟੰ ਧਰਮ ਹੈ ਭਰਮ ਤੰਤ੍ਰੰ ॥

सबै फोकटं धरम है भरम तंत्रं ॥

sabai fokaTa(n) dharam hai bharam ta(n)tra(n) ||

ਬਿਨਾ ਏਕ ਆਸੰ ਨਿਰਾਸੰ ਸਬੈ ਹੈ ॥

बिना एक आसं निरासं सबै है ॥

binaa ek aasa(n) niraasa(n) sabai hai ||

ਬਿਨਾ ਏਕ ਨਾਮ ਨ ਕਾਮੰ ਕਬੈ ਹੈ ॥੩੪੩॥

बिना एक नाम न कामं कबै है ॥३४३॥

binaa ek naam na kaama(n) kabai hai ||343||

ਕਰੇ ਮੰਤ੍ਰ ਜੰਤ੍ਰੰ ਜੁ ਪੈ ਸਿਧ ਹੋਈ ॥

करे मंत्र जंत्रं जु पै सिध होई ॥

kare ma(n)tr ja(n)tra(n) ju pai sidh hoiee ||

ਦਰੰ ਦ੍ਵਾਰ ਭਿਛ੍ਰਯਾ ਭ੍ਰਮੈ ਨਾਹਿ ਕੋਈ ॥

दरं द्वार भिछ्रया भ्रमै नाहि कोई ॥

dhara(n) dhavaiaar bhichhrayaa bhramai naeh koiee ||

ਧਰੇ ਏਕ ਆਸਾ ਨਿਰਾਸੋਰ ਮਾਨੈ ॥

धरे एक आसा निरासोर मानै ॥

dhare ek aasaa niraasor maanai ||

ਬਿਨਾ ਏਕ ਕਰਮੰ ਸਬੈ ਭਰਮ ਜਾਨੈ ॥੩੪੪॥

बिना एक करमं सबै भरम जानै ॥३४४॥

binaa ek karama(n) sabai bharam jaanai ||344||

ਸੁਨ੍ਯੋ ਜੋਗਿ ਬੈਨੰ ਨਰੇਸੰ ਨਿਧਾਨੰ ॥

सुन्यो जोगि बैनं नरेसं निधानं ॥

sunayo jog baina(n) naresa(n) nidhaana(n) ||

ਭ੍ਰਮਿਯੋ ਭੀਤ ਚਿਤੰ ਕੁਪ੍ਰਯੋ ਜੇਮ ਪਾਨੰ ॥

भ्रमियो भीत चितं कुप्रयो जेम पानं ॥

bhramiyo bheet chita(n) kuprayo jem paana(n) ||

ਤਜੀ ਸਰਬ ਆਸੰ ਨਿਰਾਸੰ ਚਿਤਾਨੰ ॥

तजी सरब आसं निरासं चितानं ॥

tajee sarab aasa(n) niraasa(n) chitaana(n) ||

ਪੁਨਿਰ ਉਚਰੇ ਬਾਚ ਬੰਧੀ ਬਿਧਾਨੰ ॥੩੪੫॥

पुनिर उचरे बाच बंधी बिधानं ॥३४५॥

punir uchare baach ba(n)dhee bidhaana(n) ||345||

ਤੇਰਾ ਜੋਰੁ ॥

तेरा जोरु ॥

teraa jor ||

ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥

रसावल छंद ॥

rasaaval chha(n)dh ||

ਸੁਨੋ ਮੋਨ ਰਾਜੰ ॥

सुनो मोन राजं ॥

suno mon raaja(n) ||

ਸਦਾ ਸਿਧ ਸਾਜੰ ॥

सदा सिध साजं ॥

sadhaa sidh saaja(n) ||

ਕਛ ਦੇਹ ਮਤੰ ॥

कछ देह मतं ॥

kachh dheh mata(n) ||

ਕਹੋ ਤੋਹਿ ਬਤੰ ॥੩੪੬॥

कहो तोहि बतं ॥३४६॥

kaho toh bata(n) ||346||

ਦੋਊ ਜੋਰ ਜੁਧੰ ॥

दोऊ जोर जुधं ॥

dhouoo jor judha(n) ||

ਹਠੀ ਪਰਮ ਕ੍ਰੁਧੰ ॥

हठी परम क्रुधं ॥

haThee param krudha(n) ||

ਸਦਾ ਜਾਪ ਕਰਤਾ ॥

सदा जाप करता ॥

sadhaa jaap karataa ||

ਸਬੈ ਸਿਧ ਹਰਤਾ ॥੩੪੭॥

सबै सिध हरता ॥३४७॥

sabai sidh harataa ||347||

ਅਰੀਲੇ ਅਰਾਰੇ ॥

अरीले अरारे ॥

areele araare ||

ਹਠੀਲ ਜੁਝਾਰੇ ॥

हठील जुझारे ॥

haTheel jujhaare ||

ਕਟੀਲੇ ਕਰੂਰੰ ॥

कटीले करूरं ॥

kaTeele karoora(n) ||

ਕਰੈ ਸਤ੍ਰੁ ਚੂਰੰ ॥੩੪੮॥

करै सत्रु चूरं ॥३४८॥

karai satr choora(n) ||348||

ਤੇਰਾ ਜੋਰੁ ॥

तेरा जोरु ॥

teraa jor ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜੋ ਇਨ ਜੀਤਿ ਸਕੌ ਨਹਿ ਭਾਈ ॥

जो इन जीति सकौ नहि भाई ॥

jo in jeet sakau neh bhaiee ||

ਤਉ ਮੈ ਜੋਰ ਚਿਤਾਹਿ ਜਰਾਈ ॥

तउ मै जोर चिताहि जराई ॥

tau mai jor chitaeh jaraiee ||

ਮੈ ਇਨ ਕਹਿ ਮੁਨਿ ਜੀਤਿ ਨ ਸਾਕਾ ॥

मै इन कहि मुनि जीति न साका ॥

mai in keh mun jeet na saakaa ||

ਅਬ ਮੁਰ ਬਲ ਪੌਰਖ ਸਬ ਥਾਕਾ ॥੩੪੯॥

अब मुर बल पौरख सब थाका ॥३४९॥

ab mur bal pauarakh sab thaakaa ||349||

ਐਸ ਭਾਤਿ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰਾ ॥

ऐस भाति मन बीच बिचारा ॥

aais bhaat man beech bichaaraa ||

ਪ੍ਰਗਟ ਸਭਾ ਸਬ ਸੁਨਤ ਉਚਾਰਾ ॥

प्रगट सभा सब सुनत उचारा ॥

pragaT sabhaa sab sunat uchaaraa ||

ਮੈ ਬਡ ਭੂਪ ਬਡੋ ਬਰਿਆਰੂ ॥

मै बड भूप बडो बरिआरू ॥

mai badd bhoop baddo bariaaroo ||

ਮੈ ਜੀਤ੍ਯੋ ਇਹ ਸਭ ਸੰਸਾਰੂ ॥੩੫੦॥

मै जीत्यो इह सभ संसारू ॥३५०॥

mai jeetayo ieh sabh sa(n)saaroo ||350||

ਜਿਨਿ ਮੋ ਕੋ ਇਹ ਬਾਤ ਬਤਾਈ ॥

जिनि मो को इह बात बताई ॥

jin mo ko ieh baat bataiee ||

ਤਿਨਿ ਮੁਹਿ ਜਾਨੁ ਠਗਉਰੀ ਲਾਈ ॥

तिनि मुहि जानु ठगउरी लाई ॥

tin muh jaan Thagauree laiee ||

ਏ ਦ੍ਵੈ ਬੀਰ ਬਡੇ ਬਰਿਆਰਾ ॥

ए द्वै बीर बडे बरिआरा ॥

e dhavai beer badde bariaaraa ||

ਇਨ ਜੀਤੇ ਜੀਤੋ ਸੰਸਾਰਾ ॥੩੫੧॥

इन जीते जीतो संसारा ॥३५१॥

ein jeete jeeto sa(n)saaraa ||351||

ਅਬ ਮੋ ਤੇ ਏਈ ਜਿਨਿ ਜਾਈ ॥

अब मो ते एई जिनि जाई ॥

ab mo te eiee jin jaiee ||

ਕਹਿ ਮੁਨਿ ਮੋਹਿ ਕਥਾ ਸਮਝਾਈ ॥

कहि मुनि मोहि कथा समझाई ॥

keh mun moh kathaa samajhaiee ||

ਅਬ ਮੈ ਦੇਖਿ ਬਨਾਵੌ ਚਿਖਾ ॥

अब मै देखि बनावौ चिखा ॥

ab mai dhekh banaavau chikhaa ||

ਪੈਠੌ ਬੀਚ ਅਗਨਿ ਕੀ ਸਿਖਾ ॥੩੫੨॥

पैठौ बीच अगनि की सिखा ॥३५२॥

paiThau beech agan kee sikhaa ||352||

ਚਿਖਾ ਬਨਾਇ ਸਨਾਨਹਿ ਕਰਾ ॥

चिखा बनाइ सनानहि करा ॥

chikhaa banai sanaaneh karaa ||

ਸਭ ਤਨਿ ਬਸਤ੍ਰ ਤਿਲੋਨਾ ਧਰਾ ॥

सभ तनि बसत्र तिलोना धरा ॥

sabh tan basatr tilonaa dharaa ||

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਲੋਗ ਹਟਕਿ ਕਰਿ ਰਹਾ ॥

बहु बिधि लोग हटकि करि रहा ॥

bahu bidh log haTak kar rahaa ||

ਚਟਪਟ ਕਰਿ ਚਰਨਨ ਭੀ ਗਹਾ ॥੩੫੩॥

चटपट करि चरनन भी गहा ॥३५३॥

chaTapaT kar charanan bhee gahaa ||353||

ਹੀਰ ਚੀਰ ਦੈ ਬਿਧਵਤ ਦਾਨਾ ॥

हीर चीर दै बिधवत दाना ॥

heer cheer dhai bidhavat dhaanaa ||

ਮਧਿ ਕਟਾਸ ਕਰਾ ਅਸਥਾਨਾ ॥

मधि कटास करा असथाना ॥

madh kaTaas karaa asathaanaa ||

ਭਾਤਿ ਅਨਕ ਤਨ ਜ੍ਵਾਲ ਜਰਾਈ ॥

भाति अनक तन ज्वाल जराई ॥

bhaat anak tan javaiaal jaraiee ||

ਜਰਤ ਨ ਭਈ ਜ੍ਵਾਲ ਸੀਅਰਾਈ ॥੩੫੪॥

जरत न भई ज्वाल सीअराई ॥३५४॥

jarat na bhiee javaiaal seearaiee ||354||

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥

तोमर छंद ॥

tomar chha(n)dh ||

ਕਰਿ ਕੋਪ ਪਾਰਸ ਰਾਇ ॥

करि कोप पारस राइ ॥

kar kop paaras rai ||

ਕਰਿ ਆਪਿ ਅਗਨਿ ਜਰਾਇ ॥

करि आपि अगनि जराइ ॥

kar aap agan jarai ||

ਸੋ ਭਈ ਸੀਤਲ ਜ੍ਵਾਲ ॥

सो भई सीतल ज्वाल ॥

so bhiee seetal javaiaal ||

ਅਤਿ ਕਾਲ ਰੂਪ ਕਰਾਲ ॥੩੫੫॥

अति काल रूप कराल ॥३५५॥

at kaal roop karaal ||355||

ਤਤ ਜੋਗ ਅਗਨਿ ਨਿਕਾਰਿ ॥

तत जोग अगनि निकारि ॥

tat jog agan nikaar ||

ਅਤਿ ਜ੍ਵਲਤ ਰੂਪ ਅਪਾਰਿ ॥

अति ज्वलत रूप अपारि ॥

at javailat roop apaar ||

ਤਬ ਕੀਅਸ ਆਪਨ ਦਾਹ ॥

तब कीअस आपन दाह ॥

tab keeas aapan dhaeh ||

ਪੁਰਿ ਲਖਤ ਸਾਹਨ ਸਾਹਿ ॥੩੫੬॥

पुरि लखत साहन साहि ॥३५६॥

pur lakhat saahan saeh ||356||

ਤਬ ਜਰੀ ਅਗਨਿ ਬਿਸੇਖ ॥

तब जरी अगनि बिसेख ॥

tab jaree agan bisekh ||

ਤ੍ਰਿਣ ਕਾਸਟ ਘਿਰਤ ਅਸੇਖ ॥

तृण कासट घिरत असेख ॥

tiran kaasaT ghirat asekh ||

ਤਬ ਜਰ੍ਯੋ ਤਾ ਮਹਿ ਰਾਇ ॥

तब जर्यो ता महि राइ ॥

tab jarayo taa meh rai ||

ਭਏ ਭਸਮ ਅਦਭੁਤ ਕਾਇ ॥੩੫੭॥

भए भसम अदभुत काइ ॥३५७॥

bhe bhasam adhabhut kai ||357||

ਕਈ ਦ੍ਯੋਸ ਬਰਖ ਪ੍ਰਮਾਨ ॥

कई द्योस बरख प्रमान ॥

kiee dhayos barakh pramaan ||

ਸਲ ਜਰਾ ਜੋਰ ਮਹਾਨ ॥

सल जरा जोर महान ॥

sal jaraa jor mahaan ||

ਭਈ ਭੂਤ ਭਸਮੀ ਦੇਹ ॥

भई भूत भसमी देह ॥

bhiee bhoot bhasamee dheh ||

ਧਨ ਧਾਮ ਛਾਡ੍ਯੋ ਨੇਹ ॥੩੫੮॥

धन धाम छाड्यो नेह ॥३५८॥

dhan dhaam chhaaddayo neh ||358||