ਖਾਨ ਲਗੇ ਗ੍ਰੀਵਾ ਨਿਹੁਰਾਈ ॥੨੭॥

खान लगे ग्रीवा निहुराई ॥२७॥

khaan lage greevaa nihuraiee ||27||

ਜਿਯਤ ਜਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਘਰ ਪਹੁਚਾਯੋ ॥

जियत जार तृय घर पहुचायो ॥

jiyat jaar tiray ghar pahuchaayo ||

ਪਾਹਰੂ ਨ ਰਾਜਾ ਲਖ ਪਾਯੋ ॥

पाहरू न राजा लख पायो ॥

paaharoo na raajaa lakh paayo ||

ਤਿਹ ਪਹੁਚਾਇ ਸਖੀ ਜਬ ਆਈ ॥

तिह पहुचाइ सखी जब आई ॥

teh pahuchai sakhee jab aaiee ||

ਤਬ ਰਾਨੀ ਅਤਿ ਹੀ ਹਰਖਾਈ ॥੨੮॥

तब रानी अति ही हरखाई ॥२८॥

tab raanee at hee harakhaiee ||28||

ਬਹੁਰਿ ਰਾਵ ਰਾਨੀ ਰਤਿ ਕੀਨੀ ॥

बहुरि राव रानी रति कीनी ॥

bahur raav raanee rat keenee ||

ਚਿਤ ਕੀ ਬਾਤ ਤਾਹਿ ਕਹਿ ਦੀਨੀ ॥

चित की बात ताहि कहि दीनी ॥

chit kee baat taeh keh dheenee ||

ਕਿਨਹੂੰ ਭ੍ਰਮ ਮੋਰੇ ਚਿਤ ਪਾਯੋ ॥

किनहूँ भ्रम मोरे चित पायो ॥

kinahoo(n) bhram more chit paayo ||

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਦੇਖਨਿ ਗ੍ਰਿਹ ਆਯੋ ॥੨੯॥

ता ते मै देखनि गृह आयो ॥२९॥

taa te mai dhekhan gireh aayo ||29||

ਪੁਨਿ ਰਾਨੀ ਯਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੋ ॥

पुनि रानी यह भाति उचारो ॥

pun raanee yeh bhaat uchaaro ||

ਸੁਨੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤੁਮ ਬਚਨ ਹਮਾਰੋ ॥

सुनो नृपति तुम बचन हमारो ॥

suno nirapat tum bachan hamaaro ||

ਜਿਨ ਤੁਹਿ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਮੁਹਿ ਕਹਿ ਦੀਜੈ ॥

जिन तुहि कहियो सु मुहि कहि दीजै ॥

jin tuh kahiyo su muh keh dheejai ||

ਨਾਤਰ ਆਸ ਨ ਹਮਰੀ ਕੀਜੈ ॥੩੦॥

नातर आस न हमरी कीजै ॥३०॥

naatar aas na hamaree keejai ||30||

ਜਬ ਰਾਨੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਈ ॥

जब रानी इह भाति सुनाई ॥

jab raanee ieh bhaat sunaiee ||

ਤਬ ਰਾਜੇ ਸੋ ਸਖੀ ਬਤਾਈ ॥

तब राजे सो सखी बताई ॥

tab raaje so sakhee bataiee ||

ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਯੋ ਸਾਚੀ ਪਹੁਚਾਵੋ ॥

जो तुम कहियो साची पहुचावो ॥

jo tum kahiyo saachee pahuchaavo ||

ਨਾਤਰ ਧਾਮ ਮ੍ਰਿਤੁ ਕੇ ਜਾਵੋ ॥੩੧॥

नातर धाम मृतु के जावो ॥३१॥

naatar dhaam mrit ke jaavo ||31||

ਰਾਨਿਨ ਕੋ ਕੋਊ ਦੋਸ ਲਗਾਵੈ ॥

रानिन को कोऊ दोस लगावै ॥

raanin ko kouoo dhos lagaavai ||

ਜਿਨ ਕੌ ਜਗਤ ਸੀਸ ਨਿਹੁਰਾਵੈ ॥

जिन कौ जगत सीस निहुरावै ॥

jin kau jagat sees nihuraavai ||

ਝੂਠੀ ਸਖੀ ਜਾਨਿ ਬਧ ਕੀਨੋ ॥

झूठी सखी जानि बध कीनो ॥

jhooThee sakhee jaan badh keeno ||

ਮੂਰਖ ਰਾਵ ਭੇਦ ਨਹਿ ਚੀਨੋ ॥੩੨॥

मूरख राव भेद नहि चीनो ॥३२॥

moorakh raav bhedh neh cheeno ||32||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਰਾਜਾ ਕੌ ਕਰਿ ਬਸਿ ਲਿਯੋ ਦੀਨੋ ਜਾਰ ਨਿਕਾਰਿ ॥

राजा कौ करि बसि लियो दीनो जार निकारि ॥

raajaa kau kar bas liyo dheeno jaar nikaar ||

ਸਖਿਯਨ ਮੈ ਸਾਚੀ ਭਈ ਤੌਨੈ ਸਖੀ ਸੰਘਾਰਿ ॥੩੩॥

सखियन मै साची भई तौनै सखी संघारि ॥३३॥

sakhiyan mai saachee bhiee tauanai sakhee sa(n)ghaar ||33||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਬਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੨॥੨੬੨੪॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ बतीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१३२॥२६२४॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau bateesavo charitr samaapatam sat subham sat ||132||2624||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਹੁਗਲੀ ਬੰਦਰ ਕੋ ਹੁਤੋ ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਨ੍ਰਿਪ ਏਕ ॥

हुगली बंदर को हुतो हिंमत सिंघ नृप एक ॥

hugalee ba(n)dhar ko huto hi(n)mat si(n)gh nirap ek ||

ਤਹਾ ਜਹਾਜ ਜਹਾਨ ਕੇ ਲਾਗਹਿ ਆਨਿ ਅਨੇਕ ॥੧॥

तहा जहाज जहान के लागहि आनि अनेक ॥१॥

tahaa jahaaj jahaan ke laageh aan anek ||1||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸੁਜਨਿ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

सुजनि कुअरि ता की बर नारी ॥

sujan kuar taa kee bar naaree ||

ਜਨੁਕ ਚੰਦ੍ਰ ਮੌ ਚੀਰਿ ਨਿਕਾਰੀ ॥

जनुक चंद्र मौ चीरि निकारी ॥

januk cha(n)dhr mau cheer nikaaree ||

ਜੋਬਨ ਜੇਬ ਅਧਿਕ ਤਿਹ ਸੋਹੈ ॥

जोबन जेब अधिक तिह सोहै ॥

joban jeb adhik teh sohai ||

ਸੁਰ ਨਰ ਨਾਗ ਅਸੁਰ ਮਨ ਮੋਹੈ ॥੨॥

सुर नर नाग असुर मन मोहै ॥२॥

sur nar naag asur man mohai ||2||

ਪਰਮ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਅਤਿ ਭਾਰੋ ॥

परम सिंघ राजा अति भारो ॥

param si(n)gh raajaa at bhaaro ||

ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਜਗ ਮਹਿ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥

परम पुरख जग महि उजियारो ॥

param purakh jag meh ujiyaaro ||

ਤਾ ਕੀ ਦੇਹ ਰੂਪ ਅਤਿ ਝਮਕੈ ॥

ता की देह रूप अति झमकै ॥

taa kee dheh roop at jhamakai ||

ਮਾਨਹੁ ਦਿਪਤ ਦਾਮਨੀ ਦਮਕੈ ॥੩॥

मानहु दिपत दामनी दमकै ॥३॥

maanahu dhipat dhaamanee dhamakai ||3||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਜਨਿ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੋ ਮਹਾ ਰੀਝੀ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ॥

सुजनि कुअरि ता को महा रीझी रूप निहारि ॥

sujan kuar taa ko mahaa reejhee roop nihaar ||

ਗਿਰੀ ਮੂਰਛਨਾ ਹ੍ਵੈ ਧਰਨਿ ਮਾਰ ਕਰੀ ਬਿਸੰਭਾਰਿ ॥੪॥

गिरी मूरछना ह्वै धरनि मार करी बिसंभारि ॥४॥

giree moorachhanaa havai dharan maar karee bisa(n)bhaar ||4||

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

aRil ||

ਪਠੇ ਸਹਚਰੀ ਲੀਨੌ ਤਾਹਿ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ॥

पठे सहचरी लीनौ ताहि बुलाइ कै ॥

paThe sahacharee leenau taeh bulai kai ||

ਰਤਿ ਮਾਨੀ ਤਿਹ ਸੰਗ ਸੁ ਮੋਦ ਬਢਾਇ ਕੈ ॥

रति मानी तिह संग सु मोद बढाइ कै ॥

rat maanee teh sa(n)g su modh baddai kai ||

ਬਹੁਰਿ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦਿਯੋ ਅਧਿਕ ਸੁਖ ਪਾਇਯੋ ॥

बहुरि बिदा करि दियो अधिक सुख पाइयो ॥

bahur bidhaa kar dhiyo adhik sukh paiyo ||

ਹੋ ਕਾਲ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ਆਇਯੋ ॥੫॥

हो काल कृपा करि धाम हमारे आइयो ॥५॥

ho kaal kirapaa kar dhaam hamaare aaiyo ||5||

ਭੋਗ ਮਾਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਗਯੋ ਪ੍ਰਾਤ ਪੁਨਿ ਆਇਯੋ ॥

भोग मानि नृप गयो प्रात पुनि आइयो ॥

bhog maan nirap gayo praat pun aaiyo ||

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤ੍ਰਿਯ ਸਾਥ ਬਹੁਰਿ ਉਪਜਾਯੋ ॥

काम केल तृय साथ बहुरि उपजायो ॥

kaam kel tiray saath bahur upajaayo ||

ਪੁਨਿ ਰਾਨੀ ਜੂ ਬਚਨ ਮੀਤ ਸੋ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥

पुनि रानी जू बचन मीत सो यौ कियो ॥

pun raanee joo bachan meet so yau kiyo ||

ਹੋ ਹਮਰੈ ਚਿਤ ਚੁਰਾਇ ਲਲਾ ਜੂ ਤੁਮ ਲਿਯੋ ॥੬॥

हो हमरै चित चुराइ लला जू तुम लियो ॥६॥

ho hamarai chit churai lalaa joo tum liyo ||6||

ਜਾ ਤੇ ਤੁਮ ਕੋ ਮੀਤ ਸੁ ਪਤਿ ਕਰਿ ਪਾਇਯੈ ॥

जा ते तुम को मीत सु पति करि पाइयै ॥

jaa te tum ko meet su pat kar paiyai ||

ਤਾ ਤੇ ਸੋਊ ਆਜੁ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇਯੈ ॥

ता ते सोऊ आजु चरित्र बनाइयै ॥

taa te souoo aaj charitr banaiyai ||

ਜੌ ਮੈ ਕਹੋ ਸੁ ਕਰਿਯਹੁ ਸਾਜਨ ਆਇ ਕੈ ॥

जौ मै कहो सु करियहु साजन आइ कै ॥

jau mai kaho su kariyahu saajan aai kai ||

ਹੋ ਮੋ ਕਹ ਹਰ ਲੈ ਜੈਯਹੁ ਹਰਖ ਬਢਾਇ ਕੈ ॥੭॥

हो मो कह हर लै जैयहु हरख बढाइ कै ॥७॥

ho mo keh har lai jaiyahu harakh baddai kai ||7||

ਏਕ ਬਾਸ ਸੋ ਕੁਪਿਯਾ ਕਸੀ ਸੁਧਾਰਿ ਕੈ ॥

एक बास सो कुपिया कसी सुधारि कै ॥

ek baas so kupiyaa kasee sudhaar kai ||

ਗਾੜੀ ਰੇਤੀ ਮਾਝ ਸੁ ਸਭਨ ਦਿਖਾਰਿ ਕੈ ॥

गाड़ी रेती माझ सु सभन दिखारि कै ॥

gaaRee retee maajh su sabhan dhikhaar kai ||

ਆਖੈ ਦੋਊ ਬੰਧਾਇ ਨਿਸਾ ਕੋ ਆਇ ਕੈ ॥

आखै दोऊ बंधाइ निसा को आइ कै ॥

aakhai dhouoo ba(n)dhai nisaa ko aai kai ||

ਹੋ ਮਾਰੈ ਯਾ ਕੋ ਬਾਨ ਤੁਰੰਗ ਧਵਾਇ ਕੈ ॥੮॥

हो मारै या को बान तुरंग धवाइ कै ॥८॥

ho maarai yaa ko baan tura(n)g dhavai kai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਪ੍ਰਥਮ ਜੁ ਨਰ ਦੋਊ ਆਖਿ ਮੁੰਦਾਵੈ ॥

प्रथम जु नर दोऊ आखि मुँदावै ॥

pratham ju nar dhouoo aakh mu(n)dhaavai ||

ਰਾਤਿ ਅੰਧੇਰੀ ਤੁਰੈ ਧਵਾਵੈ ॥

राति अंधेरी तुरै धवावै ॥

raat a(n)dheree turai dhavaavai ||

ਬਾਦਗਸਤਿਯਾ ਇਹ ਸਰ ਮਾਰੈ ॥

बादगसतिया इह सर मारै ॥

baadhagasatiyaa ieh sar maarai ||

ਸੋ ਰਾਨੀ ਕੈ ਸਾਥ ਬਿਹਾਰੈ ॥੯॥

सो रानी कै साथ बिहारै ॥९॥

so raanee kai saath bihaarai ||9||

ਯਹ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਸਭਨ ਹੂੰ ਪਾਯੋ ॥

यह सुनि बात सभन हूँ पायो ॥

yeh sun baat sabhan hoo(n) paayo ||

ਬਿਸਿਖ ਚਲਾਤ ਤੁਰੰਗ ਧਵਾਯੋ ॥

बिसिख चलात तुरंग धवायो ॥

bisikh chalaat tura(n)g dhavaayo ||

ਰਾਤ੍ਰਿ ਅਧੇਰੀ ਆਖਿ ਮੁੰਦਾਵੈ ॥

रातृ अधेरी आखि मुँदावै ॥

raatr adheree aakh mu(n)dhaavai ||

ਚੋਟ ਚਲਾਤ ਕਹੂੰ ਕਹੂੰ ਜਾਵੈ ॥੧੦॥

चोट चलात कहूँ कहूँ जावै ॥१०॥

choT chalaat kahoo(n) kahoo(n) jaavai ||10||

ਦੇਸ ਦੇਸ ਏਸ੍ਵਰ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥

देस देस एस्वर चलि आवै ॥

dhes dhes esavair chal aavai ||

ਆਖਿ ਮੂੰਦ ਦੋਊ ਤੀਰ ਚਲਾਵੈ ॥

आखि मूँद दोऊ तीर चलावै ॥

aakh moo(n)dh dhouoo teer chalaavai ||

ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਕਛੁ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨ ਆਵੈ ॥

अरध रातृ कछु दृसटि न आवै ॥

aradh raatr kachh dhirasaT na aavai ||

ਛੋਰੈ ਚੋਟ ਕਹੂੰ ਕਹੂੰ ਜਾਵੈ ॥੧੧॥

छोरै चोट कहूँ कहूँ जावै ॥११॥

chhorai choT kahoo(n) kahoo(n) jaavai ||11||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਮੂੰਦੇ ਦ੍ਰਿਗਨ ਸਭ ਕੋਊ ਤੀਰ ਚਲਾਇ ॥

अरध रातृ मूँदे दृगन सभ कोऊ तीर चलाइ ॥

aradh raatr moo(n)dhe dhiragan sabh kouoo teer chalai ||

ਜੀਤਿ ਨ ਰਾਨੀ ਕੌ ਸਕੈ ਨਿਜੁ ਰਾਨਿਨ ਦੈ ਜਾਇ ॥੧੨॥

जीति न रानी कौ सकै निजु रानिन दै जाइ ॥१२॥

jeet na raanee kau sakai nij raanin dhai jai ||12||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਰਾਜਾ ਜੂ ਹਰਖਿਤ ਅਤਿ ਭਯੋ ॥

राजा जू हरखित अति भयो ॥

raajaa joo harakhit at bhayo ||

ਰਾਨੀ ਭਲੋ ਭੇਦ ਕਹਿ ਦਯੋ ॥

रानी भलो भेद कहि दयो ॥

raanee bhalo bhedh keh dhayo ||

ਸੁਜਨਿ ਕੁਅਰਿ ਜੂ ਕੋ ਕੋ ਪੈ ਹੈ ॥

सुजनि कुअरि जू को को पै है ॥

sujan kuar joo ko ko pai hai ||

ਨਿਜੁ ਰਾਨਿਨ ਮੋ ਕੌ ਦੈ ਜੈ ਹੈ ॥੧੩॥

निजु रानिन मो कौ दै जै है ॥१३॥

nij raanin mo kau dhai jai hai ||13||

ਤਬ ਲੌ ਪਰਮ ਸਿੰਘ ਜੂ ਆਏ ॥

तब लौ परम सिंघ जू आए ॥

tab lau param si(n)gh joo aae ||

ਜਿਹ ਰਾਨੀ ਸੌ ਕੇਲ ਕਮਾਏ ॥

जिह रानी सौ केल कमाए ॥

jeh raanee sau kel kamaae ||

ਭਲੀ ਭਾਤਿ ਡੇਰਾ ਤਿਹ ਦੀਨੋ ॥

भली भाति डेरा तिह दीनो ॥

bhalee bhaat dderaa teh dheeno ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੌ ਆਦਰੁ ਕੀਨੋ ॥੧੪॥

भाति भाति सौ आदरु कीनो ॥१४॥

bhaat bhaat sau aadhar keeno ||14||

ਰੈਨਿ ਭਈ ਰਾਨੀਯਹਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥

रैनि भई रानीयहि बुलायो ॥

rain bhiee raaneeyeh bulaayo ||

ਬਹੁਰਿ ਤਵਨ ਸੌ ਕੇਲ ਕਮਾਯੋ ॥

बहुरि तवन सौ केल कमायो ॥

bahur tavan sau kel kamaayo ||

ਅੰਧਕਾਰ ਭਏ ਬਾਸ ਉਤਾਰਿਯੋ ॥

अंधकार भए बास उतारियो ॥

a(n)dhakaar bhe baas utaariyo ||

ਕੁਪਿਯਾ ਕੌ ਭੂ ਪਰ ਧਰਿ ਪਾਰਿਯੋ ॥੧੫॥

कुपिया कौ भू पर धरि पारियो ॥१५॥

kupiyaa kau bhoo par dhar paariyo ||15||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੁਪਿਯਹਿ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰ ਕਰਿ ਵੈਸਹਿ ਧਰੀ ਬਨਾਇ ॥

कुपियहि बान प्रहार करि वैसहि धरी बनाइ ॥

kupiyeh baan prahaar kar vaiseh dharee banai ||

ਬਿਦਾ ਕਿਯੋ ਰਤਿ ਮਾਨਿ ਕੈ ਐਸੋ ਮੰਤ੍ਰ ਸਿਖਾਇ ॥੧੬॥

बिदा कियो रति मानि कै ऐसो मंत्र सिखाइ ॥१६॥

bidhaa kiyo rat maan kai aaiso ma(n)tr sikhai ||16||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤੁਮ ਅਬ ਹੀ ਰਾਜਾ ਪੈ ਜੈਯੋ ॥

तुम अब ही राजा पै जैयो ॥

tum ab hee raajaa pai jaiyo ||

ਐਸੇ ਬਚਨ ਉਚਾਰਤ ਹ੍ਵੈਯੋ ॥

ऐसे बचन उचारत ह्वैयो ॥

aaise bachan uchaarat havaiyo ||

ਹੋਹੂੰ ਬਿਸਿਖ ਬਗਾਵਨ ਆਯੋ ॥

होहूँ बिसिख बगावन आयो ॥

hohoo(n) bisikh bagaavan aayo ||

ਚਾਹਤ ਤੁਮੈ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਯੋ ॥੧੭॥

चाहत तुमै चरित्र दिखायो ॥१७॥

chaahat tumai charitr dhikhaayo ||17||

ਰਾਜਾ ਕੋ ਮਨ ਭਯੋ ਅਨੰਦੰ ॥

राजा को मन भयो अनंदं ॥

raajaa ko man bhayo ana(n)dha(n) ||

ਬੋਲਤ ਬਚਨ ਕਹਾ ਮਤਿ ਮੰਦੰ ॥

बोलत बचन कहा मति मंदं ॥

bolat bachan kahaa mat ma(n)dha(n) ||

ਆਖਿ ਮੂੰਦਿ ਦੋਊ ਬਾਨ ਚਲੈਹੌ ॥

आखि मूँदि दोऊ बान चलैहौ ॥

aakh moo(n)dh dhouoo baan chalaihau ||

ਯਾ ਕੀ ਦੋਊ ਤ੍ਰਿਯਾ ਗਹਿ ਲੈ ਹੋ ॥੧੮॥

या की दोऊ तृया गहि लै हो ॥१८॥

yaa kee dhouoo tirayaa geh lai ho ||18||

ਤਾ ਕੀ ਆਂਖਿ ਬਾਧਿ ਦੋਊ ਲਈ ॥

ता की आँखि बाधि दोऊ लई ॥

taa kee aa(n)kh baadh dhouoo liee ||

ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਹਾਥ ਮੈ ਦਈ ॥

तीर कमान हाथ मै दई ॥

teer kamaan haath mai dhiee ||

ਚਾਬੁਕ ਹੈ ਹਨਿ ਬਿਸਿਖ ਬਗਾਯੋ ॥

चाबुक है हनि बिसिख बगायो ॥

chaabuk hai han bisikh bagaayo ||

ਉਹਾ ਠਾਢਿ ਤ੍ਰਿਯ ਤਾਲ ਬਜਾਯੋ ॥੧੯॥

उहा ठाढि तृय ताल बजायो ॥१९॥

auhaa Thaadd tiray taal bajaayo ||19||

ਸਭਨ ਤਰਾਕ ਸਬਦ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

सभन तराक सबद सुनि पायो ॥

sabhan taraak sabadh sun paayo ||

ਜਾਨੁਕਿ ਇਨ ਤਿਹ ਤੀਰ ਲਗਾਯੋ ॥

जानुकि इन तिह तीर लगायो ॥

jaanuk in teh teer lagaayo ||

ਬਾਸ ਉਤਾਰਿ ਬਿਲੋਕਹਿ ਕਹਾ ॥

बास उतारि बिलोकहि कहा ॥

baas utaar bilokeh kahaa ||

ਬਾਕੋ ਬਾਨ ਬਿਰਾਜਤ ਉਹਾ ॥੨੦॥

बाको बान बिराजत उहा ॥२०॥

baako baan biraajat uhaa ||20||

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥

भुजंग छंद ॥

bhuja(n)g chha(n)dh ||

ਭਯੋ ਫੂਕ ਰਾਜਾ ਤ੍ਰਿਯੋ ਪਿੰਡ ਹਾਰੀ ॥

भयो फूक राजा तृयो पिंड हारी ॥

bhayo fook raajaa tirayo pi(n)dd haaree ||

ਮਨੌ ਆਨਿ ਕੈ ਲਾਤ ਸੈਤਾਨ ਮਾਰੀ ॥

मनौ आनि कै लात सैतान मारी ॥

manau aan kai laat saitaan maaree ||

ਰਹਿਯੋ ਮੂੰਡ ਕੌ ਨ੍ਯਾਇ ਬੈਨੇ ਨ ਬੋਲੈ ॥

रहियो मूँड कौ न्याइ बैने न बोलै ॥

rahiyo moo(n)dd kau nayai baine na bolai ||

ਗਿਰਿਯੋ ਝੂੰਮਿ ਕੈ ਭੂੰਮਿ ਆਖੈਂ ਨ ਖੋਲੈ ॥੨੧॥

गिरियो झूँमि कै भूँमि आखैं न खोलै ॥२१॥

giriyo jhoo(n)m kai bhoo(n)m aakhai(n) na kholai ||21||

ਘਰੀ ਚਾਰਿ ਬੀਤੇ ਪ੍ਰਭਾ ਨੈਕ ਪਾਈ ॥

घरी चारि बीते प्रभा नैक पाई ॥

gharee chaar beete prabhaa naik paiee ||

ਗਿਰਿਯੋ ਫੇਰਿ ਭੂਮੈ ਕਹੂੰ ਰਾਵ ਜਾਈ ॥

गिरियो फेरि भूमै कहूँ राव जाई ॥

giriyo fer bhoomai kahoo(n) raav jaiee ||

ਕਹੂੰ ਪਾਗ ਛੂਟੀ ਕਹੂੰ ਹਾਰ ਟੂਟੇ ॥

कहूँ पाग छूटी कहूँ हार टूटे ॥

kahoo(n) paag chhooTee kahoo(n) haar TooTe ||

ਗਿਰੈ ਬੀਰ ਜ੍ਯੋ ਘੂੰਮਿ ਪ੍ਰਾਨੈ ਨਿਖੂਟੇ ॥੨੨॥

गिरै बीर ज्यो घूँमि प्रानै निखूटे ॥२२॥

girai beer jayo ghoo(n)m praanai nikhooTe ||22||

ਸਭੈ ਲੋਕ ਧਾਏ ਲਯੋਠਾਇ ਤਾ ਕੌ ॥

सभै लोक धाए लयोठाइ ता कौ ॥

sabhai lok dhaae layoThai taa kau ||

ਘਨੌ ਸੀਂਚਿ ਕੈ ਬਾਰਿ ਗੁਲਾਬ ਵਾ ਕੌ ॥

घनौ सींचि कै बारि गुलाब वा कौ ॥

ghanau see(n)ch kai baar gulaab vaa kau ||

ਘਰੀ ਪਾਚ ਪਾਛੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥

घरी पाच पाछै नृपति सुधि पाई ॥

gharee paach paachhai nirapat sudh paiee ||

ਕਰੀ ਭਾਤਿ ਭ੍ਰਿਤੰ ਅਨੇਕੈ ਬਢਾਈ ॥੨੩॥

करी भाति भृतं अनेकै बढाई ॥२३॥

karee bhaat bhirata(n) anekai baddaiee ||23||

ਡਰੇ ਕਾਜ ਕਾਹੇ ਮਹਾਰਾਜ ਮੇਰੇ ॥

डरे काज काहे महाराज मेरे ॥

ddare kaaj kaahe mahaaraaj mere ||

ਲਏ ਸੂਰ ਠਾਢੇ ਸਭੈ ਸਸਤ੍ਰ ਤੇਰੇ ॥

लए सूर ठाढे सभै ससत्र तेरे ॥

le soor Thaadde sabhai sasatr tere ||

ਕਹੋ ਮਾਰਿ ਡਾਰੈ ਕਹੋ ਬਾਧਿ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥

कहो मारि डारै कहो बाधि ल्यावै ॥

kaho maar ddaarai kaho baadh layaavai ||

ਕਹੋ ਕਾਟਿ ਕੇ ਨਾਕ ਲੀਕੈ ਲਗਾਵੈ ॥੨੪॥

कहो काटि के नाक लीकै लगावै ॥२४॥

kaho kaaT ke naak leekai lagaavai ||24||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਕਹੀ ਹਸਿ ਕੈ ਚਿਤ ਮੈ ਅਤਿ ਰੋਸ ਕੋ ਮਾਰਿ ਮਰੂਰੋ ॥

हिंमत सिंघ कही हसि कै चित मै अति रोस को मारि मरूरो ॥

hi(n)mat si(n)gh kahee has kai chit mai at ros ko maar marooro ||

ਏਕ ਧਨੀ ਨਵ ਜੋਬਨ ਦੂਸਰ ਤੀਸਰੇ ਹੋ ਪੁਰਸੋਤਮ ਪੂਰੋ ॥

एक धनी नव जोबन दूसर तीसरे हो पुरसोतम पूरो ॥

ek dhanee nav joban dhoosar teesare ho purasotam pooro ||

ਆਖਿਨ ਮੂੰਦਿ ਹਨ੍ਯੋ ਕੁਪਿਯਾ ਕਹ ਯਾ ਪਰ ਕੋਪ ਕਿਯੋ ਸਭ ਕੂਰੋ ॥

आखिन मूँदि हन्यो कुपिया कह या पर कोप कियो सभ कूरो ॥

aakhin moo(n)dh hanayo kupiyaa keh yaa par kop kiyo sabh kooro ||

ਕੈਸੇ ਕੈ ਆਜੁ ਹਨੋ ਇਹ ਕੋ ਜੁ ਹੈ ਰਾਵ ਬਡੋ ਅਰੁ ਸੁੰਦਰ ਸੂਰੋ ॥੨੫॥

कैसे कै आजु हनो इह को जु है राव बडो अरु सुँदर सूरो ॥२५॥

kaise kai aaj hano ieh ko ju hai raav baddo ar su(n)dhar sooro ||25||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਕਹਿ ਐਸੀ ਨ੍ਰਿਪ ਸੀਸ ਢੁਰਾਯੋ ॥

कहि ऐसी नृप सीस ढुरायो ॥

keh aaisee nirap sees dduraayo ||

ਤਾ ਸੁੰਦਰਿ ਪਰ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਯੋ ॥

ता सुँदरि पर कछु न बसायो ॥

taa su(n)dhar par kachh na basaayo ||

ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਕਾਢਿ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਪੁਨਿ ਦੀਨੀ ॥

गृह ते काढि तृयहि पुनि दीनी ॥

gireh te kaadd tirayeh pun dheenee ||

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੇਤੀ ਹਰਿ ਲੀਨੀ ॥੨੬॥

इह चरित्र सेती हरि लीनी ॥२६॥

eeh charitr setee har leenee ||26||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਿਹ ਰਾਨੀ ਪਾਵਤ ਭਈ ਐਸੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ॥

तिह रानी पावत भई ऐसो चरित्र बनाइ ॥

teh raanee paavat bhiee aaiso charitr banai ||

ਲੈ ਤਾ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਗਯੋ ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥੨੭॥

लै ता को गृह को गयो अधिक हृदै सुख पाइ ॥२७॥

lai taa ko gireh ko gayo adhik hiradhai sukh pai ||27||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਸਕਿਯੋ ਨ ਭੇਦ ਪਛਾਨਿ ਇਹ ਛਲ ਸੋ ਛੈਲੀ ਛਲ੍ਯੋ ॥

सकियो न भेद पछानि इह छल सो छैली छल्यो ॥

sakiyo na bhedh pachhaan ieh chhal so chhailee chhalayo ||

ਰਹਿਯੋ ਮੋਨਿ ਮੁਖਿ ਠਾਨਿ ਨਾਰ ਰਹਿਯੋ ਨਿਹੁਰਾਇ ਕੈ ॥੨੮॥

रहियो मोनि मुखि ठानि नार रहियो निहुराइ कै ॥२८॥

rahiyo mon mukh Thaan naar rahiyo nihurai kai ||28||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਤੇਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੩॥੨੬੫੨॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ तेतीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१३३॥२६५२॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau teteesavo charitr samaapatam sat subham sat ||133||2652||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਇਕ ਭਾਰੀ ॥

सबक सिंघ राजा इक भारी ॥

sabak si(n)gh raajaa ik bhaaree ||

ਬਾਜ ਮਤੀ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

बाज मती ता की बर नारी ॥

baaj matee taa kee bar naaree ||

ਕਾਹੂ ਸੋ ਨਹਿ ਰਾਵ ਲਜਾਵੈ ॥

काहू सो नहि राव लजावै ॥

kaahoo so neh raav lajaavai ||

ਸਭ ਇਸਤ੍ਰਿਨ ਸੋ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥੧॥

सभ इसतृन सो केल कमावै ॥१॥

sabh isatiran so kel kamaavai ||1||

ਜੋ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਿਹ ਕਹੇ ਨ ਆਵੈ ॥

जो इसत्री तिह कहे न आवै ॥

jo isatree teh kahe na aavai ||

ਤਾ ਕੀ ਖਾਟ ਉਠਾਇ ਮੰਗਾਵੈ ॥

ता की खाट उठाइ मंगावै ॥

taa kee khaaT uThai ma(n)gaavai ||

ਅਧਿਕ ਭੋਗ ਤਾ ਸੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕਰਈ ॥

अधिक भोग ता सो नृप करई ॥

adhik bhog taa so nirap kariee ||

ਰਾਨੀ ਤੇ ਜਿਯ ਨੈਕ ਨ ਡਰਈ ॥੨॥

रानी ते जिय नैक न डरई ॥२॥

raanee te jiy naik na ddariee ||2||

ਬਾਜ ਮਤੀ ਜਿਯ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਵੈ ॥

बाज मती जिय अधिक रिसावै ॥

baaj matee jiy adhik risaavai ||

ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਪਰ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਵੈ ॥

सबक सिंघ पर कछु न बसावै ॥

sabak si(n)gh par kachh na basaavai ||

ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਏਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

तब तृय एक चरित्र बिचारियो ॥

tab tiray ek charitr bichaariyo ||

ਰਾਜਾ ਕੋ ਦੁਰਮਤਿ ਤੇ ਟਾਰਿਯੋ ॥੩॥

राजा को दुरमति ते टारियो ॥३॥

raajaa ko dhuramat te Taariyo ||3||

ਰੂਪਵਤੀ ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਲਖਿ ਪਾਵੈ ॥

रूपवती जो तृय लखि पावै ॥

roopavatee jo tiray lakh paavai ||

ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਸੋ ਜਾਇ ਸੁਨਾਵੈ ॥

सबक सिंघ सो जाइ सुनावै ॥

sabak si(n)gh so jai sunaavai ||

ਤੁਮ ਰਾਜਾ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯਾ ਬੁਲਾਵੋ ॥

तुम राजा तिह तृया बुलावो ॥

tum raajaa teh tirayaa bulaavo ||

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਵੋ ॥੪॥

काम केल तिह साथ कमावो ॥४॥

kaam kel teh saath kamaavo ||4||

ਜਬ ਯੌ ਬਚਨ ਰਾਵ ਸੁਨਿ ਪਾਵੈ ॥

जब यौ बचन राव सुनि पावै ॥

jab yau bachan raav sun paavai ||

ਤੌਨ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੋ ਬੋਲਿ ਪਠਾਵੈ ॥

तौन तृया को बोलि पठावै ॥

tauan tirayaa ko bol paThaavai ||

ਜਾ ਕੀ ਰਾਨੀ ਪ੍ਰਭਾ ਉਚਾਰੈ ॥

जा की रानी प्रभा उचारै ॥

jaa kee raanee prabhaa uchaarai ||

ਤਾ ਕੇ ਰਾਜਾ ਸੰਗ ਬਿਹਾਰੈ ॥੫॥

ता के राजा संग बिहारै ॥५॥

taa ke raajaa sa(n)g bihaarai ||5||

ਯਾ ਮੈ ਕਹੋ ਕਹਾ ਘਟ ਗਈ ॥

या मै कहो कहा घट गई ॥

yaa mai kaho kahaa ghaT giee ||

ਜਾਨੁਕ ਹੋਹੂੰ ਭਿਟੋਅਨਿ ਭਈ ॥

जानुक होहूँ भिटोअनि भई ॥

jaanuk hohoo(n) bhiToan bhiee ||

ਜਾ ਤੇ ਮੋਰ ਰਾਵ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥

जा ते मोर राव सुख पावै ॥

jaa te mor raav sukh paavai ||

ਵਹੈ ਬਾਤ ਹਮਰੇ ਜਿਯ ਭਾਵੈ ॥੬॥

वहै बात हमरे जिय भावै ॥६॥

vahai baat hamare jiy bhaavai ||6||

ਬਲੀ ਏਕ ਸੁੰਦਰ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥

बली एक सुँदर लखि पायो ॥

balee ek su(n)dhar lakh paayo ||

ਪ੍ਰਥਮ ਤਵਨ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਭਿਟਾਯੋ ॥

प्रथम तवन की तृयहि भिटायो ॥

pratham tavan kee tirayeh bhiTaayo ||

ਜਬ ਵਹੁ ਪੁਰਖ ਅਧਿਕ ਰਿਸਿ ਭਰਿਯੋ ॥

जब वहु पुरख अधिक रिसि भरियो ॥

jab vahu purakh adhik ris bhariyo ||

ਤਬ ਤਾ ਸੋ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਰਿਯੋ ॥੭॥

तब ता सो यौ बचन उचरियो ॥७॥

tab taa so yau bachan uchariyo ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਾ ਸੌ ਕਰਿਯੋ ਰਾਨੀ ਅਤਿ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥

काम केल ता सौ करियो रानी अति सुख पाइ ॥

kaam kel taa sau kariyo raanee at sukh pai ||

ਬਹੁਰਿ ਬਚਨ ਤਿਹ ਪੁਰਖ ਸੋ ਐਸੋ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨਾਇ ॥੮॥

बहुरि बचन तिह पुरख सो ऐसो कहियो सुनाइ ॥८॥

bahur bachan teh purakh so aaiso kahiyo sunai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤੁਮਰੀ ਪ੍ਰਭਾ ਕਹੋ ਕਾ ਰਹੀ ॥

तुमरी प्रभा कहो का रही ॥

tumaree prabhaa kaho kaa rahee ||

ਨਿਜ ਨਾਰੀ ਰਾਜੈ ਜੋ ਚਹੀ ॥

निज नारी राजै जो चही ॥

nij naaree raajai jo chahee ||

ਜਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯ ਸੋ ਔਰ ਬਿਹਾਰੈ ॥

जा की तृय सो और बिहारै ॥

jaa kee tiray so aauar bihaarai ||

ਧ੍ਰਿਗ ਤਾ ਕੋ ਸਭ ਜਗਤ ਉਚਾਰੈ ॥੯॥

धृग ता को सभ जगत उचारै ॥९॥

dhirag taa ko sabh jagat uchaarai ||9||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਪ੍ਰਥਮ ਭੋਗ ਮਨ ਭਾਵਤੋ ਰਾਨੀ ਕਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥

प्रथम भोग मन भावतो रानी कियो बनाइ ॥

pratham bhog man bhaavato raanee kiyo banai ||

ਬਹੁਰਿ ਬਚਨ ਤਾ ਸੌ ਕਹਿਯੋ ਐਸੇ ਰਿਸ ਉਪਜਾਇ ॥੧੦॥

बहुरि बचन ता सौ कहियो ऐसे रिस उपजाइ ॥१०॥

bahur bachan taa sau kahiyo aaise ris upajai ||10||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤੁਮਰੀ ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਰਾਵ ਬੁਲਾਵੈ ॥

तुमरी तृय कौ राव बुलावै ॥

tumaree tiray kau raav bulaavai ||

ਕਾਮ ਭੋਗ ਤਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਵੈ ॥

काम भोग तिह साथ कमावै ॥

kaam bhog teh saath kamaavai ||

ਤੂ ਨਹਿ ਮਰਿਯੋ ਲਾਜ ਕੋ ਮਰਈ ॥

तू नहि मरियो लाज को मरई ॥

too neh mariyo laaj ko mariee ||

ਪਾਵਕ ਬਿਖੈ ਜਾਇ ਨਹਿ ਜਰਈ ॥੧੧॥

पावक बिखै जाइ नहि जरई ॥११॥

paavak bikhai jai neh jariee ||11||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੈ ਯਹ ਮੂਰਖ ਰਾਵ ਤੇ ਬਦਲੋ ਲੇਹਿ ਬਨਾਇ ॥

कै यह मूरख राव ते बदलो लेहि बनाइ ॥

kai yeh moorakh raav te badhalo leh banai ||

ਨਾਤਰ ਬਦ੍ਰਿਕਾਸ੍ਰਮ ਬਿਖੈ ਗਰੌ ਹਿਮਾਚਲ ਜਾਇ ॥੧੨॥

नातर बदृकास्रम बिखै गरौ हिमाचल जाइ ॥१२॥

naatar badhirakaasram bikhai garau himaachal jai ||12||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹੋ ਮੋਹਿ ਸੋ ਕਰੌ ॥

जो तृय कहो मोहि सो करौ ॥

jo tiray kaho moh so karau ||

ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਤੇ ਨੈਕ ਨ ਡਰੌ ॥

सबक सिंघ ते नैक न डरौ ॥

sabak si(n)gh te naik na ddarau ||

ਇਨ ਕੀਨੋ ਗ੍ਰਿਹ ਖ੍ਵਾਰ ਹਮਾਰੋ ॥

इन कीनो गृह ख्वार हमारो ॥

ein keeno gireh khavaiaar hamaaro ||

ਮੈਹੂੰ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਸੰਗ ਬਿਹਾਰੋ ॥੧੩॥

मैहूँ तिह तृय संग बिहारो ॥१३॥

maihoo(n) teh tiray sa(n)g bihaaro ||13||

ਰੋਮਾਤਕ ਤੁਮ ਪ੍ਰਥਮ ਲਗਾਵੋ ॥

रोमातक तुम प्रथम लगावो ॥

romaatak tum pratham lagaavo ||

ਸਕਲ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੌ ਭੇਸ ਛਕਾਵੋ ॥

सकल तृया कौ भेस छकावो ॥

sakal tirayaa kau bhes chhakaavo ||

ਜਬ ਤੁਮ ਕੌ ਰਾਜਾ ਲਖਿ ਪੈ ਹੈ ॥

जब तुम कौ राजा लखि पै है ॥

jab tum kau raajaa lakh pai hai ||

ਤੁਰਤੁ ਮਦਨ ਕੇ ਬਸਿ ਹ੍ਵੈ ਜੈ ਹੈ ॥੧੪॥

तुरतु मदन के बसि ह्वै जै है ॥१४॥

turat madhan ke bas havai jai hai ||14||

ਜਾਰ ਕੇਸ ਸਭ ਦੂਰਿ ਕਰਾਏ ॥

जार केस सभ दूरि कराए ॥

jaar kes sabh dhoor karaae ||

ਭੂਖਨ ਅੰਗ ਅਨੂਪ ਸੁਹਾਏ ॥

भूखन अंग अनूप सुहाए ॥

bhookhan a(n)g anoop suhaae ||

ਜਾਇ ਦਰਸ ਰਾਜਾ ਕੋ ਦਿਯੋ ॥

जाइ दरस राजा को दियो ॥

jai dharas raajaa ko dhiyo ||

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਮੋਹਿ ਆਤਮਾ ਲਿਯੋ ॥੧੫॥

नृप को मोहि आतमा लियो ॥१५॥

nirap ko moh aatamaa liyo ||15||

ਜਬ ਰਾਜੈ ਤਾ ਕੋ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥

जब राजै ता को लखि पायो ॥

jab raajai taa ko lakh paayo ||

ਦੌਰਿ ਸਦਨ ਰਾਨੀ ਕੇ ਆਯੋ ॥

दौरि सदन रानी के आयो ॥

dhauar sadhan raanee ke aayo ||

ਹੇ ਸੁੰਦਰਿ ਮੈ ਤ੍ਰਿਯਿਕ ਨਿਹਾਰੀ ॥

हे सुँदरि मै तृयिक निहारी ॥

he su(n)dhar mai tirayik nihaaree ||

ਜਾਨੁਕ ਮਹਾ ਰੁਦ੍ਰ ਕੀ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥੧੬॥

जानुक महा रुद्र की प्यारी ॥१६॥

jaanuk mahaa rudhr kee payaaree ||16||

ਜੋ ਮੁਹਿ ਤਿਹ ਤੂ ਆਜ ਮਿਲਾਵੈਂ ॥

जो मुहि तिह तू आज मिलावैं ॥

jo muh teh too aaj milaavai(n) ||

ਜੋ ਮਾਗੈ ਮੁਖ ਤੇ ਸੋ ਪਾਵੈਂ ॥

जो मागै मुख ते सो पावैं ॥

jo maagai mukh te so paavai(n) ||

ਰਾਨੀ ਫੂਲਿ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਗਈ ॥

रानी फूलि बचन सुनि गई ॥

raanee fool bachan sun giee ||

ਜੋ ਮੈ ਚਾਹਤ ਥੀ ਸੋਊ ਭਈ ॥੧੭॥

जो मै चाहत थी सोऊ भई ॥१७॥

jo mai chaahat thee souoo bhiee ||17||

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਰਾਨੀ ਗ੍ਰਿਹ ਆਈ ॥

सुनत बचन रानी गृह आई ॥

sunat bachan raanee gireh aaiee ||

ਤੌਨ ਜਾਰ ਕੋ ਦਯੋ ਭਿਟਾਈ ॥

तौन जार को दयो भिटाई ॥

tauan jaar ko dhayo bhiTaiee ||

ਜਬ ਤਾ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ਹਾਥ ਚਲਾਯੋ ॥

जब ता को नृप हाथ चलायो ॥

jab taa ko nirap haath chalaayo ||

ਪਕਰਿ ਰਾਵ ਕੋ ਤਰੇ ਦਬਾਯੋ ॥੧੮॥

पकरि राव को तरे दबायो ॥१८॥

pakar raav ko tare dhabaayo ||18||

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਪਕਰਿ ਭੁਜਨ ਤੇ ਲਿਯੋ ॥

नृप को पकरि भुजन ते लियो ॥

nirap ko pakar bhujan te liyo ||

ਗੁਦਾ ਭੋਗ ਤਾ ਕੋ ਦ੍ਰਿੜ ਕਿਯੋ ॥

गुदा भोग ता को दृड़ कियो ॥

gudhaa bhog taa ko dhiraR kiyo ||

ਤੋਰਿ ਤਾਰਿ ਤਨ ਰੁਧਿਰ ਚਲਾਯੋ ॥

तोरि तारि तन रुधिर चलायो ॥

tor taar tan rudhir chalaayo ||

ਅਧਿਕ ਰਾਵ ਮਨ ਮਾਝ ਲਜਾਯੋ ॥੧੯॥

अधिक राव मन माझ लजायो ॥१९॥

adhik raav man maajh lajaayo ||19||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਗੁਦਾ ਭੋਗ ਭੇ ਤੇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮਨ ਮਹਿ ਰਹਿਯੋ ਲਜਾਇ ॥

गुदा भोग भे ते नृपति मन महि रहियो लजाइ ॥

gudhaa bhog bhe te nirapat man meh rahiyo lajai ||

ਤਾ ਦਿਨ ਤੇ ਕਾਹੂੰ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਲਯੋ ਨ ਨਿਕਟਿ ਬੁਲਾਇ ॥੨੦॥

ता दिन ते काहूँ तृयहि लयो न निकटि बुलाइ ॥२०॥

taa dhin te kaahoo(n) tirayeh layo na nikaT bulai ||20||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਚੌਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੪॥੨੬੭੨॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ चौतीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१३४॥२६७२॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ik sau chauateesavo charitr samaapatam sat subham sat ||134||2672||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੁਹਿਤਾ ਸਾਹੁ ਫਿਰੰਗ ਕੀ ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥

दुहिता साहु फिरंग की जा को रूप अपार ॥

dhuhitaa saahu fira(n)g kee jaa ko roop apaar ||

ਤੀਨਿ ਭਵਨ ਭੀਤਰ ਕਹੂੰ ਤਾ ਸਮ ਔਰ ਨ ਨਾਰਿ ॥੧॥

तीनि भवन भीतर कहूँ ता सम और न नारि ॥१॥

teen bhavan bheetar kahoo(n) taa sam aauar na naar ||1||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਬਦੁਲ ਨਾਮ ਮੁਲਾਨਾ ਭਾਰੋ ॥

अबदुल नाम मुलाना भारो ॥

abadhul naam mulaanaa bhaaro ||

ਸਹਿਰ ਜਹਾਨਾਬਾਦਿ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥

सहिर जहानाबादि उजियारो ॥

sahir jahaanaabaadh ujiyaaro ||

ਹਾਜਰਾਤਿ ਜਬ ਬੈਠਿ ਮੰਗਾਵੈ ॥

हाजराति जब बैठि मंगावै ॥

haajaraat jab baiTh ma(n)gaavai ||

ਦੇਵ ਭੂਤ ਜਿਨਾਨ ਬੁਲਾਵੈ ॥੨॥

देव भूत जिनान बुलावै ॥२॥

dhev bhoot jinaan bulaavai ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੇਵ ਭੂਤ ਜਿਨਾਤ ਕਹ ਲੇਵੈ ਨਿਕਟ ਬੁਲਾਇ ॥

देव भूत जिनात कह लेवै निकट बुलाइ ॥

dhev bhoot jinaat keh levai nikaT bulai ||

ਜੌਨ ਬਾਤ ਚਿਤ ਮੈ ਰੁਚੈ ਤਿਨ ਤੇ ਲੇਤ ਮੰਗਾਇ ॥੩॥

जौन बात चित मै रुचै तिन ते लेत मंगाइ ॥३॥

jauan baat chit mai ruchai tin te let ma(n)gai ||3||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਾ ਪੈ ਪਰੀ ਬਹੁਤ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥

ता पै परी बहुत चलि आवै ॥

taa pai paree bahut chal aavai ||

ਕੋਊ ਨਾਚਿ ਉਠ ਕੋਊ ਗਾਵੈ ॥

कोऊ नाचि उठ कोऊ गावै ॥

kouoo naach uTh kouoo gaavai ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭਾਵ ਦਿਖਾਵਹਿ ॥

भाति भाति के भाव दिखावहि ॥

bhaat bhaat ke bhaav dhikhaaveh ||

ਦੇਖਨਹਾਰ ਸਭੇ ਬਲਿ ਜਾਵਹਿ ॥੪॥

देखनहार सभे बलि जावहि ॥४॥

dhekhanahaar sabhe bal jaaveh ||4||

ਲਾਲ ਪਰੀ ਇਕ ਬਚਨ ਉਚਾਰੋ ॥

लाल परी इक बचन उचारो ॥

laal paree ik bachan uchaaro ||

ਸਾਹ ਪਰੀ ਸੁਨੁ ਬੈਨ ਹਮਾਰੋ ॥

साह परी सुनु बैन हमारो ॥

saeh paree sun bain hamaaro ||

ਸੁੰਦਰਿ ਕਲਾ ਕੁਅਰਿ ਇਕ ਭਾਰੀ ॥

सुँदरि कला कुअरि इक भारी ॥

su(n)dhar kalaa kuar ik bhaaree ||

ਜਨੁਕ ਰੂਪ ਕੀ ਰਾਸਿ ਸਵਾਰੀ ॥੫॥

जनुक रूप की रासि सवारी ॥५॥

januk roop kee raas savaaree ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਾਹੀ ਤੇ ਬਿਧਿ ਰੂਪ ਲੈ ਕੀਨੇ ਰੂਪ ਅਨੇਕ ॥

ताही ते बिधि रूप लै कीने रूप अनेक ॥

taahee te bidh roop lai keene roop anek ||

ਰੀਝਿ ਰਹੀ ਮੈ ਨਿਰਖਿ ਛਬਿ ਮਨ ਕ੍ਰਮ ਸਹਿਤ ਬਿਬੇਕ ॥੬॥

रीझि रही मै निरखि छबि मन क्रम सहित बिबेक ॥६॥

reejh rahee mai nirakh chhab man kram sahit bibek ||6||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਜਾਤ ਨਹਿ ਕਹੀ ॥

ता की प्रभा जात नहि कही ॥

taa kee prabhaa jaat neh kahee ||

ਜਾਨੁਕ ਫੂਲਿ ਮਾਲਿਤੀ ਰਹੀ ॥

जानुक फूलि मालिती रही ॥

jaanuk fool maalitee rahee ||

ਕਵਨ ਸੁ ਕਬਿ ਤਿਹ ਪ੍ਰਭਾ ਉਚਾਰੈ ॥

कवन सु कबि तिह प्रभा उचारै ॥

kavan su kab teh prabhaa uchaarai ||

ਕੋਟਿ ਸੂਰ ਜਨੁ ਚੜੇ ਸਵਾਰੇ ॥੭॥

कोटि सूर जनु चड़े सवारे ॥७॥

koT soor jan chaRe savaare ||7||

ਮੁਲਾ ਬਾਤ ਸ੍ਰਵਨ ਯਹ ਸੁਨੀ ॥

मुला बात स्रवन यह सुनी ॥

mulaa baat sravan yeh sunee ||

ਬਿਰਹ ਬਿਕਲ ਹ੍ਵੈ ਮੂੰਡੀ ਧੁਨੀ ॥

बिरह बिकल ह्वै मूँडी धुनी ॥

bireh bikal havai moo(n)ddee dhunee ||

ਏਕ ਦੇਵ ਭੇਜਾ ਤਹ ਜਾਈ ॥

एक देव भेजा तह जाई ॥

ek dhev bhejaa teh jaiee ||

ਤਾ ਕੀ ਖਾਟ ਉਠਾਇ ਮੰਗਾਈ ॥੮॥

ता की खाट उठाइ मंगाई ॥८॥

taa kee khaaT uThai ma(n)gaiee ||8||

ਵਾ ਸੁੰਦਰਿ ਕੋ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਯੋ ॥

वा सुँदरि को कछु न बसायो ॥

vaa su(n)dhar ko kachh na basaayo ||

ਮੁਲਾ ਕੇ ਸੰਗ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥

मुला के संग भोग कमायो ॥

mulaa ke sa(n)g bhog kamaayo ||

ਬੀਤੀ ਰੈਨਿ ਭੋਰ ਜਬ ਭਯੋ ॥

बीती रैनि भोर जब भयो ॥

beetee rain bhor jab bhayo ||

ਤਿਹ ਪਹੁਚਾਇ ਤਹੀ ਤਿਨ ਦਯੋ ॥੯॥

तिह पहुचाइ तही तिन दयो ॥९॥

teh pahuchai tahee tin dhayo ||9||

ਐਸੀ ਬਿਧਿ ਤਿਹ ਰੋਜ ਬੁਲਾਵੈ ॥

ऐसी बिधि तिह रोज बुलावै ॥

aaisee bidh teh roj bulaavai ||

ਹੋਤ ਉਦੋਤ ਫਿਰੰਗ ਪਠਾਵੈ ॥

होत उदोत फिरंग पठावै ॥

hot udhot fira(n)g paThaavai ||

ਮਨ ਮਾਨਤ ਕੇ ਕੇਲਨ ਕਰੈ ॥

मन मानत के केलन करै ॥

man maanat ke kelan karai ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗਨ ਭਰੈ ॥੧੦॥

भाति भाति के भोगन भरै ॥१०॥

bhaat bhaat ke bhogan bharai ||10||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੇਵ ਦੇਖਿ ਕਾਜੀ ਨਿਰਖਿ ਸੁੰਦਰਿ ਅਧਿਕ ਡਰਾਇ ॥

देव देखि काजी निरखि सुँदरि अधिक डराइ ॥

dhev dhekh kaajee nirakh su(n)dhar adhik ddarai ||

ਨਾਕ ਚੜਾਏ ਰਤਿ ਕਰੈ ਤਾ ਪੈ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਇ ॥੧੧॥

नाक चड़ाए रति करै ता पै कछु न बसाइ ॥११॥

naak chaRaae rat karai taa pai kachh na basai ||11||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਤਿਨ ਏਕ ਉਪਾਇ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

तब तिन एक उपाइ बिचारियो ॥

tab tin ek upai bichaariyo ||

ਕਰ ਮੈ ਏਕ ਪਤ੍ਰ ਲਿਖਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥

कर मै एक पत्र लिखि डारियो ॥

kar mai ek patr likh ddaariyo ||

ਕਾਜੀ ਸਾਥ ਬਾਤ ਯੌ ਕਹੀ ॥

काजी साथ बात यौ कही ॥

kaajee saath baat yau kahee ||

ਮੇਰੇ ਹੌਸ ਚਿਤ ਇਕ ਰਹੀ ॥੧੨॥

मेरे हौस चित इक रही ॥१२॥

mere hauas chit ik rahee ||12||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਬ ਲੌ ਸਦਨ ਦਿਲੀਸ ਕੇ ਦ੍ਰਿਗਨ ਬਿਲੋਕੇ ਨਾਹਿ ॥

अब लौ सदन दिलीस के दृगन बिलोके नाहि ॥

ab lau sadhan dhilees ke dhiragan biloke naeh ||

ਯਹੈ ਹੌਸ ਮਨ ਮੈ ਚੁਭੀ ਸੁਨੁ ਕਾਜਿਨ ਕੇ ਨਾਹਿ ॥੧੩॥

यहै हौस मन मै चुभी सुनु काजिन के नाहि ॥१३॥

yahai hauas man mai chubhee sun kaajin ke naeh ||13||

ਦੇਵ ਸਾਥ ਕਾਜੀ ਕਹਿਯੋ ਯਾ ਕੋ ਭਵਨ ਦਿਖਾਇ ॥

देव साथ काजी कहियो या को भवन दिखाइ ॥

dhev saath kaajee kahiyo yaa ko bhavan dhikhai ||

ਬਹੁਰੋ ਖਾਟ ਉਠਾਇ ਕੈ ਦੀਜਹੁ ਹ੍ਯਾਂ ਪਹੁਚਾਇ ॥੧੪॥

बहुरो खाट उठाइ कै दीजहु ह्याँ पहुचाइ ॥१४॥

bahuro khaaT uThai kai dheejahu hayaa(n) pahuchai ||14||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਾ ਕੌ ਦੇਵ ਤਹਾ ਲੈ ਗਯੋ ॥

ता कौ देव तहा लै गयो ॥

taa kau dhev tahaa lai gayo ||

ਸਭ ਹੀ ਧਾਮ ਦਿਖਾਵਤ ਭਯੋ ॥

सभ ही धाम दिखावत भयो ॥

sabh hee dhaam dhikhaavat bhayo ||

ਸਾਹ ਸਾਹ ਕੋ ਪੂਤ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥

साह साह को पूत दिखारियो ॥

saeh saeh ko poot dhikhaariyo ||

ਹਰ ਅਰਿ ਸਰ ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੫॥

हर अरि सर ता तृय कौ मारियो ॥१५॥

har ar sar taa tiray kau maariyo ||15||

ਚਿਤ੍ਰ ਦੇਵ ਕੋ ਹੇਰਤ ਭਈ ॥

चित्र देव को हेरत भई ॥

chitr dhev ko herat bhiee ||

ਪਤਿਯਾ ਡਾਰਿ ਹਾਥ ਤੇ ਦਈ ॥

पतिया डारि हाथ ते दई ॥

patiyaa ddaar haath te dhiee ||

ਆਪੁ ਬਹੁਰਿ ਕਾਜੀ ਕੈ ਆਈ ॥

आपु बहुरि काजी कै आई ॥

aap bahur kaajee kai aaiee ||

ਉਤਿ ਪਤਿਯਾ ਤਿਨ ਛੋਰਿ ਬਚਾਈ ॥੧੬॥

उति पतिया तिन छोरि बचाई ॥१६॥

aut patiyaa tin chhor bachaiee ||16||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਫਿਰੰਗ ਰਾਵ ਕੀ ਮੈ ਸੁਤਾ ਲ੍ਯਾਵਤ ਦੇਵ ਉਠਾਇ ॥

फिरंग राव की मै सुता ल्यावत देव उठाइ ॥

fira(n)g raav kee mai sutaa layaavat dhev uThai ||

ਮੋ ਸੋ ਕਾਜੀ ਮਾਨਿ ਰਤਿ ਦੇਹ ਤਹਾ ਪਹੁਚਾਇ ॥੧੭॥

मो सो काजी मानि रति देह तहा पहुचाइ ॥१७॥

mo so kaajee maan rat dheh tahaa pahuchai ||17||

ਮੈ ਤੁਮ ਪਰ ਅਟਕਤਿ ਭਈ ਤਾ ਤੇ ਲਿਖਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥

मै तुम पर अटकति भई ता ते लिखियो बनाइ ॥

mai tum par aTakat bhiee taa te likhiyo banai ||

ਨਿਜੁ ਨਾਰੀ ਮੁਹਿ ਕੀਜੀਯੈ ਦੇਵ ਕਾਜਿਯਹਿ ਘਾਇ ॥੧੮॥

निजु नारी मुहि कीजीयै देव काजियहि घाइ ॥१८॥

nij naaree muh keejeeyai dhev kaajiyeh ghai ||18||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਤਿਨ ਜੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਬਹੁ ਕਰੇ ॥

तब तिन जंत्र मंत्र बहु करे ॥

tab tin ja(n)tr ma(n)tr bahu kare ||

ਜਾ ਤੇ ਦੇਵ ਰਾਜ ਜੂ ਜਰੇ ॥

जा ते देव राज जू जरे ॥

jaa te dhev raaj joo jare ||

ਬਹੁਰਿ ਕਾਜਿਯਹਿ ਪਕਰਿ ਮੰਗਾਯੋ ॥

बहुरि काजियहि पकरि मंगायो ॥

bahur kaajiyeh pakar ma(n)gaayo ||

ਮੁਸਕ ਬਾਧਿ ਦਰਿਯਾਇ ਡੁਬਾਯੋ ॥੧੯॥

मुसक बाधि दरियाइ डुबायो ॥१९॥

musak baadh dhariyai ddubaayo ||19||

ਬਹੁਰੋ ਤੌਨ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੌ ਬਰਿਯੋ ॥

बहुरो तौन तृया कौ बरियो ॥

bahuro tauan tirayaa kau bariyo ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗਨ ਕਰਿਯੋ ॥

भाति भाति के भोगन करियो ॥

bhaat bhaat ke bhogan kariyo ||

ਦੇਵਰਾਜ ਮੰਤ੍ਰਨ ਸੋ ਜਾਰਿਯੋ ॥

देवराज मंत्रन सो जारियो ॥

dhevaraaj ma(n)tran so jaariyo ||

ਤਾ ਪਾਛੇ ਕਾਜੀ ਕੌ ਮਾਰਿਯੋ ॥੨੦॥

ता पाछे काजी कौ मारियो ॥२०॥

taa paachhe kaajee kau maariyo ||20||

ਜੋ ਚਤੁਰਾ ਚਿਤ ਚਰਿਤ ਬਨਾਯੋ ॥

जो चतुरा चित चरित बनायो ॥

jo chaturaa chit charit banaayo ||

ਮਨ ਮੋ ਚਹਿਯੋ ਵਹੈ ਪਤਿ ਪਾਯੋ ॥

मन मो चहियो वहै पति पायो ॥

man mo chahiyo vahai pat paayo ||

ਦੇਵ ਰਾਜ ਕੌ ਆਦਿ ਜਰਾਇਸ ॥

देव राज कौ आदि जराइस ॥

dhev raaj kau aadh jarais ||