ਅਥ ਬੈਰਾਹ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥

अथ बैराह अवतार कथनं ॥

ath bairaeh avataar kathana(n) ||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਦਯੋ ਬਾਟ ਮਦਿਯੰ ਅਮਦਿਯੰ ਭਗਵਾਨੰ ॥

दयो बाट मदियं अमदियं भगवानं ॥

dhayo baaT madhiya(n) amadhiya(n) bhagavaana(n) ||

ਗਏ ਠਾਮ ਠਾਮੰ ਸਬੈ ਦੇਵ ਦਾਨੰ ॥

गए ठाम ठामं सबै देव दानं ॥

ge Thaam Thaama(n) sabai dhev dhaana(n) ||

ਪੁਨਰ ਦ੍ਰੋਹ ਬਢਿਯੋ ਸੁ ਆਪੰ ਮਝਾਰੰ ॥

पुनर द्रोह बढियो सु आपं मझारं ॥

punar dhroh baddiyo su aapa(n) majhaara(n) ||

ਭਜੇ ਦੇਵਤਾ ਦਈਤ ਜਿਤੇ ਜੁਝਾਰੰ ॥੧॥

भजे देवता दईत जिते जुझारं ॥१॥

bhaje dhevataa dhieet jite jujhaara(n) ||1||

ਹਿਰਿਨ੍ਰਯੋ ਹਿਰਿੰਨਾਛਸੰ ਦੋਇ ਬੀਰੰ ॥

हिरिन्रयो हिरिंनाछसं दोइ बीरं ॥

hirinrayo hiri(n)naachhasa(n) dhoi beera(n) ||

ਸਬੈ ਲੋਗ ਕੈ ਜੀਤ ਲੀਨੇ ਗਹੀਰੰ ॥

सबै लोग कै जीत लीने गहीरं ॥

sabai log kai jeet leene gaheera(n) ||

ਜਲੰ ਬਾ ਥਲੇਯੰ ਕੀਯੋ ਰਾਜ ਸਰਬੰ ॥

जलं बा थलेयं कीयो राज सरबं ॥

jala(n) baa thaleya(n) keeyo raaj saraba(n) ||

ਭੁਜਾ ਦੇਖਿ ਭਾਰੀ ਬਢਿਯੋ ਤਾਹਿ ਗਰਬੰ ॥੨॥

भुजा देखि भारी बढियो ताहि गरबं ॥२॥

bhujaa dhekh bhaaree baddiyo taeh garaba(n) ||2||

ਚਹੈ ਜੁਧ ਮੋ ਸੋ ਕਰੇ ਆਨਿ ਕੋਊ ॥

चहै जुध मो सो करे आनि कोऊ ॥

chahai judh mo so kare aan kouoo ||

ਬਲੀ ਹੋਏ ਵਾ ਸੋ ਭਿਰੇ ਆਨਿ ਸੋਊ ॥

बली होए वा सो भिरे आनि सोऊ ॥

balee hoe vaa so bhire aan souoo ||

ਚੜਿਯੋ ਮੇਰ ਸ੍ਰਿੰਗ ਪਗੰ ਗੁਸਟ ਸੰਗੰ ॥

चड़ियो मेर सृंग पगं गुसट संगं ॥

chaRiyo mer sira(n)g paga(n) gusaT sa(n)ga(n) ||

ਹਰੇ ਬੇਦ ਭੂਮੰ ਕੀਏ ਸਰਬ ਭੰਗੰ ॥੩॥

हरे बेद भूमं कीए सरब भंगं ॥३॥

hare bedh bhooma(n) ke'ee sarab bha(n)ga(n) ||3||

ਧਸੀ ਭੂਮਿ ਬੇਦੰ ਰਹੀ ਹੁਐ ਪਤਾਰੰ ॥

धसी भूमि बेदं रही हुऐ पतारं ॥

dhasee bhoom bedha(n) rahee huaai pataara(n) ||

ਧਰਿਯੋ ਬਿਸਨ ਤਉ ਦਾੜ ਗਾੜਾਵਤਾਰੰ ॥

धरियो बिसन तउ दाड़ गाड़ावतारं ॥

dhariyo bisan tau dhaaR gaaRaavataara(n) ||

ਧਸ੍ਰਯੋ ਨੀਰ ਮਧੰ ਕੀਯੋ ਊਚ ਨਾਦੰ ॥

धस्रयो नीर मधं कीयो ऊच नादं ॥

dhasrayo neer madha(n) keeyo uooch naadha(n) ||

ਰਹੀ ਧੂਰਿ ਪੂਰੰ ਧੁਨੰ ਨਿਰਬਖਾਦੰ ॥੪॥

रही धूरि पूरं धुनं निरबखादं ॥४॥

rahee dhoor poora(n) dhuna(n) nirabakhaadha(n) ||4||

ਬਜੇ ਡਾਕ ਡਉਰੂ ਦੋਊ ਬੀਰ ਜਾਗੇ ॥

बजे डाक डउरू दोऊ बीर जागे ॥

baje ddaak ddauroo dhouoo beer jaage ||

ਸੁਣੇ ਨਾਦਿ ਬੰਕੇ ਮਹਾ ਭੀਰ ਭਾਗੇ ॥

सुणे नादि बंके महा भीर भागे ॥

sune naadh ba(n)ke mahaa bheer bhaage ||

ਝਮੀ ਤੇਗ ਤੇਜੰ ਸਰੋਸੰ ਪ੍ਰਹਾਰੰ ॥

झमी तेग तेजं सरोसं प्रहारं ॥

jhamee teg teja(n) sarosa(n) prahaara(n) ||

ਖਿਵੀ ਦਾਮਿਨੀ ਜਾਣੁ ਭਾਦੋ ਮਝਾਰੰ ॥੫॥

खिवी दामिनी जाणु भादो मझारं ॥५॥

khivee dhaaminee jaan bhaadho majhaara(n) ||5||

ਮੁਖੰ ਮੁਛ ਬੰਕੀ ਬਕੈ ਸੂਰ ਬੀਰੰ ॥

मुखं मुछ बंकी बकै सूर बीरं ॥

mukha(n) muchh ba(n)kee bakai soor beera(n) ||

ਤੜੰਕਾਰ ਤੇਗੰ ਸੜੰਕਾਰ ਤੀਰੰ ॥

तड़ंकार तेगं सड़ंकार तीरं ॥

taRa(n)kaar tega(n) saRa(n)kaar teera(n) ||

ਧਮਕਾਰ ਸਾਗੰ ਖੜਕਾਰ ਖਗੰ ॥

धमकार सागं खड़कार खगं ॥

dhamakaar saaga(n) khaRakaar khaga(n) ||

ਟੁਟੇ ਟੂਕ ਟੋਪੰ ਉਠੇ ਨਾਲ ਅਗੰ ॥੬॥

टुटे टूक टोपं उठे नाल अगं ॥६॥

TuTe Took Topa(n) uThe naal aga(n) ||6||

ਉਠੇ ਨਦ ਨਾਦੰ ਢਮਕਾਰ ਢੋਲੰ ॥

उठे नद नादं ढमकार ढोलं ॥

auThe nadh naadha(n) ddamakaar ddola(n) ||

ਢਲੰਕਾਰ ਢਾਲੰ ਮੁਖੰ ਮਾਰ ਬੋਲੰ ॥

ढलंकार ढालं मुखं मार बोलं ॥

ddala(n)kaar ddaala(n) mukha(n) maar bola(n) ||

ਖਹੇ ਖਗ ਖੂਨੀ ਖੁਲੇ ਬੀਰ ਖੇਤੰ ॥

खहे खग खूनी खुले बीर खेतं ॥

khahe khag khoonee khule beer kheta(n) ||

ਨਚੇ ਕੰਧਿ ਹੀਣੰ ਕਮਧੰ ਨ੍ਰਿਚੇਤੰ ॥੭॥

नचे कंधि हीणं कमधं नृचेतं ॥७॥

nache ka(n)dh heena(n) kamadha(n) niracheta(n) ||7||

ਭਰੇ ਜੋਗਣੀ ਪਤ੍ਰ ਚਉਸਠ ਚਾਰੀ ॥

भरे जोगणी पत्र चउसठ चारी ॥

bhare joganee patr chausaTh chaaree ||

ਨਚੀ ਖੋਲਿ ਸੀਸੰ ਬਕੀ ਬਿਕਰਾਰੀ ॥

नची खोलि सीसं बकी बिकरारी ॥

nachee khol seesa(n) bakee bikaraaree ||

ਹਸੈ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤੰ ਮਹਾ ਬਿਕਰਾਲੰ ॥

हसै भूत प्रेतं महा बिकरालं ॥

hasai bhoot preta(n) mahaa bikaraala(n) ||

ਬਜੇ ਡਾਕ ਡਉਰੂ ਕਰੂਰੰ ਕਰਾਲੰ ॥੮॥

बजे डाक डउरू करूरं करालं ॥८॥

baje ddaak ddauroo karoora(n) karaala(n) ||8||

ਪ੍ਰਹਾਰੰਤ ਮੁਸਟੰ ਕਰੈ ਪਾਵ ਘਾਤੰ ॥

प्रहारंत मुसटं करै पाव घातं ॥

prahaara(n)t musaTa(n) karai paav ghaata(n) ||

ਮਨੋ ਸਿੰਘ ਸਿੰਘੰ ਡਹੇ ਗਜ ਮਾਤੰ ॥

मनो सिंघ सिंघं डहे गज मातं ॥

mano si(n)gh si(n)gha(n) ddahe gaj maata(n) ||

ਛੁਟੀ ਈਸ ਤਾੜੀ ਡਗਿਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਧਿਆਨੰ ॥

छुटी ईस ताड़ी डगियो ब्रहम धिआनं ॥

chhuTee iees taaRee ddagiyo braham dhiaana(n) ||

ਭਜ੍ਯੋ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਕਾਪ ਭਾਨੰ ਮਧ੍ਯਾਨੰ ॥੯॥

भज्यो चंद्रमा काप भानं मध्यानं ॥९॥

bhajayo cha(n)dhramaa kaap bhaana(n) madhayaana(n) ||9||

ਜਲੇ ਬਾ ਥਲੇਯੰ ਥਲੰ ਤਥ ਨੀਰੰ ॥

जले बा थलेयं थलं तथ नीरं ॥

jale baa thaleya(n) thala(n) tath neera(n) ||

ਕਿਧੋ ਸੰਧਿਯੰ ਬਾਣ ਰਘੁ ਇੰਦ੍ਰ ਬੀਰੰ ॥

किधो संधियं बाण रघु इंद्र बीरं ॥

kidho sa(n)dhiya(n) baan ragh i(n)dhr beera(n) ||

ਕਰੈ ਦੈਤ ਆਘਾਤ ਮੁਸਟੰ ਪ੍ਰਹਾਰੰ ॥

करै दैत आघात मुसटं प्रहारं ॥

karai dhait aaghaat musaTa(n) prahaara(n) ||

ਮਨੋ ਚੋਟ ਬਾਹੈ ਘਰਿਯਾਰੀ ਘਰਿਯਾਰੰ ॥੧੦॥

मनो चोट बाहै घरियारी घरियारं ॥१०॥

mano choT baahai ghariyaaree ghariyaara(n) ||10||

ਬਜੇ ਡੰਗ ਬੰਕੇ ਸੁ ਕ੍ਰੂਰੰ ਕਰਾਰੇ ॥

बजे डंग बंके सु क्रूरं करारे ॥

baje dda(n)g ba(n)ke su kraoora(n) karaare ||

ਮਨੋ ਗਜ ਜੁਟੇ ਦੰਤਾਰੇ ਦੰਤਾਰੇ ॥

मनो गज जुटे दंतारे दंतारे ॥

mano gaj juTe dha(n)taare dha(n)taare ||

ਢਮੰਕਾਰ ਢੋਲੰ ਰਣੰਕੇ ਨਫੀਰੰ ॥

ढमंकार ढोलं रणंके नफीरं ॥

ddama(n)kaar ddola(n) rana(n)ke nafeera(n) ||

ਸੜਕਾਰ ਸਾਗੰ ਤੜਕਾਰ ਤੀਰੰ ॥੧੧॥

सड़कार सागं तड़कार तीरं ॥११॥

saRakaar saaga(n) taRakaar teera(n) ||11||

ਦਿਨੰ ਅਸਟ ਜੁਧੰ ਭਯੋ ਅਸਟ ਰੈਣੰ ॥

दिनं असट जुधं भयो असट रैणं ॥

dhina(n) asaT judha(n) bhayo asaT raina(n) ||

ਡਗੀ ਭੂਮਿ ਸਰਬੰ ਉਠਿਯੋ ਕਾਪ ਗੈਣੰ ॥

डगी भूमि सरबं उठियो काप गैणं ॥

ddagee bhoom saraba(n) uThiyo kaap gaina(n) ||

ਰਣੰ ਰੰਗ ਰਤੇ ਸਭੈ ਰੰਗ ਭੂਮੰ ॥

रणं रंग रते सभै रंग भूमं ॥

rana(n) ra(n)g rate sabhai ra(n)g bhooma(n) ||

ਹਣ੍ਯੋ ਬਿਸਨ ਸਤ੍ਰੰ ਗਿਰਿਯੋ ਅੰਤਿ ਝੂਮੰ ॥੧੨॥

हण्यो बिसन सत्रं गिरियो अंति झूमं ॥१२॥

hanayo bisan satra(n) giriyo a(n)t jhooma(n) ||12||

ਧਰੇ ਦਾੜ ਅਗ੍ਰੰ ਚਤੁਰ ਬੇਦ ਤਬੰ ॥

धरे दाड़ अग्रं चतुर बेद तबं ॥

dhare dhaaR agra(n) chatur bedh taba(n) ||

ਹਠੀ ਦੁਸਟਿ ਜਿਤੇ ਭਜੇ ਦੈਤ ਸਬੰ ॥

हठी दुसटि जिते भजे दैत सबं ॥

haThee dhusaT jite bhaje dhait saba(n) ||

ਦਈ ਬ੍ਰਹਮ ਆਗਿਆ ਧੁਨੰ ਬੇਦ ਕੀਯੰ ॥

दई ब्रहम आगिआ धुनं बेद कीयं ॥

dhiee braham aagiaa dhuna(n) bedh keeya(n) ||

ਸਬੈ ਸੰਤਨੰ ਤਾਨ ਕੋ ਸੁਖ ਦੀਯੰ ॥੧੩॥

सबै संतनं तान को सुख दीयं ॥१३॥

sabai sa(n)tana(n) taan ko sukh dheeya(n) ||13||

ਧਰਿਯੋ ਖਸਟਮੰ ਬਿਸਨ ਐਸਾਵਤਾਰੰ ॥

धरियो खसटमं बिसन ऐसावतारं ॥

dhariyo khasaTama(n) bisan aaisaavataara(n) ||

ਸਬੈ ਦੁਸਟ ਜਿਤੈ ਕੀਯੋ ਬੇਦ ਉਧਾਰੰ ॥

सबै दुसट जितै कीयो बेद उधारं ॥

sabai dhusaT jitai keeyo bedh udhaara(n) ||

ਥਟਿਯੋ ਧਰਮ ਰਾਜੰ ਜਿਤੇ ਦੇਵ ਸਰਬੰ ॥

थटियो धरम राजं जिते देव सरबं ॥

thaTiyo dharam raaja(n) jite dhev saraba(n) ||

ਉਤਾਰਿਯੋ ਭਲੀ ਭਾਤ ਸੋ ਤਾਹਿ ਗਰਬੰ ॥੧੪॥

उतारियो भली भात सो ताहि गरबं ॥१४॥

autaariyo bhalee bhaat so taeh garaba(n) ||14||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਬੈਰਾਹ ਖਸਟਮ ਅਵਤਾਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे बैराह खसटम अवतार समापतम सतु सुभम सतु ॥६॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the bairaeh khasaTam avataar samaapatam sat subham sat ||6||