ਮੋਰਿ ਆਪਨੇ ਧਾਮ ਲਯੈ ਹੈ ॥੫॥

मोरि आपने धाम लयै है ॥५॥

mor aapane dhaam layai hai ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੋਊ ਤ੍ਰਿਯ ਧਾਵਤ ਭਈ ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਮਨ ਕੀਨ ॥

दोऊ तृय धावत भई अधिक कोप मन कीन ॥

dhouoo tiray dhaavat bhiee adhik kop man keen ||

ਤਸਕਰ ਕੋ ਪਤਿ ਜਾਨਿ ਕੈ ਦੁਹੂ ਤ੍ਰਿਯਨ ਗਹਿ ਲੀਨ ॥੬॥

तसकर को पति जानि कै दुहू तृयन गहि लीन ॥६॥

tasakar ko pat jaan kai dhuhoo tirayan geh leen ||6||

ਤਸਕਰ ਕੋ ਪਤਿ ਭਾਵ ਤੇ ਦੇਖਿਯੋ ਦਿਯਾ ਜਰਾਇ ॥

तसकर को पति भाव ते देखियो दिया जराइ ॥

tasakar ko pat bhaav te dhekhiyo dhiyaa jarai ||

ਚੋਰ ਜਾਨਿ ਕੁਟਵਾਰ ਕੇ ਦੀਨੋ ਧਾਮ ਪਠਾਇ ॥੭॥

चोर जानि कुटवार के दीनो धाम पठाइ ॥७॥

chor jaan kuTavaar ke dheeno dhaam paThai ||7||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਉਨਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੫੯॥੧੦੮੪॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे उनसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥५९॥१०८४॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe unasaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||59||1084||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਰਾਜਾ ਰਨਥੰਭੌਰ ਕੋ ਜਾ ਕੋ ਪ੍ਰਬਲ ਪ੍ਰਤਾਪ ॥

राजा रनथंभौर को जा को प्रबल प्रताप ॥

raajaa ranatha(n)bhauar ko jaa ko prabal prataap ||

ਰਾਵ ਰੰਕ ਜਾ ਕੋ ਸਦਾ ਨਿਸ ਦਿਨ ਜਾਪਹਿ ਜਾਪ ॥੧॥

राव रंक जा को सदा निस दिन जापहि जाप ॥१॥

raav ra(n)k jaa ko sadhaa nis dhin jaapeh jaap ||1||

ਰੰਗ ਰਾਇ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਅਤਿ ਜੋਬਨ ਤਿਹ ਅੰਗ ॥

रंग राइ ता की तृया अति जोबन तिह अंग ॥

ra(n)g rai taa kee tirayaa at joban teh a(n)g ||

ਰਾਜਾ ਕੌ ਪ੍ਯਾਰੀ ਰਹੈ ਜਿਹ ਲਖਿ ਲਜੈ ਅਨੰਗ ॥੨॥

राजा कौ प्यारी रहै जिह लखि लजै अनंग ॥२॥

raajaa kau payaaree rahai jeh lakh lajai ana(n)g ||2||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤਿਹ ਰਾਵ ਨੈ ਸੁਭ ਉਪਬਨ ਮੈ ਜਾਇ ॥

एक दिवस तिह राव नै सुभ उपबन मै जाइ ॥

ek dhivas teh raav nai subh upaban mai jai ||

ਰੰਗ ਰਾਇ ਸੁਤ ਮਾਨਿ ਕੈ ਲੀਨੀ ਕੰਠ ਲਗਾਇ ॥੩॥

रंग राइ सुत मानि कै लीनी कंठ लगाइ ॥३॥

ra(n)g rai sut maan kai leenee ka(n)Th lagai ||3||

ਰੰਗ ਰਾਇ ਸੌ ਰਾਇ ਤਬ ਐਸੇ ਕਹੀ ਬਨਾਇ ॥

रंग राइ सौ राइ तब ऐसे कही बनाइ ॥

ra(n)g rai sau rai tab aaise kahee banai ||

ਜ੍ਯੋ ਇਸਤ੍ਰੀ ਦ੍ਵੈ ਮੈ ਗਹੀ ਤੋਹਿ ਨ ਨਰ ਗਹਿ ਜਾਇ ॥੪॥

ज्यो इसत्री द्वै मै गही तोहि न नर गहि जाइ ॥४॥

jayo isatree dhavai mai gahee toh na nar geh jai ||4||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਕੇਤਕ ਦਿਵਸ ਬੀਤ ਜਬ ਗਏ ॥

केतक दिवस बीत जब गए ॥

ketak dhivas beet jab ge ||

ਰੰਗ ਰਾਇ ਸਿਮਰਨ ਬਚ ਭਏ ॥

रंग राइ सिमरन बच भए ॥

ra(n)g rai simaran bach bhe ||

ਏਕ ਪੁਰਖ ਸੌ ਨੇਹ ਲਗਾਯੋ ॥

एक पुरख सौ नेह लगायो ॥

ek purakh sau neh lagaayo ||

ਬਿਨਾ ਸਮਸ ਜਾ ਕੌ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥੫॥

बिना समस जा कौ लखि पायो ॥५॥

binaa samas jaa kau lakh paayo ||5||

ਨਾਰੀ ਕੋ ਤਿਹ ਭੇਸ ਬਨਾਯੋ ॥

नारी को तिह भेस बनायो ॥

naaree ko teh bhes banaayo ||

ਰਾਜਾ ਸੌ ਇਹ ਭਾਤਿ ਜਤਾਯੋ ॥

राजा सौ इह भाति जतायो ॥

raajaa sau ieh bhaat jataayo ||

ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਬਹਿਨਿ ਹਮਾਰੀ ਆਈ ॥

गृह ते बहिनि हमारी आई ॥

gireh te bahin hamaaree aaiee ||

ਹਮ ਤੁਮ ਚਲਿ ਤਿਹ ਕਰੈ ਬਡਾਈ ॥੬॥

हम तुम चलि तिह करै बडाई ॥६॥

ham tum chal teh karai baddaiee ||6||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਟਰਿ ਆਗੇ ਤਿਹ ਲੀਜਿਐ ਬਹੁ ਕੀਜੈ ਸਨਮਾਨ ॥

टरि आगे तिह लीजिऐ बहु कीजै सनमान ॥

Tar aage teh leejiaai bahu keejai sanamaan ||

ਮੋਰੇ ਢਿਗ ਬੈਠਾਰਿਯੈ ਅਮਿਤ ਦਰਬੁ ਦੈ ਦਾਨ ॥੭॥

मोरे ढिग बैठारियै अमित दरबु दै दान ॥७॥

more ddig baiThaariyai amit dharab dhai dhaan ||7||

ਤਿਹ ਨ੍ਰਿਪ ਟਰਿ ਆਗੈ ਲਿਯੋ ਬੈਠਾਰਿਯੋ ਤ੍ਰਿਯ ਤੀਰ ॥

तिह नृप टरि आगै लियो बैठारियो तृय तीर ॥

teh nirap Tar aagai liyo baiThaariyo tiray teer ||

ਅਤਿ ਧਨੁ ਦੈ ਆਦਰੁ ਕਰਿਯੋ ਭਏ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੀ ਭੀਰ ॥੮॥

अति धनु दै आदरु करियो भए तृयन की भीर ॥८॥

at dhan dhai aadhar kariyo bhe tirayan kee bheer ||8||

ਜਬ ਰਾਜਾ ਢਿਗ ਬੈਠ੍ਯੋ ਤਬ ਦੁਹੂੰਅਨ ਲਪਟਾਇ ॥

जब राजा ढिग बैठ्यो तब दुहूँअन लपटाइ ॥

jab raajaa ddig baiThayo tab dhuhoo(n)an lapaTai ||

ਕੂਕਿ ਕੂਕਿ ਰੋਵਤ ਭਈ ਅਧਿਕ ਸਨੇਹ ਬਢਾਇ ॥੯॥

कूकि कूकि रोवत भई अधिक सनेह बढाइ ॥९॥

kook kook rovat bhiee adhik saneh baddai ||9||

ਰੰਗ ਰਾਇ ਤਿਹ ਪੁਰਖ ਕੋ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਭੇਸ ਸੁਧਾਰਿ ॥

रंग राइ तिह पुरख को तृय को भेस सुधारि ॥

ra(n)g rai teh purakh ko tiray ko bhes sudhaar ||

ਦਛਿਨੰਗ ਰਾਜਾ ਲਯੋ ਬਾਮੈ ਅੰਗ ਸੁ ਯਾਰ ॥੧੦॥

दछिनंग राजा लयो बामै अंग सु यार ॥१०॥

dhachhina(n)g raajaa layo baamai a(n)g su yaar ||10||

ਯਹ ਭਗਨੀ ਤੋ ਪ੍ਰਾਨ ਪਤਿ ਯਾ ਤੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕੌਨ ॥

यह भगनी तो प्रान पति या ते प्रीतम कौन ॥

yeh bhaganee to praan pat yaa te preetam kauan ||

ਦਿਨ ਦੇਖਤ ਤ੍ਰਿਯ ਛਲਿ ਗਈ ਜਿਹ ਲਖਿ ਭਜਿਯੈ ਮੌਨ ॥੧੧॥

दिन देखत तृय छलि गई जिह लखि भजियै मौन ॥११॥

dhin dhekhat tiray chhal giee jeh lakh bhajiyai mauan ||11||

ਅਤਿਭੁਤ ਗਤਿ ਬਨਿਤਾਨ ਕੀ ਜਿਨੈ ਨ ਪਾਵੈ ਕੋਇ ॥

अतिभुत गति बनितान की जिनै न पावै कोइ ॥

atibhut gat banitaan kee jinai na paavai koi ||

ਭੇਦ ਸੁਰਾਸੁਰ ਨ ਲਹੈ ਜੋ ਚਾਹੈ ਸੋ ਹੋਇ ॥੧੨॥

भेद सुरासुर न लहै जो चाहै सो होइ ॥१२॥

bhedh suraasur na lahai jo chaahai so hoi ||12||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਸਾਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੦॥੧੦੯੬॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे साठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६०॥१०९६॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe saaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||60||1096||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਬਨਿਯੋ ਗ੍ਵਾਰਿਏਰ ਕੇ ਮਾਹੀ ॥

बनियो ग्वारिएर के माही ॥

baniyo gavaiaarier ke maahee ||

ਘਰ ਧਨ ਬਹੁ ਖਰਚਤ ਕਛੁ ਨਾਹੀ ॥

घर धन बहु खरचत कछु नाही ॥

ghar dhan bahu kharachat kachh naahee ||

ਤਾ ਕੋ ਘਰ ਤਸਕਰ ਇਕ ਆਯੋ ॥

ता को घर तसकर इक आयो ॥

taa ko ghar tasakar ik aayo ||

ਤਿਨ ਸਾਹੁਨਿ ਸੋ ਬਚਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥੧॥

तिन साहुनि सो बचन सुनायो ॥१॥

tin saahun so bachan sunaayo ||1||

ਬਨਿਕ ਬੋਲਿ ਸਾਹੁਨਿ ਸੋ ਭਾਖ੍ਯੋ ॥

बनिक बोलि साहुनि सो भाख्यो ॥

banik bol saahun so bhaakhayo ||

ਰਾਮ ਹਮੈ ਨਿਪੂਤ ਕਰਿ ਰਾਖ੍ਯੋ ॥

राम हमै निपूत करि राख्यो ॥

raam hamai nipoot kar raakhayo ||

ਧਨ ਬਹੁ ਧਾਮ ਕਾਮ ਕਿਹ ਆਵੈ ॥

धन बहु धाम काम किह आवै ॥

dhan bahu dhaam kaam keh aavai ||

ਪੁਤ੍ਰ ਬਿਨਾ ਮੁਰ ਬੰਸ ਲਜਾਵੈ ॥੨॥

पुत्र बिना मुर बंस लजावै ॥२॥

putr binaa mur ba(n)s lajaavai ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਸੁਨੁ ਸਾਹੁਨਿ ਹਮਰੇ ਬਿਧਹਿ ਪੂਤ ਨ ਦੀਨਾ ਧਾਮ ॥

सुनु साहुनि हमरे बिधहि पूत न दीना धाम ॥

sun saahun hamare bidheh poot na dheenaa dhaam ||

ਚੋਰਹੁ ਸੁਤ ਕੈ ਰਾਖਿਯੈ ਜੋ ਹ੍ਯਾਂ ਲ੍ਯਾਵੈ ਰਾਮ ॥੩॥

चोरहु सुत कै राखियै जो ह्याँ ल्यावै राम ॥३॥

chorahu sut kai raakhiyai jo hayaa(n) layaavai raam ||3||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਚੋਰਹੁ ਹੋਇ ਪੂਤ ਕਰਿ ਰਾਖੋ ॥

चोरहु होइ पूत करि राखो ॥

chorahu hoi poot kar raakho ||

ਤਾ ਤੇ ਕਛੂ ਨ ਮੁਖ ਤੇ ਭਾਖੋ ॥

ता ते कछू न मुख ते भाखो ॥

taa te kachhoo na mukh te bhaakho ||

ਸਾਹੁਨਿ ਸਹਿਤ ਬਨਿਕ ਜਬ ਮਰਿ ਹੈ ॥

साहुनि सहित बनिक जब मरि है ॥

saahun sahit banik jab mar hai ||

ਹਮਰੋ ਕਵਨ ਦਰਬੁ ਲੈ ਕਰਿ ਹੈ ॥੪॥

हमरो कवन दरबु लै करि है ॥४॥

hamaro kavan dharab lai kar hai ||4||

ਯਹ ਜਬ ਭਨਕ ਚੋਰ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥

यह जब भनक चोर सुनि पाई ॥

yeh jab bhanak chor sun paiee ||

ਫੂਲਿ ਗਯੋ ਬਸਤ੍ਰਨ ਨਹਿ ਮਾਈ ॥

फूलि गयो बसत्रन नहि माई ॥

fool gayo basatran neh maiee ||

ਜਾਇ ਬਨਿਕ ਕੋ ਪੂਤ ਕਹੈਹੋਂ ॥

जाइ बनिक को पूत कहैहों ॥

jai banik ko poot kahaiho(n) ||

ਯਾ ਕੈ ਮਰੇ ਸਕਲ ਧਨ ਲੈਹੋਂ ॥੫॥

या कै मरे सकल धन लैहों ॥५॥

yaa kai mare sakal dhan laiho(n) ||5||

ਤਬ ਲੋ ਚੋਰ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਪਰ ਗਯੋ ॥

तब लो चोर दृसटि पर गयो ॥

tab lo chor dhirasaT par gayo ||

ਅਧਿਕ ਬਨਿਕ ਕੇ ਆਨੰਦ ਭਯੋ ॥

अधिक बनिक के आनंद भयो ॥

adhik banik ke aana(n)dh bhayo ||

ਪਲ੍ਰਯੋ ਪਲੋਸ੍ਰਯੋ ਸੁਤੁ ਬਿਧਿ ਦੀਨੋ ॥

पल्रयो पलोस्रयो सुतु बिधि दीनो ॥

palrayo palosrayo sut bidh dheeno ||

ਤਾ ਕੋ ਪੂਤ ਪੂਤ ਕਹਿ ਲੀਨੋ ॥੬॥

ता को पूत पूत कहि लीनो ॥६॥

taa ko poot poot keh leeno ||6||

ਖਾਟ ਉਪਰ ਤਸਕਰਹਿ ਬੈਠਾਯੋ ॥

खाट उपर तसकरहि बैठायो ॥

khaaT upar tasakareh baiThaayo ||

ਭਲੋ ਭਲੋ ਪਕਵਾਨ ਖਵਾਯੋ ॥

भलो भलो पकवान खवायो ॥

bhalo bhalo pakavaan khavaayo ||

ਪੂਤ ਪੂਤ ਕਹਿ ਸਾਹੁਨਿ ਧਾਈ ॥

पूत पूत कहि साहुनि धाई ॥

poot poot keh saahun dhaiee ||

ਸਾਹੁ ਚਉਤਰੇ ਜਾਇ ਜਤਾਈ ॥੭॥

साहु चउतरे जाइ जताई ॥७॥

saahu chautare jai jataiee ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਪੰਚ ਪਯਾਦੇ ਸੰਗ ਲੈ ਚੋਰਹਿ ਦਯੋ ਦਿਖਾਇ ॥

पंच पयादे संग लै चोरहि दयो दिखाइ ॥

pa(n)ch payaadhe sa(n)g lai choreh dhayo dhikhai ||

ਇਹ ਪੈਂਡੇ ਆਯੋ ਹੁਤੋ ਮੈ ਸੁਤ ਕਹਿਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥੮॥

इह पैंडे आयो हुतो मै सुत कहियो बुलाइ ॥८॥

eeh pai(n)dde aayo huto mai sut kahiyo bulai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਅਮਿਤ ਦਰਬੁ ਹਮਰੇ ਬਿਧਿ ਦਯੋ ॥

अमित दरबु हमरे बिधि दयो ॥

amit dharab hamare bidh dhayo ||

ਪੂਤ ਨ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ਭਯੋ ॥

पूत न धाम हमारे भयो ॥

poot na dhaam hamaare bhayo ||

ਯਾ ਕਉ ਹਮ ਕਹਿ ਪੂਤ ਉਚਾਰੋ ॥

या कउ हम कहि पूत उचारो ॥

yaa kau ham keh poot uchaaro ||

ਤਾ ਤੇ ਤੁਮ ਮਿਲਿ ਕੈ ਨਹਿ ਮਾਰੋ ॥੯॥

ता ते तुम मिलि कै नहि मारो ॥९॥

taa te tum mil kai neh maaro ||9||

ਪੂਤ ਪੂਤ ਬਨਿਯਾ ਕਹਿ ਰਹਿਯੋ ॥

पूत पूत बनिया कहि रहियो ॥

poot poot baniyaa keh rahiyo ||

ਪੰਚ ਪਯਾਦਨ ਤਸਕਰ ਗਹਿਯੋ ॥

पंच पयादन तसकर गहियो ॥

pa(n)ch payaadhan tasakar gahiyo ||

ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਏਕ ਨਹਿ ਕੀਨੋ ॥

ता को कहियो एक नहि कीनो ॥

taa ko kahiyo ek neh keeno ||

ਲੈ ਤਸਕਰ ਫਾਸੀ ਸੋ ਦੀਨੋ ॥੧੦॥

लै तसकर फासी सो दीनो ॥१०॥

lai tasakar faasee so dheeno ||10||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੧॥੧੧੦੬॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने पुरख चरित्रे मंत्री भूप संबादे इकसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६१॥११०६॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane purakh charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe ikasaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||61||1106||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਕੇ ਘਰ ਬਿਖੈ ਤਸਕਰ ਰਹੈ ਅਪਾਰ ॥

महा सिंघ के घर बिखै तसकर रहै अपार ॥

mahaa si(n)gh ke ghar bikhai tasakar rahai apaar ||

ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਤਾ ਕੇ ਲ੍ਯਾਵਹੀ ਅਧਿਕ ਖਜਾਨੋ ਮਾਰਿ ॥੧॥

नितिप्रति ता के ल्यावही अधिक खजानो मारि ॥१॥

nitiprat taa ke layaavahee adhik khajaano maar ||1||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਹਰਨ ਦਰਬੁ ਤਸਕਰ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥

हरन दरबु तसकर चलि आयो ॥

haran dharab tasakar chal aayo ||

ਸੋ ਗਹਿ ਲਯੋ ਜਾਨ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥

सो गहि लयो जान नहि पायो ॥

so geh layo jaan neh paayo ||

ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਤਾ ਕੋ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ॥

महा सिंघ ता को यौ कहियो ॥

mahaa si(n)gh taa ko yau kahiyo ||

ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਮੈ ਦ੍ਰਿੜ ਰਹਿਯੋ ॥੨॥

तुम अपने चित मै दृड़ रहियो ॥२॥

tum apane chit mai dhiraR rahiyo ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤੁਮਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਕਾਢਿ ਕੈ ਠਾਢੇ ਹ੍ਵੈ ਤਰਵਾਰਿ ॥

तुमरे सिर पर काढि कै ठाढे ह्वै तरवारि ॥

tumare sir par kaadd kai Thaadde havai taravaar ||

ਤੁਮ ਡਰਿ ਕਛੁ ਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ਲੈ ਹੋਂ ਜਿਯਤ ਉਬਾਰਿ ॥੩॥

तुम डरि कछु न उचारियो लै हों जियत उबारि ॥३॥

tum ddar kachh na uchaariyo lai ho(n) jiyat ubaar ||3||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤੁਮ ਕੋ ਮਾਰਨ ਕੌ ਲੈ ਜੈਹੈਂ ॥

तुम को मारन कौ लै जैहैं ॥

tum ko maaran kau lai jaihai(n) ||

ਕਾਢਿ ਭਗਵੌਤੀ ਠਾਢੇ ਹ੍ਵੈਹੈਂ ॥

काढि भगवौती ठाढे ह्वैहैं ॥

kaadd bhagavauatee Thaadde havaihai(n) ||

ਢੀਠਤੁ ਆਪਨ ਚਿਤ ਮੈ ਗਹਿਯਹੁ ॥

ढीठतु आपन चित मै गहियहु ॥

ddeeThat aapan chit mai gahiyahu ||

ਤ੍ਰਾਸ ਮਾਨਿ ਕਛੁ ਤਿਨੈ ਨ ਕਹਿਯਹੁ ॥੪॥

त्रास मानि कछु तिनै न कहियहु ॥४॥

traas maan kachh tinai na kahiyahu ||4||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਾ ਕੌ ਢੀਠ ਬਧਾਇ ਕੈ ਕਾਢਿ ਲਈ ਤਰਵਾਰਿ ॥

ता कौ ढीठ बधाइ कै काढि लई तरवारि ॥

taa kau ddeeTh badhai kai kaadd liee taravaar ||

ਤੁਰਤ ਘਾਵ ਤਾ ਕੋ ਕਿਯੋ ਹਨਤ ਨ ਲਾਗੀ ਬਾਰਿ ॥੫॥

तुरत घाव ता को कियो हनत न लागी बारि ॥५॥

turat ghaav taa ko kiyo hanat na laagee baar ||5||

ਤਾ ਕੋ ਹਨਿ ਡਾਰਤ ਭਯੋ ਕਛੂ ਨ ਪਾਯੋ ਖੇਦ ॥

ता को हनि डारत भयो कछू न पायो खेद ॥

taa ko han ddaarat bhayo kachhoo na paayo khedh ||

ਗਾਵ ਸੁਖੀ ਅਪਨੇ ਬਸਿਯੋ ਕਿਨੂੰ ਨ ਜਾਨ੍ਯੋ ਭੇਦ ॥੬॥

गाव सुखी अपने बसियो किनूँ न जान्यो भेद ॥६॥

gaav sukhee apane basiyo kinoo(n) na jaanayo bhedh ||6||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਬਾਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੨॥੧੧੧੨॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने पुरख चरित्रे मंत्री भूप संबादे बासठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६२॥१११२॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane purakh charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe baasaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||62||1112||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਪ੍ਰਬਲ ਸਿੰਘ ਦਛਿਨ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ॥

प्रबल सिंघ दछिन को नृप बर ॥

prabal si(n)gh dhachhin ko nirap bar ||

ਬਹੁ ਭਾਤਨਿ ਕੋ ਧਨ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥

बहु भातनि को धन ता के घर ॥

bahu bhaatan ko dhan taa ke ghar ||

ਚਾਰੁ ਚਛੁ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯ ਰਹਈ ॥

चारु चछु ता की तृय रहई ॥

chaar chachh taa kee tiray rahiee ||

ਜੋ ਵਹੁ ਕਹੈ ਸੁ ਰਾਜਾ ਕਰਈ ॥੧॥

जो वहु कहै सु राजा करई ॥१॥

jo vahu kahai su raajaa kariee ||1||

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰਿ ਵਹੁ ਨਾਰਿ ਸੁਨੀਜੈ ॥

अति सुँदरि वहु नारि सुनीजै ॥

at su(n)dhar vahu naar suneejai ||

ਤਾ ਕੋ ਪਟਤਰ ਕਾ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥

ता को पटतर का को दीजै ॥

taa ko paTatar kaa ko dheejai ||

ਰਾਜਾ ਅਧਿਕ ਪîਾਰ ਤਿਹ ਰਾਖੈ ॥

राजा अधिक पîार तिह राखै ॥

raajaa adhik paar teh raakhai ||

ਕਟੁ ਬਚ ਕਦੀ ਨ ਮੁਖ ਤੇ ਭਾਖੈ ॥੨॥

कटु बच कदी न मुख ते भाखै ॥२॥

kaT bach kadhee na mukh te bhaakhai ||2||

ਬੰਗਸ ਕੇ ਰਾਜੇ ਕਹਲਾਵੈ ॥

बंगस के राजे कहलावै ॥

ba(n)gas ke raaje kahalaavai ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥

भाति भाति के भोग कमावै ॥

bhaat bhaat ke bhog kamaavai ||

ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਨਰ ਰਾਨੀ ਲਹਿਯੋ ॥

इक सुँदर नर रानी लहियो ॥

eik su(n)dhar nar raanee lahiyo ||

ਤਬ ਹੀ ਆਨਿ ਮੈਨ ਤਿਹ ਗਹਿਯੋ ॥੩॥

तब ही आनि मैन तिह गहियो ॥३॥

tab hee aan main teh gahiyo ||3||

ਤਾ ਸੌ ਨੇਹੁ ਰਾਨਿਯਹਿ ਕੀਨੋ ॥

ता सौ नेहु रानियहि कीनो ॥

taa sau neh raaniyeh keeno ||

ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਕਾਢਿ ਅਮਿਤ ਧਨੁ ਦੀਨੋ ॥

गृह ते काढि अमित धनु दीनो ॥

gireh te kaadd amit dhan dheeno ||

ਤਿਹ ਜਾਰਹਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਿਖਾਯੋ ॥

तिह जारहि इह भाति सिखायो ॥

teh jaareh ieh bhaat sikhaayo ||

ਆਪੁ ਚਰਿਤ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਨਾਯੋ ॥੪॥

आपु चरित इह भाति बनायो ॥४॥

aap charit ieh bhaat banaayo ||4||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦਰਵਾਜੇ ਇਹ ਕੋਟ ਕੇ ਰਹਿਯੋ ਸਵੇਰੇ ਲਾਗਿ ॥

दरवाजे इह कोट के रहियो सवेरे लागि ॥

dharavaaje ieh koT ke rahiyo savere laag ||

ਅਤਿ ਦੁਰਬਲ ਕੋ ਭੇਸ ਕਰਿ ਸਭ ਬਸਤ੍ਰਨ ਕੋ ਤ੍ਯਾਗ ॥੫॥

अति दुरबल को भेस करि सभ बसत्रन को त्याग ॥५॥

at dhurabal ko bhes kar sabh basatran ko tayaag ||5||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਾ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਪਗ ਧਾਰਿਯੋ ॥

ता के गृह जब नृप पग धारियो ॥

taa ke gireh jab nirap pag dhaariyo ||

ਬਿਖੁ ਦੈ ਤਾਹਿ ਮਾਰਿ ਹੀ ਡਾਰਿਯੋ ॥

बिखु दै ताहि मारि ही डारियो ॥

bikh dhai taeh maar hee ddaariyo ||

ਦੀਨ ਬਚਨ ਤਬ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਉਚਾਰੇ ॥

दीन बचन तब तृयहि उचारे ॥

dheen bachan tab tirayeh uchaare ||

ਮੋਹਿ ਤ੍ਯਾਗ ਗੇ ਰਾਜ ਹਮਾਰੇ ॥੬॥

मोहि त्याग गे राज हमारे ॥६॥

moh tayaag ge raaj hamaare ||6||

ਮਰਤੀ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮੁਹਿ ਕਹਿਯੋ ॥

मरती बार नृपति मुहि कहियो ॥

maratee baar nirapat muh kahiyo ||

ਸੋ ਮੈ ਬਚਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਦ੍ਰਿੜ ਗਹਿਯੋ ॥

सो मै बचन हृदै दृड़ गहियो ॥

so mai bachan hiradhai dhiraR gahiyo ||

ਰਾਜ ਸਾਜ ਦੁਰਬਲ ਕੋ ਦੀਜੋ ॥

राज साज दुरबल को दीजो ॥

raaj saaj dhurabal ko dheejo ||

ਮੋਰੋ ਕਹਿਯੋ ਮਾਨਿ ਤ੍ਰਿਯ ਲੀਜੋ ॥੭॥

मोरो कहियो मानि तृय लीजो ॥७॥

moro kahiyo maan tiray leejo ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਦੁਰਬਲ ਘਨੋ ਕੋਟ ਦੁਆਰੇ ਹੋਇ ॥

अति सुँदर दुरबल घनो कोट दुआरे होइ ॥

at su(n)dhar dhurabal ghano koT dhuaare hoi ||

ਰਾਜ ਸਾਜ ਤਿਹ ਦੀਜਿਯਹੁ ਲਾਜ ਨ ਕਰਿਯਹੁ ਕੋਇ ॥੮॥

राज साज तिह दीजियहु लाज न करियहु कोइ ॥८॥

raaj saaj teh dheejiyahu laaj na kariyahu koi ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਹਮ ਤੁਮ ਕੋਟ ਦੁਆਰੇ ਜੈਹੈ ॥

हम तुम कोट दुआरे जैहै ॥

ham tum koT dhuaare jaihai ||

ਐਸੇ ਪੁਰਖ ਲਹੈ ਤਿਹ ਲਯੈਹੈ ॥

ऐसे पुरख लहै तिह लयैहै ॥

aaise purakh lahai teh layaihai ||

ਰਾਜ ਸਾਜ ਤਾਹੀ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥

राज साज ताही को दीजै ॥

raaj saaj taahee ko dheejai ||

ਮੇਰੋ ਬਚਨ ਸ੍ਰਵਨ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥੯॥

मेरो बचन स्रवन सुनि लीजै ॥९॥

mero bachan sravan sun leejai ||9||

ਮਰਤੇ ਪਤਿ ਮੁਹਿ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥

मरते पति मुहि बचन उचारे ॥

marate pat muh bachan uchaare ||

ਸੋ ਹੌਂ ਉਚਰਤ ਸਾਥ ਤੁਮਾਰੇ ॥

सो हौं उचरत साथ तुमारे ॥

so haua(n) ucharat saath tumaare ||

ਦਿਜ ਬਰ ਸ੍ਰਾਪ ਭੂਪ ਕੋ ਦਿਯੋ ॥

दिज बर स्राप भूप को दियो ॥

dhij bar sraap bhoop ko dhiyo ||

ਤਾ ਤੇ ਭੇਖ ਰੰਕ ਕੋ ਕਿਯੋ ॥੧੦॥

ता ते भेख रंक को कियो ॥१०॥

taa te bhekh ra(n)k ko kiyo ||10||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਇਹੀ ਕੋਟ ਕੇ ਦ੍ਵਾਰ ਮੈ ਬਸਿਯਹੁ ਭੂਪਤਿ ਜਾਇ ॥

इही कोट के द्वार मै बसियहु भूपति जाइ ॥

eihee koT ke dhavaiaar mai basiyahu bhoopat jai ||

ਦੇਹਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੀ ਤ੍ਯਾਗ ਕੈ ਦੇਹ ਰੰਕ ਕੀ ਪਾਇ ॥੧੧॥

देहि नृपति की त्याग कै देह रंक की पाइ ॥११॥

dheh nirapat kee tayaag kai dheh ra(n)k kee pai ||11||

ਤਬ ਰਾਜੈ ਤਾ ਸੋ ਕਹਿਯੋ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਕਬੈ ਉਧਾਰ ॥

तब राजै ता सो कहियो ह्वै है कबै उधार ॥

tab raajai taa so kahiyo havai hai kabai udhaar ||

ਜੋ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਦਿਜਬਰ ਕਹਿਯੋ ਸੋ ਮੈ ਕਹੌ ਸੁਧਾਰ ॥੧੨॥

जो नृप सो दिजबर कहियो सो मै कहौ सुधार ॥१२॥

jo nirap so dhijabar kahiyo so mai kahau sudhaar ||12||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਕਛੁ ਦਿਨ ਦੁਰਗ ਦ੍ਵਾਰ ਮੋ ਰਹਿ ਹੋ ॥

कछु दिन दुरग द्वार मो रहि हो ॥

kachh dhin dhurag dhavaiaar mo reh ho ||

ਅਤਿ ਦੁਖ ਦੇਹ ਆਪਨੀ ਲਹਿ ਹੋ ॥

अति दुख देह आपनी लहि हो ॥

at dhukh dheh aapanee leh ho ||

ਖੋਜਤ ਤਬ ਰਾਨੀ ਹ੍ਯਾਂ ਐਹੈ ॥

खोजत तब रानी ह्याँ ऐहै ॥

khojat tab raanee hayaa(n) aaihai ||

ਤੁਮ ਕੋ ਰਾਜ ਆਪਨੋ ਦੈ ਹੈ ॥੧੩॥

तुम को राज आपनो दै है ॥१३॥

tum ko raaj aapano dhai hai ||13||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਰਾਜ ਵੈਸ ਹੀ ਕਰੈਗੋ ਰੂਪ ਨ ਵੈਸਾ ਹੋਇ ॥

राज वैस ही करैगो रूप न वैसा होइ ॥

raaj vais hee karaigo roop na vaisaa hoi ||

ਜ੍ਯੋ ਰਾਜਾ ਮੁਹਿ ਕਹਿ ਮੂਏ ਤੁਮੈ ਕਹਤ ਮੈ ਸੋਇ ॥੧੪॥

ज्यो राजा मुहि कहि मूए तुमै कहत मै सोइ ॥१४॥

jayo raajaa muh keh mooe tumai kahat mai soi ||14||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਹਮ ਤੁਮ ਮਿਲਿ ਖੋਜਨ ਤਹ ਜੈਯੈ ॥

हम तुम मिलि खोजन तह जैयै ॥

ham tum mil khojan teh jaiyai ||

ਜੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਕਾਜ ਕਮੈਯੈ ॥

जो नृप कहियो सु काज कमैयै ॥

jo nirap kahiyo su kaaj kamaiyai ||

ਤਬ ਹੋ ਜਿਯਤ ਜਗਤ ਮੈ ਰਹਿਹੋ ॥

तब हो जियत जगत मै रहिहो ॥

tab ho jiyat jagat mai rahiho ||

ਐਸੇ ਰੂਪ ਭੂਪ ਜਬ ਲਹਿਹੋ ॥੧੫॥

ऐसे रूप भूप जब लहिहो ॥१५॥

aaise roop bhoop jab lahiho ||15||

ਰਾਨੀ ਕੋ ਲੈ ਮੰਤ੍ਰੀ ਧਾਯੋ ॥

रानी को लै मंत्री धायो ॥

raanee ko lai ma(n)tree dhaayo ||

ਤਵਨ ਪੁਰਖ ਕਰਿ ਨ੍ਰਿਪ ਠਹਰਾਯੋ ॥

तवन पुरख करि नृप ठहरायो ॥

tavan purakh kar nirap Thaharaayo ||

ਸਕਲ ਦੇਸ ਕੋ ਰਾਜਾ ਕੀਨੋ ॥

सकल देस को राजा कीनो ॥

sakal dhes ko raajaa keeno ||

ਰਾਜ ਸਾਜ ਸਭ ਤਾ ਕੋ ਦੀਨੋ ॥੧੬॥

राज साज सभ ता को दीनो ॥१६॥

raaj saaj sabh taa ko dheeno ||16||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨਿਜੁ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪੁ ਸੰਘਾਰਿ ਕੈ ਰਾਨੀ ਚਰਿਤ ਬਨਾਇ ॥

निजु नृप आपु संघारि कै रानी चरित बनाइ ॥

nij nirap aap sa(n)ghaar kai raanee charit banai ||

ਰੰਕਹਿ ਲੈ ਰਾਜਾ ਕਿਯੋ ਹ੍ਰਿਦੈ ਹਰਖ ਉਪਜਾਇ ॥੧੭॥

रंकहि लै राजा कियो हृदै हरख उपजाइ ॥१७॥

ra(n)keh lai raajaa kiyo hiradhai harakh upajai ||17||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤ੍ਰਿਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੩॥੧੧੨੯॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तृसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६३॥११२९॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe tirasaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||63||1129||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮੈਂਗਲ ਸਿੰਘ ਰਾਵ ਇਕ ਰਹਈ ॥

मैंगल सिंघ राव इक रहई ॥

mai(n)gal si(n)gh raav ik rahiee ||

ਰਘੁ ਬੰਸੀ ਜਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹਈ ॥

रघु बंसी जा को जग कहई ॥

ragh ba(n)see jaa ko jag kahiee ||

ਤਾ ਕੇ ਭਵਨ ਏਕ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

ता के भवन एक बर नारी ॥

taa ke bhavan ek bar naaree ||

ਜਨੁ ਬਿਧਿ ਅਪਨ ਕਰਨ ਗੜਿ ਭਾਰੀ ॥੧॥

जनु बिधि अपन करन गड़ि भारी ॥१॥

jan bidh apan karan gaR bhaaree ||1||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਦੰਤ ਪ੍ਰਭਾ ਤਿਹ ਨਾਮ ਜਾ ਕੋ ਜਗ ਜਾਨਤ ਸਭੈ ॥

दंत प्रभा तिह नाम जा को जग जानत सभै ॥

dha(n)t prabhaa teh naam jaa ko jag jaanat sabhai ||

ਸੁਰ ਸੁਰਪਤਿ ਅਭਿਰਾਮ ਥਕਿਤ ਰਹਤ ਤਿਹ ਦੇਖਿ ਦੁਤਿ ॥੨॥

सुर सुरपति अभिराम थकित रहत तिह देखि दुति ॥२॥

sur surapat abhiraam thakit rahat teh dhekh dhut ||2||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਇਕ ਚੇਰੀ ਤਾ ਕੇ ਭਵਨ ਜਾ ਮੈ ਅਤਿ ਰਸ ਰੀਤਿ ॥

इक चेरी ता के भवन जा मै अति रस रीति ॥

eik cheree taa ke bhavan jaa mai at ras reet ||

ਬੇਦ ਬ੍ਯਾਕਰਨ ਸਾਸਤ੍ਰ ਖਟ ਪੜੀ ਕੋਕ ਸੰਗੀਤਿ ॥੩॥

बेद ब्याकरन सासत्र खट पड़ी कोक संगीति ॥३॥

bedh bayaakaran saasatr khaT paRee kok sa(n)geet ||3||

ਸੋ ਰਾਜਾ ਅਟਕਤ ਭਯੋ ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ॥

सो राजा अटकत भयो ता को रूप निहारि ॥

so raajaa aTakat bhayo taa ko roop nihaar ||

ਦੈ ਨ ਸਕੈ ਤਾ ਕੋ ਕਛੂ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਸੰਕ ਬਿਚਾਰ ॥੪॥

दै न सकै ता को कछू तृय की संक बिचार ॥४॥

dhai na sakai taa ko kachhoo tiray kee sa(n)k bichaar ||4||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਏਕ ਅੰਗੂਠੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕਰ ਲਈ ॥

एक अंगूठी नृप कर लई ॥

ek a(n)gooThee nirap kar liee ||

ਲੈ ਤਵਨੈ ਚੇਰੀ ਕੌ ਦਈ ॥

लै तवनै चेरी कौ दई ॥

lai tavanai cheree kau dhiee ||

ਤਾਹਿ ਕਥਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਿਖਾਈ ॥

ताहि कथा इह भाति सिखाई ॥

taeh kathaa ieh bhaat sikhaiee ||

ਕਹਿਯਹੁ ਪਰੀ ਮੁੰਦ੍ਰਿਕਾ ਪਾਈ ॥੫॥

कहियहु परी मुँदृका पाई ॥५॥

kahiyahu paree mu(n)dhirakaa paiee ||5||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਨ੍ਰਿਪ ਸਭਾ ਬਨਾਈ ॥

एक दिवस नृप सभा बनाई ॥

ek dhivas nirap sabhaa banaiee ||

ਸਭ ਇਸਤ੍ਰੀ ਗ੍ਰਿਹ ਬੋਲਿ ਪਠਾਈ ॥

सभ इसत्री गृह बोलि पठाई ॥

sabh isatree gireh bol paThaiee ||

ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਹੀ ਮੁੰਦ੍ਰੀ ਮਮ ਗਈ ॥

नृपति कही मुँद्री मम गई ॥

nirapat kahee mu(n)dhree mam giee ||

ਵਹੁ ਕਹਿ ਉਠੀ ਚੀਨਿ ਮੈ ਲਈ ॥੬॥

वहु कहि उठी चीनि मै लई ॥६॥

vahu keh uThee cheen mai liee ||6||

ਯਹ ਮੁੰਦ੍ਰਿਕਾ ਕਹਾ ਤੇ ਪਾਈ ॥

यह मुँदृका कहा ते पाई ॥

yeh mu(n)dhirakaa kahaa te paiee ||

ਡਾਰੀ ਹੁਤੀ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਮਮ ਆਈ ॥

डारी हुती दृसटि मम आई ॥

ddaaree hutee dhirasaT mam aaiee ||

ਸੋ ਮੈ ਕਰਿ ਉਠਾਇ ਕਰ ਲਈ ॥

सो मै करि उठाइ कर लई ॥

so mai kar uThai kar liee ||

ਲੈ ਰਾਜਾ ਜੀ ਤੁਮ ਕੌ ਦਈ ॥੭॥

लै राजा जी तुम कौ दई ॥७॥

lai raajaa jee tum kau dhiee ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਾ ਕੋ ਪਰਮੇਸੁਰ ਦਈ ਮੈ ਤਾਹੂ ਕੋ ਦੀਨ ॥

जा को परमेसुर दई मै ताहू को दीन ॥

jaa ko paramesur dhiee mai taahoo ko dheen ||

ਭੇਦ ਨ ਕਾਹੂ ਤ੍ਰਿਯ ਲਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਛਲ ਗਯੋ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥੮॥

भेद न काहू तृय लहियो नृप छल गयो प्रबीन ॥८॥

bhedh na kaahoo tiray lahiyo nirap chhal gayo prabeen ||8||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਚੌਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੪॥੧੧੩੭॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने पुरख चरित्रे मंत्री भूप संबादे चौसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६४॥११३७॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane purakh charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe chauasaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||64||1137||afajoo(n)||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਰਾਇਕ ਰਾਠ ਮਹੋਬੇ ਰਹੈ ॥

राइक राठ महोबे रहै ॥

raik raaTh mahobe rahai ||

ਮਿਤ੍ਰ ਸਿੰਘ ਜਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹੈ ॥

मित्र सिंघ जा को जग कहै ॥

mitr si(n)gh jaa ko jag kahai ||

ਦਛਿਨ ਪੈਂਡ ਚਲਨ ਨਹਿ ਦੇਈ ॥

दछिन पैंड चलन नहि देई ॥

dhachhin pai(n)dd chalan neh dheiee ||

ਕੂਟਿ ਲੂਟਿ ਲੋਗਨ ਕਹ ਲੇਈ ॥੧॥

कूटि लूटि लोगन कह लेई ॥१॥

kooT looT logan keh leiee ||1||

ਜੋ ਲਿੰਡਿਯਾਇ ਤਿਹ ਕੌ ਧਨ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥

जो लिंडियाइ तिह कौ धन ल्यावै ॥

jo li(n)ddiyai teh kau dhan layaavai ||

ਜੋ ਐਠੈ ਤਿਹ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਵੈ ॥

जो ऐठै तिह मारि गिरावै ॥

jo aaiThai teh maar giraavai ||

ਲੂਟਿ ਕੂਟਿ ਸਭ ਹੀ ਕੌ ਲੇਈ ॥

लूटि कूटि सभ ही कौ लेई ॥

looT kooT sabh hee kau leiee ||

ਅਧਿਕ ਦਰਬੁ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੌ ਦੇਈ ॥੨॥

अधिक दरबु इसत्री कौ देई ॥२॥

adhik dharab isatree kau dheiee ||2||

ਏਕ ਦਿਵਸ ਧਾਰਾ ਕੋ ਗਯੋ ॥

एक दिवस धारा को गयो ॥

ek dhivas dhaaraa ko gayo ||

ਸੂਰਮਾਨ ਸੰਗ ਭੇਟਾ ਭਯੋ ॥

सूरमान संग भेटा भयो ॥

sooramaan sa(n)g bheTaa bhayo ||

ਹੈ ਦੌਰਾਇ ਚਲਤ ਗਿਰ ਪਰਿਯੋ ॥

है दौराइ चलत गिर परियो ॥

hai dhauarai chalat gir pariyo ||

ਤਬ ਤਿਨ ਆਨ ਸੂਰਮਨ ਧਰਿਯੋ ॥੩॥

तब तिन आन सूरमन धरियो ॥३॥

tab tin aan sooraman dhariyo ||3||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਬਾਧਿ ਕਾਲਪੀ ਲੈ ਗਏ ਤਾਹਿ ਹਨਨ ਕੇ ਭਾਇ ॥

बाधि कालपी लै गए ताहि हनन के भाइ ॥

baadh kaalapee lai ge taeh hanan ke bhai ||

ਤਨਕ ਭਨਕ ਸੁਨਿ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤਹਾ ਪਹੂੰਚੀ ਆਇ ॥੪॥

तनक भनक सुनि तिह तृया तहा पहूँची आइ ॥४॥

tanak bhanak sun teh tirayaa tahaa pahoo(n)chee aai ||4||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਗੋਬਰ ਹੈ ਪਰ ਧਰੈ ॥

चुनि चुनि गोबर है पर धरै ॥

chun chun gobar hai par dharai ||

ਕਾਹੂ ਕੀ ਸੰਕਾ ਨਹਿ ਕਰੈ ॥

काहू की संका नहि करै ॥

kaahoo kee sa(n)kaa neh karai ||

ਪਤਿ ਕੌ ਬਧ ਨ ਹੋਇ ਯੌ ਧਾਈ ॥

पति कौ बध न होइ यौ धाई ॥

pat kau badh na hoi yau dhaiee ||

ਇਹ ਮਿਸਿ ਨਿਕਟਿ ਪਹੂਚੀ ਆਈ ॥੫॥

इह मिसि निकटि पहूची आई ॥५॥

eeh mis nikaT pahoochee aaiee ||5||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਝਟਕਿ ਬਾਹ ਤੇ ਨਿਜੁ ਪਤਿਹ ਹੈ ਪਰ ਲਯੋ ਚਰਾਇ ॥

झटकि बाह ते निजु पतिह है पर लयो चराइ ॥

jhaTak baeh te nij pateh hai par layo charai ||

ਤਾਹੀ ਕੌ ਅਸਿ ਛੀਨਿ ਕੈ ਤਾਹਿ ਚੰਡਾਰਹਿ ਘਾਇ ॥੬॥

ताही कौ असि छीनि कै ताहि चंडारहि घाइ ॥६॥

taahee kau as chheen kai taeh cha(n)ddaareh ghai ||6||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜਵਨ ਸ੍ਵਾਰ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਤਿਹ ਮਾਰਿਯੋ ॥

जवन स्वार पहूँच्यो तिह मारियो ॥

javan savaiaar pahoo(n)chayo teh maariyo ||

ਏਕੈ ਬਾਨ ਮਾਰਿ ਹੀ ਡਾਰਿਯੋ ॥

एकै बान मारि ही डारियो ॥

ekai baan maar hee ddaariyo ||

ਕਾਹੂ ਤੇ ਚਿਤ ਡਰਤ ਨ ਭਈ ॥

काहू ते चित डरत न भई ॥

kaahoo te chit ddarat na bhiee ||

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਲੈ ਪੁਰਵਾ ਕਹ ਗਈ ॥੭॥

निजु पति लै पुरवा कह गई ॥७॥

nij pat lai puravaa keh giee ||7||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਪੈਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੫॥੧੧੪੪॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने तृया चरित्रे मंत्री भूप संबादे पैसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६५॥११४४॥अफजूँ॥

eit sree charitr pakhayaane tirayaa charitre ma(n)tree bhoop sa(n)baadhe paisaThavo charitr samaapatam sat subham sat ||65||1144||afajoo(n)||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੁਹਿਤਾ ਏਕ ਵਜੀਰ ਕੀ ਰੂਪ ਸਹਰ ਕੇ ਮਾਹਿ ॥

दुहिता एक वजीर की रूप सहर के माहि ॥

dhuhitaa ek vajeer kee roop sahar ke maeh ||

ਤਾ ਕੇ ਸਮ ਤਿਹੂੰ ਲੋਕ ਮੈ ਰੂਪਵਤੀ ਕਊ ਨਾਹਿ ॥੧॥

ता के सम तिहूँ लोक मै रूपवती कऊ नाहि ॥१॥

taa ke sam tihoo(n) lok mai roopavatee kuoo naeh ||1||

ਅਗਨਤ ਧਨੁ ਬਿਧਿ ਘਰ ਦਯੋ ਅਮਿਤ ਰੂਪ ਕੌ ਪਾਇ ॥

अगनत धनु बिधि घर दयो अमित रूप कौ पाइ ॥

aganat dhan bidh ghar dhayo amit roop kau pai ||

ਲੋਕ ਚੌਦਹੂੰ ਮੈ ਸਦਾ ਰੋਸਨ ਰੋਸਨ ਰਾਇ ॥੨॥

लोक चौदहूँ मै सदा रोसन रोसन राइ ॥२॥

lok chauadhahoo(n) mai sadhaa rosan rosan rai ||2||

ਸਾਮ ਦੇਸ ਕੇ ਸਾਹ ਕੋ ਸੁੰਦਰ ਏਕ ਸਪੂਤ ॥

साम देस के साह को सुँदर एक सपूत ॥

saam dhes ke saeh ko su(n)dhar ek sapoot ||

ਸੂਰਤਿ ਸੀਰਤਿ ਮੈ ਜਨੁਕ ਆਪੁ ਬਨ੍ਯੋ ਪੁਰਹੂਤ ॥੩॥

सूरति सीरति मै जनुक आपु बन्यो पुरहूत ॥३॥

soorat seerat mai januk aap banayo purahoot ||3||

ਸੁਮਤਿ ਸੈਨ ਸੂਰਾ ਬਡੋ ਖੇਲਣ ਚਰਿਯੋ ਸਿਕਾਰ ॥

सुमति सैन सूरा बडो खेलण चरियो सिकार ॥

sumat sain sooraa baddo khelan chariyo sikaar ||

ਸ੍ਵਾਨ ਸਿਚਾਨੇ ਸੰਗ ਲੈ ਆਯੋ ਬਨੈ ਮੰਝਾਰ ॥੪॥

स्वान सिचाने संग लै आयो बनै मंझार ॥४॥

savaiaan sichaane sa(n)g lai aayo banai ma(n)jhaar ||4||

ਸੁਮਤਿ ਸੈਨ ਸਭ ਸਭਾ ਮੈ ਐਸੇ ਉਚਰੇ ਬੈਨ ॥

सुमति सैन सभ सभा मै ऐसे उचरे बैन ॥

sumat sain sabh sabhaa mai aaise uchare bain ||

ਜਿਹ ਆਗੇ ਆਵੈ ਹਨੈ ਔ ਕੋਊ ਮ੍ਰਿਗਹਿ ਹਨੈ ਨ ॥੫॥

जिह आगे आवै हनै औ कोऊ मृगहि हनै न ॥५॥

jeh aage aavai hanai aau kouoo mirageh hanai na ||5||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮ੍ਰਿਗ ਜਾ ਕੇ ਆਗੇ ਹ੍ਵੈ ਆਵੈ ॥

मृग जा के आगे ह्वै आवै ॥

mirag jaa ke aage havai aavai ||

ਵਹੈ ਆਪਨੋ ਤੁਰੈ ਧਵਾਵੈ ॥

वहै आपनो तुरै धवावै ॥

vahai aapano turai dhavaavai ||

ਕੈ ਮ੍ਰਿਗ ਮਾਰੈ ਕੈ ਗਿਰਿ ਮਰੈ ॥

कै मृग मारै कै गिरि मरै ॥

kai mirag maarai kai gir marai ||

ਯੌ ਗ੍ਰਿਹ ਕੌ ਦਰਸਨ ਨਹਿ ਕਰੈ ॥੬॥

यौ गृह कौ दरसन नहि करै ॥६॥

yau gireh kau dharasan neh karai ||6||

ਹੁਕਮ ਧਨੀ ਕੋ ਐਸੋ ਭਯੋ ॥

हुकम धनी को ऐसो भयो ॥

hukam dhanee ko aaiso bhayo ||

ਰਾਜ ਪੁਤ੍ਰ ਆਗੇ ਮ੍ਰਿਗ ਗਯੋ ॥

राज पुत्र आगे मृग गयो ॥

raaj putr aage mirag gayo ||

ਸੁਮਤਿ ਸਿੰਘ ਤਬ ਤੁਰੈ ਧਵਾਯੋ ॥

सुमति सिंघ तब तुरै धवायो ॥

sumat si(n)gh tab turai dhavaayo ||

ਪਾਛੈ ਲਗਿਯੋ ਹਿਰਨ ਕੋ ਆਯੋ ॥੭॥

पाछै लगियो हिरन को आयो ॥७॥

paachhai lagiyo hiran ko aayo ||7||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਪਾਛੇ ਲਾਗਿਯੋ ਹਿਰਨ ਕੇ ਰੂਪ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਆਇ ॥

पाछे लागियो हिरन के रूप पहूँच्यो आइ ॥

paachhe laagiyo hiran ke roop pahoo(n)chayo aai ||

ਦੁਹਿਤਾ ਹੇਰਿ ਵਜੀਰ ਕੀ ਰੂਪ ਰਹੀ ਮੁਰਛਾਇ ॥੮॥

दुहिता हेरि वजीर की रूप रही मुरछाइ ॥८॥

dhuhitaa her vajeer kee roop rahee murachhai ||8||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਪਾਨ ਖਾਇ ਕਰ ਪੁਰੀ ਬਨਈ ॥

पान खाइ कर पुरी बनई ॥

paan khai kar puree baniee ||

ਪੀਕ ਡਾਰਿ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਪਰ ਦਈ ॥

पीक डारि नृप सुत पर दई ॥

peek ddaar nirap sut par dhiee ||

ਸੁਮਤਿ ਸੈਨ ਮੁਰਿ ਤਾਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

सुमति सैन मुरि ताहि निहारियो ॥

sumat sain mur taeh nihaariyo ||

ਤਾ ਕੋ ਸੋਕ ਦੂਰਿ ਕਰਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥੯॥

ता को सोक दूरि करि डारियो ॥९॥

taa ko sok dhoor kar ddaariyo ||9||

ਮੰਦਰ ਪੈ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਹਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥

मंदर पै नृप सुतहि बुलायो ॥

ma(n)dhar pai nirap suteh bulaayo ||

ਮਨ ਭਾਵਤ ਕੋ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥

मन भावत को भोग कमायो ॥

man bhaavat ko bhog kamaayo ||

ਹਰਿਨ ਹਨਨ ਯੌ ਹੁਤੌ ਸੁ ਭਾਖ੍ਯੋ ॥

हरिन हनन यौ हुतौ सु भाख्यो ॥

harin hanan yau hutau su bhaakhayo ||

ਕਾਮਕੇਲ ਦੁਹੂੰਅਨ ਰਸ ਚਾਖ੍ਯੋ ॥੧੦॥

कामकेल दुहूँअन रस चाख्यो ॥१०॥

kaamakel dhuhoo(n)an ras chaakhayo ||10||

ਚਾਰਿ ਪਹਰ ਰਜਨੀ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥

चारि पहर रजनी सुख पायो ॥

chaar pahar rajanee sukh paayo ||

ਕਾਮਕੇਲ ਦੁਹੂੰਅਨ ਕੋ ਭਾਯੋ ॥

कामकेल दुहूँअन को भायो ॥

kaamakel dhuhoo(n)an ko bhaayo ||

ਅਤਿ ਪ੍ਰਮੁਦਿਤ ਮਨ ਭੀਤਰ ਭਏ ॥

अति प्रमुदित मन भीतर भए ॥

at pramudhit man bheetar bhe ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਆਸਨ ਲਏ ॥੧੧॥

भाति भाति के आसन लए ॥११॥

bhaat bhaat ke aasan le ||11||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੋਕ ਸਾਸਤ੍ਰ ਕੋ ਉਚਰੈ ਰਮਤ ਦੋਊ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥

कोक सासत्र को उचरै रमत दोऊ सुख पाइ ॥

kok saasatr ko ucharai ramat dhouoo sukh pai ||

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਆਸਨ ਕਰੈ ਗਨਨਾ ਗਨੀ ਜਾਇ ॥੧੨॥

भाति भाति आसन करै गनना गनी जाइ ॥१२॥

bhaat bhaat aasan karai gananaa ganee jai ||12||

ਪ੍ਰਾਤ ਹੋਤ ਨਿਸਿ ਬਸਿ ਚਲਿਯੋ ਗਹਿਯੋ ਪਯਾਦਨ ਆਇ ॥

प्रात होत निसि बसि चलियो गहियो पयादन आइ ॥

praat hot nis bas chaliyo gahiyo payaadhan aai ||

ਬਾਧਿ ਹਨਨ ਕੌ ਲੈ ਚਲੇ ਰਹਿਯੋ ਨ ਕਛੂ ਉਪਾਇ ॥੧੩॥

बाधि हनन कौ लै चले रहियो न कछू उपाइ ॥१३॥

baadh hanan kau lai chale rahiyo na kachhoo upai ||13||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਬਾਧਿ ਪਯਾਦਨ ਲਯੋ ॥

नृप सुत बाधि पयादन लयो ॥

nirap sut baadh payaadhan layo ||

ਦੇਖਨ ਲੋਗ ਨਗਰ ਕੋ ਗਯੋ ॥

देखन लोग नगर को गयो ॥

dhekhan log nagar ko gayo ||

ਰਾਜਾ ਜੂ ਕੇ ਧਾਮ ਤੇ ਨੇਰਿਯੋ ॥

राजा जू के धाम ते नेरियो ॥

raajaa joo ke dhaam te neriyo ||

ਮਹਲਨ ਚਰੇ ਰਾਵ ਜੂ ਹੇਰਿਯੋ ॥੧੪॥

महलन चरे राव जू हेरियो ॥१४॥

mahalan chare raav joo heriyo ||14||

ਰੋਸਨਿ ਤੁਰਕੀ ਤੁਰਾ ਬੁਲਾਯੋ ॥

रोसनि तुरकी तुरा बुलायो ॥

rosan turakee turaa bulaayo ||

ਆਪੁ ਪੁਰਖ ਕੋ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥

आपु पुरख को भेख बनायो ॥

aap purakh ko bhekh banaayo ||

ਸਵਾ ਲਾਖ ਕੋ ਅਭਰਨ ਕਰਿਯੋ ॥

सवा लाख को अभरन करियो ॥

savaa laakh ko abharan kariyo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਬਰਨ ਕੋ ਬਾਨਾ ਧਰਿਯੋ ॥੧੫॥

स्याम बरन को बाना धरियो ॥१५॥

sayaam baran ko baanaa dhariyo ||15||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਿਹ ਕੋ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ਭੂਪ ਰਹਿਯੋ ਮੁਰਛਾਇ ॥

तिह को रूप निहारि कै भूप रहियो मुरछाइ ॥

teh ko roop nihaar kai bhoop rahiyo murachhai ||

ਕੌਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਯਹ ਤਾ ਕੋ ਲੇਹੁ ਬੁਲਾਇ ॥੧੬॥

कौन नृपति को पुत्र यह ता को लेहु बुलाइ ॥१६॥

kauan nirapat ko putr yeh taa ko leh bulai ||16||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਬਚਨ ਭ੍ਰਿਤ ਸੁਨਿ ਧਾਏ ॥

नृप को बचन भृत सुनि धाए ॥

nirap ko bachan bhirat sun dhaae ||

ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਢਿਗ ਆਏ ॥

मंत्री की दुहिता ढिग आए ॥

ma(n)tree kee dhuhitaa ddig aae ||

ਕੌਨ ਦੇਸ ਏਸ੍ਵਰ ਤੁਹਿ ਜਾਯੋ ॥

कौन देस एस्वर तुहि जायो ॥

kauan dhes esavair tuh jaayo ||

ਚਲੋ ਰਾਵ ਜੂ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥੧੭॥

चलो राव जू बोलि पठायो ॥१७॥

chalo raav joo bol paThaayo ||17||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕੌਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਤੈ ਕ੍ਯੋ ਆਯੋ ਇਹ ਦੇਸ ॥

कौन नृपति को पुत्र तै क्यो आयो इह देस ॥

kauan nirapat ko putr tai kayo aayo ieh dhes ||

ਕ੍ਯੋ ਮੁਸਕੀ ਘੋਰਾ ਚਰਿਯੋ ਧਰਿਯੋ ਅਸਿਤ ਕ੍ਯੋ ਭੇਸ ॥੧੮॥

क्यो मुसकी घोरा चरियो धरियो असित क्यो भेस ॥१८॥

kayo musakee ghoraa chariyo dhariyo asit kayo bhes ||18||

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥

छपै छंद ॥

chhapai chha(n)dh ||

ਨ ਹੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਨ ਹੈ ਦੇਸਨ ਕੋ ਰਾਈ ॥

न है नृपति को पुत्र न है देसन को राई ॥

n hai nirapat ko putr na hai dhesan ko raiee ||

ਤਵ ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀ ਸੁਤਾ ਲਖਨ ਕੌਤਕ ਕੌ ਆਈ ॥

तव मंत्री की सुता लखन कौतक कौ आई ॥

tav ma(n)tree kee sutaa lakhan kauatak kau aaiee ||

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਨ ਮਾਹਿ ਸਦਾ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

सासत्र सिमृतन माहि सदा स्रवनन सुनि पायो ॥

saasatr simritan maeh sadhaa sravanan sun paayo ||

ਤਤੁ ਲਖਨ ਕੇ ਹੇਤ ਮੋਰ ਹਿਯਰਾ ਉਮਗਾਯੋ ॥

ततु लखन के हेत मोर हियरा उमगायो ॥

tat lakhan ke het mor hiyaraa umagaayo ||

ਤਬੈ ਉਚਰਿਹੌ ਬੈਨ ਜਬੈ ਨੇਤ੍ਰਨ ਸੋ ਲਹਿਹੋ ॥

तबै उचरिहौ बैन जबै नेत्रन सो लहिहो ॥

tabai ucharihau bain jabai netran so lahiho ||

ਬਿਨੁ ਨੇਤ੍ਰਨ ਕੇ ਲਹੇ ਭੇਦ ਨ੍ਰਿਪ ਤੁਮੈ ਨ ਕਹਿਹੋ ॥੧੯॥

बिनु नेत्रन के लहे भेद नृप तुमै न कहिहो ॥१९॥

bin netran ke lahe bhedh nirap tumai na kahiho ||19||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਕਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮੁਹਿ ਭੇਦ ਬਤਾਵਹੁ ॥

कहियो नृपति मुहि भेद बतावहु ॥

kahiyo nirapat muh bhedh bataavahu ||