ਪਾਰਥ ਸੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਜਬੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨੋ ॥

पारथ सो बृजनाथ जबै कबि स्याम कहै इह भाति बखानो ॥

paarath so birajanaath jabai kab sayaam kahai ieh bhaat bakhaano ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਇਹੀ ਇਹ ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਇਹੈ ਤਿਹ ਭੂਪਤਿ ਜਾਨੋ ॥

स्री बृजनाथ इही इह पारथ भीम इहै तिह भूपति जानो ॥

sree birajanaath ihee ieh paarath bheem ihai teh bhoopat jaano ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਭਜਿਯੋ ਹਮ ਤੇ ਇਹ ਬਾਲਕ ਯਾ ਸੰਗ ਹਉ ਲਰਿਹੋ ਸੁ ਬਖਾਨੋ ॥

कान्रह भजियो हम ते इह बालक या संग हउ लरिहो सु बखानो ॥

kaanreh bhajiyo ham te ieh baalak yaa sa(n)g hau lariho su bakhaano ||

ਜੁਧੁ ਕੇ ਕਾਰਨ ਠਾਢੋ ਭਯੋ ਉਠਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਛੁ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਮਾਨੋ ॥੨੩੨੪॥

जुधु के कारन ठाढो भयो उठि स्याम कहै कछु त्रास न मानो ॥२३२४॥

judh ke kaaran Thaaddo bhayo uTh sayaam kahai kachh traas na maano ||2324||

ਭਾਰੀ ਗਦਾ ਹੁਤੀ ਧਾਮਿ ਘਨੀ ਇਕ ਭੀਮ ਕੌ ਆਪ ਕੋ ਅਉਰ ਮੰਗਾਈ ॥

भारी गदा हुती धामि घनी इक भीम कौ आप को अउर मंगाई ॥

bhaaree gadhaa hutee dhaam ghanee ik bheem kau aap ko aaur ma(n)gaiee ||

ਏਕ ਦਈ ਕਰਿ ਭੀਮਹਿ ਕੇ ਇਕ ਆਪਨੇ ਹਾਥ ਕੇ ਬੀਚ ਸੁਹਾਈ ॥

एक दई करि भीमहि के इक आपने हाथ के बीच सुहाई ॥

ek dhiee kar bheemeh ke ik aapane haath ke beech suhaiee ||

ਰਾਤਿ ਕੋ ਸੋਇ ਰਹੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ਸੁ ਦਿਵਸ ਕਰੈ ਉਠਿ ਨਿਤ ਲਰਾਈ ॥

राति को सोइ रहै सुख पाइ सु दिवस करै उठि नित लराई ॥

raat ko soi rahai sukh pai su dhivas karai uTh nit laraiee ||

ਐਸੇ ਕਥਾ ਦੁਹ ਬੀਰਨ ਕੀ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਈ ॥੨੩੨੫॥

ऐसे कथा दुह बीरन की मन बीच बिचार कै स्याम सुनाई ॥२३२५॥

aaise kathaa dhuh beeran kee man beech bichaar kai sayaam sunaiee ||2325||

ਭੀਮ ਗਦਾ ਗਹਿ ਭੂਪ ਪੈ ਮਾਰਤ ਭੂਪ ਗਦਾ ਗਹਿ ਭੀਮ ਪੈ ਮਾਰੀ ॥

भीम गदा गहि भूप पै मारत भूप गदा गहि भीम पै मारी ॥

bheem gadhaa geh bhoop pai maarat bhoop gadhaa geh bheem pai maaree ||

ਰੋਸ ਭਰੇ ਬਲਵੰਤ ਦੋਊ ਲਰੈ ਕਾਨਨ ਮੈ ਜਨ ਕੇਹਰਿ ਭਾਰੀ ॥

रोस भरे बलवंत दोऊ लरै कानन मै जन केहरि भारी ॥

ros bhare balava(n)t dhouoo larai kaanan mai jan kehar bhaaree ||

ਜੁਧ ਕਰੈ ਨ ਮੁਰੈ ਤਿਹ ਠਉਰ ਤੇ ਬਾਟਤ ਹੈ ਤਿਹ ਠਾ ਜਨੁ ਯਾਰੀ ॥

जुध करै न मुरै तिह ठउर ते बाटत है तिह ठा जनु यारी ॥

judh karai na murai teh Thaur te baaTat hai teh Thaa jan yaaree ||

ਯੌ ਉਪਜੀ ਉਪਮਾ ਚਤੁਰੇ ਜਨੁ ਖੇਲਤ ਹੈ ਫੁਲਥਾ ਸੋ ਖਿਲਾਰੀ ॥੨੩੨੬॥

यौ उपजी उपमा चतुरे जनु खेलत है फुलथा सो खिलारी ॥२३२६॥

yau upajee upamaa chature jan khelat hai fulathaa so khilaaree ||2326||

ਦਿਵਸ ਸਤਾਈਸ ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਜਬ ਭੂਪ ਜਿਤਿਯੋ ਬਲੁ ਭੀਮਹਿ ਹਾਰਿਯੋ ॥

दिवस सताईस जुधु भयो जब भूप जितियो बलु भीमहि हारियो ॥

dhivas sataiees judh bhayo jab bhoop jitiyo bal bheemeh haariyo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਦਯੋ ਤਬ ਹੀ ਬਲੁ ਜੁਧ ਕੋ ਕ੍ਰੋਧ ਕੀ ਓਰਿ ਪਚਾਰਿਯੋ ॥

स्री बृजनाथ दयो तब ही बलु जुध को क्रोध की ओरि पचारियो ॥

sree birajanaath dhayo tab hee bal judh ko krodh kee or pachaariyo ||

ਲੈ ਤਿਨਕਾ ਇਕ ਹਾਥਹਿ ਭੀਤਰ ਚੀਰ ਦਯੋ ਇਹ ਭੇਦ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

लै तिनका इक हाथहि भीतर चीर दयो इह भेद निहारियो ॥

lai tinakaa ik haatheh bheetar cheer dhayo ieh bhedh nihaariyo ||

ਤੈਸੇ ਹੀ ਭੀਮ ਨੇ ਚੀਰ ਦਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਯੌ ਮੁਖ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੨੩੨੭॥

तैसे ही भीम ने चीर दयो नृप यौ मुख ते कबि स्याम उचारियो ॥२३२७॥

taise hee bheem ne cheer dhayo nirap yau mukh te kab sayaam uchaariyo ||2327||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜਰਾਸੰਧਿ ਬਧਹ ਪ੍ਰਸੰਗ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटके ग्रंथे कृसनावतारे जरासंधि बधह प्रसंग समापतं ॥

eit sree bachitr naaTake gra(n)the kirasanaavataare jaraasa(n)dh badheh prasa(n)g samaapata(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਮਾਰ ਕੇ ਭੂਪ ਗਏ ਤਿਹ ਠਾ ਜਹ ਬਾਧੇ ਕਈ ਪੁਨਿ ਭੂਪ ਪਰੇ ॥

मार के भूप गए तिह ठा जह बाधे कई पुनि भूप परे ॥

maar ke bhoop ge teh Thaa jeh baadhe kiee pun bhoop pare ||

ਹਰਿ ਦੇਖਤ ਸੋਕ ਮਿਟੇ ਤਿਨ ਕੇ ਇਤ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਕੇ ਦ੍ਰਿਗ ਲਾਜ ਭਰੇ ॥

हरि देखत सोक मिटे तिन के इत स्याम जू के दृग लाज भरे ॥

har dhekhat sok miTe tin ke it sayaam joo ke dhirag laaj bhare ||

ਬੰਧਨ ਜੇਤਿਕ ਥੇ ਤਿਨ ਕੇ ਸਬ ਹੀ ਛਿਨ ਭੀਤਰ ਕਾਟਿ ਡਰੇ ॥

बंधन जेतिक थे तिन के सब ही छिन भीतर काटि डरे ॥

ba(n)dhan jetik the tin ke sab hee chhin bheetar kaaT ddare ||

ਦਏ ਛੋਰ ਸਬੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਕਰੁਨਾ ਰਸੁ ਸੋ ਜਬ ਕਾਨ੍ਰਹ ਢਰੇ ॥੨੩੨੮॥

दए छोर सबै कबि स्याम भनै करुना रसु सो जब कान्रह ढरे ॥२३२८॥

dhe chhor sabai kab sayaam bhanai karunaa ras so jab kaanreh ddare ||2328||

ਬੰਧਨ ਕਾਟਿ ਸਭੈ ਤਿਨ ਕੇ ਤਿਨ ਕਉ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਐਸੇ ਉਚਾਰੋ ॥

बंधन काटि सभै तिन के तिन कउ बृज नाइक ऐसे उचारो ॥

ba(n)dhan kaaT sabhai tin ke tin kau biraj naik aaise uchaaro ||

ਆਨਦ ਚਿਤ ਕਰੋ ਅਪੁਨੇ ਅਪੁਨੇ ਚਿਤ ਕੋ ਸਭ ਸੋਕ ਨਿਵਾਰੋ ॥

आनद चित करो अपुने अपुने चित को सभ सोक निवारो ॥

aanadh chit karo apune apune chit ko sabh sok nivaaro ||

ਰਾਜ ਸਮਾਜ ਜਿਤੋ ਤੁਮ ਜਾਇ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਧਨੁ ਧਾਮ ਸੰਭਾਰੋ ॥

राज समाज जितो तुम जाइ कै स्याम भनै धनु धाम संभारो ॥

raaj samaaj jito tum jai kai sayaam bhanai dhan dhaam sa(n)bhaaro ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕਹੀ ਤਿਹ ਕੋ ਤੁਮ ਆਪਨੇ ਆਪਨੇ ਦੇਸ ਸਿਧਾਰੋ ॥੨੩੨੯॥

स्री बृजनाथ कही तिह को तुम आपने आपने देस सिधारो ॥२३२९॥

sree birajanaath kahee teh ko tum aapane aapane dhes sidhaaro ||2329||

ਬੰਧਨ ਛੋਰਿ ਕਹਿਯੋ ਹਰਿ ਯੌ ਸਭ ਭੂਪਨ ਤਉ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥

बंधन छोरि कहियो हरि यौ सभ भूपन तउ इह भाति उचारी ॥

ba(n)dhan chhor kahiyo har yau sabh bhoopan tau ieh bhaat uchaaree ||

ਰਾਜ ਸਮਾਜ ਕਛੂ ਨਹੀ ਤੇਰੋ ਹੀ ਧਿਆਨ ਲਹੈ ਸੁ ਇਹੈ ਜੀਅ ਧਾਰੀ ॥

राज समाज कछू नही तेरो ही धिआन लहै सु इहै जीअ धारी ॥

raaj samaaj kachhoo nahee tero hee dhiaan lahai su ihai jeea dhaaree ||

ਰਾਜ ਕਰੋ ਰੁ ਇਹੈ ਲਹਿ ਹੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਮੁਰਾਰੀ ॥

राज करो रु इहै लहि हो कबि स्याम कहियो इह भाति मुरारी ॥

raaj karo r ihai leh ho kab sayaam kahiyo ieh bhaat muraaree ||

ਸੋ ਉਨ ਮਾਨ ਕਹੀ ਹਰਿ ਇਉ ਸੁ ਸਦਾ ਰਹੀਯੋ ਸੁਧਿ ਲੇਤ ਹਮਾਰੀ ॥੨੩੩੦॥

सो उन मान कही हरि इउ सु सदा रहीयो सुधि लेत हमारी ॥२३३०॥

so un maan kahee har iau su sadhaa raheeyo sudh let hamaaree ||2330||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੋ ਬਧ ਕਰਿ ਸਭ ਭੂਪਨਿ ਕੋ ਛੁਰਾਇ ਦਿਲੀ ਮੋ ਆਵਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे जरासंधि को बध करि सभ भूपनि को छुराइ दिली मो आवत भए धिआइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare jaraasa(n)dh ko badh kar sabh bhoopan ko chhurai dhilee mo aavat bhe dhiaai samaapata(n) ||

ਅਥ ਰਾਜਸੂ ਜਗ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ राजसू जग सिसुपाल बध कथनं ॥

ath raajasoo jag sisupaal badh kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਉਤ ਸੀਸ ਨਿਵਾਇ ਗਏ ਨ੍ਰਿਪ ਧਾਮਿ ਇਤੈ ਜਦੁਰਾਇ ਦਿਲੀ ਮਹਿ ਆਯੋ ॥

उत सीस निवाइ गए नृप धामि इतै जदुराइ दिली महि आयो ॥

aut sees nivai ge nirap dhaam itai jadhurai dhilee meh aayo ||

ਭੀਮ ਕਹਿਓ ਸਭੁ ਭੇਦ ਸੁ ਮੈ ਬਲੁ ਯਾਹੀ ਤੇ ਪਾਇ ਕੈ ਸਤ੍ਰਹਿ ਘਾਯੋ ॥

भीम कहिओ सभु भेद सु मै बलु याही ते पाइ कै सत्रहि घायो ॥

bheem kahio sabh bhedh su mai bal yaahee te pai kai satreh ghaayo ||

ਬਿਪ੍ਰ ਬੁਲਾਇ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਸੋ ਫਿਰਿ ਰਾਜਸੂਓ ਇਕ ਜਗਿ ਮਚਾਯੋ ॥

बिप्र बुलाइ भली बिधि सो फिरि राजसूओ इक जगि मचायो ॥

bipr bulai bhalee bidh so fir raajasooo ik jag machaayo ||

ਆਰੰਭ ਜਗ ਕੋ ਭਯੋ ਤਬ ਹੀ ਜਸੁ ਦੁੰਦਭਿ ਜੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਬਜਾਯੋ ॥੨੩੩੧॥

आरंभ जग को भयो तब ही जसु दुँदभि जो बृजनाथ बजायो ॥२३३१॥

aara(n)bh jag ko bhayo tab hee jas dhu(n)dhabh jo birajanaath bajaayo ||2331||

ਜੁਧਿਸਟਰ ਬਾਚ ਸਭਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥

जुधिसटर बाच सभा प्रति ॥

judhisaTar baach sabhaa prat ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜੋਰਿ ਸਭਾ ਦ੍ਵਿਜ ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੀ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਕਉਨ ਮਨਇਯੈ ॥

जोरि सभा द्विज छतृन की पृथमै नृप यौ कहियो कउन मनइयै ॥

jor sabhaa dhaviaij chhatiran kee pirathamai nirap yau kahiyo kaun maniyai ||

ਕੋ ਇਹ ਲਾਇਕ ਬੀਰ ਈਹਾ ਜਿਹ ਭਾਲ ਮੈ ਕੁੰਕਮ ਅਛਤ ਲਇਯੈ ॥

को इह लाइक बीर ईहा जिह भाल मै कुँकम अछत लइयै ॥

ko ieh laik beer ieehaa jeh bhaal mai ku(n)kam achhat liyai ||

ਬੋਲਿ ਉਠਿਯੋ ਸਹਦੇਵ ਤਬੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਲਾਇਕ ਯਾਹਿ ਚੜਇਯੈ ॥

बोलि उठियो सहदेव तबै बृज नाइक लाइक याहि चड़इयै ॥

bol uThiyo sahadhev tabai biraj naik laik yaeh chaRiyai ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਿਹ ਕੇ ਬਲਿ ਜਇਯੈ ॥੨੩੩੨॥

स्री बृजनाथ सही प्रभु है कबि स्याम भनै जिह के बलि जइयै ॥२३३२॥

sree birajanaath sahee prabh hai kab sayaam bhanai jeh ke bal jiyai ||2332||

ਸਹਦੇਵ ਬਾਚ ॥

सहदेव बाच ॥

sahadhev baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜਾਹੀ ਕੀ ਸੇਵ ਸਦਾ ਕਰੀਐ ਮਨ ਅਉਰ ਨ ਕਾਜਨ ਮੈ ਉਰਝਇਯੈ ॥

जाही की सेव सदा करीऐ मन अउर न काजन मै उरझइयै ॥

jaahee kee sev sadhaa kareeaai man aaur na kaajan mai urajhiyai ||

ਛੋਰਿ ਜੰਜਾਰ ਸਭੈ ਗ੍ਰਿਹ ਕੇ ਤਿਹ ਧਿਆਨ ਕੇ ਭੀਤਰ ਚਿਤ ਲਗਇਯੈ ॥

छोरि जंजार सभै गृह के तिह धिआन के भीतर चित लगइयै ॥

chhor ja(n)jaar sabhai gireh ke teh dhiaan ke bheetar chit lagiyai ||

ਜਾਹਿ ਕੋ ਭੇਦੁ ਪੁਰਾਨਨ ਤੇ ਮਤਿ ਸਾਧਨ ਬੇਦਨ ਤੇ ਕਛੁ ਪਇਯੈ ॥

जाहि को भेदु पुरानन ते मति साधन बेदन ते कछु पइयै ॥

jaeh ko bhedh puraanan te mat saadhan bedhan te kachh piyai ||

ਤਾਹੀ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਪ੍ਰਥਮੈ ਉਠ ਕੈ ਕਿਉ ਨ ਕੁੰਕਮ ਭਾਲਿ ਲਗਇਯੈ ॥੨੩੩੩॥

ताही को स्याम भनै प्रथमै उठ कै किउ न कुँकम भालि लगइयै ॥२३३३॥

taahee ko sayaam bhanai prathamai uTh kai kiau na ku(n)kam bhaal lagiyai ||2333||

ਯੌ ਜਬ ਬੈਨ ਕਹੇ ਸਹਦੇਵ ਤੁ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਮਨ ਮੈ ਸਚੁ ਆਯੋ ॥

यौ जब बैन कहे सहदेव तु भूपति के मन मै सचु आयो ॥

yau jab bain kahe sahadhev ta bhoopat ke man mai sach aayo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਕੋ ਮਨ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਕੈ ਠਹਰਾਯੋ ॥

स्री बृज नाइक को मन मै कबि स्याम सही प्रभु कै ठहरायो ॥

sree biraj naik ko man mai kab sayaam sahee prabh kai Thaharaayo ||

ਕੁੰਕਮ ਅਛਤ ਭਾਤਿ ਭਲੀ ਕਰਿ ਬੇਦਨ ਕੀ ਧੁਨਿ ਭਾਲਿ ਚੜਾਯੋ ॥

कुँकम अछत भाति भली करि बेदन की धुनि भालि चड़ायो ॥

ku(n)kam achhat bhaat bhalee kar bedhan kee dhun bhaal chaRaayo ||

ਬੈਠੋ ਹੁਤੇ ਸਿਸੁਪਾਲ ਤਹਾ ਅਤਿ ਸੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਬੀਚ ਰਿਸਾਯੋ ॥੨੩੩੪॥

बैठो हुते सिसुपाल तहा अति सो अपने मन बीच रिसायो ॥२३३४॥

baiTho hute sisupaal tahaa at so apane man beech risaayo ||2334||

ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਾਚ ॥

सिसुपाल बाच ॥

sisupaal baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਬੀਰ ਬਡੋ ਹਮ ਸੋ ਤਜਿ ਕੈ ਇਹ ਕਾ ਜਿਹ ਕੁੰਕਮ ਭਾਲਿ ਚੜਾਯੋ ॥

बीर बडो हम सो तजि कै इह का जिह कुँकम भालि चड़ायो ॥

beer baddo ham so taj kai ieh kaa jeh ku(n)kam bhaal chaRaayo ||

ਗੋਕੁਲ ਗਾਉ ਕੇ ਬੀਚ ਸਦਾ ਇਨਿ ਗੁਆਰਨ ਸੋ ਮਿਲਿ ਗੋਰਸੁ ਖਾਯੋ ॥

गोकुल गाउ के बीच सदा इनि गुआरन सो मिलि गोरसु खायो ॥

gokul gaau ke beech sadhaa in guaaran so mil goras khaayo ||

ਅਉਰ ਸੁਨੋ ਡਰੁ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਗਯੋ ਦੁਆਰਵਤੀ ਭਜਿ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚਾਯੋ ॥

अउर सुनो डरु सत्रन के गयो दुआरवती भजि प्रान बचायो ॥

aaur suno ddar satran ke gayo dhuaaravatee bhaj praan bachaayo ||

ਐਸੇ ਸੁਨਾਇ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਅਰੁ ਕੋਪਹਿ ਸੋ ਅਤਿ ਹੀ ਭਰਿ ਆਯੋ ॥੨੩੩੫॥

ऐसे सुनाइ कही बतीया अरु कोपहि सो अति ही भरि आयो ॥२३३५॥

aaise sunai kahee bateeyaa ar kopeh so at hee bhar aayo ||2335||

ਬੋਲਤ ਭਯੋ ਸਿਸਪਾਲੁ ਤਬੈ ਸੁ ਸੁਨਾਇ ਸਭਾ ਸਭ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢੈ ਕੈ ॥

बोलत भयो सिसपालु तबै सु सुनाइ सभा सभ क्रोध बढै कै ॥

bolat bhayo sisapaal tabai su sunai sabhaa sabh krodh baddai kai ||

ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਉਠਿ ਠਾਢੋ ਭਯੋ ਸੁ ਗਰਿਸਟਿ ਗਦਾ ਕਰਿ ਭੀਤਰ ਲੈ ਕੈ ॥

कोप भरियो उठि ठाढो भयो सु गरिसटि गदा करि भीतर लै कै ॥

kop bhariyo uTh Thaaddo bhayo su garisaT gadhaa kar bheetar lai kai ||

ਗੂਜਰ ਹੁਇ ਜਦੁਰਾਇ ਕਹਾਵਤ ਗਾਰੀ ਦਈ ਦੋਊ ਨੈਨ ਨਚੈ ਕੈ ॥

गूजर हुइ जदुराइ कहावत गारी दई दोऊ नैन नचै कै ॥

goojar hui jadhurai kahaavat gaaree dhiee dhouoo nain nachai kai ||

ਸੋ ਸੁਨਿ ਫੂਫੀ ਕੇ ਬੈਨ ਚਿਤਾਰਿ ਰਹਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਜੂ ਚੁਪ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ॥੨੩੩੬॥

सो सुनि फूफी के बैन चितारि रहियो बृज नाइक जू चुप ह्वै कै ॥२३३६॥

so sun foofee ke bain chitaar rahiyo biraj naik joo chup havai kai ||2336||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਫੂਫੀ ਬਚਨ ਚਿਤਿ ਹਰਿ ਧਰਿਯੋ ॥

फूफी बचन चिति हरि धरियो ॥

foofee bachan chit har dhariyo ||

ਸਤ ਗਾਰਨਿ ਲੌ ਕ੍ਰੋਧ ਨ ਭਰਿਯੋ ॥

सत गारनि लौ क्रोध न भरियो ॥

sat gaaran lau krodh na bhariyo ||

ਸੋਬ ਠਾਢ ਬਰ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਕੀਨੋ ॥

सोब ठाढ बर त्रास न कीनो ॥

sob Thaadd bar traas na keeno ||

ਤਬ ਜਦੁਬੀਰ ਚਕ੍ਰ ਕਰਿ ਲੀਨੋ ॥੨੩੩੭॥

तब जदुबीर चक्र करि लीनो ॥२३३७॥

tab jadhubeer chakr kar leeno ||2337||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਬਾਚ ॥

कान्रह जू बाच ॥

kaanreh joo baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਲੈ ਕਰਿ ਚਕ੍ਰ ਭਯੋ ਉਠਿ ਠਾਢ ਸੁ ਯੌ ਤਿਹ ਸੋ ਰਿਸ ਬਾਤ ਕਹੀ ॥

लै करि चक्र भयो उठि ठाढ सु यौ तिह सो रिस बात कही ॥

lai kar chakr bhayo uTh Thaadd su yau teh so ris baat kahee ||

ਫੁਨਿ ਫੂਫੀ ਕੇ ਬੈਨ ਚਿਤੈ ਅਬ ਲਉ ਤੁਹਿ ਨਾਸ ਕੀਯੋ ਨਹੀ ਮੋਨ ਗਹੀ ॥

फुनि फूफी के बैन चितै अब लउ तुहि नास कीयो नही मोन गही ॥

fun foofee ke bain chitai ab lau tuh naas keeyo nahee mon gahee ||

ਸਤਿ ਗਾਰਨਿ ਤੇ ਬਢ ਏਕ ਹੀ ਤੁਹਿ ਜਾਨਤ ਆਪਨੀ ਮ੍ਰਿਤ ਚਹੀ ॥

सति गारनि ते बढ एक ही तुहि जानत आपनी मृत चही ॥

sat gaaran te badd ek hee tuh jaanat aapanee mirat chahee ||

ਪਿਖ ਹੈ ਸਭ ਭੂਪ ਜਿਤੇ ਇਹ ਠਾ ਅਬ ਹਉ ਹੀ ਨ ਹ੍ਵੈ ਹਉ ਕਿ ਤੂਹੀ ਨਹੀ ॥੨੩੩੮॥

पिख है सभ भूप जिते इह ठा अब हउ ही न ह्वै हउ कि तूही नही ॥२३३८॥

pikh hai sabh bhoop jite ieh Thaa ab hau hee na havai hau k toohee nahee ||2338||

ਸਿਸਪਾਲ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥

सिसपाल बाच कान्रह सो ॥

sisapaal baach kaanreh so ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕੋਪ ਕੈ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਯੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਿਯੋ ਜਬ ਹੀ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥

कोप कै उतर देत भयो इह भाति सुनियो जब ही अभिमानी ॥

kop kai utar dhet bhayo ieh bhaat suniyo jab hee abhimaanee ||

ਤੇਰੇ ਕਹੇ ਮਰਿ ਹਉ ਅਰੇ ਗੂਜਰ ਇਉ ਮੁਖ ਤੇ ਤਿਨ ਬਾਤ ਬਖਾਨੀ ॥

तेरे कहे मरि हउ अरे गूजर इउ मुख ते तिन बात बखानी ॥

tere kahe mar hau are goojar iau mukh te tin baat bakhaanee ||

ਅਉਰ ਕਹਾ ਜੁ ਪੈ ਐਸੀ ਸਭਾ ਹੂ ਮੈ ਜੂਝਬ ਮ੍ਰਿਤ ਹੀ ਹੈ ਨਿਜਕਾਨੀ ॥

अउर कहा जु पै ऐसी सभा हू मै जूझब मृत ही है निजकानी ॥

aaur kahaa ju pai aaisee sabhaa hoo mai joojhab mirat hee hai nijakaanee ||

ਤਉ ਅਰੇ ਬੇਦ ਪੁਰਾਨਨ ਮੈ ਚਲਿਹੈ ਜਗ ਮੈ ਜੁਗ ਚਾਰਿ ਕਹਾਨੀ ॥੨੩੩੯॥

तउ अरे बेद पुरानन मै चलिहै जग मै जुग चारि कहानी ॥२३३९॥

tau are bedh puraanan mai chalihai jag mai jug chaar kahaanee ||2339||

ਕਾ ਭਯੋ ਜੋ ਚਮਕਾਇ ਕੈ ਚਕ੍ਰਹਿ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਤੁਹਿ ਮਾਰਿ ਡਰੋਗੋ ॥

का भयो जो चमकाइ कै चक्रहि ऐसे कहियो तुहि मारि डरोगो ॥

kaa bhayo jo chamakai kai chakreh aaise kahiyo tuh maar ddarogo ||

ਗੂਜਰ ਤੋ ਤੇ ਹਉ ਛਤ੍ਰੀ ਕਹਾਇ ਕੈ ਐਸੀ ਸਭਾ ਹੂ ਕੇ ਬੀਚ ਟਰੋਗੋ ॥

गूजर तो ते हउ छत्री कहाइ कै ऐसी सभा हू के बीच टरोगो ॥

goojar to te hau chhatree kahai kai aaisee sabhaa hoo ke beech Tarogo ||

ਮਾਤ ਸੁ ਭ੍ਰਾਤ ਅਰੁ ਤਾਤ ਕੀ ਸਉਹ ਰੇ ਤੁਹਿ ਮਰਿ ਹੋ ਨਹਿ ਆਪ ਮਰੋਗੋ ॥

मात सु भ्रात अरु तात की सउह रे तुहि मरि हो नहि आप मरोगो ॥

maat su bhraat ar taat kee sauh re tuh mar ho neh aap marogo ||

ਕ੍ਰੋਧ ਰੁਕਮਨਿ ਕੋ ਧਰ ਕੈ ਹਰਿ ਤੋ ਸੰਗ ਆਜ ਨਿਦਾਨ ਕਰੋਗੋ ॥੨੩੪੦॥

क्रोध रुकमनि को धर कै हरि तो संग आज निदान करोगो ॥२३४०॥

krodh rukaman ko dhar kai har to sa(n)g aaj nidhaan karogo ||2340||

ਕੋਪ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੀਯੋ ਤਬ ਸ੍ਯਾਮ ਜਬ ਏ ਬਤੀਯਾ ਸਿਸੁਪਾਲਹਿ ਭਾਖੀ ॥

कोप प्रचंड कीयो तब स्याम जब ए बतीया सिसुपालहि भाखी ॥

kop pracha(n)dd keeyo tab sayaam jab e bateeyaa sisupaaleh bhaakhee ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹਿਯੋ ਜੜ ਚਾਹਤ ਮ੍ਰਿਤ ਕੀਯੋ ਸਭ ਲੋਗਨਿ ਸੂਰਜ ਸਾਖੀ ॥

कान्रह कहियो जड़ चाहत मृत कीयो सभ लोगनि सूरज साखी ॥

kaanreh kahiyo jaR chaahat mirat keeyo sabh logan sooraj saakhee ||

ਚਕ੍ਰ ਸੁਦਰਸਨ ਲੈ ਕਰ ਭੀਤਰ ਕੂਦਿ ਸਭਾ ਸਭ ਹੀ ਸੋਊ ਨਾਖੀ ॥

चक्र सुदरसन लै कर भीतर कूदि सभा सभ ही सोऊ नाखी ॥

chakr sudharasan lai kar bheetar koodh sabhaa sabh hee souoo naakhee ||

ਧਾਵਤ ਭਯੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਸੁ ਭਯੋ ਤਿਹ ਕੇ ਬਧ ਕੋ ਅਭਿਲਾਖੀ ॥੨੩੪੧॥

धावत भयो कबि स्याम कहै सु भयो तिह के बध को अभिलाखी ॥२३४१॥

dhaavat bhayo kab sayaam kahai su bhayo teh ke badh ko abhilaakhee ||2341||

ਧਾਵਤ ਭਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਜੂ ਇਤ ਤੇ ਉਤ ਤੇ ਸੋਊ ਸਾਮੁਹੇ ਆਯੋ ॥

धावत भयो बृज नाइक जू इत ते उत ते सोऊ सामुहे आयो ॥

dhaavat bhayo biraj naik joo it te ut te souoo saamuhe aayo ||

ਰੋਸ ਬਢਾਇ ਘਨੋ ਚਿਤ ਮੈ ਤਕਿ ਕੈ ਤਿਹ ਸਤ੍ਰ ਕੋ ਚਕ੍ਰ ਚਲਾਯੋ ॥

रोस बढाइ घनो चित मै तकि कै तिह सत्र को चक्र चलायो ॥

ros baddai ghano chit mai tak kai teh satr ko chakr chalaayo ||

ਜਾਇ ਲਗਿਯੋ ਤਿਹ ਕੰਠ ਬਿਖੈ ਕਟਿ ਦੇਤ ਭਯੋ ਛੁਟਿ ਭੂ ਪਰ ਆਯੋ ॥

जाइ लगियो तिह कंठ बिखै कटि देत भयो छुटि भू पर आयो ॥

jai lagiyo teh ka(n)Th bikhai kaT dhet bhayo chhuT bhoo par aayo ||

ਇਉ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਜੀਅ ਮੈ ਦਿਵ ਤੇ ਰਵਿ ਕੋ ਮਨੋ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੨੩੪੨॥

इउ उपमा उपजी जीअ मै दिव ते रवि को मनो मारि गिरायो ॥२३४२॥

eiau upamaa upajee jeea mai dhiv te rav ko mano maar giraayo ||2342||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਰਾਜਸੂ ਜਗ੍ਯ ਕਰਿ ਸਿਸਪਾਲ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे राजसू जग्य करि सिसपाल बधह धिआइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare raajasoo jagay kar sisapaal badheh dhiaai samaapata(n) ||

ਅਥ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੋਪ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਛਿਮਾਪਨ ਕਰਤ ਭਏ ॥

अथ कान्रह जू कोप राजा जुधिसटर छिमापन करत भए ॥

ath kaanreh joo kop raajaa judhisaTar chhimaapan karat bhe ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਟ ਕੈ ਸੀਸ ਦਯੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਕੋ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਦੋਊ ਨੈਨ ਨਚਾਵੈ ॥

काट कै सीस दयो सिसुपाल को कोप भरियो दोऊ नैन नचावै ॥

kaaT kai sees dhayo sisupaal ko kop bhariyo dhouoo nain nachaavai ||

ਕਉਨ ਬਲੀ ਇਹ ਬੀਚ ਸਭਾ ਹੂ ਕੇ ਹੈ ਹਮ ਸੋ ਸੋਊ ਜੁਧੁ ਮਚਾਵੈ ॥

कउन बली इह बीच सभा हू के है हम सो सोऊ जुधु मचावै ॥

kaun balee ieh beech sabhaa hoo ke hai ham so souoo judh machaavai ||

ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੀਰ ਰਹੇ ਚੁਪ ਹੋਇ ਅਤਿ ਹੀ ਡਰ ਆਵੈ ॥

पारथ भीम ते आदिक बीर रहे चुप होइ अति ही डर आवै ॥

paarath bheem te aadhik beer rahe chup hoi at hee ddar aavai ||

ਸੁੰਦਰ ਐਸੇ ਸਰੂਪ ਕੇ ਊਪਰਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਬੀਸਰ ਪੈ ਬਲਿ ਜਾਵੈ ॥੨੩੪੩॥

सुँदर ऐसे सरूप के ऊपरि स्याम कबीसर पै बलि जावै ॥२३४३॥

su(n)dhar aaise saroop ke uoopar sayaam kabeesar pai bal jaavai ||2343||

ਜੋਤਿ ਜਿਤੀ ਅਰਿ ਭੀਤਰ ਥੀ ਸੁ ਸਬੈ ਮੁਖ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਬੀਚ ਸਮਾਨੀ ॥

जोति जिती अरि भीतर थी सु सबै मुख स्याम के बीच समानी ॥

jot jitee ar bheetar thee su sabai mukh sayaam ke beech samaanee ||

ਬੋਲ ਸਕੈ ਨ ਰਹੇ ਚੁਪ ਹੁਇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜੁ ਬਡੇ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥

बोल सकै न रहे चुप हुइ कबि स्याम कहै जु बडे अभिमानी ॥

bol sakai na rahe chup hui kab sayaam kahai ju badde abhimaanee ||

ਬਾਕੋ ਬਲੀ ਸਿਸੁਪਾਲ ਹਨਿਯੋ ਤਿਹ ਕੀ ਹੁਤੀ ਚੰਦ੍ਰਵਤੀ ਰਜਧਾਨੀ ॥

बाको बली सिसुपाल हनियो तिह की हुती चंद्रवती रजधानी ॥

baako balee sisupaal haniyo teh kee hutee cha(n)dhravatee rajadhaanee ||

ਯਾ ਸਮ ਅਉਰ ਨ ਕੋਊ ਬੀਯੋ ਜਗਿ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਸਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਨੀ ॥੨੩੪੪॥

या सम अउर न कोऊ बीयो जगि स्री जदुबीर सही प्रभु जानी ॥२३४४॥

yaa sam aaur na kouoo beeyo jag sree jadhubeer sahee prabh jaanee ||2344||

ਏਕ ਕਹੈ ਜਦੁਰਾਇ ਬਡੋ ਭਟ ਜਾਹਿ ਬਲੀ ਸਿਸੁਪਾਲ ਸੋ ਘਾਯੋ ॥

एक कहै जदुराइ बडो भट जाहि बली सिसुपाल सो घायो ॥

ek kahai jadhurai baddo bhaT jaeh balee sisupaal so ghaayo ||

ਇੰਦ੍ਰ ਤੇ ਸੂਰਜ ਤੇ ਜਮ ਤੇ ਹੁਤੋ ਜਾਤ ਨ ਸੋ ਜਮਲੋਕਿ ਪਠਾਯੋ ॥

इंद्र ते सूरज ते जम ते हुतो जात न सो जमलोकि पठायो ॥

ei(n)dhr te sooraj te jam te huto jaat na so jamalok paThaayo ||

ਸੋ ਇਹ ਏਕ ਹੀ ਆਂਖ ਕੇ ਫੋਰ ਕੇ ਭੀਤਰ ਮਾਰਿ ਦਯੋ ਜੀਅ ਆਯੋ ॥

सो इह एक ही आँख के फोर के भीतर मारि दयो जीअ आयो ॥

so ieh ek hee aa(n)kh ke for ke bheetar maar dhayo jeea aayo ||

ਚਉਦਹ ਲੋਕਨ ਕੋ ਕਰਤਾ ਕਰਿ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸਹੀ ਠਹਰਾਯੋ ॥੨੩੪੫॥

चउदह लोकन को करता करि स्री बृजनाथ सही ठहरायो ॥२३४५॥

chaudheh lokan ko karataa kar sree birajanaath sahee Thaharaayo ||2345||

ਚਉਦਹ ਲੋਕਨ ਕੋ ਕਰਤਾ ਇਹ ਸਾਧਨ ਸੰਤ ਇਹੈ ਜੀਅ ਜਾਨਿਯੋ ॥

चउदह लोकन को करता इह साधन संत इहै जीअ जानियो ॥

chaudheh lokan ko karataa ieh saadhan sa(n)t ihai jeea jaaniyo ||

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਕੀਏ ਸਭ ਯਾਹੀ ਕੇ ਬੇਦਨ ਤੇ ਗੁਨ ਜਾਨਿ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥

देव अदेव कीए सभ याही के बेदन ते गुन जानि बखानियो ॥

dhev adhev ke'ee sabh yaahee ke bedhan te gun jaan bakhaaniyo ||

ਬੀਰਨ ਬੀਰ ਬਡੋਈ ਲਖਿਯੋ ਹਰਿ ਭੂਪਨ ਭੂਪਨ ਤੇ ਖੁਨਸਾਨਿਯੋ ॥

बीरन बीर बडोई लखियो हरि भूपन भूपन ते खुनसानियो ॥

beeran beer baddoiee lakhiyo har bhoopan bhoopan te khunasaaniyo ||

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਅਰਿ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹੀ ਕਰਿ ਕਾਲ ਪਛਾਨਿਯੋ ॥੨੩੪੬॥

अउर जिते अरि ठाढे हुते तिन स्याम सही करि काल पछानियो ॥२३४६॥

aaur jite ar Thaadde hute tin sayaam sahee kar kaal pachhaaniyo ||2346||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਠਾਢਿ ਤਹਾ ਕਰ ਬੀਚ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਲੀਏ ॥

स्री बृज नाइक ठाढि तहा कर बीच सुदरसन चक्र लीए ॥

sree biraj naik Thaadd tahaa kar beech sudharasan chakr le'ee ||

ਬਹੁ ਰੋਸ ਠਨੇ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰਿਯੋ ਅਰਿ ਆਨ ਕੋ ਆਨਤ ਹੈ ਨ ਹੀਏ ॥

बहु रोस ठने अति क्रोध भरियो अरि आन को आनत है न हीए ॥

bahu ros Thane at krodh bhariyo ar aan ko aanat hai na he'ee ||

ਤਿਹ ਠਉਰ ਸਭਾ ਹੂ ਮੈ ਗਾਜਤ ਭਯੋ ਸਭ ਕਾਲਹਿ ਕੋ ਮਨੋ ਭੇਖ ਕੀਏ ॥

तिह ठउर सभा हू मै गाजत भयो सभ कालहि को मनो भेख कीए ॥

teh Thaur sabhaa hoo mai gaajat bhayo sabh kaaleh ko mano bhekh ke'ee ||

ਜਿਹ ਦੇਖਤਿ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੈ ਅਰਿ ਵਾ ਬਹੁ ਸੰਤ ਨਿਹਾਰ ਕੇ ਰੂਪ ਜੀਏ ॥੨੩੪੭॥

जिह देखति प्रान तजै अरि वा बहु संत निहार के रूप जीए ॥२३४७॥

jeh dhekhat praan tajai ar vaa bahu sa(n)t nihaar ke roop je'ee ||2347||

ਨ੍ਰਿਪ ਜੁਧਿਸਟਰ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਸੋ ॥

नृप जुधिसटर बाच कान्रह जू सो ॥

nirap judhisaTar baach kaanreh joo so ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਆਪ ਹੀ ਭੂਪ ਕਹੀ ਉਠ ਕੈ ਕਰ ਜੋਰਿ ਦੋਊ ਪ੍ਰਭ ਕ੍ਰੋਧ ਨਿਵਾਰੋ ॥

आप ही भूप कही उठ कै कर जोरि दोऊ प्रभ क्रोध निवारो ॥

aap hee bhoop kahee uTh kai kar jor dhouoo prabh krodh nivaaro ||

ਥੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਡੋ ਖਲ ਸੋ ਤੁਮ ਚਕ੍ਰਹਿ ਲੈ ਛਿਨ ਮਾਹਿ ਸੰਘਾਰੋ ॥

थो सिसुपाल बडो खल सो तुम चक्रहि लै छिन माहि संघारो ॥

tho sisupaal baddo khal so tum chakreh lai chhin maeh sa(n)ghaaro ||

ਯੌ ਕਹਿ ਪਾਇ ਰਹਿਯੋ ਗਹਿ ਕੈ ਦੁਹੂ ਆਪਨੇ ਨੈਨਨ ਤੇ ਜਲੁ ਢਾਰੋ ॥

यौ कहि पाइ रहियो गहि कै दुहू आपने नैनन ते जलु ढारो ॥

yau keh pai rahiyo geh kai dhuhoo aapane nainan te jal ddaaro ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਜੋ ਤੁਮ ਰੋਸ ਕਰੋ ਤੋ ਕਹਾ ਤੁਮ ਸੋ ਬਸੁ ਹੈਬ ਹਮਾਰੋ ॥੨੩੪੮॥

कान्रह जू जो तुम रोस करो तो कहा तुम सो बसु हैब हमारो ॥२३४८॥

kaanreh joo jo tum ros karo to kahaa tum so bas haib hamaaro ||2348||

ਦਾਸ ਕਹੈ ਬਿਨਤੀ ਕਰ ਜੋਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥

दास कहै बिनती कर जोर कै स्याम भनै हरि जू सुनि लीजै ॥

dhaas kahai binatee kar jor kai sayaam bhanai har joo sun leejai ||

ਕੋਪ ਚਿਤੇ ਤੁਮਰੇ ਮਰੀਐ ਸੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਹੇਰਤ ਹੀ ਪਲ ਜੀਜੈ ॥

कोप चिते तुमरे मरीऐ सु कृपा करि हेरत ही पल जीजै ॥

kop chite tumare mareeaai su kirapaa kar herat hee pal jeejai ||

ਆਨੰਦ ਕੈ ਚਿਤਿ ਬੈਠੋ ਸਭਾ ਮਹਿ ਦੇਖਹੁ ਜਗ੍ਯ ਕੇ ਹੇਤੁ ਪਤੀਜੈ ॥

आनंद कै चिति बैठो सभा महि देखहु जग्य के हेतु पतीजै ॥

aana(n)dh kai chit baiTho sabhaa meh dhekhahu jagay ke het pateejai ||

ਹਉ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਨ ਕਰੋ ਬਿਨਤੀ ਪ੍ਰਭੁ ਜੂ ਪੁਨਿ ਕੋਪ ਛਿਮਾਪਨ ਕੀਜੈ ॥੨੩੪੯॥

हउ प्रभु जान करो बिनती प्रभु जू पुनि कोप छिमापन कीजै ॥२३४९॥

hau prabh jaan karo binatee prabh joo pun kop chhimaapan keejai ||2349||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਬੈਠਾਯੋ ਜਦੁਰਾਇ ਕੋ ਬਹੁ ਬਿਨਤੀ ਕਰਿ ਭੂਪ ॥

बैठायो जदुराइ को बहु बिनती करि भूप ॥

baiThaayo jadhurai ko bahu binatee kar bhoop ||

ਕੰਜਨ ਸੇ ਦ੍ਰਿਗ ਜਿਹ ਬਨੇ ਬਨਿਯੋ ਸੁ ਮੈਨ ਸਰੂਪ ॥੨੩੫੦॥

कंजन से दृग जिह बने बनियो सु मैन सरूप ॥२३५०॥

ka(n)jan se dhirag jeh bane baniyo su main saroop ||2350||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੋ ਕੋਪ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਛਮਾਪਨ ਕਰਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे कान्रह जू को कोप राजा जुधिसटर छमापन करत भए धिआइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare kaanreh joo ko kop raajaa judhisaTar chhamaapan karat bhe dhiaai samaapata(n) ||

ਅਥ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਰਾਜਸੂਅ ਜਗ ਕਰਤ ਭਏ ॥

अथ राजा जुधिसटर राजसूअ जग करत भए ॥

ath raajaa judhisaTar raajasooa jag karat bhe ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸਉਪੀ ਹੈ ਸੇਵ ਹੀ ਪਾਰਥ ਕਉ ਦਿਜ ਲੋਕਨ ਕੀ ਜੋ ਪੈ ਨੀਕੀ ਕਰੈ ॥

सउपी है सेव ही पारथ कउ दिज लोकन की जो पै नीकी करै ॥

saupee hai sev hee paarath kau dhij lokan kee jo pai neekee karai ||

ਅਰੁ ਪੂਜ ਕਰੈ ਦੋਊ ਮਾਦ੍ਰੀ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਰਿਖੀਨ ਕੀ ਆਨੰਦ ਚਿਤਿ ਧਰੈ ॥

अरु पूज करै दोऊ माद्री के पुत्र रिखीन की आनंद चिति धरै ॥

ar pooj karai dhouoo maadhree ke putr rikheen kee aana(n)dh chit dharai ||

ਭਯੋ ਭੀਮ ਰਸੋਈਆ ਦ੍ਰਜੋਧਨ ਧਾਮ ਪੈ ਬ੍ਯਾਸ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੇਦ ਰਰੈ ॥

भयो भीम रसोईआ द्रजोधन धाम पै ब्यास ते आदिक बेद ररै ॥

bhayo bheem rasoieeaa dhrajodhan dhaam pai bayaas te aadhik bedh rarai ||

ਕੀਯੋ ਸੂਰ ਕੋ ਬਾਲਕ ਕੈਬੇ ਕੋ ਦਾਨ ਸੁ ਜਾਹੀ ਤੇ ਚਉਦਹ ਲੋਕ ਡਰੈ ॥੨੩੫੧॥

कीयो सूर को बालक कैबे को दान सु जाही ते चउदह लोक डरै ॥२३५१॥

keeyo soor ko baalak kaibe ko dhaan su jaahee te chaudheh lok ddarai ||2351||

ਸੂਰਜ ਚੰਦ ਗਨੇਸ ਮਹੇਸ ਸਦਾ ਉਠ ਕੈ ਜਿਹ ਧਿਆਨ ਧਰੈ ॥

सूरज चंद गनेस महेस सदा उठ कै जिह धिआन धरै ॥

sooraj cha(n)dh ganes mahes sadhaa uTh kai jeh dhiaan dharai ||

ਅਰੁ ਨਾਰਦ ਸੋ ਸੁਕ ਸੋ ਦਿਜ ਬ੍ਯਾਸ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਿਹ ਜਾਪ ਰਰੈ ॥

अरु नारद सो सुक सो दिज ब्यास सो स्याम भनै जिह जाप ररै ॥

ar naaradh so suk so dhij bayaas so sayaam bhanai jeh jaap rarai ||

ਜਿਹਾ ਮਾਰ ਦਯੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਲੀ ਜਿਹ ਕੇ ਬਲ ਤੇ ਸਭ ਲੋਕੁ ਡਰੈ ॥

जिहा मार दयो सिसुपाल बली जिह के बल ते सभ लोकु डरै ॥

jihaa maar dhayo sisupaal balee jeh ke bal te sabh lok ddarai ||

ਅਬ ਬਿਪਨ ਕੇ ਪਗ ਧੋਵਤ ਹੈ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਬਿਨਾ ਐਸੀ ਕਉਨ ਕਰੈ ॥੨੩੫੨॥

अब बिपन के पग धोवत है बृजनाथ बिना ऐसी कउन करै ॥२३५२॥

ab bipan ke pag dhovat hai birajanaath binaa aaisee kaun karai ||2352||

ਆਹਵ ਕੈ ਸੰਗ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਤਿਨ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਧਨੁ ਲੀਨੋ ॥

आहव कै संग सत्रन के तिन ते कबि स्याम भनै धनु लीनो ॥

aahav kai sa(n)g satran ke tin te kab sayaam bhanai dhan leeno ||

ਬਿਪ੍ਰਨ ਕੋ ਜਿਮ ਬੇਦ ਕੇ ਬੀਚ ਲਿਖੀ ਬਿਧਿ ਹੀ ਤਿਹੀ ਭਾਤਹਿ ਦੀਨੋ ॥

बिप्रन को जिम बेद के बीच लिखी बिधि ही तिही भातहि दीनो ॥

bipran ko jim bedh ke beech likhee bidh hee tihee bhaateh dheeno ||

ਏਕਨ ਕੋ ਸਨਮਾਨ ਕੀਯੋ ਅਰ ਏਕਨ ਦੈ ਸਭ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥

एकन को सनमान कीयो अर एकन दै सभ साज नवीनो ॥

ekan ko sanamaan keeyo ar ekan dhai sabh saaj naveeno ||

ਭੂਪ ਜੁਧਿਸਟਰ ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁ ਸਭੈ ਬਿਧਿ ਜਗਿ ਸੰਪੂਰਨ ਕੀਨੋ ॥੨੩੫੩॥

भूप जुधिसटर तउन समै सु सभै बिधि जगि संपूरन कीनो ॥२३५३॥

bhoop judhisaTar taun samai su sabhai bidh jag sa(n)pooran keeno ||2353||

ਨ੍ਰਹਾਨ ਗਯੋ ਸਰਤਾ ਦਯੋ ਦਾਨ ਸੁ ਦੈ ਜਲ ਪੈ ਪੁਰਖਾ ਰਿਝਵਾਏ ॥

न्रहान गयो सरता दयो दान सु दै जल पै पुरखा रिझवाए ॥

nrahaan gayo sarataa dhayo dhaan su dhai jal pai purakhaa rijhavaae ||

ਜਾਚਕ ਥੇ ਤਿਹ ਠਉਰ ਜਿਤੇ ਧਨ ਦੀਨ ਘਨੋ ਤਿਨ ਕਉ ਸੁ ਅਘਾਏ ॥

जाचक थे तिह ठउर जिते धन दीन घनो तिन कउ सु अघाए ॥

jaachak the teh Thaur jite dhan dheen ghano tin kau su aghaae ||

ਪੁਤ੍ਰ ਲਉ ਪੌਤ੍ਰ ਲਉ ਪੈ ਤਿਨ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੇ ਅਨਤੈ ਨਹਿ ਮਾਗਨ ਧਾਏ ॥

पुत्र लउ पौत्र लउ पै तिन के गृह के अनतै नहि मागन धाए ॥

putr lau pauatr lau pai tin ke gireh ke anatai neh maagan dhaae ||

ਪੂਰਨ ਜਗਿ ਕਰਾਇ ਕੈ ਯੌ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ਸਭੈ ਮਿਲਿ ਡੇਰਨ ਆਏ ॥੨੩੫੪॥

पूरन जगि कराइ कै यौ सुखु पाइ सभै मिलि डेरन आए ॥२३५४॥

pooran jag karai kai yau sukh pai sabhai mil dderan aae ||2354||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਬੈ ਆਪਨੇ ਗ੍ਰਹਿ ਬਿਖੈ ਆਏ ਭੂਪ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥

जबै आपने ग्रहि बिखै आए भूप प्रबीन ॥

jabai aapane greh bikhai aae bhoop prabeen ||

ਜਗ੍ਯ ਕਾਜ ਬੋਲੇ ਜਿਤੇ ਸਭੈ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦੀਨ ॥੨੩੫੫॥

जग्य काज बोले जिते सभै बिदा करि दीन ॥२३५५॥

jagay kaaj bole jite sabhai bidhaa kar dheen ||2355||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਰਹੇ ਬਹੁ ਦਿਵਸ ਤਹਾ ਸੁ ਬਧੂ ਅਪਨੀ ਸਭ ਹੀ ਸੰਗ ਲੈ ਕੈ ॥

कान्रह रहे बहु दिवस तहा सु बधू अपनी सभ ही संग लै कै ॥

kaanreh rahe bahu dhivas tahaa su badhoo apanee sabh hee sa(n)g lai kai ||

ਕੰਚਨ ਦੇਹ ਦਿਪੈ ਜਿਨ ਕੀ ਤਿਨ ਮੈਨ ਰਹੇ ਪਿਖਿ ਲਜਤ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ॥

कंचन देह दिपै जिन की तिन मैन रहे पिखि लजत ह्वै कै ॥

ka(n)chan dheh dhipai jin kee tin main rahe pikh lajat havai kai ||

ਭੂਖਨ ਅੰਗ ਸਜੇ ਅਪਨੇ ਸਭ ਆਵਤ ਭੀ ਦ੍ਰੁਪਤੀ ਸਿਰਿ ਨਿਐ ਕੈ ॥

भूखन अंग सजे अपने सभ आवत भी द्रुपती सिरि निऐ कै ॥

bhookhan a(n)g saje apane sabh aavat bhee dhrupatee sir niaai kai ||

ਕੈਸੇ ਬਿਵਾਹਿਓ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਤੁਮੈ ਸਭ ਮੋਹ ਕਹੋ ਤੁਮੈ ਆਨੰਦ ਕੈ ਕੈ ॥੨੩੫੬॥

कैसे बिवाहिओ है स्याम तुमै सभ मोह कहो तुमै आनंद कै कै ॥२३५६॥

kaise bivaahio hai sayaam tumai sabh moh kaho tumai aana(n)dh kai kai ||2356||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਬ ਤਿਨ ਕਉ ਯੌ ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਪੂਛਿਯੋ ਪ੍ਰੇਮ ਬਢਾਇ ॥

जब तिन कउ यौ द्रोपती पूछियो प्रेम बढाइ ॥

jab tin kau yau dhropatee poochhiyo prem baddai ||

ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਤਿਹ ਬ੍ਰਿਥਾ ਸਭ ਹੂ ਕਹੀ ਸੁਨਾਇ ॥੨੩੫੭॥

अपनी अपनी तिह बृथा सभ हू कही सुनाइ ॥२३५७॥

apanee apanee teh birathaa sabh hoo kahee sunai ||2357||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜਗਿ ਨਿਹਾਰਿ ਜੁਧਿਸਟਰ ਕੋ ਮਨ ਭੀਤਰ ਕਉਰਨ ਕੋਪ ਬਸਾਯੋ ॥

जगि निहारि जुधिसटर को मन भीतर कउरन कोप बसायो ॥

jag nihaar judhisaTar ko man bheetar kauran kop basaayo ||

ਪੰਡੁ ਕੈ ਪੁਤ੍ਰਨ ਜਗ ਕੀਯੋ ਤਿਹ ਤੇ ਇਨ ਕੋ ਜਗ ਮੈ ਜਸੁ ਛਾਯੋ ॥

पंडु कै पुत्रन जग कीयो तिह ते इन को जग मै जसु छायो ॥

pa(n)dd kai putran jag keeyo teh te in ko jag mai jas chhaayo ||

ਐਸੋ ਨ ਲੋਕ ਬਿਖੈ ਹਮਰੋ ਜਸੁ ਹੋਤ ਭਯੋ ਕਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

ऐसो न लोक बिखै हमरो जसु होत भयो कहि स्याम सुनायो ॥

aaiso na lok bikhai hamaro jas hot bhayo keh sayaam sunaayo ||

ਭੀਖਮ ਤੇ ਸੁਤ ਸੂਰਜ ਤੇ ਸੁ ਨਹੀ ਹਮ ਤੇ ਐਸੋ ਜਗ ਹ੍ਵੈ ਆਯੋ ॥੨੩੫੮॥

भीखम ते सुत सूरज ते सु नही हम ते ऐसो जग ह्वै आयो ॥२३५८॥

bheekham te sut sooraj te su nahee ham te aaiso jag havai aayo ||2358||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਰਾਜਸੂਇ ਜਗ ਸੰਪੂਰਨੰ ॥

इति स्री दसम सिकंध पुराणे बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे राजा जुधिसटर राजसूइ जग संपूरनं ॥

eit sree dhasam sika(n)dh puraane bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare raajaa judhisaTar raajasooi jag sa(n)poorana(n) ||

ਜੁਧਿਸਟਰ ਕੋ ਸਭਾ ਬਨਾਇ ਕਥਨੰ ॥

जुधिसटर को सभा बनाइ कथनं ॥

judhisaTar ko sabhaa banai kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਮੈ ਇਕ ਦੈਤ ਹੁਤੋ ਤਿਨ ਆਇ ਕੈ ਸੁੰਦਰ ਏਕ ਸਭਾ ਸੁ ਬਨਾਈ ॥

मै इक दैत हुतो तिन आइ कै सुँदर एक सभा सु बनाई ॥

mai ik dhait huto tin aai kai su(n)dhar ek sabhaa su banaiee ||

ਲਜਤ ਹੋਇ ਰਹੇ ਅਮਰਾਵਤਿ ਐਸੀ ਪ੍ਰਭਾ ਇਹ ਭੂਮਹਿ ਆਈ ॥

लजत होइ रहे अमरावति ऐसी प्रभा इह भूमहि आई ॥

lajat hoi rahe amaraavat aaisee prabhaa ieh bhoomeh aaiee ||

ਬੈਠਿ ਬਿਰਾਜਤ ਭੂਪ ਤਹਾ ਜਦੁਬੀਰ ਲੀਏ ਸੰਗ ਚਾਰੋ ਈ ਭਾਈ ॥

बैठि बिराजत भूप तहा जदुबीर लीए संग चारो ई भाई ॥

baiTh biraajat bhoop tahaa jadhubeer le'ee sa(n)g chaaro iee bhaiee ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਆਭਹਿ ਕੀ ਉਪਮਾ ਮੁਖ ਤੇ ਬਰਨੀ ਨਹੀ ਜਾਈ ॥੨੩੫੯॥

स्याम भनै तिह आभहि की उपमा मुख ते बरनी नही जाई ॥२३५९॥

sayaam bhanai teh aabheh kee upamaa mukh te baranee nahee jaiee ||2359||

ਨੀਰ ਢਰੇ ਕਹੂ ਚਾਦਰ ਛਤਨ ਛੂਟਤ ਹੈ ਕਹੂ ਠਉਰ ਫੁਹਾਰੇ ॥

नीर ढरे कहू चादर छतन छूटत है कहू ठउर फुहारे ॥

neer ddare kahoo chaadhar chhatan chhooTat hai kahoo Thaur fuhaare ||

ਮਲ ਭਿਰੈ ਕਹੂ ਮਤ ਕਰੀ ਕਹੂ ਨਾਚਤ ਬੇਸਯਨ ਕੇ ਸੁ ਅਖਾਰੇ ॥

मल भिरै कहू मत करी कहू नाचत बेसयन के सु अखारे ॥

mal bhirai kahoo mat karee kahoo naachat besayan ke su akhaare ||

ਬਾਜ ਲਰੈ ਕਹੂ ਸਾਜ ਸਜੈ ਭਟ ਛਾਜਤ ਹੈ ਅਤਿ ਡੀਲ ਡਿਲਾਰੇ ॥

बाज लरै कहू साज सजै भट छाजत है अति डील डिलारे ॥

baaj larai kahoo saaj sajai bhaT chhaajat hai at ddeel ddilaare ||

ਰਾਜਤ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਤਹਾ ਜਿਮ ਤਾਰਨ ਮੈ ਸਸਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥੨੩੬੦॥

राजत स्री बृजनाथ तहा जिम तारन मै ससि स्याम उचारे ॥२३६०॥

raajat sree birajanaath tahaa jim taaran mai sas sayaam uchaare ||2360||

ਜੋਤਿ ਲਸੈ ਕਹੂ ਬਜ੍ਰਨ ਕੀ ਕਹੂ ਲਾਲ ਲਗੇ ਛਬਿ ਮੰਦਿਰ ਪਾਵੈ ॥

जोति लसै कहू बज्रन की कहू लाल लगे छबि मंदिर पावै ॥

jot lasai kahoo bajran kee kahoo laal lage chhab ma(n)dhir paavai ||

ਨਾਗਨ ਕੋ ਪੁਰ ਲੋਕ ਪੁਰੀ ਸੁਰ ਦੇਖਿ ਪ੍ਰਭਾ ਜਿਹ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵੈ ॥

नागन को पुर लोक पुरी सुर देखि प्रभा जिह सीस निवावै ॥

naagan ko pur lok puree sur dhekh prabhaa jeh sees nivaavai ||

ਰੀਝਿ ਰਹੇ ਜਿਹ ਦੇਖਿ ਚਤੁਰਮੁਖ ਹੇਰਿ ਪ੍ਰਭਾ ਸਿਵ ਸੋ ਲਲਚਾਵੈ ॥

रीझि रहे जिह देखि चतुरमुख हेरि प्रभा सिव सो ललचावै ॥

reejh rahe jeh dhekh chaturamukh her prabhaa siv so lalachaavai ||

ਭੂਮਿ ਜਹਾ ਤਹਾ ਨੀਰ ਸੋ ਲਾਗਤ ਨੀਰ ਜਹਾ ਨਹੀ ਚੀਨਬੋ ਆਵੈ ॥੨੩੬੧॥

भूमि जहा तहा नीर सो लागत नीर जहा नही चीनबो आवै ॥२३६१॥

bhoom jahaa tahaa neer so laagat neer jahaa nahee cheenabo aavai ||2361||

ਜੁਧਿਸਟਰ ਬਾਚ ਦ੍ਰਜੋਧਨ ਸੋ ॥

जुधिसटर बाच द्रजोधन सो ॥

judhisaTar baach dhrajodhan so ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਐਸੀ ਸਭਾ ਰਚਿ ਕੈ ਸੁ ਜੁਧਿਸਟਰ ਅੰਧ ਕੋ ਬਾਲਕੁ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥

ऐसी सभा रचि कै सु जुधिसटर अंध को बालकु बोलि पठायो ॥

aaisee sabhaa rach kai su judhisaTar a(n)dh ko baalak bol paThaayo ||

ਸੂਰਜ ਕੋ ਸੁਤ ਸੰਗ ਲੀਏ ਅਰੁ ਭੀਖਮ ਮਾਨ ਭਰਿਯੋ ਸੋਊ ਆਯੋ ॥

सूरज को सुत संग लीए अरु भीखम मान भरियो सोऊ आयो ॥

sooraj ko sut sa(n)g le'ee ar bheekham maan bhariyo souoo aayo ||

ਭੂਮਿ ਜਹਾ ਹੁਤੀ ਤਾਹਿ ਲਖਿਯੋ ਜਲ ਬਾਰਿ ਹੁਤੋ ਜਹ ਭੂਮਿ ਜਨਾਯੋ ॥

भूमि जहा हुती ताहि लखियो जल बारि हुतो जह भूमि जनायो ॥

bhoom jahaa hutee taeh lakhiyo jal baar huto jeh bhoom janaayo ||

ਜਾਇ ਨਿਸੰਕ ਪਰਿਯੋ ਜਲ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਛੁ ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ॥੨੩੬੨॥

जाइ निसंक परियो जल मै कबि स्याम कहै कछु भेद न पायो ॥२३६२॥

jai nisa(n)k pariyo jal mai kab sayaam kahai kachh bhedh na paayo ||2362||

ਜਾਇ ਪਰਿਯੋ ਤਬ ਹੀ ਸਰ ਮੈ ਤਨ ਬਸਤ੍ਰ ਧਰੇ ਪੁਨਿ ਬੂਡ ਗਯੋ ਹੈ ॥

जाइ परियो तब ही सर मै तन बसत्र धरे पुनि बूड गयो है ॥

jai pariyo tab hee sar mai tan basatr dhare pun boodd gayo hai ||

ਬੂਡਤ ਜੋ ਨਿਕਸਿਯੋ ਸੋਊ ਭੂਪਤਿ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਕੋਪ ਕਯੋ ਹੈ ॥

बूडत जो निकसियो सोऊ भूपति चित बिखै अति कोप कयो है ॥

booddat jo nikasiyo souoo bhoopat chit bikhai at kop kayo hai ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਭਾਰ ਉਤਾਰਨ ਕੇ ਹਿਤ ਆਂਖ ਸੋ ਭੀਮਹਿ ਭੇਦ ਦਯੋ ਹੈ ॥

कान्रह जू भार उतारन के हित आँख सो भीमहि भेद दयो है ॥

kaanreh joo bhaar utaaran ke hit aa(n)kh so bheemeh bhedh dhayo hai ||

ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੋ ਬੋਲਿ ਉਠਿਓ ਅਰੇ ਅੰਧ ਕੇ ਅੰਧ ਹੀ ਪੁਤ੍ਰ ਭਯੋ ਹੈ ॥੨੩੬੩॥

सो इह भाति सो बोलि उठिओ अरे अंध के अंध ही पुत्र भयो है ॥२३६३॥

so ieh bhaat so bol uThio are a(n)dh ke a(n)dh hee putr bhayo hai ||2363||

ਯੌ ਜਬ ਭੀਮ ਹਸਿਯੋ ਤਿਹ ਕਉ ਤੁ ਘਨੋ ਚਿਤ ਭੀਤਰ ਭੂਪ ਰਿਸਾਯੋ ॥

यौ जब भीम हसियो तिह कउ तु घनो चित भीतर भूप रिसायो ॥

yau jab bheem hasiyo teh kau ta ghano chit bheetar bhoop risaayo ||

ਮੋ ਕਹੁ ਪੰਡੁ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਹਸੈ ਅਬ ਹੀ ਬਧ ਯਾ ਕੋ ਕਰੋ ਜੀਅ ਆਯੋ ॥

मो कहु पंडु के पुत्र हसै अब ही बध या को करो जीअ आयो ॥

mo kahu pa(n)dd ke putr hasai ab hee badh yaa ko karo jeea aayo ||

ਭੀਖਮ ਦ੍ਰੋਣ ਰਿਸੇ ਮਨ ਮੈ ਜੜ ਭੀਮ ਭਯੋ ਕਹ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

भीखम द्रोण रिसे मन मै जड़ भीम भयो कह स्याम सुनायो ॥

bheekham dhron rise man mai jaR bheem bhayo keh sayaam sunaayo ||

ਧਾਮਿ ਗਯੋ ਅਪੁਨੇ ਫਿਰ ਕੈ ਸੁ ਸਭਾ ਇਹ ਭੀਤਰ ਫੇਰਿ ਨ ਆਯੋ ॥੨੩੬੪॥

धामि गयो अपुने फिर कै सु सभा इह भीतर फेरि न आयो ॥२३६४॥

dhaam gayo apune fir kai su sabhaa ieh bheetar fer na aayo ||2364||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦੁਰਜੋਧਨ ਸਭਾ ਦੇਖਿ ਧਾਮਿ ਗਏ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे दुरजोधन सभा देखि धामि गए धयाइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare dhurajodhan sabhaa dhekh dhaam ge dhayai samaapata(n) ||

ਅਥ ਦੈਤ ਬਕਤ੍ਰ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ दैत बकत्र जुध कथनं ॥

ath dhait bakatr judh kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਉਤ ਕੋਪਿ ਦੁਰਜੋਧਨ ਧਾਮਿ ਗਯੋ ਇਤ ਦੈਤ ਹੁਤੋ ਇਹ ਕੋਪੁ ਬਸਾਯੋ ॥

उत कोपि दुरजोधन धामि गयो इत दैत हुतो इह कोपु बसायो ॥

aut kop dhurajodhan dhaam gayo it dhait huto ieh kop basaayo ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਹਤਿਯੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਹੁਤੋ ਮੇਰੋ ਮਿਤ੍ਰ ਮਰਿਓ ਨ ਰਤੀ ਸੁਕਚਾਯੋ ॥

कान्रह हतियो सिसुपाल हुतो मेरो मित्र मरिओ न रती सुकचायो ॥

kaanreh hatiyo sisupaal huto mero mitr mario na ratee sukachaayo ||

ਲੈ ਸਿਵ ਤੇ ਬਰ ਹਉ ਇਹ ਕੋ ਬਧੁ ਜਾਇ ਕਰੋ ਜੀਅ ਭੀਤਰ ਆਯੋ ॥

लै सिव ते बर हउ इह को बधु जाइ करो जीअ भीतर आयो ॥

lai siv te bar hau ieh ko badh jai karo jeea bheetar aayo ||

ਧਾਇ ਕਿਦਾਰ ਕੀ ਓਰਿ ਚਲਿਓ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਇਹੈ ਚਿਤ ਮੈ ਠਹਰਾਯੋ ॥੨੩੬੫॥

धाइ किदार की ओरि चलिओ कबि स्याम इहै चित मै ठहरायो ॥२३६५॥

dhai kidhaar kee or chalio kab sayaam ihai chit mai Thaharaayo ||2365||

ਬਦ੍ਰੀ ਕਿਦਾਰ ਕੇ ਭੀਤਰ ਜਾਇ ਕੈ ਸੇਵ ਕਰੀ ਮਹਾਰੁਦ੍ਰ ਰਿਝਾਯੋ ॥

बद्री किदार के भीतर जाइ कै सेव करी महारुद्र रिझायो ॥

badhree kidhaar ke bheetar jai kai sev karee mahaarudhr rijhaayo ||

ਲੈ ਕੈ ਬਿਵਾਨ ਚਲਿਓ ਉਤ ਤੇ ਜਬ ਹੀ ਹਰਿ ਕੇ ਬਧੁ ਕੋ ਬਰੁ ਪਾਯੋ ॥

लै कै बिवान चलिओ उत ते जब ही हरि के बधु को बरु पायो ॥

lai kai bivaan chalio ut te jab hee har ke badh ko bar paayo ||

ਦ੍ਵਾਰਵਤੀ ਹੂ ਕੇ ਭੀਤਰ ਆਇ ਕੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਸੋ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥

द्वारवती हू के भीतर आइ कै कान्रह के पुत्र सो जुधु मचायो ॥

dhavaiaaravatee hoo ke bheetar aai kai kaanreh ke putr so judh machaayo ||

ਸੋ ਸੁਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਦਾ ਲੈ ਕੈ ਭੂਪ ਤੇ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਠਉਰ ਸਿਧਾਯੋ ॥੨੩੬੬॥

सो सुनि स्याम बिदा लै कै भूप ते स्याम भनै तिह ठउर सिधायो ॥२३६६॥

so sun sayaam bidhaa lai kai bhoop te sayaam bhanai teh Thaur sidhaayo ||2366||

ਦ੍ਵਾਰਵਤੀ ਹੂ ਕੇ ਬੀਚ ਜਬੈ ਹਰਿ ਜੂ ਗਯੋ ਤਉ ਸੋਊ ਸਤ੍ਰੁ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

द्वारवती हू के बीच जबै हरि जू गयो तउ सोऊ सत्रु निहारियो ॥

dhavaiaaravatee hoo ke beech jabai har joo gayo tau souoo satr nihaariyo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਬ ਹੀ ਤਿਹ ਕਉ ਲਰੁ ਰੇ ਹਮ ਸੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

स्याम भनै तब ही तिह कउ लरु रे हम सो बृजनाथ उचारियो ॥

sayaam bhanai tab hee teh kau lar re ham so birajanaath uchaariyo ||

ਯੌ ਸੁਨਿ ਵਾ ਬਤੀਯਾ ਹਰਿ ਕੋ ਕਸਿ ਕਾਨ ਪ੍ਰਮਾਨ ਲਉ ਬਾਨ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥

यौ सुनि वा बतीया हरि को कसि कान प्रमान लउ बान प्रहारियो ॥

yau sun vaa bateeyaa har ko kas kaan pramaan lau baan prahaariyo ||

ਮਾਨੋ ਤਚੀ ਅਤਿ ਪਾਵਕ ਊਪਰ ਕਾਹੂ ਬੁਝਾਇਬੇ ਕੋ ਘ੍ਰਿਤ ਡਾਰਿਯੋ ॥੨੩੬੭॥

मानो तची अति पावक ऊपर काहू बुझाइबे को घृत डारियो ॥२३६७॥

maano tachee at paavak uoopar kaahoo bujhaibe ko ghirat ddaariyo ||2367||

ਮਾਰਤ ਭਯੋ ਅਰਿ ਬਾਨ ਜਬੈ ਹਰਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਵਾਹੀ ਕੀ ਓਰਿ ਧਵਾਯੋ ॥

मारत भयो अरि बान जबै हरि स्यंदन वाही की ओरि धवायो ॥

maarat bhayo ar baan jabai har saya(n)dhan vaahee kee or dhavaayo ||

ਆਵਤ ਭਯੋ ਉਤ ਤੇ ਅਰਿ ਸੋ ਇਤ ਤੇ ਏਊ ਗੇ ਮਿਲਿ ਕੈ ਰਨ ਪਾਯੋ ॥

आवत भयो उत ते अरि सो इत ते एऊ गे मिलि कै रन पायो ॥

aavat bhayo ut te ar so it te euoo ge mil kai ran paayo ||

ਸ੍ਯੰਦਨ ਹੂ ਬਲਿ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਢਾਹਿ ਦਯੋ ਕਬਿ ਯੌ ਜਸੁ ਗਾਯੋ ॥

स्यंदन हू बलि कै संगि स्यंदन ढाहि दयो कबि यौ जसु गायो ॥

saya(n)dhan hoo bal kai sa(n)g saya(n)dhan ddaeh dhayo kab yau jas gaayo ||

ਜਿਉ ਸਹਬਾਜ ਮਨੋ ਚਕਵਾ ਸੰਗ ਏਕ ਧਕਾ ਹੂ ਕੇ ਮਾਰਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੨੩੬੮॥

जिउ सहबाज मनो चकवा संग एक धका हू के मारि गिरायो ॥२३६८॥

jiau sahabaaj mano chakavaa sa(n)g ek dhakaa hoo ke maar giraayo ||2368||

ਰਥ ਤੋਰ ਕੈ ਸਤ੍ਰ ਕੀ ਨੰਦਗ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਟਿ ਗ੍ਰੀਵ ਗਿਰਾਈ ॥

रथ तोर कै सत्र की नंदग सो कबि स्याम कहै कटि ग्रीव गिराई ॥

rath tor kai satr kee na(n)dhag so kab sayaam kahai kaT greev giraiee ||

ਅਉਰ ਜਿਤੀ ਤਿਹ ਕੇ ਸੰਗ ਸੈਨ ਹੁਤੀ ਸੁ ਭਲੇ ਜਮਲੋਕਿ ਪਠਾਈ ॥

अउर जिती तिह के संग सैन हुती सु भले जमलोकि पठाई ॥

aaur jitee teh ke sa(n)g sain hutee su bhale jamalok paThaiee ||

ਰੋਸ ਭਰਿਯੋ ਹਰਿ ਠਾਢੋ ਰਹਿਯੋ ਰਨਿ ਸੋ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਈ ॥

रोस भरियो हरि ठाढो रहियो रनि सो उपमा कबि स्याम सुनाई ॥

ros bhariyo har Thaaddo rahiyo ran so upamaa kab sayaam sunaiee ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਇਕ ਚਉਦਹੂ ਲੋਕ ਮੈ ਪਾਵਤ ਭਯੋ ਬਡੀ ਯੌ ਸੁ ਬਡਾਈ ॥੨੩੬੯॥

स्री बृजनाइक चउदहू लोक मै पावत भयो बडी यौ सु बडाई ॥२३६९॥

sree birajanaik chaudhahoo lok mai paavat bhayo baddee yau su baddaiee ||2369||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੰਤਬਕ੍ਰ ਤਬ ਚਿਤ ਮੈ ਅਤਿ ਹੀ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥

दंतबक्र तब चित मै अति ही कोप बढाइ ॥

dha(n)tabakr tab chit mai at hee kop baddai ||

ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਪਤਿ ਜਹ ਠਾਢੋ ਹੋ ਤਹ ਹੀ ਪਹੁਚਿਓ ਜਾਇ ॥੨੩੭੦॥

स्री जदुपति जह ठाढो हो तह ही पहुचिओ जाइ ॥२३७०॥

sree jadhupat jeh Thaaddo ho teh hee pahuchio jai ||2370||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਕਉ ਜਬ ਹੀ ਤਿਨ ਆਇ ਆਯੋਧਨ ਬੀਚ ਹਕਾਰਿਯੋ ॥

स्री बृज नाइक कउ जब ही तिन आइ आयोधन बीच हकारियो ॥

sree biraj naik kau jab hee tin aai aayodhan beech hakaariyo ||

ਹਉ ਮਰਿਹਉ ਨਹੀ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਤਾਹਿ ਸੁ ਜਿਉ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਲੀ ਤੁਹਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥

हउ मरिहउ नही यौ कहियो ताहि सु जिउ सिसुपाल बली तुहि मारियो ॥

hau marihau nahee yau kahiyo taeh su jiau sisupaal balee tuh maariyo ||

ਐਸੇ ਸੁਨਿਯੋ ਜਬ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਬੈਨ ਤਬੈ ਹਰਿ ਜੂ ਪੁਨਿ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥

ऐसे सुनियो जब स्याम जू बैन तबै हरि जू पुनि बान संभारियो ॥

aaise suniyo jab sayaam joo bain tabai har joo pun baan sa(n)bhaariyo ||

ਸਤ੍ਰੁ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਰਥ ਤੇ ਫੁਨਿ ਮੂਰਛ ਕੈ ਕਰਿ ਭੂ ਪਰ ਡਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੧॥

सत्रु को स्याम भनै रथ ते फुनि मूरछ कै करि भू पर डारियो ॥२३७१॥

satr ko sayaam bhanai rath te fun moorachh kai kar bhoo par ddaariyo ||2371||

ਲੈ ਸੁਧਿ ਹ੍ਵੈ ਸੋਊ ਲੋਪ ਗਯੋ ਫਿਰਿ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਰਨ ਭੀਤਰ ਆਯੋ ॥

लै सुधि ह्वै सोऊ लोप गयो फिरि कोप भरियो रन भीतर आयो ॥

lai sudh havai souoo lop gayo fir kop bhariyo ran bheetar aayo ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਕਾਨ੍ਰਹ ਹੀ ਕਉ ਕਟਿ ਮਾਯਾ ਕੋ ਕੈ ਇਕ ਮੂੰਡ ਦਿਖਾਯੋ ॥

कान्रह के बाप को कान्रह ही कउ कटि माया को कै इक मूँड दिखायो ॥

kaanreh ke baap ko kaanreh hee kau kaT maayaa ko kai ik moo(n)dd dhikhaayo ||

ਕੋਪ ਕੀਯੋ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਤਬੈ ਅਰੁ ਨੈਨ ਦੁਹੂਨ ਤੇ ਨੀਰ ਬਹਾਯੋ ॥

कोप कीयो घनि स्याम तबै अरु नैन दुहून ते नीर बहायो ॥

kop keeyo ghan sayaam tabai ar nain dhuhoon te neer bahaayo ||

ਹਾਥ ਪੈ ਚਕ੍ਰ ਸੁਦਰਸਨ ਲੈ ਅਰਿ ਕੋ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਕੈ ਭੂਮਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੨੩੭੨॥

हाथ पै चक्र सुदरसन लै अरि को सिर काटि कै भूमि गिरायो ॥२३७२॥

haath pai chakr sudharasan lai ar ko sir kaaT kai bhoom giraayo ||2372||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦੰਤ ਬਕਤ੍ਰ ਦੈਤ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸੰਪੂਰਨੰ ॥

इति स्री दसम सकंध पुराणे बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे दंत बकत्र दैत बधह धिआइ संपूरनं ॥

eit sree dhasam saka(n)dh puraane bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare dha(n)t bakatr dhait badheh dhiaai sa(n)poorana(n) ||

ਅਥ ਬੈਦੂਰਥ ਦੈਤ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ बैदूरथ दैत बध कथनं ॥

ath baidhoorath dhait badh kathana(n) ||

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

कबियो बाच ॥

kabiyo baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜਾਹਿ ਸਿਵਾਦਿਕ ਬ੍ਰਹਮ ਨਿਮਿਓ ਸੁ ਸਦਾ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

जाहि सिवादिक ब्रहम निमिओ सु सदा अपने चित बीच बिचारियो ॥

jaeh sivaadhik braham nimio su sadhaa apane chit beech bichaariyo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਕਉ ਤਬ ਹੀ ਕਬ ਹੀ ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਰੂਪ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥

स्याम भनै तिह कउ तब ही कब ही किरपा निधि रूप दिखारियो ॥

sayaam bhanai teh kau tab hee kab hee kirapaa nidh roop dhikhaariyo ||

ਰੰਗ ਨ ਰੂਪ ਅਉ ਰਾਗ ਨ ਰੇਖ ਇਹੈ ਚਹੂੰ ਬੇਦਨ ਭੇਦ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

रंग न रूप अउ राग न रेख इहै चहूँ बेदन भेद उचारियो ॥

ra(n)g na roop aau raag na rekh ihai chahoo(n) bedhan bhedh uchaariyo ||

ਤਾ ਧਰਿ ਮੂਰਤਿ ਜੁਧ ਬਿਖੈ ਇਹ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਰਨ ਬੀਚ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੩॥

ता धरि मूरति जुध बिखै इह स्याम भनै रन बीच संघारियो ॥२३७३॥

taa dhar moorat judh bikhai ieh sayaam bhanai ran beech sa(n)ghaariyo ||2373||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕ੍ਰਿਸਨ ਕੋਪ ਜਬ ਸਤ੍ਰ ਦ੍ਵੈ ਰਨ ਮੈ ਦਏ ਖਪਾਇ ॥

कृसन कोप जब सत्र द्वै रन मै दए खपाइ ॥

kirasan kop jab satr dhavai ran mai dhe khapai ||

ਤੀਸਰ ਜੋ ਜੀਵਤ ਬਚਿਯੋ ਸੋ ਤਹ ਪਹੁਚਿਯੋ ਆਇ ॥੨੩੭੪॥

तीसर जो जीवत बचियो सो तह पहुचियो आइ ॥२३७४॥

teesar jo jeevat bachiyo so teh pahuchiyo aai ||2374||

ਦਾਤਨ ਸੋ ਦੋਊ ਹੋਠ ਕਟਿ ਦੋਊ ਨਚਾਵਤ ਨੈਨ ॥

दातन सो दोऊ होठ कटि दोऊ नचावत नैन ॥

dhaatan so dhouoo hoTh kaT dhouoo nachaavat nain ||

ਤਬ ਹਲਧਰ ਤਿਹ ਸੋ ਕਹੇ ਕਹਿਤ ਸ੍ਯਾਮ ਏ ਬੈਨ ॥੨੩੭੫॥

तब हलधर तिह सो कहे कहित स्याम ए बैन ॥२३७५॥

tab haladhar teh so kahe kahit sayaam e bain ||2375||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਿਉ ਜੜ ਜੁਧ ਕਰੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਮਧੁ ਕੀਟਭ ਸੇ ਜਿਹ ਸਤ੍ਰੁ ਖਪਾਏ ॥

किउ जड़ जुध करै हरि सिउ मधु कीटभ से जिह सत्रु खपाए ॥

kiau jaR judh karai har siau madh keeTabh se jeh satr khapaae ||

ਰਾਵਨ ਸੇ ਹਰਿਨਾਖਸ ਸੇ ਹਰਿਨਾਛ ਹੂ ਸੇ ਜਗਿ ਜਾਨਿ ਨ ਪਾਏ ॥

रावन से हरिनाखस से हरिनाछ हू से जगि जानि न पाए ॥

raavan se harinaakhas se harinaachh hoo se jag jaan na paae ||

ਕੰਸਹਿ ਸੇ ਅਰੁ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਸੰਗ ਦੇਸਨ ਦੇਸਨ ਕੇ ਨ੍ਰਿਪ ਆਏ ॥

कंसहि से अरु संधि जरा संग देसन देसन के नृप आए ॥

ka(n)seh se ar sa(n)dh jaraa sa(n)g dhesan dhesan ke nirap aae ||

ਤੈ ਰੇ ਕਹਾ ਅਰੇ ਸੋ ਛਿਨ ਮੈ ਇਹ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਮਲੋਕ ਪਠਾਏ ॥੨੩੭੬॥

तै रे कहा अरे सो छिन मै इह स्याम भनै जमलोक पठाए ॥२३७६॥

tai re kahaa are so chhin mai ieh sayaam bhanai jamalok paThaae ||2376||

ਸ੍ਰੀ ਬਿਜਨਾਥ ਤਬੈ ਤਿਹ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

स्री बिजनाथ तबै तिह सो कबि स्याम कहै इह भाति उचारियो ॥

sree bijanaath tabai teh so kab sayaam kahai ieh bhaat uchaariyo ||

ਮੈ ਬਕ ਬੀਰ ਅਘਾਸੁਰ ਮਾਰਿ ਸੁ ਕੇਸਨਿ ਤੇ ਗਹਿ ਕੰਸ ਪਛਾਰਿਯੋ ॥

मै बक बीर अघासुर मारि सु केसनि ते गहि कंस पछारियो ॥

mai bak beer aghaasur maar su kesan te geh ka(n)s pachhaariyo ||

ਤੇਈ ਛੂਹਨ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਹੂ ਕੀ ਮੈ ਸੁਨਿ ਸੈਨ ਸੁਧਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿਯੋ ॥

तेई छूहन संधि जरा हू की मै सुनि सैन सुधारि बिदारियो ॥

teiee chhoohan sa(n)dh jaraa hoo kee mai sun sain sudhaar bidhaariyo ||

ਤੈ ਹਮਰੇ ਬਲ ਅਗ੍ਰਜ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਤੇ ਕਉਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੨੩੭੭॥

तै हमरे बल अग्रज स्याम कहियो घन स्याम ते कउन बिचारियो ॥२३७७॥

tai hamare bal agraj sayaam kahiyo ghan sayaam te kaun bichaariyo ||2377||

ਮੋਹਿ ਡਰਾਵਤ ਹੈ ਕਹਿ ਯੌ ਮੁਹਿ ਕੰਸ ਕੋ ਬੀਰ ਬਕੀ ਬਕ ਮਾਰਿਯੋ ॥

मोहि डरावत है कहि यौ मुहि कंस को बीर बकी बक मारियो ॥

moh ddaraavat hai keh yau muh ka(n)s ko beer bakee bak maariyo ||

ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਹੂ ਕੀ ਸੈਨ ਸਭੈ ਮੋਹਿ ਭਾਖਤ ਹੋ ਛਿਨ ਮਾਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥

संधि जरा हू की सैन सभै मोहि भाखत हो छिन माहि संघारियो ॥

sa(n)dh jaraa hoo kee sain sabhai moh bhaakhat ho chhin maeh sa(n)ghaariyo ||

ਮੋ ਕਉ ਕਹੈ ਬਲੁ ਤੇਰੋ ਅਰੇ ਮੇਰੇ ਪਉਰਖ ਅਗ੍ਰਜ ਕਉਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

मो कउ कहै बलु तेरो अरे मेरे पउरख अग्रज कउन बिचारियो ॥

mo kau kahai bal tero are mere paurakh agraj kaun bichaariyo ||

ਸੂਰਨ ਕੀ ਇਹ ਰੀਤਿ ਨਹੀ ਹਰਿ ਛਤ੍ਰੀ ਹੈ ਤੂ ਕਿ ਭਯੋ ਭਠਿਆਰਿਯੋ ॥੨੩੭੮॥

सूरन की इह रीति नही हरि छत्री है तू कि भयो भठिआरियो ॥२३७८॥

sooran kee ieh reet nahee har chhatree hai too k bhayo bhaThiaariyo ||2378||

ਆਪਨੇ ਕੋਪ ਕੀ ਪਾਵਕ ਮੈ ਬਲ ਤੇਰੋ ਸਬੈ ਸਮ ਫੂਸ ਜਰੈ ਹੋ ॥

आपने कोप की पावक मै बल तेरो सबै सम फूस जरै हो ॥

aapane kop kee paavak mai bal tero sabai sam foos jarai ho ||

ਸ੍ਰਉਨ ਜਿਤੋ ਤੁਹ ਅੰਗਨ ਮੈ ਸੁ ਸਭੈ ਸਮ ਨੀਰਹ ਕੀ ਆਵਟੈ ਹੋ ॥

स्रउन जितो तुह अंगन मै सु सभै सम नीरह की आवटै हो ॥

sraun jito tuh a(n)gan mai su sabhai sam neereh kee aavaTai ho ||

ਦੇਗਚਾ ਆਪਨੇ ਪਉਰਖ ਕੋ ਰਨ ਮੈ ਜਬ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਚੜੈ ਹੋ ॥

देगचा आपने पउरख को रन मै जब ही कबि स्याम चड़ै हो ॥

dhegachaa aapane paurakh ko ran mai jab hee kab sayaam chaRai ho ||

ਤਉ ਤੇਰੋ ਅੰਗ ਕੋ ਮਾਸੁ ਸਬੈ ਤਿਹ ਭੀਤਰ ਡਾਰ ਕੈ ਆਛੈ ਪਕੈ ਹੋ ॥੨੩੭੯॥

तउ तेरो अंग को मासु सबै तिह भीतर डार कै आछै पकै हो ॥२३७९॥

tau tero a(n)g ko maas sabai teh bheetar ddaar kai aachhai pakai ho ||2379||

ਐਸੇ ਬਿਬਾਦ ਕੈ ਆਹਵ ਮੈ ਦੋਊ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥

ऐसे बिबाद कै आहव मै दोऊ क्रोध भरे अति जुधु मचायो ॥

aaise bibaadh kai aahav mai dhouoo krodh bhare at judh machaayo ||

ਬਾਨਨ ਸਿਉ ਦਿਵ ਅਉਰ ਦਿਵਾਕਰਿ ਧੂਰਿ ਉਠੀ ਰਥ ਪਹੀਯਨ ਛਾਯੋ ॥

बानन सिउ दिव अउर दिवाकरि धूरि उठी रथ पहीयन छायो ॥

baanan siau dhiv aaur dhivaakar dhoor uThee rath paheeyan chhaayo ||

ਕਉਤੁਕ ਦੇਖਨ ਕਉ ਸਸਿ ਸੂਰਜ ਆਏ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਮੰਗਲ ਗਾਯੋ ॥

कउतुक देखन कउ ससि सूरज आए हुते तिन मंगल गायो ॥

kautuk dhekhan kau sas sooraj aae hute tin ma(n)gal gaayo ||

ਅੰਤ ਨ ਸ੍ਯਾਮ ਤੇ ਜੀਤ ਸਕਿਯੋ ਸੋਊ ਅੰਤਹਿ ਕੇ ਫੁਨਿ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਯੋ ॥੨੩੮੦॥

अंत न स्याम ते जीत सकियो सोऊ अंतहि के फुनि धामि सिधायो ॥२३८०॥

a(n)t na sayaam te jeet sakiyo souoo a(n)teh ke fun dhaam sidhaayo ||2380||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਹਨਿਯੋ ਅਰਿ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਰਿ ਗਾਢ ਅਯੋਧਨ ॥

स्री बृजनाथ हनियो अरि को कबि स्याम कहै करि गाढ अयोधन ॥

sree birajanaath haniyo ar ko kab sayaam kahai kar gaadd ayodhan ||

ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਕੁਰੂਪ ਪਰਿਯੋ ਧਰਿ ਜੁਧ ਕੀ ਤਉਨ ਸਮੈ ਬਯਦੂਰਥ ਕੋ ਤਨ ॥

ह्वै कै कुरूप परियो धरि जुध की तउन समै बयदूरथ को तन ॥

havai kai kuroop pariyo dhar judh kee taun samai bayadhoorath ko tan ||

ਸ੍ਰਉਨਤ ਸੰਗ ਭਰਿਯੋ ਪਰਿਯੋ ਦੇਖਿ ਦਯਾ ਉਪਜੀ ਕਰੁਨਾਨਿਧਿ ਕੇ ਮਨਿ ॥

स्रउनत संग भरियो परियो देखि दया उपजी करुनानिधि के मनि ॥

sraunat sa(n)g bhariyo pariyo dhekh dhayaa upajee karunaanidh ke man ||

ਛੋਰਿ ਸਰਾਸਨ ਟੇਰ ਕਹਿਯੋ ਦਿਨ ਆਜੁ ਕੇ ਤੈ ਕਰਿਹੋ ਨ ਕਬੈ ਰਨ ॥੨੩੮੧॥

छोरि सरासन टेर कहियो दिन आजु के तै करिहो न कबै रन ॥२३८१॥

chhor saraasan Ter kahiyo dhin aaj ke tai kariho na kabai ran ||2381||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਬਯਦੂਰਥ ਦੈਤ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸਮਾਤਮੰ ॥

इति स्री दसम सिकंध पुराणे बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे बयदूरथ दैत बधह धिआइ समातमं ॥

eit sree dhasam sika(n)dh puraane bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare bayadhoorath dhait badheh dhiaai samaatama(n) ||

ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਜੂ ਤੀਰਥ ਗਵਨ ਕਥਨੰ ॥

बलिभद्र जू तीरथ गवन कथनं ॥

balibhadhr joo teerath gavan kathana(n) ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤੀਰਥ ਕਰਨ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਸਿਧਾਯੋ ॥

तीरथ करन बलिभद्र सिधायो ॥

teerath karan balibhadhr sidhaayo ||

ਨੈਮਖ੍ਵਰਨ ਭੀਤਰ ਆਯੋ ॥

नैमख्वरन भीतर आयो ॥

naimakhavairan bheetar aayo ||

ਆਇ ਤਹਾ ਨਾਵਨ ਇਨ ਕਯੋ ॥

आइ तहा नावन इन कयो ॥

aai tahaa naavan in kayo ||

ਚਿਤ ਕੋ ਸੋਕ ਦੂਰ ਕਰਿ ਦਯੋ ॥੨੩੮੨॥

चित को सोक दूर करि दयो ॥२३८२॥

chit ko sok dhoor kar dhayo ||2382||

ਤੋਮਰ ॥

तोमर ॥

tomar ||

ਰੋਮ ਹਰਖ ਨ ਥੋ ਤਹਾ ਸੋਊ ਆਯੋ ਤਹ ਦਉਰਿ ॥

रोम हरख न थो तहा सोऊ आयो तह दउरि ॥

rom harakh na tho tahaa souoo aayo teh dhaur ||

ਹਲੀ ਮਦਰਾ ਪੀਤ ਥੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਤਾਹੀ ਠਾਉਰਿ ॥

हली मदरा पीत थो कबि स्याम ताही ठाउरि ॥

halee madharaa peet tho kab sayaam taahee Thaaur ||

ਸੋਊ ਆਇ ਠਾਢ ਭਯੋ ਤਹਾ ਜੜ ਯਾਹਿ ਸਿਰ ਨ ਨਿਵਾਇ ਕੈ ॥

सोऊ आइ ठाढ भयो तहा जड़ याहि सिर न निवाइ कै ॥

souoo aai Thaadd bhayo tahaa jaR yaeh sir na nivai kai ||

ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਕੁਪਿਯੋ ਕਮਾਨ ਕਰਿ ਲੈ ਮਾਰਿਯੋ ਤਿਹ ਧਾਇ ਕੈ ॥੨੩੮੩॥

बलिभद्र कुपियो कमान करि लै मारियो तिह धाइ कै ॥२३८३॥

balibhadhr kupiyo kamaan kar lai maariyo teh dhai kai ||2383||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸਭ ਰਿਖਿ ਉਠਿ ਠਾਢੇ ਤਬ ਭਏ ॥

सभ रिखि उठि ठाढे तब भए ॥

sabh rikh uTh Thaadde tab bhe ||

ਆਨੰਦ ਬਿਸਰ ਚਿਤ ਕੇ ਗਏ ॥

आनंद बिसर चित के गए ॥

aana(n)dh bisar chit ke ge ||

ਇਕ ਰਿਖਿ ਥੋ ਤਿਨਿ ਐਸ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

इक रिखि थो तिनि ऐस उचारियो ॥

eik rikh tho tin aais uchaariyo ||

ਬੁਰਾ ਕੀਓ ਹਲਧਰਿ ਦਿਜ ਮਾਰਿਯੋ ॥੨੩੮੪॥

बुरा कीओ हलधरि दिज मारियो ॥२३८४॥

buraa keeo haladhar dhij maariyo ||2384||

ਤਬ ਹਲਧਰ ਪੁਨਿ ਐਸ ਉਚਰਿਯੋ ॥

तब हलधर पुनि ऐस उचरियो ॥

tab haladhar pun aais uchariyo ||

ਬੈਠ ਰਹਿਓ ਕਿਉ ਨ ਹਮ ਤੇ ਡਰਿਯੋ ॥

बैठ रहिओ किउ न हम ते डरियो ॥

baiTh rahio kiau na ham te ddariyo ||

ਤਬ ਮੈ ਕ੍ਰੋਧ ਚਿਤ ਮੈ ਕੀਯੋ ॥

तब मै क्रोध चित मै कीयो ॥

tab mai krodh chit mai keeyo ||

ਮਾਰਿ ਕਮਾਨ ਸੰਗ ਇਹ ਦੀਯੋ ॥੨੩੮੫॥

मारि कमान संग इह दीयो ॥२३८५॥

maar kamaan sa(n)g ieh dheeyo ||2385||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਛਤ੍ਰੀ ਕੋ ਪੂਤ ਥੋ ਕੋਪ ਭਰੇ ਤਿਹ ਨਾਸ ਕਯੋ ਬਿਨਤੀ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥

छत्री को पूत थो कोप भरे तिह नास कयो बिनती सुनि लीजै ॥

chhatree ko poot tho kop bhare teh naas kayo binatee sun leejai ||

ਠਾਢ ਭਏ ਉਠ ਕੈ ਰਿਖਿ ਸੋ ਜੜ ਬੈਠਿ ਰਹਿਓ ਕਹਿਓ ਸਾਚ ਪਤੀਜੈ ॥

ठाढ भए उठ कै रिखि सो जड़ बैठि रहिओ कहिओ साच पतीजै ॥

Thaadd bhe uTh kai rikh so jaR baiTh rahio kahio saach pateejai ||

ਬਾਤ ਵਹੈ ਕਰੀਐ ਸੰਗ ਛਤ੍ਰਨ ਜਾ ਕੇ ਕੀਏ ਜਗ ਭੀਤਰ ਜੀਜੈ ॥

बात वहै करीऐ संग छत्रन जा के कीए जग भीतर जीजै ॥

baat vahai kareeaai sa(n)g chhatran jaa ke ke'ee jag bheetar jeejai ||

ਤਾਹੀ ਤੇ ਮੈ ਬਧੁ ਤਾ ਕੋ ਕੀਯੋ ਸੁ ਅਬੈ ਮੋਰੀ ਭੂਲ ਛਿਮਾਪਨ ਕੀਜੈ ॥੨੩੮੬॥

ताही ते मै बधु ता को कीयो सु अबै मोरी भूल छिमापन कीजै ॥२३८६॥

taahee te mai badh taa ko keeyo su abai moree bhool chhimaapan keejai ||2386||

ਰਿਖ ਬਾਚ ਹਲੀ ਸੋ ॥

रिख बाच हली सो ॥

rikh baach halee so ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਮਿਲਿ ਸਭ ਰਿਖਿਨ ਹਲੀ ਸੋ ਭਾਖੀ ॥

मिलि सभ रिखिन हली सो भाखी ॥

mil sabh rikhin halee so bhaakhee ||

ਕਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਤਿਹ ਦਿਜ ਕੀ ਸਾਖੀ ॥

कहै स्याम तिह दिज की साखी ॥

kahai sayaam teh dhij kee saakhee ||

ਇਹ ਬਾਲਕ ਥਾਪਿ ਰੋਹ ਹਰੋ ॥

इह बालक थापि रोह हरो ॥

eeh baalak thaap roh haro ||

ਬਹੁਰੋ ਜਾਇ ਤੀਰਥ ਸਭ ਕਰੋ ॥੨੩੮੭॥

बहुरो जाइ तीरथ सभ करो ॥२३८७॥

bahuro jai teerath sabh karo ||2387||

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

कबियो बाच ॥

kabiyo baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਚਾਰੋ ਈ ਬੇਦ ਮੁਖਾਗ੍ਰਜ ਹੋਇ ਹੈ ਤਾ ਸੁਤ ਕੋ ਬਰੁ ਐਸੋ ਦੀਯੋ ॥

चारो ई बेद मुखाग्रज होइ है ता सुत को बरु ऐसो दीयो ॥

chaaro iee bedh mukhaagraj hoi hai taa sut ko bar aaiso dheeyo ||