ਕੈ ਧਨੁ ਦੇਹੁ ਕਿ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰੋ ॥੯॥

कै धनु देहु कि ससत्र संभारो ॥९॥

kai dhan dheh k sasatr sa(n)bhaaro ||9||

ਸਭਹਿਨ ਕੋਪ ਬੈਨ ਸੁਨਿ ਕੀਨੋ ॥

सभहिन कोप बैन सुनि कीनो ॥

sabhahin kop bain sun keeno ||

ਤਾ ਕੌ ਅਧਿਕ ਗਾਰਿਯਨ ਦੀਨੋ ॥

ता कौ अधिक गारियन दीनो ॥

taa kau adhik gaariyan dheeno ||

ਤੋ ਤੇ ਮੂੜ ਕਹਾ ਹਮ ਡਰਿ ਹੈ ॥

तो ते मूड़ कहा हम डरि है ॥

to te mooR kahaa ham ddar hai ||

ਸਹਸ ਸ੍ਵਾਰ ਏਕਲ ਤੇ ਟਰਿ ਹੈ ॥੧੦॥

सहस स्वार एकल ते टरि है ॥१०॥

sahas savaiaar ekal te Tar hai ||10||

ਗਹਿ ਧਨੁ ਹਾਥ ਕੋਪ ਤ੍ਰਿਯ ਭਰੀ ॥

गहि धनु हाथ कोप तृय भरी ॥

geh dhan haath kop tiray bharee ||

ਤੁਰੈ ਧਵਾਇ ਉਠਵਨੀ ਕਰੀ ॥

तुरै धवाइ उठवनी करी ॥

turai dhavai uThavanee karee ||

ਏਕ ਬਿਸਿਖ ਕਰਿ ਕੋਪ ਚਲਯੋ ॥

एक बिसिख करि कोप चलयो ॥

ek bisikh kar kop chalayo ||

ਬੀਸ ਜ੍ਵਾਨ ਬਿਚਿ ਹ੍ਵੈ ਕਰਿ ਗਯੋ ॥੧੧॥

बीस ज्वान बिचि ह्वै करि गयो ॥११॥

bees javaiaan bich havai kar gayo ||11||

ਬਹੁਰਿ ਤਾਨ ਧਨੁ ਬਾਨ ਚਲਾਯੋ ॥

बहुरि तान धनु बान चलायो ॥

bahur taan dhan baan chalaayo ||

ਤਬ ਹੀ ਬੀਸ ਘੋਰਯਨ ਘਾਯੋ ॥

तब ही बीस घोरयन घायो ॥

tab hee bees ghorayan ghaayo ||

ਏਕਹਿ ਬਾਰ ਪ੍ਰਾਨ ਬਿਨੁ ਭਏ ॥

एकहि बार प्रान बिनु भए ॥

ekeh baar praan bin bhe ||

ਗਿਰਿ ਗਿਰਿ ਮਨੋ ਮੁਨਾਰਾ ਗਏ ॥੧੨॥

गिरि गिरि मनो मुनारा गए ॥१२॥

gir gir mano munaaraa ge ||12||

ਤੀਜੀ ਬਹੁਰਿ ਉਠਵਨੀ ਕਰੀ ॥

तीजी बहुरि उठवनी करी ॥

teejee bahur uThavanee karee ||

ਛੋਡਿਯੋ ਬਾਨ ਨੈਕੁ ਨਹਿ ਡਰੀ ॥

छोडियो बान नैकु नहि डरी ॥

chhoddiyo baan naik neh ddaree ||

ਤੀਸ ਬੀਰ ਇਕ ਬਾਰ ਬਿਦਾਰੇ ॥

तीस बीर इक बार बिदारे ॥

tees beer ik baar bidhaare ||

ਮਾਨੋ ਪਵਨ ਪਤ੍ਰ ਸੇ ਝਰੇ ॥੧੩॥

मानो पवन पत्र से झरे ॥१३॥

maano pavan patr se jhare ||13||

ਏਕ ਬਾਨ ਜਬ ਬਾਲ ਪ੍ਰਹਾਰੈ ॥

एक बान जब बाल प्रहारै ॥

ek baan jab baal prahaarai ||

ਬੀਸ ਤੀਸ ਛਿਤ ਪੈ ਭਟ ਡਾਰੈ ॥

बीस तीस छित पै भट डारै ॥

bees tees chhit pai bhaT ddaarai ||

ਚਪਲ ਤੁਰੈ ਤ੍ਰਿਯ ਚਤੁਰਿ ਧਵਾਵੈ ॥

चपल तुरै तृय चतुरि धवावै ॥

chapal turai tiray chatur dhavaavai ||

ਏਕ ਘਾਇ ਤਨ ਲਗਨ ਨ ਪਾਵੈ ॥੧੪॥

एक घाइ तन लगन न पावै ॥१४॥

ek ghai tan lagan na paavai ||14||

ਜਲ ਮੌ ਜਨੁਕ ਗੰਗੇਰੀ ਝਮਕੈ ॥

जल मौ जनुक गंगेरी झमकै ॥

jal mau januk ga(n)geree jhamakai ||

ਘਨ ਮੈ ਮਨੋ ਦਾਮਿਨੀ ਦਮਕੈ ॥

घन मै मनो दामिनी दमकै ॥

ghan mai mano dhaaminee dhamakai ||

ਏਕੈ ਬਾਨ ਬੀਸ ਭਟ ਗਿਰੈ ॥

एकै बान बीस भट गिरै ॥

ekai baan bees bhaT girai ||

ਬਖਤਰ ਰਹੇ ਨ ਜੇਬਾ ਜਿਰੇ ॥੧੫॥

बखतर रहे न जेबा जिरे ॥१५॥

bakhatar rahe na jebaa jire ||15||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਬਹੁਰਿ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਿ ਬਾਲ ਇਕ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥

बहुरि क्रोध करि बाल इक बान प्रहारियो ॥

bahur krodh kar baal ik baan prahaariyo ||

ਬੀਸ ਬਾਜ ਬਿਚ ਕਰਿ ਹ੍ਵੈ ਬਾਨ ਪਧਾਰਿਯੋ ॥

बीस बाज बिच करि ह्वै बान पधारियो ॥

bees baaj bich kar havai baan padhaariyo ||

ਤਰਫਰਾਇ ਛਿਤ ਮਾਝ ਸੁਭਟ ਬਿਨੁ ਸੁਧ ਭਏ ॥

तरफराइ छित माझ सुभट बिनु सुध भए ॥

tarafarai chhit maajh subhaT bin sudh bhe ||

ਹੋ ਆਏ ਜਗਤ ਨ ਮਾਝ ਨ ਨਿਜੁ ਜਨਨੀ ਜਏ ॥੧੬॥

हो आए जगत न माझ न निजु जननी जए ॥१६॥

ho aae jagat na maajh na nij jananee je ||16||

ਸਹਸ ਸੂਰਮਾ ਜਬ ਤ੍ਰਿਯ ਦੀਏ ਸੰਘਾਰਿ ਕੈ ॥

सहस सूरमा जब तृय दीए संघारि कै ॥

sahas sooramaa jab tiray dhe'ee sa(n)ghaar kai ||

ਚੰਦ੍ਰ ਭਾਨ ਰਿਸਿ ਭਰਿਯੋ ਸੁ ਤਿਨੈ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ॥

चंद्र भान रिसि भरियो सु तिनै निहारि कै ॥

cha(n)dhr bhaan ris bhariyo su tinai nihaar kai ||

ਚਾਬੁਕ ਮਾਰਿ ਤੁਰੰਗ ਤੁਰੰਤ ਧਵਾਇਯੋ ॥

चाबुक मारि तुरंग तुरंत धवाइयो ॥

chaabuk maar tura(n)g tura(n)t dhavaiyo ||

ਹੋ ਤ੍ਰਿਯ ਤਿਹ ਹਨ੍ਯੋ ਨ ਬਾਨ ਤੁਰੰਗਹਿ ਘਾਇਯੋ ॥੧੭॥

हो तृय तिह हन्यो न बान तुरंगहि घाइयो ॥१७॥

ho tiray teh hanayo na baan tura(n)geh ghaiyo ||17||

ਜੀਤਿ ਜੀਤਿ ਕਰਿ ਬਾਲ ਸੂਰਮਾ ਬਸਿ ਕਏ ॥

जीति जीति करि बाल सूरमा बसि कए ॥

jeet jeet kar baal sooramaa bas ke ||

ਸਭ ਸੂਰਨ ਕੇ ਸੀਸ ਸਕਲ ਬੁਕਚਾ ਦਏ ॥

सभ सूरन के सीस सकल बुकचा दए ॥

sabh sooran ke sees sakal bukachaa dhe ||

ਜਹ ਤੇ ਧਨੁ ਲੈ ਗਏ ਤਜੇ ਤਹ ਆਇ ਕੈ ॥

जह ते धनु लै गए तजे तह आइ कै ॥

jeh te dhan lai ge taje teh aai kai ||

ਹੋ ਤੁਮਲ ਜੁਧ ਕਰਿ ਨਾਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਇ ਕੈ ॥੧੮॥

हो तुमल जुध करि नारि चरित्र दिखाइ कै ॥१८॥

ho tumal judh kar naar charitr dhikhai kai ||18||

ਏਕ ਸਦਨ ਤੇ ਛੋਰਿ ਤੁਰੈ ਤਾ ਕੌ ਦਿਯੋ ॥

एक सदन ते छोरि तुरै ता कौ दियो ॥

ek sadhan te chhor turai taa kau dhiyo ||

ਚੰਦ੍ਰ ਭਾਨ ਜਾਟੂ ਕੌ ਕਰਿ ਅਪਨੋ ਲਿਯੋ ॥

चंद्र भान जाटू कौ करि अपनो लियो ॥

cha(n)dhr bhaan jaaToo kau kar apano liyo ||

ਚੋਰ ਬ੍ਰਿਤਿ ਕੋ ਤੁਰਤ ਤਬੈ ਤਿਨ ਤ੍ਯਾਗਿਯੋ ॥

चोर बृति को तुरत तबै तिन त्यागियो ॥

chor birat ko turat tabai tin tayaagiyo ||

ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਪਤਿ ਕੇ ਜਾਪ ਬਿਖੈ ਅਨੁਰਾਗਿਯੋ ॥੧੯॥

स्री जदुपति के जाप बिखै अनुरागियो ॥१९॥

sree jadhupat ke jaap bikhai anuraagiyo ||19||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਚੰਦ੍ਰ ਭਾਨ ਕੌ ਜੀਤਿ ਕਰਿ ਤਹ ਤੇ ਕਿਯੋ ਪਯਾਨ ॥

चंद्र भान कौ जीति करि तह ते कियो पयान ॥

cha(n)dhr bhaan kau jeet kar teh te kiyo payaan ||

ਜਹਾ ਆਪਨੋ ਪਤਿ ਹੁਤੋ ਤਹਾ ਗਈ ਰੁਚਿ ਮਾਨ ॥੨੦॥

जहा आपनो पति हुतो तहा गई रुचि मान ॥२०॥

jahaa aapano pat huto tahaa giee ruch maan ||20||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਦੁਹਕਰਿ ਕਰਮ ਨਾਰਿ ਤਿਨ ਕੀਨੋ ॥

दुहकरि करम नारि तिन कीनो ॥

dhuhakar karam naar tin keeno ||

ਸਭ ਹੀ ਜੀਤਿ ਬੈਰਿਯਨੁ ਲੀਨੋ ॥

सभ ही जीति बैरियनु लीनो ॥

sabh hee jeet bairiyan leeno ||

ਬਹੁਰੋ ਮਿਲੀ ਨਾਥ ਸੌ ਜਾਈ ॥

बहुरो मिली नाथ सौ जाई ॥

bahuro milee naath sau jaiee ||

ਪਿਯ ਕੌ ਮਦ੍ਰ ਦੇਸ ਲੈ ਆਈ ॥੨੧॥

पिय कौ मद्र देस लै आई ॥२१॥

piy kau madhr dhes lai aaiee ||21||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਛਿਹਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੬॥੩੪੫੬॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ छिहतरवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१७६॥३४५६॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau chhihataravo charitr samaapatam sat subham sat ||176||3456||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮੈਨ ਲਤਾ ਅਬਲਾ ਇਕ ਸੁਨੀ ॥

मैन लता अबला इक सुनी ॥

main lataa abalaa ik sunee ||

ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬਹੁ ਗੁਨੀ ॥

बेद पुरान सासत्र बहु गुनी ॥

bedh puraan saasatr bahu gunee ||

ਬਡੇ ਸਾਹੁ ਕੀ ਸੁਤਾ ਭਣਿਜੈ ॥

बडे साहु की सुता भणिजै ॥

badde saahu kee sutaa bhanijai ||

ਤਾ ਕੇ ਕੋ ਪਟਤਰ ਕਹਿ ਦਿਜੈ ॥੧॥

ता के को पटतर कहि दिजै ॥१॥

taa ke ko paTatar keh dhijai ||1||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਮੈਨ ਲਤਾ ਇਕ ਬਡੋ ਜਹਾਜ ਮੰਗਾਇਯੋ ॥

मैन लता इक बडो जहाज मंगाइयो ॥

main lataa ik baddo jahaaj ma(n)gaiyo ||

ਖਾਨ ਪਾਨ ਬਹੁ ਦਿਨ ਕੋ ਬੀਚ ਡਰਾਇਯੋ ॥

खान पान बहु दिन को बीच डराइयो ॥

khaan paan bahu dhin ko beech ddaraiyo ||

ਛੋਰਿ ਨਾਥ ਕੋ ਧਾਮ ਆਪੁ ਤਿਤ ਕੌ ਚਲੀ ॥

छोरि नाथ को धाम आपु तित कौ चली ॥

chhor naath ko dhaam aap tit kau chalee ||

ਹੋ ਲੀਨੇ ਅਪੁਨੇ ਸੰਗ ਪਚਾਸਿਕ ਸੁਭ ਅਲੀ ॥੨॥

हो लीने अपुने संग पचासिक सुभ अली ॥२॥

ho leene apune sa(n)g pachaasik subh alee ||2||

ਜਬ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੈ ਗਈ ਤਬੈ ਤਿਨ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥

जब समुँद्र मै गई तबै तिन यौ कियो ॥

jab samu(n)dhr mai giee tabai tin yau kiyo ||

ਸਾਠਿ ਹਾਥਿ ਕੋ ਬਾਸਿ ਮੰਗਾਇ ਤਬੈ ਲਿਯੋ ॥

साठि हाथि को बासि मंगाइ तबै लियो ॥

saaTh haath ko baas ma(n)gai tabai liyo ||

ਤਾ ਸੌ ਬੈਰਕ ਬਾਧੀ ਬਡੀ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥

ता सौ बैरक बाधी बडी बनाइ कै ॥

taa sau bairak baadhee baddee banai kai ||

ਹੋ ਵਾ ਅੰਚਰ ਕੇ ਸੰਗ ਦਈ ਆਗਿ ਜਰਾਇ ਕੈ ॥੩॥

हो वा अंचर के संग दई आगि जराइ कै ॥३॥

ho vaa a(n)char ke sa(n)g dhiee aag jarai kai ||3||

ਹੇਰਿ ਆਗਿ ਕਹ ਜਿਯਨ ਅਚੰਭਵ ਅਤਿ ਭਯੋ ॥

हेरि आगि कह जियन अचंभव अति भयो ॥

her aag keh jiyan acha(n)bhav at bhayo ||

ਜਨੁਕ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਕੇ ਬੀਚ ਦੂਸਰੋ ਸਸਿ ਵਯੋ ॥

जनुक समुँद्र के बीच दूसरो ससि वयो ॥

januk samu(n)dhr ke beech dhoosaro sas vayo ||

ਜ੍ਯੋਂ ਜ੍ਯੋਂ ਤਾਕਹ ਬੈਠਿ ਮਲਾਹ ਚਲਾਵਹੀ ॥

ज्यों ज्यों ताकह बैठि मलाह चलावही ॥

jayo(n) jayo(n) taakeh baiTh malaeh chalaavahee ||

ਹੋ ਮਛ ਕਛ ਸੰਗਿ ਹੇਰਿ ਚਲੇ ਤਹ ਆਵਹੀ ॥੪॥

हो मछ कछ संगि हेरि चले तह आवही ॥४॥

ho machh kachh sa(n)g her chale teh aavahee ||4||

ਚਾਲਿਸ ਕੋਸ ਪ੍ਰਮਾਨ ਜਹਾਜ ਜਬਾਇਯੋ ॥

चालिस कोस प्रमान जहाज जबाइयो ॥

chaalis kos pramaan jahaaj jabaiyo ||

ਮਛ ਕਛ ਸਭ ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸੁਖ ਪਾਇਯੋ ॥

मछ कछ सभ अधिक हृदै सुख पाइयो ॥

machh kachh sabh adhik hiradhai sukh paiyo ||

ਯਾ ਫਲ ਕੌ ਹਮ ਅਬ ਹੀ ਪਕਰਿ ਚਬਾਇ ਹੈ ॥

या फल कौ हम अब ही पकरि चबाइ है ॥

yaa fal kau ham ab hee pakar chabai hai ||

ਹੋ ਬਹੁਰਿ ਆਪੁਨੇ ਧਾਮ ਸਕਲ ਚਲਿ ਜਾਇ ਹੈ ॥੫॥

हो बहुरि आपुने धाम सकल चलि जाइ है ॥५॥

ho bahur aapune dhaam sakal chal jai hai ||5||

ਮਛ ਕਛ ਅਰੁ ਜੀਵ ਬਹੁਤ ਮਿਲਿ ਜੋ ਧਏ ॥

मछ कछ अरु जीव बहुत मिलि जो धए ॥

machh kachh ar jeev bahut mil jo dhe ||

ਤਿਨ ਕੇ ਬਲੁ ਸੌ ਅਧਿਕ ਰਤਨ ਆਵਤ ਭਏ ॥

तिन के बलु सौ अधिक रतन आवत भए ॥

tin ke bal sau adhik ratan aavat bhe ||

ਮੈਨ ਲਤਾ ਤਬ ਦੀਨੀ ਆਗਿ ਬੁਝਾਇ ਕੈ ॥

मैन लता तब दीनी आगि बुझाइ कै ॥

main lataa tab dheenee aag bujhai kai ||

ਹੋ ਮਛ ਕਛ ਚਕਿ ਰਹੇ ਅਨਿਕ ਦੁਖ ਪਾਇ ਕੈ ॥੬॥

हो मछ कछ चकि रहे अनिक दुख पाइ कै ॥६॥

ho machh kachh chak rahe anik dhukh pai kai ||6||

ਤਿਨ ਕੇ ਠਟਕਤ ਬਾਰਿ ਤਹਾ ਤੇ ਚਲਿ ਗਯੋ ॥

तिन के ठटकत बारि तहा ते चलि गयो ॥

tin ke ThaTakat baar tahaa te chal gayo ||

ਜੀਵਤ ਹੀ ਸਭ ਰਹੇ ਅਧਿਕ ਦੁਖਿਤ ਭਯੋ ॥

जीवत ही सभ रहे अधिक दुखित भयो ॥

jeevat hee sabh rahe adhik dhukhit bhayo ||

ਮਨਿ ਮਾਨਿਕ ਤਬ ਲੀਨੇ ਬਾਲ ਉਠਾਇ ਕੈ ॥

मनि मानिक तब लीने बाल उठाइ कै ॥

man maanik tab leene baal uThai kai ||

ਹੋ ਜਲ ਜੀਵਨ ਕਹ ਐਸੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਇ ਕੈ ॥੭॥

हो जल जीवन कह ऐसे चरित्र दिखाइ कै ॥७॥

ho jal jeevan keh aaise charitr dhikhai kai ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੋਟ ਦ੍ਵਾਰਿ ਕਰਿ ਮਤਸ ਦ੍ਰਿਗ ਬੰਧ੍ਰਯੋ ਅਪਨੋ ਗਾਉ ॥

कोट द्वारि करि मतस दृग बंध्रयो अपनो गाउ ॥

koT dhavaiaar kar matas dhirag ba(n)dhrayo apano gaau ||

ਤਾ ਦਿਨ ਤੋ ਤਾ ਕੌ ਪਰਿਯੋ ਮਛਲੀ ਬੰਦਰ ਨਾਉ ॥੮॥

ता दिन तो ता कौ परियो मछली बंदर नाउ ॥८॥

taa dhin to taa kau pariyo machhalee ba(n)dhar naau ||8||

ਖੋਜਿ ਖੋਜਿ ਤਿਹ ਭੂੰਮਿ ਤੇ ਕਾਢੇ ਰਤਨ ਅਨੇਕ ॥

खोजि खोजि तिह भूँमि ते काढे रतन अनेक ॥

khoj khoj teh bhoo(n)m te kaadde ratan anek ||

ਰੰਕ ਸਭੈ ਰਾਜਾ ਭਏ ਰਹਿਯੋ ਨ ਦੁਰਬਲ ਏਕ ॥੯॥

रंक सभै राजा भए रहियो न दुरबल एक ॥९॥

ra(n)k sabhai raajaa bhe rahiyo na dhurabal ek ||9||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਸਤਹਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੭॥੩੪੬੫॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ सतहतरवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१७७॥३४६५॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau satahataravo charitr samaapatam sat subham sat ||177||3465||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਏਕ ਸੁਮੇਰ ਦੇਵਿ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

एक सुमेर देवि बर नारी ॥

ek sumer dhev bar naaree ||

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪੁ ਸਵਾਰੀ ॥

अति सुँदर प्रभु आपु सवारी ॥

at su(n)dhar prabh aap savaaree ||

ਜੋਤਿ ਮਤੀ ਦੁਹਿਤਾ ਤਿਹ ਸੋਹੈ ॥

जोति मती दुहिता तिह सोहै ॥

jot matee dhuhitaa teh sohai ||

ਦੇਵ ਅਦੇਵਨ ਕੋ ਮਨੁ ਮੋਹੈ ॥੧॥

देव अदेवन को मनु मोहै ॥१॥

dhev adhevan ko man mohai ||1||

ਕੋਰਿ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹ ਸਵਤਿ ਸੁਨਿਜੈ ॥

कोरि कुअरि तिह सवति सुनिजै ॥

kor kuar teh savat sunijai ||

ਬੈਰ ਭਾਵ ਤਿਨ ਮਾਝ ਭਨਿਜੈ ॥

बैर भाव तिन माझ भनिजै ॥

bair bhaav tin maajh bhanijai ||

ਸੋ ਰਾਨੀ ਕੋਊ ਘਾਤ ਨ ਪਾਵੈ ॥

सो रानी कोऊ घात न पावै ॥

so raanee kouoo ghaat na paavai ||

ਜਿਹ ਛਲ ਸੋ ਤਿਹ ਸ੍ਵਰਗ ਪਠਾਵੈ ॥੨॥

जिह छल सो तिह स्वरग पठावै ॥२॥

jeh chhal so teh savairag paThaavai ||2||

ਦੁਹਿਤਾ ਬੋਲਿ ਨਿਕਟ ਤਿਹ ਲਈ ॥

दुहिता बोलि निकट तिह लई ॥

dhuhitaa bol nikaT teh liee ||

ਸਿਛਾ ਇਹੈ ਸਿਖਾਵਤ ਭਈ ॥

सिछा इहै सिखावत भई ॥

sichhaa ihai sikhaavat bhiee ||

ਜਰਿਯਾ ਖੇਲਿ ਕੂਕ ਜਬ ਦੀਜੌ ॥

जरिया खेलि कूक जब दीजौ ॥

jariyaa khel kook jab dheejau ||

ਨਾਮ ਸਵਤਿ ਹਮਰੀ ਕੌ ਲੀਜੌ ॥੩॥

नाम सवति हमरी कौ लीजौ ॥३॥

naam savat hamaree kau leejau ||3||

ਬੋਲਿ ਸਵਾਰੀ ਸੁਤਾ ਖਿਲਾਈ ॥

बोलि सवारी सुता खिलाई ॥

bol savaaree sutaa khilaiee ||

ਕੋਰਿ ਕੁਅਰਿ ਪਰ ਕੂਕ ਦਿਰਾਈ ॥

कोरि कुअरि पर कूक दिराई ॥

kor kuar par kook dhiraiee ||

ਰਾਨੀ ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਤਬ ਭਈ ॥

रानी अधिक कोप तब भई ॥

raanee adhik kop tab bhiee ||

ਚੜਿ ਝੰਪਾਨ ਮਾਰਨ ਤਿਨ ਗਈ ॥੪॥

चड़ि झंपान मारन तिन गई ॥४॥

chaR jha(n)paan maaran tin giee ||4||

ਸਵਤਿਨ ਖਬਰਿ ਐਸ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥

सवतिन खबरि ऐस सुनि पाई ॥

savatin khabar aais sun paiee ||

ਚੜਿ ਰਾਨੀ ਹਮਰੇ ਪਰ ਆਈ ॥

चड़ि रानी हमरे पर आई ॥

chaR raanee hamare par aaiee ||

ਨਿਜੁ ਕਰ ਗ੍ਰਿਹਨ ਆਗਿ ਲੈ ਦੀਨੀ ॥

निजु कर गृहन आगि लै दीनी ॥

nij kar girahan aag lai dheenee ||

ਜਰਿ ਬਰਿ ਬਾਟ ਸ੍ਵਰਗ ਕੀ ਲੀਨੀ ॥੫॥

जरि बरि बाट स्वरग की लीनी ॥५॥

jar bar baaT savairag kee leenee ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਨ ਰਾਨਿਯਹਿ ਸਵਤਨਿ ਦਈ ਸੰਘਾਰਿ ॥

इह चरित्र इन रानियहि सवतनि दई संघारि ॥

eeh charitr in raaniyeh savatan dhiee sa(n)ghaar ||

ਰਾਜ ਪਾਟ ਅਪਨੋ ਕਿਯੋ ਦੁਸਟ ਅਰਿਸਟ ਨਿਵਾਰਿ ॥੬॥

राज पाट अपनो कियो दुसट अरिसट निवारि ॥६॥

raaj paaT apano kiyo dhusaT arisaT nivaar ||6||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਅਠਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੮॥੩੪੭੧॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ अठतरवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१७८॥३४७१॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau aThataravo charitr samaapatam sat subham sat ||178||3471||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸਾਹ ਬਧੂ ਪਛਿਮ ਇਕ ਰਹੈ ॥

साह बधू पछिम इक रहै ॥

saeh badhoo pachhim ik rahai ||

ਕਾਮਵਤੀ ਤਾ ਕੌ ਜਗ ਕਹੈ ॥

कामवती ता कौ जग कहै ॥

kaamavatee taa kau jag kahai ||

ਤਾ ਕੌ ਪਤਿ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧਾਰੋ ॥

ता कौ पति परदेस सिधारो ॥

taa kau pat paradhes sidhaaro ||

ਬਰਖ ਬੀਤ ਗੇ ਗ੍ਰਿਹ ਨ ਸੰਭਾਰੋ ॥੧॥

बरख बीत गे गृह न संभारो ॥१॥

barakh beet ge gireh na sa(n)bhaaro ||1||

ਸੁਧਿ ਪਤਿ ਕੀ ਅਬਲਾ ਤਜਿ ਦੀਨੀ ॥

सुधि पति की अबला तजि दीनी ॥

sudh pat kee abalaa taj dheenee ||

ਸਾਮਾਨਨਿ ਕੀ ਤਿਨ ਗਤਿ ਲੀਨੀ ॥

सामाननि की तिन गति लीनी ॥

saamaanan kee tin gat leenee ||

ਊਚ ਨੀਚ ਨਹਿ ਠੌਰ ਬਿਚਾਰੈ ॥

ऊच नीच नहि ठौर बिचारै ॥

uooch neech neh Thauar bichaarai ||

ਜੋ ਚਾਹੈ ਤਿਹ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰੈ ॥੨॥

जो चाहै तिह साथ बिहारै ॥२॥

jo chaahai teh saath bihaarai ||2||

ਤਬ ਲੌ ਨਾਥ ਤਵਨ ਕੋ ਆਯੋ ॥

तब लौ नाथ तवन को आयो ॥

tab lau naath tavan ko aayo ||

ਏਕ ਦੂਤਿਯਹਿ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥

एक दूतियहि बोलि पठायो ॥

ek dhootiyeh bol paThaayo ||

ਕੋਊ ਮਿਲਾਇ ਮੋਹਿ ਤ੍ਰਿਯ ਦੀਜੈ ॥

कोऊ मिलाइ मोहि तृय दीजै ॥

kouoo milai moh tiray dheejai ||

ਜੋ ਚਾਹੈ ਚਿਤ ਮੈ ਸੋਊ ਲੀਜੈ ॥੩॥

जो चाहै चित मै सोऊ लीजै ॥३॥

jo chaahai chit mai souoo leejai ||3||

ਵਾ ਕੀ ਨਾਰਿ ਦੂਤਿਯਹਿ ਭਾਈ ॥

वा की नारि दूतियहि भाई ॥

vaa kee naar dhootiyeh bhaiee ||

ਆਨਿ ਸਾਹੁ ਕੋ ਤੁਰਤ ਮਿਲਾਈ ॥

आनि साहु को तुरत मिलाई ॥

aan saahu ko turat milaiee ||

ਸਾਹੁ ਜਬੈ ਤਿਨ ਬਾਲ ਪਛਾਨਿਯੋ ॥

साहु जबै तिन बाल पछानियो ॥

saahu jabai tin baal pachhaaniyo ||

ਇਹ ਬਚਨ ਤਤਕਾਲ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥੪॥

इह बचन ततकाल बखानियो ॥४॥

eeh bachan tatakaal bakhaaniyo ||4||

ਕ੍ਯੋ ਨਹਿ ਚਲਿਤ ਧਾਮ ਪਤਿ ਮੋਰੇ ॥

क्यो नहि चलित धाम पति मोरे ॥

kayo neh chalit dhaam pat more ||

ਬਿਛੁਰੇ ਬਿਤੇ ਬਰਖ ਬਹੁ ਤੋਰੇ ॥

बिछुरे बिते बरख बहु तोरे ॥

bichhure bite barakh bahu tore ||

ਅਬ ਹੀ ਹਮਰੇ ਧਾਮ ਸਿਧਾਰੋ ॥

अब ही हमरे धाम सिधारो ॥

ab hee hamare dhaam sidhaaro ||

ਸਭ ਹੀ ਸੋਕ ਹਮਾਰੋ ਟਾਰੋ ॥੫॥

सभ ही सोक हमारो टारो ॥५॥

sabh hee sok hamaaro Taaro ||5||

ਜਬ ਅਬਲਾ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

जब अबला यौ बचन उचारियो ॥

jab abalaa yau bachan uchaariyo ||

ਮੂਰਖ ਸਾਹੁ ਕਛੂ ਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

मूरख साहु कछू न बिचारियो ॥

moorakh saahu kachhoo na bichaariyo ||

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਪਾਈ ॥

भेद अभेद की बात न पाई ॥

bhedh abhedh kee baat na paiee ||

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਕੋ ਲੈ ਧਾਮ ਸਿਧਾਈ ॥੬॥

निजु पति को लै धाम सिधाई ॥६॥

nij pat ko lai dhaam sidhaiee ||6||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕਾਜ ਕਵਨ ਆਈ ਹੁਤੀ ਕਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਨ ਕੀਨ ॥

काज कवन आई हुती कह चरित्र इन कीन ॥

kaaj kavan aaiee hutee keh charitr in keen ||

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਛੁ ਨ ਲਖਿਯੋ ਚਲਿ ਘਰ ਗਯੋ ਮਤਿਹੀਨ ॥੭॥

भेद अभेद कछु न लखियो चलि घर गयो मतिहीन ॥७॥

bhedh abhedh kachh na lakhiyo chal ghar gayo matiheen ||7||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਉਨਾਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੯॥੩੪੭੮॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ उनासीवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१७९॥३४७८॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau unaaseevo charitr samaapatam sat subham sat ||179||3478||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਨੈਨੋਤਮਾ ਨਾਰਿ ਇਕ ਸੁਨੀ ॥

नैनोतमा नारि इक सुनी ॥

nainotamaa naar ik sunee ||

ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬਹੁ ਗੁਨੀ ॥

बेद पुरान सासत्र बहु गुनी ॥

bedh puraan saasatr bahu gunee ||

ਜਾਨ੍ਯੋ ਜਬ ਪ੍ਰੀਤਮ ਢਿਗ ਆਯੋ ॥

जान्यो जब प्रीतम ढिग आयो ॥

jaanayo jab preetam ddig aayo ||

ਭੇਦ ਸਹਿਤ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥੧॥

भेद सहित तृय बचन सुनायो ॥१॥

bhedh sahit tiray bachan sunaayo ||1||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਪਿਯ ਕਿਯੋ ਪਰਦੇਸ ਪਯਾਨ ਗਏ ਕਤਹੂੰ ਉਠਿ ਬੰਧਵ ਦੋਊ ॥

पिय कियो परदेस पयान गए कतहूँ उठि बंधव दोऊ ॥

piy kiyo paradhes payaan ge katahoo(n) uTh ba(n)dhav dhouoo ||

ਹੌ ਬਿਲਲਾਤ ਅਨਾਥ ਭਈ ਇਤ ਅੰਤਰ ਕੀ ਗਤਿ ਜਾਨਤ ਸੋਊ ॥

हौ बिललात अनाथ भई इत अंतर की गति जानत सोऊ ॥

hau bilalaat anaath bhiee it a(n)tar kee gat jaanat souoo ||

ਪੂਤ ਰਹੇ ਸਿਸ ਮਾਤ ਪਿਤ ਕਬਹੂੰ ਨਹਿ ਆਵਤ ਹ੍ਯਾਂ ਘਰ ਖੋਊ ॥

पूत रहे सिस मात पित कबहूँ नहि आवत ह्याँ घर खोऊ ॥

poot rahe sis maat pit kabahoo(n) neh aavat hayaa(n) ghar khouoo ||

ਬੈਦ ਉਪਾਇ ਕਰੋ ਹਮਰੋ ਕਛੁ ਆਂਧਰੀ ਸਾਸੁ ਨਿਵਾਸ ਨ ਕੋਊ ॥੨॥

बैद उपाइ करो हमरो कछु आँधरी सासु निवास न कोऊ ॥२॥

baidh upai karo hamaro kachh aa(n)dharee saas nivaas na kouoo ||2||

ਭੇਸ ਮਲੀਨ ਰਹੌ ਤਬ ਤੈ ਸਿਰ ਕੇਸ ਜਟਾਨ ਕੇ ਜੂਟ ਭਏ ਹੈ ॥

भेस मलीन रहौ तब तै सिर केस जटान के जूट भए है ॥

bhes maleen rahau tab tai sir kes jaTaan ke jooT bhe hai ||

ਬ੍ਰਯੋਗਨਿ ਸੀ ਬਿਰਹੋ ਘਰ ਹੀ ਘਰ ਹਾਰ ਸਿੰਗਾਰ ਬਿਸਾਰ ਦਏ ਹੈ ॥

ब्रयोगनि सी बिरहो घर ही घर हार सिंगार बिसार दए है ॥

brayogan see biraho ghar hee ghar haar si(n)gaar bisaar dhe hai ||

ਪ੍ਰਾਚੀ ਦਿਸਾ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਸਸਿ ਦਾਰੁਨ ਸੂਰਜ ਪਸਚਮ ਅਸਤ ਭਏ ਹੈ ॥

प्राची दिसा प्रगटियो ससि दारुन सूरज पसचम असत भए है ॥

praachee dhisaa pragaTiyo sas dhaarun sooraj pasacham asat bhe hai ||

ਬੈਦ ਉਪਾਇ ਕਰੋ ਕਛੁ ਆਇ ਮਮੇਸ ਕਹੂੰ ਪਰਦੇਸ ਗਏ ਹੈ ॥੩॥

बैद उपाइ करो कछु आइ ममेस कहूँ परदेस गए है ॥३॥

baidh upai karo kachh aai mames kahoo(n) paradhes ge hai ||3||

ਪ੍ਰਾਸ ਸੋ ਪ੍ਰਾਤ ਪਟਾ ਸੇ ਪਟੰਬਰ ਪਿਯਰੀ ਪਰੀ ਪਰਸੇ ਪ੍ਰਤਿਪਾਰੇ ॥

प्रास सो प्रात पटा से पटंबर पियरी परी परसे प्रतिपारे ॥

praas so praat paTaa se paTa(n)bar piyaree paree parase pratipaare ||

ਪਾਸ ਸੀ ਪ੍ਰੀਤ ਕੁਪ੍ਰਯੋਗ ਸੀ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰੇਤ ਸੇ ਪਾਨਿ ਪਰੋਸਨਿਹਾਰੇ ॥

पास सी प्रीत कुप्रयोग सी प्राकृत प्रेत से पानि परोसनिहारे ॥

paas see preet kuprayog see praakirat pret se paan parosanihaare ||

ਪਾਸ ਪਰੋਸਨ ਪਾਰਧ ਸੀ ਪਕਵਾਨ ਪਿਸਾਚ ਸੋ ਪੀਰ ਸੇ ਪ੍ਯਾਰੇ ॥

पास परोसन पारध सी पकवान पिसाच सो पीर से प्यारे ॥

paas parosan paaradh see pakavaan pisaach so peer se payaare ||

ਪਾਪ ਸੌ ਪੌਨ ਪ੍ਰਵੇਸ ਕਰੈ ਜਬ ਤੇ ਗਏ ਪੀਯ ਪ੍ਰਦੇਸ ਪਿਯਾਰੇ ॥੪॥

पाप सौ पौन प्रवेस करै जब ते गए पीय प्रदेस पियारे ॥४॥

paap sau pauan praves karai jab te ge peey pradhes piyaare ||4||

ਪ੍ਰੀਤਮ ਪੀਯ ਚਲੇ ਪਰਦੇਸ ਪ੍ਰਿਯਾ ਪ੍ਰਤਿ ਮੰਤ੍ਰ ਰਹੀ ਜਕਿ ਕੈ ॥

प्रीतम पीय चले परदेस पृया प्रति मंत्र रही जकि कै ॥

preetam peey chale paradhes pirayaa prat ma(n)tr rahee jak kai ||

ਪਲਕੈ ਨ ਲਗੈ ਪਲਕਾ ਪੈ ਪਰੈ ਪਛੁਤਾਤ ਉਤੈ ਪਤਿ ਕੌ ਤਕਿ ਕੈ ॥

पलकै न लगै पलका पै परै पछुतात उतै पति कौ तकि कै ॥

palakai na lagai palakaa pai parai pachhutaat utai pat kau tak kai ||

ਪ੍ਰਤਿ ਪ੍ਰਾਤ ਪਖਾਰਿ ਸਭੈ ਤਨੁ ਪਾਕ ਪਕਾਵਨ ਕਾਜ ਚਲੀ ਥਕਿ ਕੈ ॥

प्रति प्रात पखारि सभै तनु पाक पकावन काज चली थकि कै ॥

prat praat pakhaar sabhai tan paak pakaavan kaaj chalee thak kai ||

ਪਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਪ੍ਰਵੇਸ ਕਿਯੋ ਤਨ ਮੈ ਬਿਨੁ ਪਾਵਕ ਪਾਕ ਗਯੋ ਪਕਿ ਕੈ ॥੫॥

पति प्रेम प्रवेस कियो तन मै बिनु पावक पाक गयो पकि कै ॥५॥

pat prem praves kiyo tan mai bin paavak paak gayo pak kai ||5||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜਬ ਇਹ ਭਾਤਿ ਜਾਰਿ ਸੁਨ ਪਾਯੋ ॥

जब इह भाति जारि सुन पायो ॥

jab ieh bhaat jaar sun paayo ||

ਇਹੈ ਹ੍ਰਿਦੈ ਭੀਤਰ ਠਹਰਾਯੋ ॥

इहै हृदै भीतर ठहरायो ॥

eihai hiradhai bheetar Thaharaayo ||

ਮੋਹਿ ਬੁਲਾਵਤ ਹੈ ਬਡਭਾਗੀ ॥

मोहि बुलावत है बडभागी ॥

moh bulaavat hai baddabhaagee ||

ਯਾ ਕੀ ਲਗਨਿ ਮੋਹਿ ਪਰ ਲਾਗੀ ॥੬॥

या की लगनि मोहि पर लागी ॥६॥

yaa kee lagan moh par laagee ||6||

ਤਾ ਕੇ ਪਾਸ ਤੁਰਤ ਚਲਿ ਗਯੋ ॥

ता के पास तुरत चलि गयो ॥

taa ke paas turat chal gayo ||

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਭੋਗ ਕਮਾਵਤ ਭਯੋ ॥

बहु बिधि भोग कमावत भयो ॥

bahu bidh bhog kamaavat bhayo ||

ਕੇਲ ਕਮਾਇ ਪਲਟਿ ਗ੍ਰਿਹ ਆਯੋ ॥

केल कमाइ पलटि गृह आयो ॥

kel kamai palaT gireh aayo ||

ਤਾ ਕੋ ਭੇਦ ਨ ਕਾਹੂ ਪਾਯੋ ॥੭॥

ता को भेद न काहू पायो ॥७॥

taa ko bhedh na kaahoo paayo ||7||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਅਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੮੦॥੩੪੮੫॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ असीवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१८०॥३४८५॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau aseevo charitr samaapatam sat subham sat ||180||3485||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨਿਸਿਸ ਪ੍ਰਭਾ ਰਾਨੀ ਰਹੈ ਤਾ ਕੌ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥

निसिस प्रभा रानी रहै ता कौ रूप अपार ॥

nisis prabhaa raanee rahai taa kau roop apaar ||

ਸ੍ਵਰਗ ਸਿੰਘ ਸੁੰਦਰ ਭਏ ਤਾ ਕੀ ਰਹੈ ਜੁਹਾਰ ॥੧॥

स्वरग सिंघ सुँदर भए ता की रहै जुहार ॥१॥

savairag si(n)gh su(n)dhar bhe taa kee rahai juhaar ||1||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਰਾਨੀ ਤਾ ਕੇ ਸਦਨ ਮਦਨ ਜੁਤ ਆਵਈ ॥

रानी ता के सदन मदन जुत आवई ॥

raanee taa ke sadhan madhan jut aaviee ||

ਕਾਮ ਕਲੋਲ ਅਮੋਲ ਸੁ ਬੋਲ ਕਮਾਵਈ ॥

काम कलोल अमोल सु बोल कमावई ॥

kaam kalol amol su bol kamaaviee ||

ਤਾ ਸੋ ਭੇਵ ਨ ਕੋਊ ਸਕੇ ਪਛਾਨਿ ਕੈ ॥

ता सो भेव न कोऊ सके पछानि कै ॥

taa so bhev na kouoo sake pachhaan kai ||

ਹੋ ਨਿਜੁ ਰਾਜਾ ਕੇ ਤੀਰ ਬਖਾਨੈ ਆਨਿ ਕੈ ॥੨॥

हो निजु राजा के तीर बखानै आनि कै ॥२॥

ho nij raajaa ke teer bakhaanai aan kai ||2||

ਸਵਤਿ ਤਵਨ ਕੀ ਹੁਤੀ ਭੇਦ ਤਿਨ ਪਾਇਯੋ ॥

सवति तवन की हुती भेद तिन पाइयो ॥

savat tavan kee hutee bhedh tin paiyo ||

ਨਿਜੁ ਰਾਜਾ ਪਹਿ ਤਬ ਹੀ ਜਾਇ ਜਤਾਇਯੋ ॥

निजु राजा पहि तब ही जाइ जताइयो ॥

nij raajaa peh tab hee jai jataiyo ||

ਸੁਨਤ ਰਾਵ ਏ ਬਚਨ ਅਧਿਕ ਕ੍ਰੁਧਿਤ ਭਯੋ ॥

सुनत राव ए बचन अधिक क्रुधित भयो ॥

sunat raav e bachan adhik krudhit bhayo ||

ਹੋ ਅਸ ਤੀਖਨ ਗਹਿ ਪਾਨ ਜਾਤ ਤਿਤ ਕੋ ਭਯੋ ॥੩॥

हो अस तीखन गहि पान जात तित को भयो ॥३॥

ho as teekhan geh paan jaat tit ko bhayo ||3||

ਸੁਨ ਰਾਨੀ ਬਚ ਨ੍ਰਿਪ ਕਹ ਟਰਿ ਆਗੈ ਲਿਯੋ ॥

सुन रानी बच नृप कह टरि आगै लियो ॥

sun raanee bach nirap keh Tar aagai liyo ||

ਬਿਹਸਿ ਬਿਹਸ ਪਤਿ ਕੈ ਐਸੇ ਉਤਰ ਦਿਯੋ ॥

बिहसि बिहस पति कै ऐसे उतर दियो ॥

bihas bihas pat kai aaise utar dhiyo ||

ਮੁਖ ਬੋਲੈ ਭਈਆ ਕੇ ਜੌ ਮੈ ਘਰ ਗਈ ॥

मुख बोलै भईआ के जौ मै घर गई ॥

mukh bolai bhieeaa ke jau mai ghar giee ||

ਹੋ ਕਹੌ ਕਹਾ ਘਟ ਤੀਯਾ ਮੈ ਤੁਮਰੀ ਭਈ ॥੪॥

हो कहौ कहा घट तीया मै तुमरी भई ॥४॥

ho kahau kahaa ghaT teeyaa mai tumaree bhiee ||4||

ਧਰਮ ਭ੍ਰਾਤ ਜਾ ਕੌ ਕਹਿ ਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਬਖਾਨਿ ਹੈ ॥

धरम भ्रात जा कौ कहि जु तृय बखानि है ॥

dharam bhraat jaa kau keh ju tiray bakhaan hai ||

ਤਾ ਸੌ ਕਾਮ ਕਲੋਲ ਨ ਕਬਹੂੰ ਠਾਨਿ ਹੈ ॥

ता सौ काम कलोल न कबहूँ ठानि है ॥

taa sau kaam kalol na kabahoo(n) Thaan hai ||

ਕਹੀ ਸਵਤਿ ਕੀ ਸਵਤਿ ਨ ਊਪਰ ਮਾਨਿਯੈ ॥

कही सवति की सवति न ऊपर मानियै ॥

kahee savat kee savat na uoopar maaniyai ||

ਹੋ ਇਨ ਮਹਿ ਰਹਤ ਸਿਪਰਧਾ ਹਿਯੇ ਪਛਾਨਿਯੈ ॥੫॥

हो इन महि रहत सिपरधा हिये पछानियै ॥५॥

ho in meh rahat siparadhaa hiye pachhaaniyai ||5||

ਕੇਲ ਕਰਤ ਜਿਹ ਗਹੋ ਸੁ ਜਾਰ ਉਚਾਰਿਯੈ ॥

केल करत जिह गहो सु जार उचारियै ॥

kel karat jeh gaho su jaar uchaariyai ||

ਸਾਧਿ ਖਨਤ ਗਹਿ ਚੋਰ ਚੋਰ ਕਰਿ ਮਾਰਿਯੈ ॥

साधि खनत गहि चोर चोर करि मारियै ॥

saadh khanat geh chor chor kar maariyai ||

ਬਿਨੁ ਨੈਨਨ ਕੇ ਲਹੇ ਕੋਪ ਨਹਿ ਠਾਨਿਯੈ ॥

बिनु नैनन के लहे कोप नहि ठानियै ॥

bin nainan ke lahe kop neh Thaaniyai ||

ਹੋ ਅਰਿ ਕੀ ਅਰਿ ਪਰ ਕਹੀ ਨ ਉਰ ਮੋ ਆਨਿਯੈ ॥੬॥

हो अरि की अरि पर कही न उर मो आनियै ॥६॥

ho ar kee ar par kahee na ur mo aaniyai ||6||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਯਾ ਮੈ ਕਹੋ ਕਹਾ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥

या मै कहो कहा ह्वै गई ॥

yaa mai kaho kahaa havai giee ||

ਮੁਖ ਬੋਲੈ ਭਈਆ ਕੇ ਗਈ ॥

मुख बोलै भईआ के गई ॥

mukh bolai bhieeaa ke giee ||

ਤੋਰ ਸਵਿਤ ਮੈ ਕਛੁ ਨ ਬਿਗਾਰਿਯੋ ॥

तोर सवित मै कछु न बिगारियो ॥

tor savit mai kachh na bigaariyo ||

ਕ੍ਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਤੈ ਝੂਠ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੭॥

क्यो नृप सो तै झूठ उचारियो ॥७॥

kayo nirap so tai jhooTh uchaariyo ||7||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੌ ਰਾਵ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਆਇਯੋ ॥

कहा भयो जौ राव कृपा करि आइयो ॥

kahaa bhayo jau raav kirapaa kar aaiyo ||

ਮੈ ਨ ਸੇਜ ਤੁਮਰੀ ਤੇ ਪਕਰਿ ਮੰਗਾਇਯੋ ॥

मै न सेज तुमरी ते पकरि मंगाइयो ॥

mai na sej tumaree te pakar ma(n)gaiyo ||

ਇਤੋ ਕੋਪ ਸੁਨਿ ਸਵਤਿ ਨ ਚਿਤ ਮੌ ਧਾਰਿਯੈ ॥

इतो कोप सुनि सवति न चित मौ धारियै ॥

eito kop sun savat na chit mau dhaariyai ||

ਹੋ ਬੈਰ ਕੈਸੋਈ ਹੋਇ ਨ ਬ੍ਰਿਥਾ ਉਚਾਰਿਯੈ ॥੮॥

हो बैर कैसोई होइ न बृथा उचारियै ॥८॥

ho bair kaisoiee hoi na birathaa uchaariyai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮੂਰਖ ਰਾਵ ਭੇਦ ਕਾ ਜਾਨੈ ॥

मूरख राव भेद का जानै ॥

moorakh raav bhedh kaa jaanai ||

ਰਿਪੁ ਕੀ ਕਹੀ ਰਿਪੁ ਕਰਿ ਮਾਨੈ ॥

रिपु की कही रिपु करि मानै ॥

rip kee kahee rip kar maanai ||

ਸਾਚ ਰਾਵ ਕੇ ਮੁਖ ਪਰ ਕਹਿਯੋ ॥

साच राव के मुख पर कहियो ॥

saach raav ke mukh par kahiyo ||

ਮੂਰਖ ਨਾਹ ਨਾਹਿ ਕਛੁ ਲਹਿਯੋ ॥੯॥

मूरख नाह नाहि कछु लहियो ॥९॥

moorakh naeh naeh kachh lahiyo ||9||

ਕਹ ਭਯੋ ਮੈ ਇਹ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰਿਯੋ ॥

कह भयो मै इह साथ बिहारियो ॥

keh bhayo mai ieh saath bihaariyo ||

ਤੇਰੋ ਕਛੂ ਨ ਕਾਜ ਬਿਗਾਰਿਯੋ ॥

तेरो कछू न काज बिगारियो ॥

tero kachhoo na kaaj bigaariyo ||

ਕੈ ਤਹਕੀਕ ਤ੍ਰਿਯਾ ਸਿਰ ਕੀਜੈ ॥

कै तहकीक तृया सिर कीजै ॥

kai tahakeek tirayaa sir keejai ||

ਨਾਤਰ ਮੀਚ ਮੂੰਡ ਪਰ ਲੀਜੈ ॥੧੦॥

नातर मीच मूँड पर लीजै ॥१०॥

naatar meech moo(n)dd par leejai ||10||

ਸੁਨੁ ਰਾਜਾ ਇਹ ਕਛੂ ਨ ਕਹਿਯੈ ॥

सुनु राजा इह कछू न कहियै ॥

sun raajaa ieh kachhoo na kahiyai ||

ਸਾਚ ਝੂਠ ਮੇਰੋ ਹੀ ਲਹਿਯੈ ॥

साच झूठ मेरो ही लहियै ॥

saach jhooTh mero hee lahiyai ||

ਲਹਿ ਸਾਚੀ ਮੁਹਿ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰਿਯੋ ॥

लहि साची मुहि साथ बिहारियो ॥

leh saachee muh saath bihaariyo ||

ਝੂਠੀ ਜਾਨਿ ਚੋਰ ਕਰਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੧॥

झूठी जानि चोर करि मारियो ॥११॥

jhooThee jaan chor kar maariyo ||11||

ਤਬ ਰਾਜੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨੀ ॥

तब राजै इह भाति बखानी ॥

tab raajai ieh bhaat bakhaanee ||

ਰਾਨੀ ਤੂ ਸਾਚੀ ਮੈ ਜਾਨੀ ॥

रानी तू साची मै जानी ॥

raanee too saachee mai jaanee ||

ਤੋ ਪਰ ਝੂਠ ਸਵਤਿ ਇਨ ਕਹਿਯੋ ॥

तो पर झूठ सवति इन कहियो ॥

to par jhooTh savat in kahiyo ||

ਸੋ ਮੈ ਆਜੁ ਸਾਚੁ ਕਰਿ ਲਹਿਯੋ ॥੧੨॥

सो मै आजु साचु करि लहियो ॥१२॥

so mai aaj saach kar lahiyo ||12||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਨਿ ਰਾਨੀ ਸ੍ਯਾਨੀ ਬਚਨ ਸੀਸ ਰਹੀ ਨਿਹੁਰਾਇ ॥

सुनि रानी स्यानी बचन सीस रही निहुराइ ॥

sun raanee sayaanee bachan sees rahee nihurai ||

ਸੁਘਰ ਹੋਇ ਸੋ ਜਾਨਈ ਜੜ ਕੋ ਕਹਾ ਉਪਾਇ ॥੧੩॥

सुघर होइ सो जानई जड़ को कहा उपाइ ॥१३॥

sughar hoi so jaaniee jaR ko kahaa upai ||13||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਜੋ ਚਤਰੋ ਨਰ ਹੋਇ ਸੁ ਭੇਵ ਪਛਾਨਈ ॥

जो चतरो नर होइ सु भेव पछानई ॥

jo chataro nar hoi su bhev pachhaaniee ||

ਮੂਰਖ ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਹਾ ਜਿਯ ਜਾਨਈ ॥

मूरख भेद अभेद कहा जिय जानई ॥

moorakh bhedh abhedh kahaa jiy jaaniee ||

ਤਾ ਤੈ ਹੌਹੂੰ ਕਛੂ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ਹੋ ॥

ता तै हौहूँ कछू चरित्र बनाइ हो ॥

taa tai hauahoo(n) kachhoo charitr banai ho ||

ਹੋ ਯਾ ਰਾਨੀ ਕੇ ਸਹਿਤ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਕੋ ਘਾਇ ਹੋ ॥੧੪॥

हो या रानी के सहित नृपहि को घाइ हो ॥१४॥

ho yaa raanee ke sahit nirapeh ko ghai ho ||14||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮੂਰਖ ਕਛੂ ਭੇਦ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥

मूरख कछू भेद नहि पायो ॥

moorakh kachhoo bhedh neh paayo ||

ਸਾਚੀ ਕੋ ਝੂਠੀ ਠਹਰਾਯੋ ॥

साची को झूठी ठहरायो ॥

saachee ko jhooThee Thaharaayo ||

ਝੂਠੀ ਕੋ ਸਾਚੀ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥

झूठी को साची करि मान्यो ॥

jhooThee ko saachee kar maanayo ||

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਛੂ ਨਹਿ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥੧੫॥

भेद अभेद कछू नहि जान्यो ॥१५॥

bhedh abhedh kachhoo neh jaanayo ||15||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਇਕਾਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੮੧॥੩੫੦੦॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ इकासीवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१८१॥३५००॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau ikaaseevo charitr samaapatam sat subham sat ||181||3500||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਵਹੈ ਸਵਤਿ ਤਾ ਕੀ ਹੁਤੀ ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥

वहै सवति ता की हुती जा को रूप अपार ॥

vahai savat taa kee hutee jaa ko roop apaar ||

ਸੁਰਪਤਿ ਸੇ ਨਿਰਖਤ ਸਦਾ ਮੁਖ ਛਬਿ ਭਾਨ ਕੁਮਾਰਿ ॥੧॥

सुरपति से निरखत सदा मुख छबि भान कुमारि ॥१॥

surapat se nirakhat sadhaa mukh chhab bhaan kumaar ||1||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਭਾਨ ਕਲਾ ਐਸੇ ਬਹੁ ਬਰਖ ਬਿਤਾਇ ਕੈ ॥

भान कला ऐसे बहु बरख बिताइ कै ॥

bhaan kalaa aaise bahu barakh bitai kai ||

ਨਿਸਿਸ ਪ੍ਰਭਾ ਕੀ ਬਾਤ ਗਈ ਜਿਯ ਆਇ ਕੈ ॥

निसिस प्रभा की बात गई जिय आइ कै ॥

nisis prabhaa kee baat giee jiy aai kai ||

ਸੋਤ ਰਾਵ ਤਿਹ ਸੰਗ ਬਿਲੋਕ੍ਯੋ ਜਾਇ ਕੈ ॥

सोत राव तिह संग बिलोक्यो जाइ कै ॥

sot raav teh sa(n)g bilokayo jai kai ||

ਹੋ ਫਿਰਿ ਆਈ ਘਰ ਮਾਝ ਦੁਹੁਨ ਕੋ ਘਾਇ ਕੈ ॥੨॥

हो फिरि आई घर माझ दुहुन को घाइ कै ॥२॥

ho fir aaiee ghar maajh dhuhun ko ghai kai ||2||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਕਰਿ ਖੜਗ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥

अधिक कोप करि खड़ग प्रहारियो ॥

adhik kop kar khaRag prahaariyo ||

ਦੁਹੂਅਨ ਚਾਰਿ ਟੂਕ ਕਰਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥

दुहूअन चारि टूक करि डारियो ॥

dhuhooan chaar Took kar ddaariyo ||

ਮੈ ਇਹ ਜੜ ਸੋ ਭੇਦ ਬਤਾਯੋ ॥

मै इह जड़ सो भेद बतायो ॥

mai ieh jaR so bhedh bataayo ||

ਇਹ ਮੋਹੁ ਝੂਠੀ ਠਹਰਾਯੋ ॥੩॥

इह मोहु झूठी ठहरायो ॥३॥

eeh moh jhooThee Thaharaayo ||3||

ਸਵਤਿ ਸਹਿਤ ਰਾਜਾ ਕੌ ਘਾਈ ॥

सवति सहित राजा कौ घाई ॥

savat sahit raajaa kau ghaiee ||

ਪੌਛਿ ਖੜਗ ਬਹੁਰੋ ਘਰ ਆਈ ॥

पौछि खड़ग बहुरो घर आई ॥

pauachh khaRag bahuro ghar aaiee ||

ਸੋਇ ਰਹੀ ਮਨ ਮੈ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥

सोइ रही मन मै सुख पायो ॥

soi rahee man mai sukh paayo ||

ਭਏ ਪ੍ਰਾਤ ਯੌ ਕੂਕਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥੪॥

भए प्रात यौ कूकि सुनायो ॥४॥

bhe praat yau kook sunaayo ||4||

ਰੋਇ ਪ੍ਰਾਤ ਭੇ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥

रोइ प्रात भे बचन उचारे ॥

roi praat bhe bachan uchaare ||

ਬੈਠੇ ਕਹਾ ਰਾਵ ਜੂ ਮਾਰੇ ॥

बैठे कहा राव जू मारे ॥

baiThe kahaa raav joo maare ||

ਹਮਰੇ ਸੁਖ ਸਭ ਹੀ ਬਿਧਿ ਖੋਏ ॥

हमरे सुख सभ ही बिधि खोए ॥

hamare sukh sabh hee bidh khoe ||

ਯੌ ਸੁਨਿ ਬੈਨ ਸਕਲ ਭ੍ਰਿਤ ਰੋਏ ॥੫॥

यौ सुनि बैन सकल भृत रोए ॥५॥

yau sun bain sakal bhirat roe ||5||

ਮ੍ਰਿਤਕ ਰਾਵ ਤ੍ਰਿਯ ਸਹਿਤ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

मृतक राव तृय सहित निहारियो ॥

mritak raav tiray sahit nihaariyo ||

ਤਬ ਰਾਨੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

तब रानी इह भाति उचारियो ॥

tab raanee ieh bhaat uchaariyo ||

ਮੋ ਕਹ ਸਾਥ ਰਾਵ ਕੇ ਜਾਰਹੁ ॥

मो कह साथ राव के जारहु ॥

mo keh saath raav ke jaarahu ||

ਮੋਰੇ ਛਤ੍ਰ ਪੁਤ੍ਰ ਸਿਰ ਢਾਰਹੁ ॥੬॥

मोरे छत्र पुत्र सिर ढारहु ॥६॥

more chhatr putr sir ddaarahu ||6||

ਤਬ ਤਾ ਪੈ ਮੰਤ੍ਰੀ ਸਭ ਆਏ ॥

तब ता पै मंत्री सभ आए ॥

tab taa pai ma(n)tree sabh aae ||

ਰੋਇ ਰੋਇ ਯੌ ਬਚਨ ਸੁਨਾਏ ॥

रोइ रोइ यौ बचन सुनाए ॥

roi roi yau bachan sunaae ||

ਛਤ੍ਰ ਪੁਤ੍ਰ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਢਾਰੋ ॥

छत्र पुत्र के सिर पर ढारो ॥

chhatr putr ke sir par ddaaro ||

ਆਜ ਉਚਿਤ ਨਹਿ ਜਰਨ ਤਿਹਾਰੋ ॥੭॥

आज उचित नहि जरन तिहारो ॥७॥

aaj uchit neh jaran tihaaro ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮਰਿਯੋ ਸਿਸੁ ਸੁਤ ਰਹਿਯੋ ਤੈ ਜਰਿ ਹੈ ਦੁਖ ਪਾਇ ॥

नृपति मरियो सिसु सुत रहियो तै जरि है दुख पाइ ॥

nirapat mariyo sis sut rahiyo tai jar hai dhukh pai ||

ਜਿਨਿ ਐਸੋ ਹਠ ਕੀਜਿਯੈ ਰਾਜ ਬੰਸ ਤੇ ਜਾਇ ॥੮॥

जिनि ऐसो हठ कीजियै राज बंस ते जाइ ॥८॥

jin aaiso haTh keejiyai raaj ba(n)s te jai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸਭਨ ਸੁਨਤ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥

सभन सुनत इह भाति उचारी ॥

sabhan sunat ieh bhaat uchaaree ||

ਜਰਨ ਨਿਮਿਤਿ ਉਠਿ ਤਬੈ ਸਿਧਾਰੀ ॥

जरन निमिति उठि तबै सिधारी ॥

jaran nimit uTh tabai sidhaaree ||

ਤਬ ਮੰਤ੍ਰਿਨ ਰਾਨੀ ਗਹਿ ਲਈ ॥

तब मंतृन रानी गहि लई ॥

tab ma(n)tiran raanee geh liee ||

ਰਾਜ ਸਮਗ੍ਰੀ ਤਿਹ ਸੁਤ ਦਈ ॥੯॥

राज समग्री तिह सुत दई ॥९॥

raaj samagree teh sut dhiee ||9||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਚਰਿਤ ਚੰਚਲਾ ਐਸ ਕਰਿ ਤ੍ਰਿਯ ਜੁਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੰਘਾਰਿ ॥

चरित चंचला ऐस करि तृय जुत नृपति संघारि ॥

charit cha(n)chalaa aais kar tiray jut nirapat sa(n)ghaar ||

ਮੰਤ੍ਰਿਨ ਕੀ ਰਾਖੀ ਰਹੀ ਛਤ੍ਰ ਪੁਤ੍ਰ ਸਿਰ ਢਾਰ ॥੧੦॥

मंतृन की राखी रही छत्र पुत्र सिर ढार ॥१०॥

ma(n)tiran kee raakhee rahee chhatr putr sir ddaar ||10||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਬਿਆਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੮੨॥੩੫੧੦॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ बिआसीवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१८२॥३५१०॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau biaaseevo charitr samaapatam sat subham sat ||182||3510||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸਹਿਰ ਬਟਾਲਾ ਮੌ ਬਸੈ ਮੈਗਲ ਖਾਨ ਪਠਾਨ ॥

सहिर बटाला मौ बसै मैगल खान पठान ॥

sahir baTaalaa mau basai maigal khaan paThaan ||

ਮਦ ਪੀਵਤ ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਰਹੈ ਸਦਾ ਰਹਤ ਅਗ੍ਯਾਨ ॥੧॥

मद पीवत निसु दिन रहै सदा रहत अग्यान ॥१॥

madh peevat nis dhin rahai sadhaa rahat agayaan ||1||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਹੀ ਦਿਵਸ ਤੀਜ ਕੋ ਆਯੋ ॥

तब ही दिवस तीज को आयो ॥

tab hee dhivas teej ko aayo ||

ਸਭ ਅਬਲਨਿ ਆਨੰਦੁ ਬਢਾਯੋ ॥

सभ अबलनि आनंदु बढायो ॥

sabh abalan aana(n)dh baddaayo ||

ਝੂਲਤਿ ਗੀਤਿ ਮਧੁਰ ਧੁਨਿ ਗਾਵਹਿ ॥

झूलति गीति मधुर धुनि गावहि ॥

jhoolat geet madhur dhun gaaveh ||

ਸੁਨਤ ਨਾਦ ਕੋਕਿਲਾ ਲਜਾਵਹਿ ॥੨॥

सुनत नाद कोकिला लजावहि ॥२॥

sunat naadh kokilaa lajaaveh ||2||

ਉਤ ਘਨਘੋਰ ਘਟਾ ਘੁਹਰਾਵੈ ॥

उत घनघोर घटा घुहरावै ॥

aut ghanaghor ghaTaa ghuharaavai ||

ਇਤਿ ਮਿਲਿ ਗੀਤ ਚੰਚਲਾ ਗਾਵੈ ॥

इति मिलि गीत चंचला गावै ॥

eit mil geet cha(n)chalaa gaavai ||

ਉਤ ਤੇ ਦਿਪਤ ਦਾਮਿਨੀ ਦਮਕੈ ॥

उत ते दिपत दामिनी दमकै ॥

aut te dhipat dhaaminee dhamakai ||

ਇਤ ਇਨ ਦਸਨ ਕਾਮਨਿਨ ਝਮਕੈ ॥੩॥

इत इन दसन कामनिन झमकै ॥३॥

eit in dhasan kaamanin jhamakai ||3||

ਰਿਤੁ ਰਾਜ ਪ੍ਰਭਾ ਇਕ ਰਾਜ ਦੁਲਾਰਨਿ ॥

रितु राज प्रभा इक राज दुलारनि ॥

rit raaj prabhaa ik raaj dhulaaran ||

ਜਾਹਿ ਪ੍ਰਭਾ ਸਮ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰਿ ਨ ॥

जाहि प्रभा सम राज कुमारि न ॥

jaeh prabhaa sam raaj kumaar na ||

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਤਾ ਕੀ ਛਬਿ ਸੋਹੈ ॥

अप्रमान ता की छबि सोहै ॥

apramaan taa kee chhab sohai ||

ਖਗ ਮ੍ਰਿਗ ਰਾਜ ਭੁਜੰਗਨ ਮੋਹੈ ॥੪॥

खग मृग राज भुजंगन मोहै ॥४॥

khag mirag raaj bhuja(n)gan mohai ||4||

ਸੋ ਝੂਲਤ ਤਿਨ ਖਾਨ ਨਿਹਾਰੀ ॥

सो झूलत तिन खान निहारी ॥

so jhoolat tin khaan nihaaree ||

ਗਿਰਿਯੋ ਭੂਮਿ ਜਨੁ ਲਗੀ ਕਟਾਰੀ ॥

गिरियो भूमि जनु लगी कटारी ॥

giriyo bhoom jan lagee kaTaaree ||

ਕੁਟਨੀ ਏਕ ਬੁਲਾਇ ਮੰਗਾਈ ॥

कुटनी एक बुलाइ मंगाई ॥

kuTanee ek bulai ma(n)gaiee ||

ਸਕਲ ਬ੍ਰਿਥਾ ਤਿਹ ਭਾਖ ਸੁਨਾਈ ॥੫॥

सकल बृथा तिह भाख सुनाई ॥५॥

sakal birathaa teh bhaakh sunaiee ||5||

ਕਬਿਤੁ ॥

कबितु ॥

kabit ||