ਹੋ ਪਤਿ ਸੁਤ ਪ੍ਰਥਮ ਸੰਘਾਰਿ ਲਹੁ ਸੁਤ ਛਲਿ ਪਿਯ ਕਿਯੋ ॥੨੯॥

हो पति सुत प्रथम संघारि लहु सुत छलि पिय कियो ॥२९॥

ho pat sut pratham sa(n)ghaar lahu sut chhal piy kiyo ||29||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਉਨਾਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੫੯॥੪੯੧੭॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ उनासठि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२५९॥४९१७॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe dhoi sau unaasaTh charitr samaapatam sat subham sat ||259||4917||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮਸਤ ਕਰਨ ਇਕ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਜਗਿਸ੍ਵੀ ॥

मसत करन इक नृपति जगिस्वी ॥

masat karan ik nirapat jagisavaiee ||

ਤੇਜ ਭਾਨ ਬਲਵਾਨ ਤਪਸ੍ਵੀ ॥

तेज भान बलवान तपस्वी ॥

tej bhaan balavaan tapasavaiee ||

ਸ੍ਰੀ ਕਜਰਾਛ ਮਤੀ ਤਿਹ ਦਾਰਾ ॥

स्री कजराछ मती तिह दारा ॥

sree kajaraachh matee teh dhaaraa ||

ਪਾਰਬਤੀ ਕੋ ਜਨੁ ਅਵਤਾਰਾ ॥੧॥

पारबती को जनु अवतारा ॥१॥

paarabatee ko jan avataaraa ||1||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਮਸਤ ਕਰਨ ਨ੍ਰਿਪ ਸਿਵ ਪੂਜਾ ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਕਰੈ ॥

मसत करन नृप सिव पूजा नितप्रति करै ॥

masat karan nirap siv poojaa nitaprat karai ||

ਭਾਤਿ ਅਨਿਕ ਕੇ ਧ੍ਯਾਨ ਜਾਨਿ ਗੁਰ ਪਗੁ ਪਰੈ ॥

भाति अनिक के ध्यान जानि गुर पगु परै ॥

bhaat anik ke dhayaan jaan gur pag parai ||

ਰੈਨਿ ਦਿਵਸ ਤਪਸਾ ਕੇ ਬਿਖੈ ਬਿਤਾਵਈ ॥

रैनि दिवस तपसा के बिखै बितावई ॥

rain dhivas tapasaa ke bikhai bitaaviee ||

ਹੋ ਰਾਨੀ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਭੂਲਿ ਨ ਕਬ ਹੀ ਆਵਈ ॥੨॥

हो रानी के गृह भूलि न कब ही आवई ॥२॥

ho raanee ke gireh bhool na kab hee aaviee ||2||

ਰਾਨੀ ਏਕ ਪੁਰਖ ਸੌ ਅਤਿ ਹਿਤ ਠਾਨਿ ਕੈ ॥

रानी एक पुरख सौ अति हित ठानि कै ॥

raanee ek purakh sau at hit Thaan kai ||

ਰਮਤ ਭਈ ਤਿਹ ਸੰਗ ਅਧਿਕ ਰੁਚਿ ਮਾਨਿ ਕੈ ॥

रमत भई तिह संग अधिक रुचि मानि कै ॥

ramat bhiee teh sa(n)g adhik ruch maan kai ||

ਸੋਤ ਹੁਤੀ ਸੁਪਨਾ ਮਹਿ ਸਿਵ ਦਰਸਨ ਦਿਯੋ ॥

सोत हुती सुपना महि सिव दरसन दियो ॥

sot hutee supanaa meh siv dharasan dhiyo ||

ਹੋ ਬਚਨ ਆਪਨੇ ਮੁਖ ਤੇ ਹਸਿ ਮੁਹਿ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥੩॥

हो बचन आपने मुख ते हसि मुहि यौ कियो ॥३॥

ho bachan aapane mukh te has muh yau kiyo ||3||

ਸਿਵ ਬਾਚ ॥

सिव बाच ॥

siv baach ||

ਇਕ ਗਹਿਰੇ ਬਨ ਬਿਚ ਤੁਮ ਏਕਲ ਆਇਯੇ ॥

इक गहिरे बन बिच तुम एकल आइये ॥

eik gahire ban bich tum ekal aaiye ||

ਕਰਿ ਕੈ ਪੂਜਾ ਮੋਰੀ ਮੋਹਿ ਰਿਝਾਇਯੋ ॥

करि कै पूजा मोरी मोहि रिझाइयो ॥

kar kai poojaa moree moh rijhaiyo ||

ਜੋਤਿ ਆਪਨੇ ਸੌ ਤਵ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਇ ਹੋ ॥

जोति आपने सौ तव जोति मिलाइ हो ॥

jot aapane sau tav jot milai ho ||

ਹੋ ਤੁਹਿ ਕਹ ਜੀਵਤ ਮੁਕਤਿ ਸੁ ਜਗਤਿ ਦਿਖਾਇ ਹੌ ॥੪॥

हो तुहि कह जीवत मुकति सु जगति दिखाइ हौ ॥४॥

ho tuh keh jeevat mukat su jagat dhikhai hau ||4||

ਤਾ ਤੇ ਤਵ ਆਗ੍ਯਾ ਲੈ ਪਤਿ ਤਹਿ ਜਾਇ ਹੌ ॥

ता ते तव आग्या लै पति तहि जाइ हौ ॥

taa te tav aagayaa lai pat teh jai hau ||

ਕਰਿ ਕੈ ਸਿਵ ਕੀ ਪੂਜਾ ਅਧਿਕ ਰਿਝਾਇ ਹੌ ॥

करि कै सिव की पूजा अधिक रिझाइ हौ ॥

kar kai siv kee poojaa adhik rijhai hau ||

ਮੋ ਕਹ ਜੀਵਤ ਮੁਕਤਿ ਸਦਾ ਸਿਵ ਕਰਹਿਾਂਗੇ ॥

मो कह जीवत मुकति सदा सिव करहिाँगे ॥

mo keh jeevat mukat sadhaa siv karahiaa(n)ge ||

ਹੋ ਸਪਤ ਮਾਤ੍ਰ ਕੁਲ ਸਪਤ ਪਿਤਰ ਕੁਲ ਤਰਹਿਾਂਗੇ ॥੫॥

हो सपत मात्र कुल सपत पितर कुल तरहिाँगे ॥५॥

ho sapat maatr kul sapat pitar kul tarahiaa(n)ge ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਭੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਆਗ੍ਯਾ ਗਈ ਲੈ ਸਿਵ ਜੂ ਕੋ ਨਾਮ ॥

भे नृप की आग्या गई लै सिव जू को नाम ॥

bhe nirap kee aagayaa giee lai siv joo ko naam ||

ਜਿਯਤ ਮੁਕਤਿ ਭੀ ਪਤਿ ਲਹਾ ਬਸੀ ਜਾਰ ਦੇ ਧਾਮ ॥੬॥

जियत मुकति भी पति लहा बसी जार दे धाम ॥६॥

jiyat mukat bhee pat lahaa basee jaar dhe dhaam ||6||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਸਾਠ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੦॥੪੯੨੩॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ साठ चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६०॥४९२३॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe dhoi sau saaTh charitr samaapatam sat subham sat ||260||4923||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਹਿ ਧੁਜ ਏਕ ਰਹੈ ਰਾਜਾ ਬਰ ॥

अहि धुज एक रहै राजा बर ॥

eh dhuj ek rahai raajaa bar ||

ਜਨੁਕ ਦੁਤਿਯ ਜਗ ਵਯੋ ਪ੍ਰਭਾਕਰ ॥

जनुक दुतिय जग वयो प्रभाकर ॥

januk dhutiy jag vayo prabhaakar ||

ਸ੍ਰੀ ਮਾਸੂਕ ਮਤੀ ਤਿਹ ਰਾਨੀ ॥

स्री मासूक मती तिह रानी ॥

sree maasook matee teh raanee ||

ਰਵੀ ਚੰਦ੍ਰਵੀ ਕੈ ਇੰਦ੍ਰਾਨੀ ॥੧॥

रवी चंद्रवी कै इंद्रानी ॥१॥

ravee cha(n)dhravee kai i(n)dhraanee ||1||

ਤਾ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਹੋਤ ਗ੍ਰਿਹ ਨਾਹੀ ॥

ता के पुत्र होत गृह नाही ॥

taa ke putr hot gireh naahee ||

ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੇ ਜਿਯ ਮਾਹੀ ॥

इह चिंता तृय के जिय माही ॥

eeh chi(n)taa tiray ke jiy maahee ||

ਰਾਜਾ ਤੇ ਜਿਯ ਮਹਿ ਡਰ ਪਾਵੈ ॥

राजा ते जिय महि डर पावै ॥

raajaa te jiy meh ddar paavai ||

ਬਹੁ ਪੁਰਖਨ ਸੰਗ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥੨॥

बहु पुरखन संग केल कमावै ॥२॥

bahu purakhan sa(n)g kel kamaavai ||2||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਸੁੰਦਰੀ ਝਰੋਖਾ ਬੈਠਿ ਬਰ ॥

एक दिवस सुँदरी झरोखा बैठि बर ॥

ek dhivas su(n)dharee jharokhaa baiTh bar ||

ਮਹਿਖਨ ਕੋ ਪਾਲਕ ਤਹ ਨਿਕਸਿਯੋ ਆਇ ਕਰਿ ॥

महिखन को पालक तह निकसियो आइ करि ॥

mahikhan ko paalak teh nikasiyo aai kar ||

ਮੇਹੀਵਾਲ ਸੋਹਨੀ ਮੁਖ ਤੇ ਗਾਵਤੋ ॥

मेहीवाल सोहनी मुख ते गावतो ॥

meheevaal sohanee mukh te gaavato ||

ਹੋ ਸਭ ਨਾਰਿਨ ਕੇ ਚਿਤ ਕੌ ਚਲਾ ਚੁਰਾਵਤੋ ॥੩॥

हो सभ नारिन के चित कौ चला चुरावतो ॥३॥

ho sabh naarin ke chit kau chalaa churaavato ||3||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਨਿ ਰਾਨੀ ਸ੍ਰੁਤ ਨਾਦ ਧੁਨਿ ਮਾਰ ਕਰੀ ਬਿਸੰਭਾਰ ॥

सुनि रानी स्रुत नाद धुनि मार करी बिसंभार ॥

sun raanee srut naadh dhun maar karee bisa(n)bhaar ||

ਰਮੋ ਮਹਿਖ ਪਾਲਕ ਭਏ ਇਹ ਬਿਧ ਕਿਯਾ ਬਿਚਾਰ ॥੪॥

रमो महिख पालक भए इह बिध किया बिचार ॥४॥

ramo mahikh paalak bhe ieh bidh kiyaa bichaar ||4||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮਹਿਖ ਚਰਾਵਤ ਥੋ ਵਹੁ ਜਹਾ ॥

महिख चरावत थो वहु जहा ॥

mahikh charaavat tho vahu jahaa ||

ਰਾਨੀ ਗਈ ਰਾਤ੍ਰਿ ਕਹ ਤਹਾ ॥

रानी गई रातृ कह तहा ॥

raanee giee raatr keh tahaa ||

ਦ੍ਵੈਕ ਘਰੀ ਪਾਛੇ ਪਤਿ ਜਾਗਾ ॥

द्वैक घरी पाछे पति जागा ॥

dhavaik gharee paachhe pat jaagaa ||

ਅਸਿ ਗਹਿ ਕਰ ਪਾਛੇ ਤ੍ਰਿਯ ਲਾਗਾ ॥੫॥

असि गहि कर पाछे तृय लागा ॥५॥

as geh kar paachhe tiray laagaa ||5||

ਸਖੀ ਹੁਤੀ ਇਕ ਤਹਾ ਸ੍ਯਾਨੀ ॥

सखी हुती इक तहा स्यानी ॥

sakhee hutee ik tahaa sayaanee ||

ਤਿਨ ਇਹ ਬਾਤ ਸਕਲ ਜਿਯ ਜਾਨੀ ॥

तिन इह बात सकल जिय जानी ॥

tin ieh baat sakal jiy jaanee ||

ਜੌ ਤਾ ਕੌ ਪਤਿ ਐਸ ਲਹੈ ਹੈ ॥

जौ ता कौ पति ऐस लहै है ॥

jau taa kau pat aais lahai hai ||

ਤੌ ਗ੍ਰਿਹ ਜਮ ਕੇ ਦੁਹੂੰ ਪਠੈ ਹੈ ॥੬॥

तौ गृह जम के दुहूँ पठै है ॥६॥

tau gireh jam ke dhuhoo(n) paThai hai ||6||

ਆਗੂ ਆਪਿ ਤਹਾ ਉਠਿ ਗਈ ॥

आगू आपि तहा उठि गई ॥

aagoo aap tahaa uTh giee ||

ਰਾਨੀ ਜਹਾ ਮਿਲਤ ਤਿਹ ਭਈ ॥

रानी जहा मिलत तिह भई ॥

raanee jahaa milat teh bhiee ||

ਐਚਿ ਅੰਗ ਤਿਹ ਤਬੈ ਜਗਾਯਾ ॥

ऐचि अंग तिह तबै जगाया ॥

aaich a(n)g teh tabai jagaayaa ||

ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਤ ਕਹਿ ਤਾਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ॥੭॥

सभ बृतात कहि ताहि सुनाया ॥७॥

sabh birataat keh taeh sunaayaa ||7||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਤ੍ਰਾਸ ਸਮੁੰਦ ਕੇ ਬਿਖੈ ਬੂਡਿ ਤਰੁਨੀ ਗਈ ॥

त्रास समुँद के बिखै बूडि तरुनी गई ॥

traas samu(n)dh ke bikhai boodd tarunee giee ||

ਗਰੇ ਪਗਰਿਯਾ ਡਾਰਿ ਤਿਸੈ ਮਾਰਤ ਭਈ ॥

गरे पगरिया डारि तिसै मारत भई ॥

gare pagariyaa ddaar tisai maarat bhiee ||

ਏਕ ਬਡੇ ਦ੍ਰੁਮ ਸੰਗ ਦਯੋ ਲਟਕਾਇ ਕੈ ॥

एक बडे द्रुम संग दयो लटकाइ कै ॥

ek badde dhrum sa(n)g dhayo laTakai kai ||

ਹੋ ਬਸਤ੍ਰ ਉਤਾਰਿ ਤਰ ਨ੍ਰਹਾਤ ਭਈ ਤਹ ਜਾਇ ਕੈ ॥੮॥

हो बसत्र उतारि तर न्रहात भई तह जाइ कै ॥८॥

ho basatr utaar tar nrahaat bhiee teh jai kai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਹਿ ਧੁਜ ਰਾਜ ਤਹਾ ਤਬ ਆਯੋ ॥

अहि धुज राज तहा तब आयो ॥

eh dhuj raaj tahaa tab aayo ||

ਨ੍ਰਹਾਤ ਮ੍ਰਿਤਕ ਤਰ ਤ੍ਰਿਯ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥

न्रहात मृतक तर तृय लखि पायो ॥

nrahaat mritak tar tiray lakh paayo ||

ਪੂਛਤ ਪਕਰਿ ਤਬੈ ਤਿਹ ਭਯੋ ॥

पूछत पकरि तबै तिह भयो ॥

poochhat pakar tabai teh bhayo ||

ਜਰਿ ਬਰਿ ਆਠ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ॥੯॥

जरि बरि आठ टूक ह्वै गयो ॥९॥

jar bar aaTh Took havai gayo ||9||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨਿਜੁ ਧਾਮਨ ਕਹ ਛੋਰਿ ਕੈ ਕ੍ਯੋ ਆਈ ਇਹ ਠੌਰ ॥

निजु धामन कह छोरि कै क्यो आई इह ठौर ॥

nij dhaaman keh chhor kai kayo aaiee ieh Thauar ||

ਸਾਚੁ ਕਹੈ ਤੌ ਛਾਡਿ ਹੌ ਹਨੋ ਕਹੈ ਕਛੁ ਔਰ ॥੧੦॥

साचु कहै तौ छाडि हौ हनो कहै कछु और ॥१०॥

saach kahai tau chhaadd hau hano kahai kachh aauar ||10||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਜੋਰਿ ਦੁਹੂੰ ਕਰ ਲਿਆ ॥

तब तृय जोरि दुहूँ कर लिआ ॥

tab tiray jor dhuhoo(n) kar liaa ||

ਪਤਿ ਪਾਇਨਿ ਤਰ ਮਸਤਕਿ ਦਿਯਾ ॥

पति पाइनि तर मसतकि दिया ॥

pat pain tar masatak dhiyaa ||

ਪ੍ਰਥਮ ਸੁਨਹੁ ਪਿਯ ਬੈਨ ਹਮਾਰੇ ॥

प्रथम सुनहु पिय बैन हमारे ॥

pratham sunahu piy bain hamaare ||

ਬਹੁਰਿ ਕਰਹੁ ਜੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਤਿਹਾਰੇ ॥੧੧॥

बहुरि करहु जो हृदै तिहारे ॥११॥

bahur karahu jo hiradhai tihaare ||11||

ਮੋਰੇ ਬਢੀ ਅਧਿਕ ਚਿੰਤਾ ਚਿਤ ॥

मोरे बढी अधिक चिंता चित ॥

more baddee adhik chi(n)taa chit ||

ਧ੍ਰਯਾਨ ਧਰੋ ਸ੍ਰੀਪਤਿ ਕੌ ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ॥

ध्रयान धरो स्रीपति कौ नितिप्रति ॥

dhrayaan dharo sreepat kau nitiprat ||

ਪੂਤ ਦੇਹੁ ਪ੍ਰਭੁ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ॥

पूत देहु प्रभु धाम हमारे ॥

poot dheh prabh dhaam hamaare ||

ਪਲ ਪਲ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਉ ਤਿਹਾਰੇ ॥੧੨॥

पल पल बलि बलि जाउ तिहारे ॥१२॥

pal pal bal bal jaau tihaare ||12||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਪੁਤ੍ਰ ਹੇਤ ਮੈ ਹ੍ਯਾਂ ਤਸਕਰ ਤਰ ਆਇ ਕੈ ॥

पुत्र हेत मै ह्याँ तसकर तर आइ कै ॥

putr het mai hayaa(n) tasakar tar aai kai ||

ਮਜਨ ਕੀਯਾ ਬਨਾਇ ਅਧਿਕ ਸੁਖ ਪਾਇ ਕੈ ॥

मजन कीया बनाइ अधिक सुख पाइ कै ॥

majan keeyaa banai adhik sukh pai kai ||

ਸਾਚ ਕਹਾ ਪਿਯ ਤੋਹਿ ਜਾਨ ਜਿਯ ਲੀਜਿਯੈ ॥

साच कहा पिय तोहि जान जिय लीजियै ॥

saach kahaa piy toh jaan jiy leejiyai ||

ਹੋ ਅਵਰੁ ਨ ਯਾ ਤੇ ਬਾਤ ਜੁ ਜਾਨ ਸੁ ਕੀਜੀਯੈ ॥੧੩॥

हो अवरु न या ते बात जु जान सु कीजीयै ॥१३॥

ho avar na yaa te baat ju jaan su keejeeyai ||13||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਨਿ ਰਾਜਾ ਐਸੋ ਬਚਨ ਜਿਯ ਮਹਿ ਭਯੋ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ॥

सुनि राजा ऐसो बचन जिय महि भयो प्रसंन्य ॥

sun raajaa aaiso bachan jiy meh bhayo prasa(n)nay ||

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਹ੍ਵੈ ਅਸ ਹਠ ਕਿਯਾ ਧਰਨੀ ਤਲ ਮਹਿ ਧੰਨ੍ਯ ॥੧੪॥

जो तृय ह्वै अस हठ किया धरनी तल महि धंन्य ॥१४॥

jo tiray havai as haTh kiyaa dharanee tal meh dha(n)nay ||14||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਮੋ ਪੈ ਕਹਾ ਬਿਚਾਰੀ ॥

जो तृय मो पै कहा बिचारी ॥

jo tiray mo pai kahaa bichaaree ||

ਸਾਚ ਵਹੈ ਮੈ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੀ ॥

साच वहै मै नैन निहारी ॥

saach vahai mai nain nihaaree ||

ਅਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੁਤ ਹਿਤ ਜਿਨ ਕਿਯਾ ॥

अस चरित्र सुत हित जिन किया ॥

as charitr sut hit jin kiyaa ||

ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹਾਰੋ ਹਿਯਾ ॥੧੫॥

धंनि धंनि कुअरि तिहारो हिया ॥१५॥

dha(n)n dha(n)n kuar tihaaro hiyaa ||15||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਤੁਮਰੇ ਸਦਨ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਪੂਤ ਅਪਾਰ ॥

निरसंदेह तुमरे सदन ह्वै है पूत अपार ॥

nirasa(n)dheh tumare sadhan havai hai poot apaar ||

ਹਠੀ ਜਪੀ ਤਪਸੀ ਸਤੀ ਸੂਰਬੀਰ ਸੁ ਕੁਮਾਰ ॥੧੬॥

हठी जपी तपसी सती सूरबीर सु कुमार ॥१६॥

haThee japee tapasee satee soorabeer su kumaar ||16||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਤਾਹਿ ਭੋਗਿ ਫਾਸੀ ਸੌ ਬਹੁਰਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥

ताहि भोगि फासी सौ बहुरि संघारियो ॥

taeh bhog faasee sau bahur sa(n)ghaariyo ||

ਕਰਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਹ ਭਾਤਿ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥

करि कै नृपहि चरित्र इह भाति दिखारियो ॥

kar kai nirapeh charitr ieh bhaat dhikhaariyo ||

ਮੂੜ ਪ੍ਰਫੁਲਿਤ ਭਯੋ ਨ ਕਛੁ ਤਾ ਕੌ ਕਹਾ ॥

मूड़ प्रफुलित भयो न कछु ता कौ कहा ॥

mooR prafulit bhayo na kachh taa kau kahaa ||

ਹੋ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕਹਿ ਨਾਰਿ ਮਗਨ ਹ੍ਵੈ ਮਨ ਰਹਾ ॥੧੭॥

हो धंनि धंनि कहि नारि मगन ह्वै मन रहा ॥१७॥

ho dha(n)n dha(n)n keh naar magan havai man rahaa ||17||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਇਕਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੧॥੪੯੪੦॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ इकसठि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६१॥४९४०॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe dhoi sau ikasaTh charitr samaapatam sat subham sat ||261||4940||afajoo(n)||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਕਿਲਮਾਕਨ ਕੇ ਦੇਸ ਇੰਦ੍ਰ ਧੁਜ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥

किलमाकन के देस इंद्र धुज नृपति बर ॥

kilamaakan ke dhes i(n)dhr dhuj nirapat bar ||

ਸ੍ਰੀ ਕਿਲਮਾਕ ਮਤੀ ਰਾਨੀ ਜਿਹ ਬਸਤ ਘਰ ॥

स्री किलमाक मती रानी जिह बसत घर ॥

sree kilamaak matee raanee jeh basat ghar ||

ਪੁਨ ਮਾਸੂਕ ਮਤੀ ਦੁਹਿਤਾ ਤਾ ਕੈ ਭਈ ॥

पुन मासूक मती दुहिता ता कै भई ॥

pun maasook matee dhuhitaa taa kai bhiee ||

ਹੋ ਜਨੁਕ ਚੰਦ੍ਰ ਕੀ ਕਲਾ ਦੁਤਿਯ ਜਗ ਮੈ ਵਈ ॥੧॥

हो जनुक चंद्र की कला दुतिय जग मै वई ॥१॥

ho januk cha(n)dhr kee kalaa dhutiy jag mai viee ||1||

ਸੌਦਾ ਹਿਤ ਸੌਦਾਗਰ ਤਹ ਇਕ ਆਇਯੋ ॥

सौदा हित सौदागर तह इक आइयो ॥

sauadhaa hit sauadhaagar teh ik aaiyo ||

ਜਨੁ ਸਸਿ ਕੋ ਅਵਿਤਾਰ ਮਦਨ ਉਪਜਾਇਯੋ ॥

जनु ससि को अवितार मदन उपजाइयो ॥

jan sas ko avitaar madhan upajaiyo ||

ਅਧਿਕ ਜੁਬਨ ਕੀ ਜੇਬ ਬਿਧਾਤੈ ਦਈ ਤਿਹ ॥

अधिक जुबन की जेब बिधातै दई तिह ॥

adhik juban kee jeb bidhaatai dhiee teh ||

ਹੋ ਸੁਖ ਪਾਵਤ ਸੁਰ ਅਸੁਰ ਨਿਹਾਰੇ ਕ੍ਰਾਤਿ ਜਿਹ ॥੨॥

हो सुख पावत सुर असुर निहारे क्राति जिह ॥२॥

ho sukh paavat sur asur nihaare kraat jeh ||2||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਾ ਝਰੋਖੇ ਆਇ ਕੈ ॥

एक दिवस नृप सुता झरोखे आइ कै ॥

ek dhivas nirap sutaa jharokhe aai kai ||

ਬੈਠਤ ਭੀ ਚਿਤ ਲਗੇ ਸੁ ਬੈਸ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥

बैठत भी चित लगे सु बैस बनाइ कै ॥

baiThat bhee chit lage su bais banai kai ||

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਤਹ ਆਇ ਦਿਖਾਈ ਦੈ ਗਯੋ ॥

साहु पुत्र तह आइ दिखाई दै गयो ॥

saahu putr teh aai dhikhaiee dhai gayo ||

ਹੋ ਯਾ ਮਾਨਨਿ ਕੋ ਮਨਹਿ ਮਨੋ ਹਰਿ ਲੈ ਗਯੋ ॥੩॥

हो या माननि को मनहि मनो हरि लै गयो ॥३॥

ho yaa maanan ko maneh mano har lai gayo ||3||

ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਲਖਿ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕਰਿ ॥

राज कुअरि लखि रूप रही उरझाइ करि ॥

raaj kuar lakh roop rahee urajhai kar ||

ਪਠੈ ਸਹਚਰੀ ਤਹਾ ਬਹੁਤ ਧਨ ਦ੍ਰਯਾਇ ਕਰਿ ॥

पठै सहचरी तहा बहुत धन द्रयाइ करि ॥

paThai sahacharee tahaa bahut dhan dhrayai kar ||

ਸਾਹੁ ਸੁਤਹਿ ਕ੍ਯੋਹੂੰ ਬਿਧਿ ਜੋ ਹ੍ਯਾਂ ਲ੍ਯਾਇ ਹੈ ॥

साहु सुतहि क्योहूँ बिधि जो ह्याँ ल्याइ है ॥

saahu suteh kayohoo(n) bidh jo hayaa(n) layai hai ||

ਹੋ ਜੋ ਮਾਗੇ ਮੁਹਿ ਤੂ ਸੋ ਅਬ ਹੀ ਪਾਇ ਹੈ ॥੪॥

हो जो मागे मुहि तू सो अब ही पाइ है ॥४॥

ho jo maage muh too so ab hee pai hai ||4||

ਸੁਨਤ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਬਚਨ ਸਖੀ ਤਹ ਜਾਇ ਕੈ ॥

सुनत कुअरि को बचन सखी तह जाइ कै ॥

sunat kuar ko bachan sakhee teh jai kai ||

ਮਨ ਭਾਵਤ ਪਿਯ ਯਾ ਕਹ ਦਿਯਾ ਮਿਲਾਇ ਕੈ ॥

मन भावत पिय या कह दिया मिलाइ कै ॥

man bhaavat piy yaa keh dhiyaa milai kai ||

ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਨ ਸੁ ਬਿਬਿਧ ਬਿਧਿ ਕੈ ਲੀਏ ॥

चौरासी आसन सु बिबिध बिधि कै लीए ॥

chauaraasee aasan su bibidh bidh kai le'ee ||

ਹੋ ਚਿਤ ਕੇ ਸੋਕ ਸੰਤਾਪ ਬਿਦਾ ਸਭ ਕਰ ਦੀਏ ॥੫॥

हो चित के सोक संताप बिदा सभ कर दीए ॥५॥

ho chit ke sok sa(n)taap bidhaa sabh kar dhe'ee ||5||

ਛੈਲ ਛੈਲਨੀ ਛਕੇ ਨ ਛੋਰਤ ਏਕ ਛਿਨ ॥

छैल छैलनी छके न छोरत एक छिन ॥

chhail chhailanee chhake na chhorat ek chhin ||

ਜਨੁਕ ਨਵੌ ਨਿਧਿ ਰਾਕ ਸੁ ਪਾਈ ਆਜੁ ਤਿਨ ॥

जनुक नवौ निधि राक सु पाई आजु तिन ॥

januk navau nidh raak su paiee aaj tin ||

ਚਿੰਤਾਤੁਰ ਚਿਤ ਭਈ ਬਿਚਾਰ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥

चिंतातुर चित भई बिचार बिचारि कै ॥

chi(n)taatur chit bhiee bichaar bichaar kai ||

ਹੋ ਸਦਾ ਬਸੌ ਸੁਖ ਸਾਥ ਪਿਯਰਵਾ ਯਾਰਿ ਕੈ ॥੬॥

हो सदा बसौ सुख साथ पियरवा यारि कै ॥६॥

ho sadhaa basau sukh saath piyaravaa yaar kai ||6||

ਭੇਖ ਪੁਰਖ ਸਹਚਰਿ ਕਰਿ ਦਈ ਪਠਾਇ ਕੈ ॥

भेख पुरख सहचरि करि दई पठाइ कै ॥

bhekh purakh sahachar kar dhiee paThai kai ||

ਤਾ ਕੇ ਪਿਤੁ ਕੇ ਪਾਸ ਯੌ ਕਹਿਯਹੁ ਜਾਇ ਕੈ ॥

ता के पितु के पास यौ कहियहु जाइ कै ॥

taa ke pit ke paas yau kahiyahu jai kai ||

ਬੂਡਿ ਮਰਾ ਤਵ ਸੁਤ ਹਮ ਆਂਖਿਨ ਸੌ ਲਹਾ ॥

बूडि मरा तव सुत हम आँखिन सौ लहा ॥

boodd maraa tav sut ham aa(n)khin sau lahaa ||

ਹੋ ਬਹਤ ਨਦੀ ਮਹਿ ਗਯੋ ਨ ਕਰ ਕਿਨਹੂੰ ਗਹਾ ॥੭॥

हो बहत नदी महि गयो न कर किनहूँ गहा ॥७॥

ho bahat nadhee meh gayo na kar kinahoo(n) gahaa ||7||

ਸਾਹੁ ਸੁਨਤ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਠਾ ਅਕੁਲਾਇ ਕੈ ॥

साहु सुनत इह भाति उठा अकुलाइ कै ॥

saahu sunat ieh bhaat uThaa akulai kai ||

ਸਰਿਤਾ ਤੀਰ ਪੁਕਾਰਤ ਆਤੁਰ ਜਾਇ ਕੈ ॥

सरिता तीर पुकारत आतुर जाइ कै ॥

saritaa teer pukaarat aatur jai kai ||

ਲੋਟਤ ਲੋਟਤ ਭੂ ਪਰ ਇਤ ਤੇ ਉਤ ਗਯੋ ॥

लोटत लोटत भू पर इत ते उत गयो ॥

loTat loTat bhoo par it te ut gayo ||

ਹੋ ਮਾਲ ਮਤਾਹ ਲੁਟਾਇ ਅਥਿਤ ਹ੍ਵੈ ਜਾਤ ਭਯੋ ॥੮॥

हो माल मताह लुटाइ अथित ह्वै जात भयो ॥८॥

ho maal mataeh luTai athit havai jaat bhayo ||8||

ਵਹੀ ਸਖੀ ਯਾ ਪਹਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

वही सखी या पहि इह भाति उचारियो ॥

vahee sakhee yaa peh ieh bhaat uchaariyo ||

ਤਵ ਪਿਤੁ ਹ੍ਵੈ ਕਰਿ ਅਤਿਥ ਸੁ ਬਨਹਿ ਪਧਾਰਿਯੋ ॥

तव पितु ह्वै करि अतिथ सु बनहि पधारियो ॥

tav pit havai kar atith su baneh padhaariyo ||

ਮਾਲ ਮਤਾਹਿ ਲੁਟਾਇ ਜਾਤ ਬਨ ਕੌ ਭਯੋ ॥

माल मताहि लुटाइ जात बन कौ भयो ॥

maal mataeh luTai jaat ban kau bhayo ||

ਹੋ ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਕੇ ਧਾਮ ਸੌਪਿ ਤੁਮ ਕਹ ਗਯੋ ॥੯॥

हो राज कुअरि के धाम सौपि तुम कह गयो ॥९॥

ho raaj kuar ke dhaam sauap tum keh gayo ||9||

ਪਿਤੁ ਤੇ ਭਯੋ ਨਿਰਾਸ ਰਹਤ ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹ ਭਯੋ ॥

पितु ते भयो निरास रहत तिह गृह भयो ॥

pit te bhayo niraas rahat teh gireh bhayo ||

ਦੇਸ ਮਾਲ ਸੁਖ ਪਾਇ ਬਿਸਰਿ ਸਭ ਹੀ ਗਯੋ ॥

देस माल सुख पाइ बिसरि सभ ही गयो ॥

dhes maal sukh pai bisar sabh hee gayo ||

ਕਾਜ ਕਰਤ ਸੋਈ ਭਯੋ ਕੁਅਰਿ ਜੋ ਤਿਹ ਕਹਿਯੋ ॥

काज करत सोई भयो कुअरि जो तिह कहियो ॥

kaaj karat soiee bhayo kuar jo teh kahiyo ||

ਹੋ ਇਹ ਛਲ ਸੇਤੀ ਛਲਾ ਸਦਾ ਤਾ ਕੇ ਰਹਿਯੋ ॥੧੦॥

हो इह छल सेती छला सदा ता के रहियो ॥१०॥

ho ieh chhal setee chhalaa sadhaa taa ke rahiyo ||10||

ਅਪਨੋ ਧਾਮ ਬਿਸਾਰਿ ਕੁਅਰਿ ਚਿਤ ਤੇ ਦਯੋ ॥

अपनो धाम बिसारि कुअरि चित ते दयो ॥

apano dhaam bisaar kuar chit te dhayo ||

ਬਹੁਤ ਕਾਲ ਸੁਖ ਪਾਇ ਰਹਤ ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹ ਭਯੋ ॥

बहुत काल सुख पाइ रहत तिह गृह भयो ॥

bahut kaal sukh pai rahat teh gireh bhayo ||

ਭੇਦ ਨ ਦੂਜੇ ਕਾਨ ਕਿਨੂੰ ਨਰ ਜਾਨਿਯੋ ॥

भेद न दूजे कान किनूँ नर जानियो ॥

bhedh na dhooje kaan kinoo(n) nar jaaniyo ||

ਹੋ ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਸੌ ਅਧਿਕ ਕੁਅਰਿ ਰਸ ਠਾਨਿਯੋ ॥੧੧॥

हो साहु पुत्र सौ अधिक कुअरि रस ठानियो ॥११॥

ho saahu putr sau adhik kuar ras Thaaniyo ||11||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਬਾਸਠ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੨॥੪੯੫੧॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ बासठ चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६२॥४९५१॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe dhoi sau baasaTh charitr samaapatam sat subham sat ||262||4951||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਜੈਚੰਦ ਪੂਰਬ ਕੀ ਦਿਸਿ ਨ੍ਰਿਪ ॥

अजैचंद पूरब की दिसि नृप ॥

ajaicha(n)dh poorab kee dhis nirap ||

ਅਨਿਕ ਭਾਤਿ ਜੀਤੇ ਜਿਨ ਬਹੁ ਰਿਪ ॥

अनिक भाति जीते जिन बहु रिप ॥

anik bhaat jeete jin bahu rip ||

ਨਾਗਰਮਤੀ ਨਾਰੀ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥

नागरमती नारी ता के घर ॥

naagaramatee naaree taa ke ghar ||

ਰੂਪਵਾਨ ਦੁਤਿਮਾਨ ਛਟਾ ਬਰ ॥੧॥

रूपवान दुतिमान छटा बर ॥१॥

roopavaan dhutimaan chhaTaa bar ||1||

ਜੁਧਕਰਨ ਰਾਜਾ ਕੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ॥

जुधकरन राजा को भ्राता ॥

judhakaran raajaa ko bhraataa ||

ਕੁੰਟ ਚਾਰਹੂੰ ਬਿਚ ਬਿਖ੍ਯਾਤਾ ॥

कुँट चारहूँ बिच बिख्याता ॥

ku(n)T chaarahoo(n) bich bikhayaataa ||

ਅਤਿ ਹੀ ਰੂਪ ਤਵਨ ਕੋ ਰਾਜਤ ॥

अति ही रूप तवन को राजत ॥

at hee roop tavan ko raajat ||

ਜਾਨੁ ਦਿਵਾਕਰਿ ਦੁਤਿਯ ਬਿਰਾਜਤ ॥੨॥

जानु दिवाकरि दुतिय बिराजत ॥२॥

jaan dhivaakar dhutiy biraajat ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਬਲਾ ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਲਖਿ ਅਟਿਕ ਰਹੀ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥

अबला ता को रूप लखि अटिक रही मन माहि ॥

abalaa taa ko roop lakh aTik rahee man maeh ||

ਪਤਿ ਕਰਿ ਦਿਯਾ ਬਿਸਾਰਿ ਕਰਿ ਕਛੂ ਰਹੀ ਸੁਧਿ ਨਾਹਿ ॥੩॥

पति करि दिया बिसारि करि कछू रही सुधि नाहि ॥३॥

pat kar dhiyaa bisaar kar kachhoo rahee sudh naeh ||3||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸਖੀ ਹੁਤੀ ਇਕ ਤਹਾ ਸ੍ਯਾਨੀ ॥

सखी हुती इक तहा स्यानी ॥

sakhee hutee ik tahaa sayaanee ||

ਤਿਨ ਯਹ ਬਾਤ ਸਕਲ ਪਹਿਚਾਨੀ ॥

तिन यह बात सकल पहिचानी ॥

tin yeh baat sakal pahichaanee ||

ਰਨਿਯਹਿ ਭਾਖਿ ਤਹਾ ਚਲਿ ਗਈ ॥

रनियहि भाखि तहा चलि गई ॥

raniyeh bhaakh tahaa chal giee ||

ਸਭ ਤਿਹ ਬਾਤ ਬਤਾਵਤ ਭਈ ॥੪॥

सभ तिह बात बतावत भई ॥४॥

sabh teh baat bataavat bhiee ||4||

ਜੁਧਕਰਨ ਇਹ ਬਾਤ ਨ ਮਾਨੀ ॥

जुधकरन इह बात न मानी ॥

judhakaran ieh baat na maanee ||

ਨਾਗਮਤੀ ਤਬ ਭਈ ਖਿਸਾਨੀ ॥

नागमती तब भई खिसानी ॥

naagamatee tab bhiee khisaanee ||

ਜਾ ਮਹਿ ਮੈ ਅਪਨਾ ਮਨ ਦਿਯਾ ॥

जा महि मै अपना मन दिया ॥

jaa meh mai apanaa man dhiyaa ||

ਉਹ ਜੜ ਹਮ ਮੈ ਚਿਤ ਨ ਕਿਯਾ ॥੫॥

उह जड़ हम मै चित न किया ॥५॥

auh jaR ham mai chit na kiyaa ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜੌ ਇਹ ਹਮਰੀ ਸਭ ਬ੍ਰਿਥਾ ਕਹਿ ਹੈ ਕਾਹੂ ਪਾਸ ॥

जौ इह हमरी सभ बृथा कहि है काहू पास ॥

jau ieh hamaree sabh birathaa keh hai kaahoo paas ||

ਅਜੈਚੰਦ ਰਾਜਾ ਅਬੈ ਹਮ ਤੇ ਹੋਇ ਉਦਾਸ ॥੬॥

अजैचंद राजा अबै हम ते होइ उदास ॥६॥

ajaicha(n)dh raajaa abai ham te hoi udhaas ||6||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਪਤਿ ਔਰ ਤ੍ਰਿਯਨ ਹਿਤ ਕੈ ਹੈ ॥

तब पति और तृयन हित कै है ॥

tab pat aauar tirayan hit kai hai ||

ਭੂਲ ਨ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ਐ ਹੈ ॥

भूल न धाम हमारे ऐ है ॥

bhool na dhaam hamaare aai hai ||

ਤਬ ਹੌ ਕਾਜ ਕਹੌ ਕਾ ਕਰਿ ਹੌ ॥

तब हौ काज कहौ का करि हौ ॥

tab hau kaaj kahau kaa kar hau ||

ਬਿਰਹਾ ਕੀ ਪਾਵਕ ਮਹਿ ਬਰਿ ਹੌ ॥੭॥

बिरहा की पावक महि बरि हौ ॥७॥

birahaa kee paavak meh bar hau ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਾ ਤੇ ਕਰੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਛੁ ਹਨਿਯੈ ਯਾ ਕਹੁ ਆਜ ॥

ता ते करो चरित्र कछु हनियै या कहु आज ॥

taa te karo charitr kachh haniyai yaa kahu aaj ||

ਸਾਮ ਡਾਰਿ ਯਾ ਕੇ ਇਸੈ ਹਨੌ ਨ ਜਾਨਹਿ ਰਾਜ ॥੮॥

साम डारि या के इसै हनौ न जानहि राज ॥८॥

saam ddaar yaa ke isai hanau na jaaneh raaj ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਏਕ ਸਖੀ ਕਹ ਕਹਿ ਸਮਝਾਯੋ ॥

एक सखी कह कहि समझायो ॥

ek sakhee keh keh samajhaayo ||

ਅਧਿਕ ਦਰਬੁ ਦੈ ਤਹਾ ਪਠਾਯੋ ॥

अधिक दरबु दै तहा पठायो ॥

adhik dharab dhai tahaa paThaayo ||

ਜਬ ਆਵਤ ਨ੍ਰਿਪ ਕਹ ਲਖਿ ਲੀਜੌ ॥

जब आवत नृप कह लखि लीजौ ॥

jab aavat nirap keh lakh leejau ||

ਤਬ ਮਦ ਪੀ ਗਾਰੀ ਤਿਹ ਦੀਜੌ ॥੯॥

तब मद पी गारी तिह दीजौ ॥९॥

tab madh pee gaaree teh dheejau ||9||

ਅਜੈਚੰਦ ਤਿਹ ਠਾ ਜਬ ਆਯੋ ॥

अजैचंद तिह ठा जब आयो ॥

ajaicha(n)dh teh Thaa jab aayo ||

ਅਪਹਿ ਤ੍ਰਿਯ ਬੌਰੀ ਠਹਰਾਯੋ ॥

अपहि तृय बौरी ठहरायो ॥

apeh tiray bauaree Thaharaayo ||

ਭਾਤਿ ਅਨਿਕ ਗਾਰਿਨ ਤਿਹ ਦੀਯੋ ॥

भाति अनिक गारिन तिह दीयो ॥

bhaat anik gaarin teh dheeyo ||

ਕੋਪਮਾਨ ਰਾਜਾ ਕਹ ਕੀਯੋ ॥੧੦॥

कोपमान राजा कह कीयो ॥१०॥

kopamaan raajaa keh keeyo ||10||

ਨ੍ਰਿਪ ਇਹ ਕਹਾ ਅਬੈ ਗਹਿ ਲੇਹੁ ॥

नृप इह कहा अबै गहि लेहु ॥

nirap ieh kahaa abai geh leh ||

ਡਾਰਿ ਇਸੀ ਧੌਲਰ ਤੇ ਦੇਹੁ ॥

डारि इसी धौलर ते देहु ॥

ddaar isee dhaualar te dheh ||

ਤਬ ਸਖਿ ਭਾਜ ਜਾਤ ਭੀ ਤਹਾ ॥

तब सखि भाज जात भी तहा ॥

tab sakh bhaaj jaat bhee tahaa ||

ਜੁਧਕਰਨ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹ ਥੋ ਜਹਾ ॥੧੧॥

जुधकरन को गृह थो जहा ॥११॥

judhakaran ko gireh tho jahaa ||11||

ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਰਾਨੀ ਤਬ ਭਈ ॥

अधिक कोप रानी तब भई ॥

adhik kop raanee tab bhiee ||

ਸੈਨਾ ਕੋ ਆਗ੍ਯਾ ਇਮ ਦਈ ॥

सैना को आग्या इम दई ॥

sainaa ko aagayaa im dhiee ||

ਜਿਨ ਨ੍ਰਿਪ ਚੋਰ ਡਾਰਿ ਗ੍ਰਿਹ ਰਾਖੀ ॥

जिन नृप चोर डारि गृह राखी ॥

jin nirap chor ddaar gireh raakhee ||

ਤਾ ਕੋ ਹਨੋ ਆਜ ਯੌ ਭਾਖੀ ॥੧੨॥

ता को हनो आज यौ भाखी ॥१२॥

taa ko hano aaj yau bhaakhee ||12||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਯੌ ਨ੍ਰਿਪ ਹੂੰ ਆਗ੍ਯਾ ਦਈ ਅਤਿ ਚਿਤ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥

यौ नृप हूँ आग्या दई अति चित कोप बढाइ ॥

yau nirap hoo(n) aagayaa dhiee at chit kop baddai ||

ਸਖੀ ਸਹਿਤ ਵਹਿ ਮੂੜ ਕੌ ਅਬ ਹੀ ਦੇਹੁ ਉਡਾਇ ॥੧੩॥

सखी सहित वहि मूड़ कौ अब ही देहु उडाइ ॥१३॥

sakhee sahit veh mooR kau ab hee dheh uddai ||13||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਆਇਸੁ ਦਿਯਾ ਤੋਪਖਾਨਾ ਕੌ ॥

आइसु दिया तोपखाना कौ ॥

aais dhiyaa topakhaanaa kau ||

ਇਹ ਘਰ ਪਰ ਛਾਡਹੁ ਬਾਨਾ ਕੌ ॥

इह घर पर छाडहु बाना कौ ॥

eeh ghar par chhaaddahu baanaa kau ||

ਅਬ ਹੀ ਯਾ ਕਹ ਦੇਹੁ ਉਡਾਈ ॥

अब ही या कह देहु उडाई ॥

ab hee yaa keh dheh uddaiee ||

ਪੁਨਿ ਮੁਖ ਹਮਹਿ ਦਿਖਾਵਹੁ ਆਈ ॥੧੪॥

पुनि मुख हमहि दिखावहु आई ॥१४॥

pun mukh hameh dhikhaavahu aaiee ||14||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਚਾਕਰ ਬਚਨ ਤਹਾ ਪਹੂੰਚੇ ਜਾਇ ॥

सुनि नृप के चाकर बचन तहा पहूँचे जाइ ॥

sun nirap ke chaakar bachan tahaa pahoo(n)che jai ||

ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ ਬੂਝਿਯੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ਦਿਯੋ ਉਡਾਇ ॥੧੫॥

तृया चरित्र न बूझियो भ्राता दियो उडाइ ॥१५॥

tirayaa charitr na boojhiyo bhraataa dhiyo uddai ||15||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹਿ ਜਾਨਾ ॥

तृया चरित्र किनहूँ नहि जाना ॥

tirayaa charitr kinahoo(n) neh jaanaa ||

ਬਿਧਨਾ ਸਿਰਜਿ ਬਹੁਰਿ ਪਛੁਤਾਨਾ ॥

बिधना सिरजि बहुरि पछुताना ॥

bidhanaa siraj bahur pachhutaanaa ||

ਸਿਵ ਘਰ ਤਜਿ ਕਾਨਨਹਿ ਸਿਧਾਯੋ ॥

सिव घर तजि काननहि सिधायो ॥

siv ghar taj kaananeh sidhaayo ||

ਤਊ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੬॥

तऊ तरुनि को अंतु न पायो ॥१६॥

tuoo tarun ko a(n)t na paayo ||16||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਰਾਜਾ ਛਲਾ ਜੁਧਕਰਨ ਕੌ ਘਾਇ ॥

इह छल सौ राजा छला जुधकरन कौ घाइ ॥

eeh chhal sau raajaa chhalaa judhakaran kau ghai ||

ਤ੍ਰਿਯ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕੋ ਮੂੜ ਕਛੁ ਭੇਵ ਸਕਾ ਨਹਿ ਪਾਇ ॥੧੭॥

तृय चरित्र को मूड़ कछु भेव सका नहि पाइ ॥१७॥

tiray charitr ko mooR kachh bhev sakaa neh pai ||17||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਤਿਰਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੩॥੪੯੬੮॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ तिरसठि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६३॥४९६८॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe dhoi sau tirasaTh charitr samaapatam sat subham sat ||263||4968||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਿਚਛਨ ਸੈਨ ਕੇ ਮਤੀ ਸੁਲਛਨਿ ਨਾਰਿ ॥

नृपति बिचछन सैन के मती सुलछनि नारि ॥

nirapat bichachhan sain ke matee sulachhan naar ||

ਦਛਨਿ ਕੋ ਰਾਜਾ ਰਹੈ ਧਨ ਕਰਿ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥੧॥

दछनि को राजा रहै धन करि भरे भंडार ॥१॥

dhachhan ko raajaa rahai dhan kar bhare bha(n)ddaar ||1||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਬਿਰਹ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੇ ਦੁਹਿਤਾ ਇਕ ॥

बिरह कुअरि ता के दुहिता इक ॥

bireh kuar taa ke dhuhitaa ik ||

ਪੜੀ ਬ੍ਯਾਕਰਨ ਕੋਕ ਸਾਸਤ੍ਰਨਿਕ ॥

पड़ी ब्याकरन कोक सासत्रनिक ॥

paRee bayaakaran kok saasatranik ||

ਨਾਨਾ ਬਿਧਿ ਕੀ ਬਿਦ੍ਯਾ ਧਰੈ ॥

नाना बिधि की बिद्या धरै ॥

naanaa bidh kee bidhayaa dharai ||

ਬਹੁ ਪੰਡਿਤ ਉਸਤਿਤ ਜਿਹ ਕਰੈ ॥੨॥

बहु पंडित उसतित जिह करै ॥२॥

bahu pa(n)ddit usatit jeh karai ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਧਿਕ ਰੂਪ ਤਿਹ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਬ੍ਰਹਮ ਬਨਾਯੋ ਆਪੁ ॥

अधिक रूप तिह कुअरि को ब्रहम बनायो आपु ॥

adhik roop teh kuar ko braham banaayo aap ||

ਤਾ ਸਮ ਸੁੰਦਰਿ ਥਾਪਿ ਕਰਿ ਸਕਾ ਨ ਦੂਸਰਿ ਥਾਪੁ ॥੩॥

ता सम सुँदरि थापि करि सका न दूसरि थापु ॥३॥

taa sam su(n)dhar thaap kar sakaa na dhoosar thaap ||3||

ਪਰੀ ਪਦਮਨੀ ਪੰਨਗੀ ਤਾ ਸਮ ਔਰ ਨ ਕੋਇ ॥

परी पदमनी पंनगी ता सम और न कोइ ॥

paree padhamanee pa(n)nagee taa sam aauar na koi ||

ਨਰੀ ਨ੍ਰਿਤਕਾਰੀ ਨਟੀ ਦੁਤਿਯ ਨ ਵੈਸੀ ਹੋਇ ॥੪॥

नरी नृतकारी नटी दुतिय न वैसी होइ ॥४॥

naree niratakaaree naTee dhutiy na vaisee hoi ||4||

ਹਿੰਦੁਨਿ ਤੁਰਕਾਨੀ ਜਿਤੀ ਸੁਰੀ ਆਸੁਰੀ ਬਾਰਿ ॥

हिंदुनि तुरकानी जिती सुरी आसुरी बारि ॥

hi(n)dhun turakaanee jitee suree aasuree baar ||

ਖੋਜਤ ਜਗਤ ਨ ਪਾਇਯਤ ਦੂਸਰ ਵੈਸੀ ਨਾਰਿ ॥੫॥

खोजत जगत न पाइयत दूसर वैसी नारि ॥५॥

khojat jagat na paiyat dhoosar vaisee naar ||5||

ਇੰਦ੍ਰ ਲੋਕ ਕੀ ਅਪਛਰਾ ਤਾਹਿ ਬਿਲੋਕਨਿ ਜਾਤ ॥

इंद्र लोक की अपछरा ताहि बिलोकनि जात ॥

ei(n)dhr lok kee apachharaa taeh bilokan jaat ||

ਨਿਰਖਤ ਰੂਪ ਅਘਾਤ ਨਹਿ ਪਲਕ ਨ ਭੂਲਿ ਲਗਾਤ ॥੬॥

निरखत रूप अघात नहि पलक न भूलि लगात ॥६॥

nirakhat roop aghaat neh palak na bhool lagaat ||6||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਹੇਰਿ ਅਪਛਰਾ ਤਿਹ ਮੁਸਕਾਨੀ ॥

हेरि अपछरा तिह मुसकानी ॥

her apachharaa teh musakaanee ||

ਸਖਿਨ ਮਾਝ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨੀ ॥

सखिन माझ इह भाति बखानी ॥

sakhin maajh ieh bhaat bakhaanee ||

ਜੈਸੀ ਯਹ ਸੁੰਦਰ ਜਗਿ ਮਾਹੀ ॥

जैसी यह सुँदर जगि माही ॥

jaisee yeh su(n)dhar jag maahee ||

ਐਸੀ ਅਵਰ ਕੁਅਰਿ ਕਹੂੰ ਨਾਹੀ ॥੭॥

ऐसी अवर कुअरि कहूँ नाही ॥७॥

aaisee avar kuar kahoo(n) naahee ||7||

ਸਾਹ ਪਰੀ ਵਾਚ ॥

साह परी वाच ॥

saeh paree vaach ||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਜੈਸੀ ਯਹ ਸੁੰਦਰੀ ਨ ਸੁੰਦਰਿ ਕਹੂੰ ਜਗ ॥

जैसी यह सुँदरी न सुँदरि कहूँ जग ॥

jaisee yeh su(n)dharee na su(n)dhar kahoo(n) jag ||

ਥਕਤਿ ਰਹਤ ਜਿਹ ਰੂਪ ਚਰਾਚਰ ਹੇਰਿ ਮਗ ॥

थकति रहत जिह रूप चराचर हेरि मग ॥

thakat rahat jeh roop charaachar her mag ||

ਯਾ ਸਮ ਰੂਪ ਕੁਅਰ ਜੋ ਕਤਹੂੰ ਪਾਈਐ ॥

या सम रूप कुअर जो कतहूँ पाईऐ ॥

yaa sam roop kuar jo katahoo(n) paieeaai ||

ਹੋ ਕਰਿ ਕੈ ਕ੍ਰੋਰਿ ਉਪਾਇ ਸੁ ਯਾਹਿ ਰਿਝਾਇਐ ॥੮॥

हो करि कै क्रोरि उपाइ सु याहि रिझाइऐ ॥८॥

ho kar kai kror upai su yaeh rijhaiaai ||8||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਪਰੀ ਸੁਨਤ ਐਸੇ ਬਚਨ ਸਭਨ ਕਹਾ ਸਿਰ ਨ੍ਯਾਇ ॥

परी सुनत ऐसे बचन सभन कहा सिर न्याइ ॥

paree sunat aaise bachan sabhan kahaa sir nayai ||

ਯਾ ਸਮ ਸੁੰਦਰ ਪੁਰਖ ਇਹ ਦੈ ਹੈ ਖੋਜਿ ਮਿਲਾਇ ॥੯॥

या सम सुँदर पुरख इह दै है खोजि मिलाइ ॥९॥

yaa sam su(n)dhar purakh ieh dhai hai khoj milai ||9||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਪਰੀ ਰਾਜ ਕੀ ਪਰੀ ਸਭਾਗ੍ਰਯਾ ਪਾਇ ਕੈ ॥

परी राज की परी सभाग्रया पाइ कै ॥

paree raaj kee paree sabhaagrayaa pai kai ||

ਚਲਤ ਭਈ ਸਖਿ ਸਹਸ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥

चलत भई सखि सहस सिंगार बनाइ कै ॥

chalat bhiee sakh sahas si(n)gaar banai kai ||

ਖੋਜਿ ਫਿਰੀ ਸਭ ਦੇਸ ਨ ਸੁੰਦਰ ਪਾਇਯੋ ॥

खोजि फिरी सभ देस न सुँदर पाइयो ॥

khoj firee sabh dhes na su(n)dhar paiyo ||

ਹੋ ਏਕ ਹੁਤੋ ਰਿਖਿ ਤਹ ਤਿਨ ਭੇਦ ਬਤਾਇਯੋ ॥੧੦॥

हो एक हुतो रिखि तह तिन भेद बताइयो ॥१०॥

ho ek huto rikh teh tin bhedh bataiyo ||10||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਇਕ ਰਿਖਿ ਥੋ ਕਾਨਨ ਇਕ ਭੀਤਰ ॥

इक रिखि थो कानन इक भीतर ॥

eik rikh tho kaanan ik bheetar ||

ਤਾ ਸਮ ਤਪੀ ਨ ਥੋ ਅਵਨੀ ਪਰ ॥

ता सम तपी न थो अवनी पर ॥

taa sam tapee na tho avanee par ||

ਤਿਨਿਕ ਅਪਛਰਾ ਤਹਾ ਨਿਹਾਰੀ ॥

तिनिक अपछरा तहा निहारी ॥

tinik apachharaa tahaa nihaaree ||

ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਾਨਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥੧੧॥

कृपा जानि इह भाति उचारी ॥११॥

kirapaa jaan ieh bhaat uchaaree ||11||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੋ ਹੈ ਰੀ ਤੂ ਕਹ ਚਲੀ ਕ੍ਯੋਨ ਆਈ ਇਹ ਦੇਸ ॥

को है री तू कह चली क्योन आई इह देस ॥

ko hai ree too keh chalee kayon aaiee ieh dhes ||

ਕੈ ਤੂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਇੰਦ੍ਰ ਕੀ ਕੈ ਅਬਲਾ ਅਲਿਕੇਸ ॥੧੨॥

कै तू इसत्री इंद्र की कै अबला अलिकेस ॥१२॥

kai too isatree i(n)dhr kee kai abalaa alikes ||12||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਕਿਹ ਕਾਰਨ ਤੇ ਤੈ ਹ੍ਯਾਂ ਆਈ ॥

किह कारन ते तै ह्याँ आई ॥

keh kaaran te tai hayaa(n) aaiee ||

ਕਹੁ ਕਵਨੈ ਕਿਹ ਕਾਜ ਪਠਾਈ ॥

कहु कवनै किह काज पठाई ॥

kahu kavanai keh kaaj paThaiee ||

ਸਾਚ ਕਹੇ ਬਿਨੁ ਜਾਨ ਨ ਦੈ ਹੌ ॥

साच कहे बिनु जान न दै हौ ॥

saach kahe bin jaan na dhai hau ||

ਨਾਤਰ ਸ੍ਰਾਪ ਅਬੈ ਤੁਹਿ ਕੈ ਹੌ ॥੧੩॥

नातर स्राप अबै तुहि कै हौ ॥१३॥

naatar sraap abai tuh kai hau ||13||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਮੁਨਿ ਚਲੀ ਅਪਛਰਾ ਧਾਇ ਕੈ ॥

एक दिवस मुनि चली अपछरा धाइ कै ॥

ek dhivas mun chalee apachharaa dhai kai ||

ਨਿਰਖਿ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥

निरखि कुअरि को रूप रही उरझाइ कै ॥

nirakh kuar ko roop rahee urajhai kai ||

ਚਿਤ ਮਹਿ ਕਿਯਾ ਬਿਚਾਰ ਕੁਅਰ ਹੂੰ ਪਾਇਯੈ ॥

चित महि किया बिचार कुअर हूँ पाइयै ॥

chit meh kiyaa bichaar kuar hoo(n) paiyai ||

ਹੋ ਐਸੋ ਸੁੰਦਰ ਖੋਜਿ ਸੁ ਯਾਹਿ ਮਿਲਾਇਯੈ ॥੧੪॥

हो ऐसो सुँदर खोजि सु याहि मिलाइयै ॥१४॥

ho aaiso su(n)dhar khoj su yaeh milaiyai ||14||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਹਮ ਸੀ ਸਖੀ ਸਹਸ੍ਰਨ ਸੁੰਦਰਿ ॥

हम सी सखी सहस्रन सुँदरि ॥

ham see sakhee sahasran su(n)dhar ||

ਪਠੈ ਦਈ ਦਸਹੂੰ ਦਿਸਿ ਮੁਨਿ ਬਰ ॥

पठै दई दसहूँ दिसि मुनि बर ॥

paThai dhiee dhasahoo(n) dhis mun bar ||

ਖੋਜਿ ਥਕੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥

खोजि थकी प्रीतम नहि पायो ॥

khoj thakee preetam neh paayo ||

ਦੇਸ ਦੇਸ ਸਭ ਹੇਰਿ ਗਵਾਯੋ ॥੧੫॥

देस देस सभ हेरि गवायो ॥१५॥

dhes dhes sabh her gavaayo ||15||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਖੋਜਿ ਦੇਸ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਭਈ ਆਈ ਤੁਮਰੇ ਪਾਸ ॥

खोजि देस ब्याकुल भई आई तुमरे पास ॥

khoj dhes bayaakul bhiee aaiee tumare paas ||

ਦੀਜੈ ਸੁਘਰ ਬਤਾਇ ਕਹੂੰ ਕਾਰਜ ਆਵਹਿ ਰਾਸ ॥੧੬॥

दीजै सुघर बताइ कहूँ कारज आवहि रास ॥१६॥

dheejai sughar batai kahoo(n) kaaraj aaveh raas ||16||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਬ੍ਰਹਮਾ ਏਕ ਪੁਰਖ ਉਪਜਾਯੋ ॥

ब्रहमा एक पुरख उपजायो ॥

brahamaa ek purakh upajaayo ||

ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਧਾਮ ਜਨਮ ਤਿਨ ਪਾਯੋ ॥

नृप के धाम जनम तिन पायो ॥

nirap ke dhaam janam tin paayo ||

ਸਾਤ ਸਮੁੰਦ੍ਰਨ ਪਾਰ ਬਸਤ ਸੋ ॥

सात समुँद्रन पार बसत सो ॥

saat samu(n)dhran paar basat so ||

ਕੋ ਪਹੁਚੈ ਤਿਹ ਲ੍ਯਾਇ ਸਕਤ ਸੋ ॥੧੭॥

को पहुचै तिह ल्याइ सकत सो ॥१७॥

ko pahuchai teh layai sakat so ||17||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਰਿਖਿ ਕੇ ਇਹ ਬਿਧਿ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਚਲਤ ਭਈ ਸੁ ਕੁਮਾਰਿ ॥

रिखि के इह बिधि बचन सुनि चलत भई सु कुमारि ॥

rikh ke ieh bidh bachan sun chalat bhiee su kumaar ||

ਸਪਤ ਸਿੰਧ ਕੇ ਛਿਨਿਕ ਮਹਿ ਜਾਤ ਭਈ ਉਹਿ ਪਾਰ ॥੧੮॥

सपत सिंध के छिनिक महि जात भई उहि पार ॥१८॥

sapat si(n)dh ke chhinik meh jaat bhiee uh paar ||18||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸੁੰਦਰ ਸਦਨ ਹੁਤੋ ਜਹ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ॥

सुँदर सदन हुतो जह नृप बर ॥

su(n)dhar sadhan huto jeh nirap bar ||

ਜਾਤ ਭਈ ਸੁੰਦਰਿ ਤਾਹਿ ਘਰ ॥

जात भई सुँदरि ताहि घर ॥

jaat bhiee su(n)dhar taeh ghar ||

ਜਹ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਆਸ੍ਰਮ ਸੁਨਿ ਲੀਯਾ ॥

जह नृप सुत आस्रम सुनि लीया ॥

jeh nirap sut aasram sun leeyaa ||

ਗਈ ਤਹਾ ਤਿਨ ਬਿਲਮ ਨ ਕੀਯਾ ॥੧੯॥

गई तहा तिन बिलम न कीया ॥१९॥

giee tahaa tin bilam na keeyaa ||19||

ਲੋਕੰਜਨ ਡਾਰਤ ਚਖ ਭਈ ॥

लोकंजन डारत चख भई ॥

loka(n)jan ddaarat chakh bhiee ||

ਪਰਗਟ ਹੁਤੀ ਲੋਪ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥

परगट हुती लोप ह्वै गई ॥

paragaT hutee lop havai giee ||

ਯਹ ਸਭ ਹੀ ਕੋ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰੈ ॥

यह सभ ही को रूप निहारै ॥

yeh sabh hee ko roop nihaarai ||

ਯਾ ਕੌ ਕੋਊ ਨ ਪੁਰਖ ਬਿਚਾਰੈ ॥੨੦॥

या कौ कोऊ न पुरख बिचारै ॥२०॥

yaa kau kouoo na purakh bichaarai ||20||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਸਿੰਘ ਦਿਲੀਸ ਧਾਰਿ ਬਸਤ੍ਰ ਬੈਠੇ ਜਹਾ ॥

सिंघ दिलीस धारि बसत्र बैठे जहा ॥

si(n)gh dhilees dhaar basatr baiThe jahaa ||

ਲੋਕੰਜਨ ਦ੍ਰਿਗ ਡਾਰਿ ਜਾਤ ਭੀ ਤ੍ਰਿਯ ਤਹਾ ॥

लोकंजन दृग डारि जात भी तृय तहा ॥

loka(n)jan dhirag ddaar jaat bhee tiray tahaa ||