ਜਮੁਨਾ ਬਾਚ ਹਲੀ ਸੋ ॥

जमुना बाच हली सो ॥

jamunaa baach halee so ||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਲੇਹੁ ਹਲੀ ਤੁਮ ਨੀਰੁ ਬਿਨੁ ਦੀਜੈ ਨਹ ਦੋਸ ਦੁਖ ॥

लेहु हली तुम नीरु बिनु दीजै नह दोस दुख ॥

leh halee tum neer bin dheejai neh dhos dhukh ||

ਸੁਨਹੁ ਬਾਤ ਰਨਧੀਰ ਹਉ ਚੇਰੀ ਜਦੁਰਾਇ ਕੀ ॥੨੨੫੭॥

सुनहु बात रनधीर हउ चेरी जदुराइ की ॥२२५७॥

sunahu baat ranadheer hau cheree jadhurai kee ||2257||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਦੁਇ ਹੀ ਸੁ ਮਾਸ ਰਹੇ ਤਿਹ ਠਾ ਫਿਰਿ ਲੈਨ ਬਿਦਾ ਚਲਿ ਨੰਦ ਪੈ ਆਏ ॥

दुइ ही सु मास रहे तिह ठा फिरि लैन बिदा चलि नंद पै आए ॥

dhui hee su maas rahe teh Thaa fir lain bidhaa chal na(n)dh pai aae ||

ਫੇਰਿ ਗਏ ਜਸੋਧਾ ਹੂ ਕੇ ਮੰਦਿਰ ਤਾ ਪਗ ਪੈ ਇਹ ਮਾਥ ਛੁਹਾਏ ॥

फेरि गए जसोधा हू के मंदिर ता पग पै इह माथ छुहाए ॥

fer ge jasodhaa hoo ke ma(n)dhir taa pag pai ieh maath chhuhaae ||

ਮਾਗਤ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ਸੁ ਬਿਦਾ ਤਬ ਸੋਕ ਕੀਯੋ ਦੁਹ ਨੈਨ ਬਹਾਏ ॥

मागत भयो जब ही सु बिदा तब सोक कीयो दुह नैन बहाए ॥

maagat bhayo jab hee su bidhaa tab sok keeyo dhuh nain bahaae ||

ਕੀਨੋ ਬਿਦਾ ਫਿਰਿ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਤੁਮ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਹਰਿ ਕਿਉ ਨਹੀ ਆਏ ॥੨੨੫੮॥

कीनो बिदा फिरि यौ कहि कै तुम यौ कहीयो हरि किउ नही आए ॥२२५८॥

keeno bidhaa fir yau keh kai tum yau kaheeyo har kiau nahee aae ||2258||

ਨੰਦ ਤੇ ਲੈ ਜਸੁਧਾ ਤੇ ਬਿਦਾ ਚੜਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਬਲਭਦ੍ਰ ਸਿਧਾਯੋ ॥

नंद ते लै जसुधा ते बिदा चड़ि स्यंदन पै बलभद्र सिधायो ॥

na(n)dh te lai jasudhaa te bidhaa chaR saya(n)dhan pai balabhadhr sidhaayo ||

ਲਾਘਤ ਲਾਘਤ ਦੇਸ ਕਈ ਨਗ ਅਉਰ ਨਦੀ ਪੁਰ ਕੇ ਨਿਜਕਾਯੋ ॥

लाघत लाघत देस कई नग अउर नदी पुर के निजकायो ॥

laaghat laaghat dhes kiee nag aaur nadhee pur ke nijakaayo ||

ਆ ਪਹੁਚਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਪੁਰ ਕੇ ਜਨ ਕਾਹੂ ਤੇ ਯੌ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

आ पहुचियो नृप के पुर के जन काहू ते यौ हरि जू सुनि पायो ॥

aa pahuchiyo nirap ke pur ke jan kaahoo te yau har joo sun paayo ||

ਆਪ ਹੂੰ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਚੜ ਕੈ ਅਤਿ ਭ੍ਰਾਤ ਸੋ ਹੇਤ ਕੈ ਆਗੇ ਹੀ ਆਯੋ ॥੨੨੫੯॥

आप हूँ स्यंदन पै चड़ कै अति भ्रात सो हेत कै आगे ही आयो ॥२२५९॥

aap hoo(n) saya(n)dhan pai chaR kai at bhraat so het kai aage hee aayo ||2259||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅੰਕ ਭ੍ਰਾਤ ਦੋਊ ਮਿਲੇ ਅਤਿ ਪਾਯੋ ਸੁਖ ਚੈਨ ॥

अंक भ्रात दोऊ मिले अति पायो सुख चैन ॥

a(n)k bhraat dhouoo mile at paayo sukh chain ||

ਮਦਰਾ ਪੀਵਤ ਅਤਿ ਹਸਤਿ ਆਏ ਅਪੁਨੇ ਐਨ ॥੨੨੬੦॥

मदरा पीवत अति हसति आए अपुने ऐन ॥२२६०॥

madharaa peevat at hasat aae apune aain ||2260||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਗੋਕੁਲ ਬਿਖੈ ਜਾਇ ਬਹੁਰ ਆਵਤ ਭਏ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे बलिभद्र गोकुल बिखै जाइ बहुर आवत भए ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the balibhadhr gokul bikhai jai bahur aavat bhe ||

ਅਥ ਸਿਰਗਾਲ ਕੋ ਦੂਤ ਭੇਜਬੋ ਜੁ ਹਉ ਕ੍ਰਿਸਨ ਹੌ ਕਥਨੰ ॥

अथ सिरगाल को दूत भेजबो जु हउ कृसन हौ कथनं ॥

ath siragaal ko dhoot bhejabo ju hau kirasan hau kathana(n) ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਦੋਊ ਭ੍ਰਾਤ ਅਤਿ ਸੁਖੁ ਕਰਤ ਨਿਜ ਗ੍ਰਿਹਿ ਪਹੁਚੇ ਆਇ ॥

दोऊ भ्रात अति सुखु करत निज गृहि पहुचे आइ ॥

dhouoo bhraat at sukh karat nij gireh pahuche aai ||

ਪਉਡਰੀਕ ਕੀ ਇਕ ਕਥਾ ਸੋ ਮੈ ਕਹਤ ਸੁਨਾਇ ॥੨੨੬੧॥

पउडरीक की इक कथा सो मै कहत सुनाइ ॥२२६१॥

pauddareek kee ik kathaa so mai kahat sunai ||2261||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਦੂਤ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਪਠਿਯੋ ਹਰਿ ਕੋ ਕਹਿ ਹਉ ਹਰਿ ਹਉ ਤੁਹਿ ਕਿਉ ਕਹਵਾਯੋ ॥

दूत सृगाल पठियो हरि को कहि हउ हरि हउ तुहि किउ कहवायो ॥

dhoot siragaal paThiyo har ko keh hau har hau tuh kiau kahavaayo ||

ਭੇਖ ਸੋਊ ਕਰਿ ਦੂਰ ਸਬੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਅਬੈ ਜੋ ਤੈ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥

भेख सोऊ करि दूर सबै कबि स्याम अबै जो तै भेख बनायो ॥

bhekh souoo kar dhoor sabai kab sayaam abai jo tai bhekh banaayo ||

ਤੈ ਰੇ ਗੁਆਰ ਹੈ ਗੋਕੁਲ ਨਾਥ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਡਰੁ ਤੋਹਿ ਨ ਆਯੋ ॥

तै रे गुआर है गोकुल नाथ कहावत है डरु तोहि न आयो ॥

tai re guaar hai gokul naath kahaavat hai ddar toh na aayo ||

ਕੈ ਇਹ ਦੂਤ ਕੋ ਮਾਨ ਕਹਿਯੋ ਨਹੀ ਪੇਖਿ ਹਉ ਲੀਨੋ ਸਭੈ ਦਲ ਆਯੋ ॥੨੨੬੨॥

कै इह दूत को मान कहियो नही पेखि हउ लीनो सभै दल आयो ॥२२६२॥

kai ieh dhoot ko maan kahiyo nahee pekh hau leeno sabhai dhal aayo ||2262||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਕ੍ਰਿਸਨ ਨ ਮਾਨੀ ਬਾਤ ਜੋ ਤਿਹ ਦੂਤ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

कृसन न मानी बात जो तिह दूत उचारियो ॥

kirasan na maanee baat jo teh dhoot uchaariyo ||

ਕਹੀ ਜਾਇ ਤਿਨ ਬਾਤ ਪਤਿ ਆਪਨ ਚੜਿ ਆਇਯੋ ॥੨੨੬੩॥

कही जाइ तिन बात पति आपन चड़ि आइयो ॥२२६३॥

kahee jai tin baat pat aapan chaR aaiyo ||2263||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਸੀ ਕੇ ਭੂਪਤਿ ਆਦਿਕ ਭੂਪਨ ਕੋ ਸੁ ਸ੍ਰਿਗਾਲਹਿ ਸੈਨ ਬਨਾਯੋ ॥

कासी के भूपति आदिक भूपन को सु सृगालहि सैन बनायो ॥

kaasee ke bhoopat aadhik bhoopan ko su siragaaleh sain banaayo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਇਤੈ ਅਤਿ ਹੀ ਮੁਸਲੀਧਰ ਆਦਿਕ ਸੈਨ ਬੁਲਾਯੋ ॥

स्री बृजनाथ इतै अति ही मुसलीधर आदिक सैन बुलायो ॥

sree birajanaath itai at hee musaleedhar aadhik sain bulaayo ||

ਜਾਦਵ ਅਉਰ ਸਭੈ ਸੰਗ ਲੈ ਹਰਿ ਸੋ ਹਰਿ ਜੁਧ ਮਚਾਵਨ ਆਯੋ ॥

जादव अउर सभै संग लै हरि सो हरि जुध मचावन आयो ॥

jaadhav aaur sabhai sa(n)g lai har so har judh machaavan aayo ||

ਆਇ ਦੁਹੂ ਦਿਸ ਤੇ ਪ੍ਰਗਟੇ ਭਟ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥੨੨੬੪॥

आइ दुहू दिस ते प्रगटे भट यौ कहि कै कबि स्याम सुनायो ॥२२६४॥

aai dhuhoo dhis te pragaTe bhaT yau keh kai kab sayaam sunaayo ||2264||

ਸੈਨ ਜਬੈ ਦੁਹੂ ਓਰਨ ਕੀ ਜੁ ਦਈ ਜਬ ਆਪੁਸਿ ਬੀਚ ਦਿਖਾਈ ॥

सैन जबै दुहू ओरन की जु दई जब आपुसि बीच दिखाई ॥

sain jabai dhuhoo oran kee ju dhiee jab aapus beech dhikhaiee ||

ਮਾਨਹੁ ਮੇਘ ਪ੍ਰਲੈ ਦਿਨ ਕੇ ਉਮਡੇ ਦੋਊ ਇਉ ਉਪਮਾ ਜੀਅ ਆਈ ॥

मानहु मेघ प्रलै दिन के उमडे दोऊ इउ उपमा जीअ आई ॥

maanahu megh pralai dhin ke umadde dhouoo iau upamaa jeea aaiee ||

ਬਾਹਰਿ ਹ੍ਵੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਸੈਨ ਤੇ ਸੈਨ ਦੁਹੂ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨਾਈ ॥

बाहरि ह्वै बृज नाइक सैन ते सैन दुहू इह बात सुनाई ॥

baahar havai biraj naik sain te sain dhuhoo ieh baat sunaiee ||

ਠਾਢੈ ਰਹੈ ਦੋਊ ਸੈਨ ਦੋਊ ਹਮ ਮਾਡਿ ਹੈ ਯਾ ਭੂਅ ਬੀਚ ਲਰਾਈ ॥੨੨੬੫॥

ठाढै रहै दोऊ सैन दोऊ हम माडि है या भूअ बीच लराई ॥२२६५॥

Thaaddai rahai dhouoo sain dhouoo ham maadd hai yaa bhooa beech laraiee ||2265||

ਯਾ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਾਯੋ ਸੁਨੋ ਸਭ ਮੈਹੋ ਤੇ ਤੈ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਾਯੋ ॥

या घनि स्याम कहायो सुनो सभ मैहो ते तै घनि स्याम कहायो ॥

yaa ghan sayaam kahaayo suno sabh maiho te tai ghan sayaam kahaayo ||

ਯਾ ਤੇ ਸੈਨ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਲੈ ਆਯੋ ਹੈ ਹਉ ਹੂ ਤਬੈ ਦਲੁ ਲੈ ਸੰਗਿ ਧਾਯੋ ॥

या ते सैन सृगाल लै आयो है हउ हू तबै दलु लै संगि धायो ॥

yaa te sain siragaal lai aayo hai hau hoo tabai dhal lai sa(n)g dhaayo ||

ਕਾਹੇ ਕਉ ਸੈਨ ਲਰੈ ਦੋਊ ਆਪ ਮੈ ਕਉਤੁਕ ਦੇਖਹੁ ਠਾਢਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥

काहे कउ सैन लरै दोऊ आप मै कउतुक देखहु ठाढि सुनायो ॥

kaahe kau sain larai dhouoo aap mai kautuk dhekhahu Thaadd sunaayo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਲਰਬੋ ਰਨ ਮੈ ਹਮਰੋ ਅਰੁ ਯਾਹੀ ਹੀ ਕੋ ਬਨਿ ਆਯੋ ॥੨੨੬੬॥

स्याम भनै लरबो रन मै हमरो अरु याही ही को बनि आयो ॥२२६६॥

sayaam bhanai larabo ran mai hamaro ar yaahee hee ko ban aayo ||2266||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਮਾਨਿ ਬਾਤ ਠਾਢੇ ਰਹੇ ਸੈਨ ਦੋਊ ਤਜਿ ਕ੍ਰੁਧ ॥

मानि बात ठाढे रहे सैन दोऊ तजि क्रुध ॥

maan baat Thaadde rahe sain dhouoo taj krudh ||

ਦੋਊ ਹਰਿ ਆਵਤ ਭਏ ਹਰਿ ਸਮਾਨ ਹਿਤ ਜੁਧ ॥੨੨੬੭॥

दोऊ हरि आवत भए हरि समान हित जुध ॥२२६७॥

dhouoo har aavat bhe har samaan hit judh ||2267||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਆਏ ਹੈ ਮਤਿ ਕਰੀ ਜਨੁ ਦੁਇ ਲਰਬੇ ਕਹੁ ਸਿੰਘ ਦੋਊ ਜਨੁ ਆਏ ॥

आए है मति करी जनु दुइ लरबे कहु सिंघ दोऊ जनु आए ॥

aae hai mat karee jan dhui larabe kahu si(n)gh dhouoo jan aae ||

ਅੰਤਕਿ ਅੰਤ ਸਮੈ ਜਨੁ ਈਸ ਸਪਛ ਮਨੋ ਗਿਰਿ ਜੂਝਨ ਧਾਏ ॥

अंतकि अंत समै जनु ईस सपछ मनो गिरि जूझन धाए ॥

a(n)tak a(n)t samai jan iees sapachh mano gir joojhan dhaae ||

ਕੈ ਦੋਊ ਮੇਘ ਪ੍ਰਲੈ ਦਿਨ ਕੇ ਨਿਧਿ ਨੀਰ ਦੋਊ ਕਿਧੋ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਏ ॥

कै दोऊ मेघ प्रलै दिन के निधि नीर दोऊ किधो क्रोध बढाए ॥

kai dhouoo megh pralai dhin ke nidh neer dhouoo kidho krodh baddaae ||

ਮਾਨਹੁ ਰੁਦ੍ਰ ਹੀ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ਦੋਊ ਹੈ ਮਨ ਮੈ ਲਖਿ ਯੌ ਕਬਿ ਪਾਏ ॥੨੨੬੮॥

मानहु रुद्र ही क्रोध भरे दोऊ है मन मै लखि यौ कबि पाए ॥२२६८॥

maanahu rudhr hee krodh bhare dhouoo hai man mai lakh yau kab paae ||2268||

ਕਬਿਤੁ ॥

कबितु ॥

kabit ||

ਜੈਸੇ ਝੂਠ ਸਾਚ ਸੋ ਪਖਾਨ ਜੈਸੇ ਕਾਚ ਸੋ ਅਉ ਪਾਰਾ ਜੈਸੇ ਆਂਚ ਸੋ ਪਤਊਆ ਜਿਉ ਲਹਿਰ ਸੋ ॥

जैसे झूठ साच सो पखान जैसे काच सो अउ पारा जैसे आँच सो पतऊआ जिउ लहिर सो ॥

jaise jhooTh saach so pakhaan jaise kaach so aau paaraa jaise aa(n)ch so patuooaa jiau lahir so ||

ਜੈਸੇ ਗਿਆਨ ਮੋਹ ਸੋ ਬਿਬੇਕ ਜੈਸੇ ਦ੍ਰੋਹ ਸੋ ਤਪਸੀ ਦਿਜ ਧ੍ਰੋਹਿ ਸੋ ਅਨਰ ਜੈਸੇ ਨਰ ਸੋ ॥

जैसे गिआन मोह सो बिबेक जैसे द्रोह सो तपसी दिज ध्रोहि सो अनर जैसे नर सो ॥

jaise giaan moh so bibek jaise dhroh so tapasee dhij dhroh so anar jaise nar so ||

ਲਾਜ ਜੈਸੇ ਕਾਮ ਸੋ ਸੁ ਸੀਤ ਜੈਸੇ ਘਾਮੁ ਸੋ ਅਉ ਪਾਪ ਰਾਮ ਨਾਮ ਸੋ ਅਛਰ ਜੈਸੇ ਛਰ ਸੋ ॥

लाज जैसे काम सो सु सीत जैसे घामु सो अउ पाप राम नाम सो अछर जैसे छर सो ॥

laaj jaise kaam so su seet jaise ghaam so aau paap raam naam so achhar jaise chhar so ||

ਸੂਮਤਾ ਜਿਉ ਦਾਨ ਸੋ ਜਿਉ ਕ੍ਰੋਧ ਸਨਮਾਨ ਸੋ ਸੁ ਸ੍ਯਾਮ ਕਬਿ ਐਸੇ ਆਇ ਭਿਰਯੋ ਹਰਿ ਹਰਿ ਸੋ ॥੨੨੬੯॥

सूमता जिउ दान सो जिउ क्रोध सनमान सो सु स्याम कबि ऐसे आइ भिरयो हरि हरि सो ॥२२६९॥

soomataa jiau dhaan so jiau krodh sanamaan so su sayaam kab aaise aai bhirayo har har so ||2269||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁ ਤਹਾ ਤਬ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਚਕ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥

जुधु भयो अति ही सु तहा तब स्री बृज नाइक चक्र संभारियो ॥

judh bhayo at hee su tahaa tab sree biraj naik chakr sa(n)bhaariyo ||

ਮਾਰਤ ਹਉ ਤੁਹਿ ਏ ਰੇ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਇਮ ਸ੍ਯਾਮ ਪਚਾਰਿਯੋ ॥

मारत हउ तुहि ए रे सृगाल मै स्याम भनै इम स्याम पचारियो ॥

maarat hau tuh e re siragaal mai sayaam bhanai im sayaam pachaariyo ||

ਛੋਰਿ ਸੁਦਰਸਨ ਦੇਤ ਭਯੋ ਸਿਰੁ ਸਤ੍ਰੁ ਕੋ ਮਾਰਿ ਜੁਦਾ ਕਰ ਡਾਰਿਯੋ ॥

छोरि सुदरसन देत भयो सिरु सत्रु को मारि जुदा कर डारियो ॥

chhor sudharasan dhet bhayo sir satr ko maar judhaa kar ddaariyo ||

ਮਾਨਹੁ ਕੁਮ੍ਰਹਾਰ ਲੈ ਤਾਗਹਿ ਕੋ ਚਕ ਤੇ ਫੁਨਿ ਬਾਸਨ ਕਾਟਿ ਉਤਾਰਿਯੋ ॥੨੨੭੦॥

मानहु कुम्रहार लै तागहि को चक ते फुनि बासन काटि उतारियो ॥२२७०॥

maanahu kumrahaar lai taageh ko chak te fun baasan kaaT utaariyo ||2270||

ਦੇਖਿ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਹਨਿਯੋ ਰਨ ਮੈ ਇਕ ਕਾਸੀ ਕੋ ਭੂਪ ਹੁਤੋ ਸੋਊ ਧਾਯੋ ॥

देखि सृगाल हनियो रन मै इक कासी को भूप हुतो सोऊ धायो ॥

dhekh siragaal haniyo ran mai ik kaasee ko bhoop huto souoo dhaayo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਤਿ ਹੀ ਤਿਹ ਆਇ ਕੈ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥

स्री बृजनाथ सो स्याम भनै अति ही तिह आइ कै जुध मचायो ॥

sree birajanaath so sayaam bhanai at hee teh aai kai judh machaayo ||

ਮਾਰਿ ਮਚੀ ਅਤਿ ਜੋ ਤਿਹ ਠਾ ਸੁ ਤਬੈ ਤਿਹ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਚਕ੍ਰ ਚਲਾਯੋ ॥

मारि मची अति जो तिह ठा सु तबै तिह स्याम जू चक्र चलायो ॥

maar machee at jo teh Thaa su tabai teh sayaam joo chakr chalaayo ||

ਜਿਉ ਅਰਿ ਆਗਲਿ ਕੋ ਕਟਿਯੋ ਸੀਸੁ ਤਿਹੀ ਬਿਧਿ ਯਾਹੀ ਕੋ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਯੋ ॥੨੨੭੧॥

जिउ अरि आगलि को कटियो सीसु तिही बिधि याही को काटि गिरायो ॥२२७१॥

jiau ar aagal ko kaTiyo sees tihee bidh yaahee ko kaaT giraayo ||2271||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਜੂ ਜਬ ਏ ਦੋਊ ਸੈਨ ਕੇ ਦੇਖਤ ਕੋਪਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥

स्री बृज नाइक जू जब ए दोऊ सैन के देखत कोपि संघारे ॥

sree biraj naik joo jab e dhouoo sain ke dhekhat kop sa(n)ghaare ||

ਫੂਲ ਭਈ ਮਨ ਸਬਨਨ ਕੇ ਤਬ ਬਾਜ ਉਠੀ ਸਹਨਾਇ ਨਗਾਰੇ ॥

फूल भई मन सबनन के तब बाज उठी सहनाइ नगारे ॥

fool bhiee man sabanan ke tab baaj uThee sahanai nagaare ||

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਅਰਿ ਬੀਰ ਹੁਤੇ ਸਭ ਆਪਨੇ ਆਪਨੇ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਰੇ ॥

अउर जिते अरि बीर हुते सभ आपने आपने धामि सिधारे ॥

aaur jite ar beer hute sabh aapane aapane dhaam sidhaare ||

ਫੂਲ ਪਰੇ ਨਭ ਮੰਡਲ ਤੇ ਘਨ ਜਿਉ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪੈ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥੨੨੭੨॥

फूल परे नभ मंडल ते घन जिउ घनि स्याम पै स्याम उचारे ॥२२७२॥

fool pare nabh ma(n)ddal te ghan jiau ghan sayaam pai sayaam uchaare ||2272||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਕਾਸੀ ਕੇ ਭੂਪ ਸਹਤ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸੰਪੂਰਨੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे सृगाल कासी के भूप सहत बधह धिआइ संपूरनं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare siragaal kaasee ke bhoop sahat badheh dhiaai sa(n)poorana(n) ||

ਅਥ ਸੁਦਛਨ ਜੁਧੁ ਕਥਨੰ ॥

अथ सुदछन जुधु कथनं ॥

ath sudhachhan judh kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸੈਨ ਭਜਿਯੋ ਜਬ ਸਤ੍ਰਨ ਕੋ ਤਬ ਆਪਨੇ ਸੈਨ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਆਏ ॥

सैन भजियो जब सत्रन को तब आपने सैन मै स्याम जू आए ॥

sain bhajiyo jab satran ko tab aapane sain mai sayaam joo aae ||

ਆਵਤ ਦੇਵ ਹੁਤੇ ਜਿਤਨੇ ਤਿਤਨੇ ਹਰਿ ਪਾਇਨ ਸੋ ਲਪਟਾਏ ॥

आवत देव हुते जितने तितने हरि पाइन सो लपटाए ॥

aavat dhev hute jitane titane har pain so lapaTaae ||

ਦੈ ਕੈ ਪ੍ਰਦਛਨ ਸ੍ਯਾਮ ਸਭੋ ਤਿਨ ਸੰਖ ਬਜਾਇ ਕੈ ਧੂਪ ਜਗਾਏ ॥

दै कै प्रदछन स्याम सभो तिन संख बजाइ कै धूप जगाए ॥

dhai kai pradhachhan sayaam sabho tin sa(n)kh bajai kai dhoop jagaae ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸਭ ਹੂ ਮਨ ਮੈ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਬੀਰ ਸਹੀ ਕਰਿ ਪਾਏ ॥੨੨੭੩॥

स्याम भनै सभ हू मन मै बृज नाइक बीर सही करि पाए ॥२२७३॥

sayaam bhanai sabh hoo man mai biraj naik beer sahee kar paae ||2273||

ਉਤ ਕੈ ਉਪਮਾ ਗ੍ਰਿਹਿ ਦਛ ਗਏ ਇਤਿ ਦ੍ਵਾਰਵਤੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਆਯੋ ॥

उत कै उपमा गृहि दछ गए इति द्वारवती बृज नाइक आयो ॥

aut kai upamaa gireh dhachh ge it dhavaiaaravatee biraj naik aayo ||

ਜਾਇ ਉਤੈ ਸਿਰੁ ਭੂਪ ਕੋ ਕਾਸੀ ਕੇ ਬੀਚ ਪਰਿਯੋ ਪੁਰਿ ਸੋਕ ਜਨਾਯੋ ॥

जाइ उतै सिरु भूप को कासी के बीच परियो पुरि सोक जनायो ॥

jai utai sir bhoop ko kaasee ke beech pariyo pur sok janaayo ||

ਭਾਖਤ ਭੇ ਸਭ ਯੌ ਬਤੀਯਾ ਸੋਈ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

भाखत भे सभ यौ बतीया सोई यौ कहि कै कबि स्याम सुनायो ॥

bhaakhat bhe sabh yau bateeyaa soiee yau keh kai kab sayaam sunaayo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਸੋ ਹਮਰੇ ਜੈਸੇ ਭੂਪਤਿ ਕਾਜ ਕੀਯੋ ਫਲੁ ਤੈਸੋ ਈ ਪਾਯੋ ॥੨੨੭੪॥

स्याम जू सो हमरे जैसे भूपति काज कीयो फलु तैसो ई पायो ॥२२७४॥

sayaam joo so hamare jaise bhoopat kaaj keeyo fal taiso iee paayo ||2274||

ਜਾ ਚਤੁਰਾਨਨ ਨਾਰਦ ਕੋ ਸਿਵ ਕੋ ਉਠ ਕੈ ਜਗ ਲੋਕ ਧਿਆਵੈ ॥

जा चतुरानन नारद को सिव को उठ कै जग लोक धिआवै ॥

jaa chaturaanan naaradh ko siv ko uTh kai jag lok dhiaavai ||

ਨਾਰ ਨਿਵਾਇ ਭਲੇ ਤਿਨ ਕੋ ਫੁਨਿ ਸੰਖ ਬਜਾਇ ਕੈ ਧੂਪ ਜਗਾਵੈ ॥

नार निवाइ भले तिन को फुनि संख बजाइ कै धूप जगावै ॥

naar nivai bhale tin ko fun sa(n)kh bajai kai dhoop jagaavai ||

ਡਾਰ ਕੈ ਫੂਲ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਹ ਸੋ ਸਿਰ ਨਾਵੈ ॥

डार कै फूल भली बिधि सो कबि स्याम भनै तिह सो सिर नावै ॥

ddaar kai fool bhalee bidh so kab sayaam bhanai teh so sir naavai ||

ਤੇ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੇ ਸਾਧਨ ਕੋ ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਗਾਵਤ ਪਾਰ ਨ ਪਾਵੈ ॥੨੨੭੫॥

ते बृजनाथ के साधन को गुन गावत गावत पार न पावै ॥२२७५॥

te birajanaath ke saadhan ko gun gaavat gaavat paar na paavai ||2275||

ਕਾਸੀ ਕੇ ਭੂਪ ਕੋ ਪੂਤ ਸੁਦਛਨ ਤਾ ਮਨ ਮੈ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਯੋ ॥

कासी के भूप को पूत सुदछन ता मन मै अति क्रोध बढायो ॥

kaasee ke bhoop ko poot sudhachhan taa man mai at krodh baddaayo ||

ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕੋ ਕੀਯੋ ਬਧੁ ਜਾਇ ਹਉ ਤਾਹਿ ਹਨੋ ਚਿਤ ਬੀਚ ਬਸਾਯੋ ॥

मेरे पिता को कीयो बधु जाइ हउ ताहि हनो चित बीच बसायो ॥

mere pitaa ko keeyo badh jai hau taeh hano chit beech basaayo ||

ਸੇਵ ਕਰੀ ਸਿਵ ਕੀ ਹਿਤ ਸੋ ਤਿਹ ਗਾਲ੍ਰਹ ਬਜਾਇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਾਯੋ ॥

सेव करी सिव की हित सो तिह गाल्रह बजाइ प्रसंन करायो ॥

sev karee siv kee hit so teh gaalreh bajai prasa(n)n karaayo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਹਨੋ ਝਟ ਦੈ ਛਿਨ ਮੈ ਤਿਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਟ ਦੈ ਬਰੁ ਪਾਯੋ ॥੨੨੭੬॥

स्याम हनो झट दै छिन मै तिनि स्याम भनै तट दै बरु पायो ॥२२७६॥

sayaam hano jhaT dhai chhin mai tin sayaam bhanai taT dhai bar paayo ||2276||

ਰੁਦ੍ਰ ਬਾਚ ਦਛ ਸੋ ॥

रुद्र बाच दछ सो ॥

rudhr baach dhachh so ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਸਿਵ ਜੂ ਫਿਰ ਯੌ ਉਚਰੋ ॥

तब सिव जू फिर यौ उचरो ॥

tab siv joo fir yau ucharo ||

ਹਰਿ ਕੇ ਬਧ ਹਿਤ ਹੋਮਹਿ ਕਰੋ ॥

हरि के बध हित होमहि करो ॥

har ke badh hit homeh karo ||

ਤਾ ਤੇ ਮੂਰਤਿ ਏਕ ਨਿਕਰਿ ਹੈ ॥

ता ते मूरति एक निकरि है ॥

taa te moorat ek nikar hai ||

ਸੋ ਹਰਿ ਜੀ ਕੇ ਪ੍ਰਾਨਨ ਹਰਿ ਹੈ ॥੨੨੭੭॥

सो हरि जी के प्रानन हरि है ॥२२७७॥

so har jee ke praanan har hai ||2277||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਏਕ ਕਹੀ ਤਿਹ ਜੁਧ ਸਮੈ ਜੋ ਕੋਊ ਬਿਮੁਖ ਕਰਾਇ ॥

एक कही तिह जुध समै जो कोऊ बिमुख कराइ ॥

ek kahee teh judh samai jo kouoo bimukh karai ||

ਤਾ ਪੈ ਬਲੁ ਨਹਿ ਚਲਿ ਸਕੈ ਤੁਹਿ ਮਾਰੈ ਫਿਰਿ ਆਇ ॥੨੨੭੮॥

ता पै बलु नहि चलि सकै तुहि मारै फिरि आइ ॥२२७८॥

taa pai bal neh chal sakai tuh maarai fir aai ||2278||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਐਸੇ ਸੁਦਛਨ ਕੋ ਜਬ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਸ ਰੁਦ੍ਰ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥

ऐसे सुदछन को जब ही कबि स्याम भनै अस रुद्र बखानियो ॥

aaise sudhachhan ko jab hee kab sayaam bhanai as rudhr bakhaaniyo ||

ਸੋ ਉਨਿ ਕਾਜ ਕੀਯੋ ਉਠ ਕੈ ਅਪੁਨੇ ਮਨ ਮੈ ਅਤਿ ਹੀ ਹਰਿਖਾਨਿਯੋ ॥

सो उनि काज कीयो उठ कै अपुने मन मै अति ही हरिखानियो ॥

so un kaaj keeyo uTh kai apune man mai at hee harikhaaniyo ||

ਹੋਮ ਕੀਓ ਤਿਨਿ ਪਾਵਕ ਮੈ ਘ੍ਰਿਤ ਅਛਤ ਜਉ ਜੈਸੇ ਬੇਦਨ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥

होम कीओ तिनि पावक मै घृत अछत जउ जैसे बेदन बखानियो ॥

hom keeo tin paavak mai ghirat achhat jau jaise bedhan bakhaaniyo ||

ਰੁਦ੍ਰ ਕੇ ਭਾਖਬੇ ਕੋ ਸੁ ਕਛੂ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜੜ ਭੇਦ ਨ ਜਾਨਿਯੋ ॥੨੨੭੯॥

रुद्र के भाखबे को सु कछू कबि स्याम भनै जड़ भेद न जानियो ॥२२७९॥

rudhr ke bhaakhabe ko su kachhoo kab sayaam bhanai jaR bhedh na jaaniyo ||2279||

ਤਉ ਨਿਕਸੀ ਤਿਹ ਤੇ ਪ੍ਰਿਤਮਾ ਇਹ ਦੇਖਤ ਹੀ ਸਭ ਕਉ ਡਰੁ ਆਵੈ ॥

तउ निकसी तिह ते पृतमा इह देखत ही सभ कउ डरु आवै ॥

tau nikasee teh te piratamaa ieh dhekhat hee sabh kau ddar aavai ||

ਕਉਨ ਬਲੀ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਜਗ ਮੈ ਇਹ ਧਾਵਤ ਅਗ੍ਰਜ ਕੋ ਠਹਰਾਵੈ ॥

कउन बली प्रगटियो जग मै इह धावत अग्रज को ठहरावै ॥

kaun balee pragaTiyo jag mai ieh dhaavat agraj ko Thaharaavai ||

ਠਾਢੀ ਭਈ ਕਰਿ ਲੈ ਕੈ ਗਦਾ ਅਤਿ ਰੋਸ ਕੈ ਦਾਤ ਸੋ ਦਾਤ ਬਜਾਵੈ ॥

ठाढी भई करि लै कै गदा अति रोस कै दात सो दात बजावै ॥

Thaaddee bhiee kar lai kai gadhaa at ros kai dhaat so dhaat bajaavai ||

ਐਸੇ ਲਖਿਯੋ ਸਭ ਹੂ ਇਹ ਤੇ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਪਾਵੈ ॥੨੨੮੦॥

ऐसे लखियो सभ हू इह ते बृज नाइक जीवत जान न पावै ॥२२८०॥

aaise lakhiyo sabh hoo ieh te biraj naik jeevat jaan na paavai ||2280||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਦਿਸ ਦ੍ਵਾਰਵਤੀ ਕੀ ਧਾਈ ॥

तब दिस द्वारवती की धाई ॥

tab dhis dhavaiaaravatee kee dhaiee ||

ਅਤਿ ਚਿਤਿ ਅਪਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਈ ॥

अति चिति अपने क्रोध बढाई ॥

at chit apane krodh baddaiee ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਇਤੈ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

स्री बृजनाथ इतै सुनि पायो ॥

sree birajanaath itai sun paayo ||

ਏਕ ਤੇਜ ਕੋਊ ਹਮ ਪੈ ਆਯੋ ॥੨੨੮੧॥

एक तेज कोऊ हम पै आयो ॥२२८१॥

ek tej kouoo ham pai aayo ||2281||

ਜੋ ਇਹ ਕੇ ਫੁਨਿ ਅਗ੍ਰਜ ਆਵੈ ॥

जो इह के फुनि अग्रज आवै ॥

jo ieh ke fun agraj aavai ||

ਸੋ ਸਭ ਭਸਮ ਹੋਤ ਹੀ ਜਾਵੈ ॥

सो सभ भसम होत ही जावै ॥

so sabh bhasam hot hee jaavai ||

ਜੋ ਇਹ ਸੰਗਿ ਮਾਡਿ ਰਨ ਲਰੈ ॥

जो इह संगि माडि रन लरै ॥

jo ieh sa(n)g maadd ran larai ||

ਸੋ ਜਮਲੋਕਿ ਪਯਾਨੋ ਕਰੈ ॥੨੨੮੨॥

सो जमलोकि पयानो करै ॥२२८२॥

so jamalok payaano karai ||2282||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜੋ ਉਹਿ ਕੇ ਮੁਖ ਆਇ ਗਯੋ ਪ੍ਰਭ ਸੋ ਉਨ ਹੂ ਛਿਨ ਮਾਹਿ ਜਰਾਯੋ ॥

जो उहि के मुख आइ गयो प्रभ सो उन हू छिन माहि जरायो ॥

jo uh ke mukh aai gayo prabh so un hoo chhin maeh jaraayo ||

ਯੌ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਚੜਿਯੋ ਰਥ ਪੈ ਹਰਿ ਤਾਹੀ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਚਕ੍ਰ ਚਲਾਯੋ ॥

यौ सुनि बात चड़ियो रथ पै हरि ताही के सामुहे चक्र चलायो ॥

yau sun baat chaRiyo rath pai har taahee ke saamuhe chakr chalaayo ||

ਚਕ੍ਰ ਸੁਦਰਸਨ ਕੇ ਤਿਨ ਅਗ੍ਰ ਨ ਤਾਹੀ ਕੋ ਪਉਰਖ ਨੈਕੁ ਬਸਾਯੋ ॥

चक्र सुदरसन के तिन अग्र न ताही को पउरख नैकु बसायो ॥

chakr sudharasan ke tin agr na taahee ko paurakh naik basaayo ||

ਅੰਤ ਖਿਸਾਇ ਚਲੀ ਫਿਰ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਸੋਊ ਭੂਪਤਿ ਆਯੋ ॥੨੨੮੩॥

अंत खिसाइ चली फिर कै कबि स्याम कहै सोऊ भूपति आयो ॥२२८३॥

a(n)t khisai chalee fir kai kab sayaam kahai souoo bhoopat aayo ||2283||

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

कबियो बाच ॥

kabiyo baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਕੋ ਜਿਨ ਹੂ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਨਹਿ ਧ੍ਯਾਨ ਲਗਾਯੋ ॥

स्री बृज नाइक को जिन हू कबि स्याम भनै नहि ध्यान लगायो ॥

sree biraj naik ko jin hoo kab sayaam bhanai neh dhayaan lagaayo ||

ਅਉਰ ਕਹਾ ਭਯੋ ਜਉ ਗੁਨ ਕਾਹੂ ਕੇ ਗਾਵਤ ਹੈ ਗੁਨ ਸ੍ਯਾਮ ਨ ਗਾਯੋ ॥

अउर कहा भयो जउ गुन काहू के गावत है गुन स्याम न गायो ॥

aaur kahaa bhayo jau gun kaahoo ke gaavat hai gun sayaam na gaayo ||

ਅਉਰ ਕਹਾ ਭਯੋ ਜਉ ਜਗਦੀਸ ਬਿਨਾ ਸੁ ਗਨੇਸ ਮਹੇਸ ਮਨਾਯੋ ॥

अउर कहा भयो जउ जगदीस बिना सु गनेस महेस मनायो ॥

aaur kahaa bhayo jau jagadhees binaa su ganes mahes manaayo ||

ਲੋਕ ਪ੍ਰਲੋਕ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਦਾ ਤਿਹ ਆਪਨੋ ਜਨਮ ਗਵਾਯੋ ॥੨੨੮੪॥

लोक प्रलोक कहै कबि स्याम सदा तिह आपनो जनम गवायो ॥२२८४॥

lok pralok kahai kab sayaam sadhaa teh aapano janam gavaayo ||2284||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਮੂਰਤ ਸੁਦਛਨ ਭੂਪ ਸੁਤ ਕੋ ਬਧਹਿ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटके मूरत सुदछन भूप सुत को बधहि समापतं ॥

eit sree bachitr naaTake moorat sudhachhan bhoop sut ko badheh samaapata(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸੋਊ ਜੀਤ ਕੈ ਛੋਰਿ ਦਯੋ ਰਨ ਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਜੋ ਰਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨ ਟਰੈ ॥

सोऊ जीत कै छोरि दयो रन मै नृप जो रन ते कबहूँ न टरै ॥

souoo jeet kai chhor dhayo ran mai nirap jo ran te kabahoo(n) na Tarai ||

ਦਈ ਕਾਟਿ ਸਹਸ੍ਰ ਭੁਜਾ ਤਿਹ ਕੀ ਜਿਹ ਤੇ ਫੁਨਿ ਚਉਦਹ ਲੋਕ ਡਰੈ ॥

दई काटि सहस्र भुजा तिह की जिह ते फुनि चउदह लोक डरै ॥

dhiee kaaT sahasr bhujaa teh kee jeh te fun chaudheh lok ddarai ||

ਕਰਿ ਕੰਚਨ ਧਾਮ ਦਏ ਤਿਹ ਕੋ ਦਿਜ ਮਾਗ ਸਦਾ ਜੋਊ ਪੇਟ ਭਰੈ ॥

करि कंचन धाम दए तिह को दिज माग सदा जोऊ पेट भरै ॥

kar ka(n)chan dhaam dhe teh ko dhij maag sadhaa jouoo peT bharai ||

ਫੁਨਿ ਰਾਖ ਕੈ ਲਾਜ ਲਈ ਦ੍ਰੁਪਦੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਬਿਨਾ ਐਸੀ ਕਉਨ ਕਰੈ ॥੨੨੮੫॥

फुनि राख कै लाज लई द्रुपदी बृजनाथ बिना ऐसी कउन करै ॥२२८५॥

fun raakh kai laaj liee dhrupadhee birajanaath binaa aaisee kaun karai ||2285||

ਅਥ ਕਪਿ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ कपि बध कथनं ॥

ath kap badh kathana(n) ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਰੇਵਤ ਨਗਰ ਹਲਧਰ ਜੂ ਗਯੋ ॥

रेवत नगर हलधर जू गयो ॥

revat nagar haladhar joo gayo ||

ਤ੍ਰੀਯ ਸੰਗਿ ਲੈ ਹੁਲਾਸ ਚਿਤਿ ਭਯੋ ॥

त्रीय संगि लै हुलास चिति भयो ॥

treey sa(n)g lai hulaas chit bhayo ||

ਸਭਨ ਤਹਾ ਮਿਲਿ ਮਦਰਾ ਪੀਯੋ ॥

सभन तहा मिलि मदरा पीयो ॥

sabhan tahaa mil madharaa peeyo ||

ਗਾਵਤ ਭਯੋ ਉਮਗ ਕੈ ਹੀਯੋ ॥੨੨੮੬॥

गावत भयो उमग कै हीयो ॥२२८६॥

gaavat bhayo umag kai heeyo ||2286||

ਇਕ ਕਪਿ ਹੁਤੇ ਤਹਾ ਸੋ ਆਯੋ ॥

इक कपि हुते तहा सो आयो ॥

eik kap hute tahaa so aayo ||

ਮਦਰਾ ਸਕਲ ਫੋਰਿ ਘਟ ਗ੍ਵਾਯੋ ॥

मदरा सकल फोरि घट ग्वायो ॥

madharaa sakal for ghaT gavaiaayo ||

ਫਾਧਤ ਭਯੋ ਰਤੀ ਕੁ ਨ ਡਰਿਯੋ ॥

फाधत भयो रती कु न डरियो ॥

faadhat bhayo ratee k na ddariyo ||

ਮੁਸਲੀਧਰਿ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧਹਿ ਭਰਿਯੋ ॥੨੨੮੭॥

मुसलीधरि अति क्रोधहि भरियो ॥२२८७॥

musaleedhar at krodheh bhariyo ||2287||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਉਠਿ ਠਾਢੋ ਮੁਸਲੀ ਭਯੋ ਦੋਊ ਅਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ॥

उठि ठाढो मुसली भयो दोऊ असत्र संभारि ॥

auTh Thaaddo musalee bhayo dhouoo asatr sa(n)bhaar ||

ਜਿਉ ਕਪਿ ਨਾਚਤ ਫਿਰਤ ਥੋ ਛਿਨ ਮੈ ਦਯੋ ਸੰਘਾਰਿ ॥੨੨੮੮॥

जिउ कपि नाचत फिरत थो छिन मै दयो संघारि ॥२२८८॥

jiau kap naachat firat tho chhin mai dhayo sa(n)ghaar ||2288||

ਇਤਿ ਕਪਿ ਕੋ ਬਲਭਦ੍ਰ ਬਧ ਕੀਬੋ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति कपि को बलभद्र बध कीबो समापतं ॥

eit kap ko balabhadhr badh keebo samaapata(n) ||

ਗਜਪੁਰ ਕੇ ਰਾਜਾ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਸਾਬ ਬਰੀ ॥

गजपुर के राजा की दुहिता साब बरी ॥

gajapur ke raajaa kee dhuhitaa saab baree ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਬੀਰ ਗਜਪੁਰ ਕੇ ਰੁਚਿ ਸੋ ਦੁਹਿਤਾ ਕੋ ਦ੍ਰੁਜੋਧਨ ਬ੍ਯਾਹ ਰਚਾਯੋ ॥

बीर गजपुर के रुचि सो दुहिता को द्रुजोधन ब्याह रचायो ॥

beer gajapur ke ruch so dhuhitaa ko dhrujodhan bayaeh rachaayo ||

ਭੂਪ ਜਿਤੇ ਭੂਅ ਮੰਡਲ ਕੇ ਤਿਨ ਕਉਤੁਕ ਹੇਰਬੇ ਕਾਜ ਬੁਲਾਯੋ ॥

भूप जिते भूअ मंडल के तिन कउतुक हेरबे काज बुलायो ॥

bhoop jite bhooa ma(n)ddal ke tin kautuk herabe kaaj bulaayo ||

ਅੰਧ ਕੇ ਪੂਤਹਿ ਬ੍ਯਾਹ ਰਚਿਯੋ ਸੋ ਸੁ ਤਾਹੀ ਕੋ ਦੁਆਰਵਤੀ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

अंध के पूतहि ब्याह रचियो सो सु ताही को दुआरवती सुनि पायो ॥

a(n)dh ke pooteh bayaeh rachiyo so su taahee ko dhuaaravatee sun paayo ||

ਸਾਬ ਹੁਤੋ ਇਕ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੋ ਬਾਲਕ ਜਾਬਵਤੀ ਹੂ ਤੇ ਸੋ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥੨੨੮੯॥

साब हुतो इक कान्रह को बालक जाबवती हू ते सो चलि आयो ॥२२८९॥

saab huto ik kaanreh ko baalak jaabavatee hoo te so chal aayo ||2289||

ਗਹਿ ਕੈ ਬਹੀਯਾ ਪੁਨਿ ਭੂਪ ਸੁਤਾ ਹੂ ਕੀ ਸ੍ਯੰਦਨ ਭੀਤਰ ਡਾਰਿ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥

गहि कै बहीया पुनि भूप सुता हू की स्यंदन भीतर डारि सिधारियो ॥

geh kai baheeyaa pun bhoop sutaa hoo kee saya(n)dhan bheetar ddaar sidhaariyo ||

ਜੋ ਭਟ ਤਾਹਿ ਸਹਾਇ ਕੇ ਕਾਜ ਲਰਿਯੋ ਸੋਊ ਏਕ ਹੀ ਬਾਨ ਸੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥

जो भट ताहि सहाइ के काज लरियो सोऊ एक ही बान सो मारियो ॥

jo bhaT taeh sahai ke kaaj lariyo souoo ek hee baan so maariyo ||

ਧਾਇ ਪਰੇ ਛਿ ਰਥੀ ਮਿਲਿ ਕੈ ਸੁ ਘਨੋ ਦਲੁ ਲੈ ਜਬ ਭੂਪ ਪਚਾਰਿਯੋ ॥

धाइ परे छि रथी मिलि कै सु घनो दलु लै जब भूप पचारियो ॥

dhai pare chh rathee mil kai su ghano dhal lai jab bhoop pachaariyo ||

ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਤਿਹ ਠਉਰ ਘਨੋ ਸੋਊ ਯੌ ਮੁਖ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੨੨੯੦॥

जुधु भयो तिह ठउर घनो सोऊ यौ मुख ते कबि स्याम उचारियो ॥२२९०॥

judh bhayo teh Thaur ghano souoo yau mukh te kab sayaam uchaariyo ||2290||

ਪਾਰਥ ਭੀਖਮ ਦ੍ਰੋਣ ਕ੍ਰਿਪਾਰੁ ਕ੍ਰਿਪੀ ਸੁਤ ਕੋਪ ਭਰਿਯੋ ਮਨ ਮੈ ॥

पारथ भीखम द्रोण कृपारु कृपी सुत कोप भरियो मन मै ॥

paarath bheekham dhron kirapaar kirapee sut kop bhariyo man mai ||

ਅਰੁ ਅਉਰ ਸੁ ਕਰਨ ਚਲਿਯੋ ਰਿਸ ਸੋਅ ਕਰੋਧ ਰੁ ਕਉਚ ਤਬੈ ਤਨ ਮੈ ॥

अरु अउर सु करन चलियो रिस सोअ करोध रु कउच तबै तन मै ॥

ar aaur su karan chaliyo ris soa karodh r kauch tabai tan mai ||

ਛਬਿ ਪਾਵਤ ਭਯੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੋਊ ਯੌ ਇਨ ਸੂਰਨ ਕੇ ਗਨ ਮੈ ॥

छबि पावत भयो कबि स्याम भनै सोऊ यौ इन सूरन के गन मै ॥

chhab paavat bhayo kab sayaam bhanai souoo yau in sooran ke gan mai ||

ਜਿਮ ਸੂਰਜ ਸੋਭਤ ਦਿਵਤਨ ਮੈ ਇਹ ਸੋ ਛਬਿ ਪਾਵਤ ਭਯੋ ਰਨ ਮੈ ॥੨੨੯੧॥

जिम सूरज सोभत दिवतन मै इह सो छबि पावत भयो रन मै ॥२२९१॥

jim sooraj sobhat dhivatan mai ieh so chhab paavat bhayo ran mai ||2291||

ਜੰਗ ਭਯੋ ਜਿਹ ਠਉਰ ਨਿਸੰਗ ਸੁ ਛੂਟਤ ਭੇ ਦੁਹੂ ਓਰ ਤੇ ਭਾਲੇ ॥

जंग भयो जिह ठउर निसंग सु छूटत भे दुहू ओर ते भाले ॥

ja(n)g bhayo jeh Thaur nisa(n)g su chhooTat bhe dhuhoo or te bhaale ||

ਘਾਇਲ ਲਾਗ ਭਜੇ ਭਟ ਯੌ ਮਨੋ ਖਾਇ ਚਲੇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੇ ਸੁ ਨਿਵਾਲੇ ॥

घाइल लाग भजे भट यौ मनो खाइ चले गृह के सु निवाले ॥

ghail laag bhaje bhaT yau mano khai chale gireh ke su nivaale ||

ਬੀਰ ਫਿਰੈ ਅਤਿ ਘੂਮਤਿ ਹੀ ਸੁ ਮਨੋ ਅਤਿ ਪੀ ਮਦਰਾ ਮਤਵਾਲੇ ॥

बीर फिरै अति घूमति ही सु मनो अति पी मदरा मतवाले ॥

beer firai at ghoomat hee su mano at pee madharaa matavaale ||

ਬਾਸਨ ਤੇ ਧਨੁ ਅਉਰ ਨਿਖੰਗ ਫਿਰੈ ਰਨ ਬੀਚ ਖਤੰਗ ਪਿਆਲੇ ॥੨੨੯੨॥

बासन ते धनु अउर निखंग फिरै रन बीच खतंग पिआले ॥२२९२॥

baasan te dhan aaur nikha(n)g firai ran beech khata(n)g piaale ||2292||

ਸਾਬ ਸਰਾਸਨ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਬਹੁ ਬੀਰ ਹਨੇ ਤਿਹ ਠਉਰ ਕਰਾਰੇ ॥

साब सरासन लै कर मै बहु बीर हने तिह ठउर करारे ॥

saab saraasan lai kar mai bahu beer hane teh Thaur karaare ||

ਏਕਨ ਕੇ ਬਿਬ ਪਾਗ ਕਟੇ ਅਰੁ ਏਕਨ ਕੇ ਸਿਰ ਹੀ ਕਟਿ ਡਾਰੇ ॥

एकन के बिब पाग कटे अरु एकन के सिर ही कटि डारे ॥

ekan ke bib paag kaTe ar ekan ke sir hee kaT ddaare ||

ਅਉਰ ਨਿਹਾਰਿ ਭਜੇ ਭਟ ਯੌ ਉਪਮਾ ਤਿਨ ਕੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥

अउर निहारि भजे भट यौ उपमा तिन की कबि स्याम उचारे ॥

aaur nihaar bhaje bhaT yau upamaa tin kee kab sayaam uchaare ||

ਸਾਧ ਕੀ ਸੰਗਤਿ ਪਾਇ ਮਨੋ ਜਨ ਪੁੰਨਿ ਕੇ ਅਗ੍ਰਜ ਪਾਪ ਪਧਾਰੇ ॥੨੨੯੩॥

साध की संगति पाइ मनो जन पुँनि के अग्रज पाप पधारे ॥२२९३॥

saadh kee sa(n)gat pai mano jan pu(n)n ke agraj paap padhaare ||2293||

ਏਕਨ ਕੀ ਦਈ ਕਾਟ ਭੁਜਾ ਅਰੁ ਏਕਨ ਕੈ ਕਰ ਹੀ ਕਟਿ ਡਾਰੇ ॥

एकन की दई काट भुजा अरु एकन कै कर ही कटि डारे ॥

ekan kee dhiee kaaT bhujaa ar ekan kai kar hee kaT ddaare ||

ਏਕ ਕਟੈ ਅਧ ਬੀਚਹੁ ਤੇ ਰਥ ਕਾਟਿ ਰਥੀ ਬਿਰਥੀ ਕਰਿ ਮਾਰੇ ॥

एक कटै अध बीचहु ते रथ काटि रथी बिरथी करि मारे ॥

ek kaTai adh beechahu te rath kaaT rathee birathee kar maare ||

ਸੀਸ ਕਟੇ ਭਟ ਠਾਢੇ ਰਹੇ ਇਕ ਸ੍ਰੋਣ ਉਠਿਓ ਛਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥

सीस कटे भट ठाढे रहे इक स्रोण उठिओ छबि स्याम उचारे ॥

sees kaTe bhaT Thaadde rahe ik sron uThio chhab sayaam uchaare ||

ਬੀਰਨ ਕੋ ਮਨੋ ਬਾਗ ਬਿਖੈ ਜਨੁ ਫੂਟੇ ਹੈ ਸੁ ਅਨੇਕ ਫੁਹਾਰੇ ॥੨੨੯੪॥

बीरन को मनो बाग बिखै जनु फूटे है सु अनेक फुहारे ॥२२९४॥

beeran ko mano baag bikhai jan fooTe hai su anek fuhaare ||2294||

ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਜਬੈ ਬਹੁ ਬੀਰ ਹਨੇ ਰਨ ਮੈ ਚਹਿ ਕੈ ॥

स्री जदुबीर के पुत्र जबै बहु बीर हने रन मै चहि कै ॥

sree jadhubeer ke putr jabai bahu beer hane ran mai cheh kai ||

ਇਕ ਭਾਜ ਗਏ ਨ ਮੁਰੇ ਬਹੁਰੋ ਇਕ ਘਾਇਲ ਆਇ ਪਰੇ ਸਹਿਕੈ ॥

इक भाज गए न मुरे बहुरो इक घाइल आइ परे सहिकै ॥

eik bhaaj ge na mure bahuro ik ghail aai pare sahikai ||

ਬਹੁ ਹੁਇ ਕੈ ਨਿਰਾਯੁਧ ਹ੍ਵੈ ਇਹ ਕੈ ਹਮ ਰਾਖਹੁ ਪਾਇ ਪਰੇ ਕਹਿ ਕੈ ॥

बहु हुइ कै निरायुध ह्वै इह कै हम राखहु पाइ परे कहि कै ॥

bahu hui kai niraayudh havai ieh kai ham raakhahu pai pare keh kai ||

ਇਕ ਠਾਢੇ ਭਏ ਘਿਘਿਯਾਤ ਬਲੀ ਤ੍ਰਿਨ ਕੋ ਦੁਹੂ ਦਾਤਨ ਮੈ ਗਹਿ ਕੈ ॥੨੨੯੫॥

इक ठाढे भए घिघियात बली तृन को दुहू दातन मै गहि कै ॥२२९५॥

eik Thaadde bhe ghighiyaat balee tiran ko dhuhoo dhaatan mai geh kai ||2295||

ਜੁਧੁ ਕੀਯੋ ਸੁਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਇਤੋ ਨਹਿ ਹੁਇ ਹੈ ਕਬੈ ਕਿਨ ਹੂ ਨਹੀ ਕੀਨੋ ॥

जुधु कीयो सुत कान्रह इतो नहि हुइ है कबै किन हू नही कीनो ॥

judh keeyo sut kaanreh ito neh hui hai kabai kin hoo nahee keeno ||

ਦ੍ਵੈ ਘਟਿ ਆਠ ਰਥੀ ਬਲਵੰਤ ਤਿਨੋ ਹੂ ਤੇ ਏਕ ਬਲੀ ਨਹੀ ਹੀਨੋ ॥

द्वै घटि आठ रथी बलवंत तिनो हू ते एक बली नही हीनो ॥

dhavai ghaT aaTh rathee balava(n)t tino hoo te ek balee nahee heeno ||

ਸੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਕਰਿ ਕੋਪ ਪਰੇ ਸੁਤ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੇ ਊਪਰ ਜਾਨ ਨ ਦੀਨੋ ॥

सो मिलि कै करि कोप परे सुत कान्रह के ऊपर जान न दीनो ॥

so mil kai kar kop pare sut kaanreh ke uoopar jaan na dheeno ||

ਰੋਸ ਬਢਾਇ ਮਚਾਇ ਕੈ ਮਾਰਿ ਹੰਕਾਰ ਕੈ ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਲੀਨੋ ॥੨੨੯੬॥

रोस बढाइ मचाइ कै मारि हंकार कै केसन ते गहि लीनो ॥२२९६॥

ros baddai machai kai maar ha(n)kaar kai kesan te geh leeno ||2296||

ਤੋਟਕ ॥

तोटक ॥

toTak ||

ਇਨ ਬੀਰਨ ਕੀ ਜਬ ਜੀਤ ਭਈ ਦੁਹਿਤਾ ਤਬ ਭੂਪ ਕੀ ਛੀਨ ਲਈ ॥

इन बीरन की जब जीत भई दुहिता तब भूप की छीन लई ॥

ein beeran kee jab jeet bhiee dhuhitaa tab bhoop kee chheen liee ||

ਸੋਊ ਛੀਨ ਕੈ ਮੰਦਿਰ ਆਨਿ ਧਰੀ ਦੁਬਿਧਾ ਮਨ ਕੀ ਸਭ ਦੂਰਿ ਕਰੀ ॥੨੨੯੭॥

सोऊ छीन कै मंदिर आनि धरी दुबिधा मन की सभ दूरि करी ॥२२९७॥

souoo chheen kai ma(n)dhir aan dharee dhubidhaa man kee sabh dhoor karee ||2297||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਇਤੈ ਦ੍ਰਜੋਧਨ ਹਰਖ ਜਨਾਯੋ ॥

इतै द्रजोधन हरख जनायो ॥

eitai dhrajodhan harakh janaayo ||

ਉਤ ਹਲਧਰ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

उत हलधर हरि जू सुनि पायो ॥

aut haladhar har joo sun paayo ||

ਸੁਨਿ ਬਸੁਦੇਵ ਕ੍ਰੋਧ ਅਤਿ ਭਰਿ ਕੈ ॥

सुनि बसुदेव क्रोध अति भरि कै ॥

sun basudhev krodh at bhar kai ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਮੂਛਹਿ ਰਹਿਓ ਧਰਿ ਕੈ ॥੨੨੯੮॥

स्याम भनै मूछहि रहिओ धरि कै ॥२२९८॥

sayaam bhanai moochheh rahio dhar kai ||2298||

ਬਸੁਦੇਵ ਬਾਚ ॥

बसुदेव बाच ॥

basudhev baach ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਿਹ ਸੁਧਿ ਕਉ ਕੋਊ ਦੂਤ ਪਠਇਯੈ ॥

तिह सुधि कउ कोऊ दूत पठइयै ॥

teh sudh kau kouoo dhoot paThiyai ||

ਪੌਤ੍ਰ ਸੋਧ ਕੌ ਬੇਗਿ ਮੰਗਇਯੈ ॥

पौत्र सोध कौ बेगि मंगइयै ॥

pauatr sodh kau beg ma(n)giyai ||

ਮੁਸਲੀਧਰ ਤਿਹ ਠਉਰ ਪਠਾਯੋ ॥

मुसलीधर तिह ठउर पठायो ॥

musaleedhar teh Thaur paThaayo ||

ਚਲਿ ਹਲਧਰ ਤਿਹ ਪੁਰ ਮੈ ਆਯੋ ॥੨੨੯੯॥

चलि हलधर तिह पुर मै आयो ॥२२९९॥

chal haladhar teh pur mai aayo ||2299||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਆਇਸ ਪਾਇ ਪਿਤਾ ਕੋ ਜਬੈ ਚਲਿ ਕੈ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਗਜਾਪੁਰ ਆਯੋ ॥

आइस पाइ पिता को जबै चलि कै बलिभद्र गजापुर आयो ॥

aais pai pitaa ko jabai chal kai balibhadhr gajaapur aayo ||

ਆਇਸ ਐਸੇ ਦਯੋ ਹਮਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਛੋਰਿ ਇਨੈ ਸੁਤ ਅੰਧ ਸੁਨਾਯੋ ॥

आइस ऐसे दयो हमरे नृप छोरि इनै सुत अंध सुनायो ॥

aais aaise dhayo hamare nirap chhor inai sut a(n)dh sunaayo ||

ਸੋ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਰਿਸਾਇ ਗਯੋ ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਅਪਨੇ ਇਹ ਓਜ ਜਨਾਯੋ ॥

सो सुनि बात रिसाइ गयो गृह ते अपने इह ओज जनायो ॥

so sun baat risai gayo gireh te apane ieh oj janaayo ||

ਐਂਚ ਲਯੋ ਪੁਰ ਤ੍ਰਾਸ ਭਰਿਯੋ ਸੋਊ ਲੈ ਦੁਹਿਤਾ ਇਹ ਪੂਜਨ ਆਯੋ ॥੨੩੦੦॥

ऐंच लयो पुर त्रास भरियो सोऊ लै दुहिता इह पूजन आयो ॥२३००॥

aai(n)ch layo pur traas bhariyo souoo lai dhuhitaa ieh poojan aayo ||2300||

ਸਾਬ ਸੋ ਬ੍ਯਾਹ ਸੁਤਾ ਕੋ ਕੀਯੋ ਦੁਰਜੋਧਨ ਚਿਤਿ ਘਨੋ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥

साब सो ब्याह सुता को कीयो दुरजोधन चिति घनो सुख पायो ॥

saab so bayaeh sutaa ko keeyo dhurajodhan chit ghano sukh paayo ||

ਦਾਨ ਦਯੋ ਜਿਹ ਅੰਤ ਕਛੂ ਨਹਿ ਬਿਪ੍ਰਨ ਕੋ ਕਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

दान दयो जिह अंत कछू नहि बिप्रन को कहि स्याम सुनायो ॥

dhaan dhayo jeh a(n)t kachhoo neh bipran ko keh sayaam sunaayo ||

ਭ੍ਰਾਤ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਕੋ ਸੰਗਿ ਹਲਾਯੁਧ ਲੈ ਕਰਿ ਦੁਆਰਵਤੀ ਕੋ ਸਿਧਾਯੋ ॥

भ्रात के पुत्र को संगि हलायुध लै करि दुआरवती को सिधायो ॥

bhraat ke putr ko sa(n)g halaayudh lai kar dhuaaravatee ko sidhaayo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਚਰਿਤ੍ਰ ਉਤੈ ਪਿਖਬੇ ਕਹੁ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਚਲਿ ਨਾਰਦ ਆਯੋ ॥੨੩੦੧॥

स्याम चरित्र उतै पिखबे कहु स्याम भनै चलि नारद आयो ॥२३०१॥

sayaam charitr utai pikhabe kahu sayaam bhanai chal naaradh aayo ||2301||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਿਕੰਧ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦ੍ਰੁਜੋਧਨ ਕੀ ਬੇਟੀ ਸਾਬ ਕੋ ਬ੍ਯਾਹ ਲਿਆਵਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥

इति स्री दसम सिकंध पुराणे बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे द्रुजोधन की बेटी साब को ब्याह लिआवत भए धिआइ समापतम ॥

eit sree dhasam sika(n)dh puraane bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare dhrujodhan kee beTee saab ko bayaeh liaavat bhe dhiaai samaapatam ||

ਨਾਰਦ ਕੋ ਆਇਬੋ ਕਥਨੰ ॥

नारद को आइबो कथनं ॥

naaradh ko aaibo kathana(n) ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਨਾਰਦ ਰੁਕਮਿਨਿ ਕੇ ਪ੍ਰਿਥਮ ਗ੍ਰਿਹ ਮੈ ਪਹੁਚਿਓ ਆਇ ॥

नारद रुकमिनि के पृथम गृह मै पहुचिओ आइ ॥

naaradh rukamin ke piratham gireh mai pahuchio aai ||

ਜਹਾ ਕਾਨ੍ਰਹ ਬੈਠੋ ਹੁਤੋ ਉਠਿ ਲਾਗੋ ਰਿਖਿ ਪਾਇ ॥੨੩੦੨॥

जहा कान्रह बैठो हुतो उठि लागो रिखि पाइ ॥२३०२॥

jahaa kaanreh baiTho huto uTh laago rikh pai ||2302||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਦੂਸਰੇ ਮੰਦਿਰ ਭੀਤਰ ਨਾਰਦ ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਿਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

दूसरे मंदिर भीतर नारद जात भयो तिहि स्याम निहारियो ॥

dhoosare ma(n)dhir bheetar naaradh jaat bhayo teh sayaam nihaariyo ||

ਅਉਰ ਗਯੋ ਗ੍ਰਿਹ ਸ੍ਯਾਮ ਤਬੈ ਰਿਖਿ ਆਨੰਦ ਹ੍ਵੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

अउर गयो गृह स्याम तबै रिखि आनंद ह्वै इह भाति उचारियो ॥

aaur gayo gireh sayaam tabai rikh aana(n)dh havai ieh bhaat uchaariyo ||

ਪੇਖਿ ਭਯੋ ਸਭ ਹੂ ਗ੍ਰਿਹ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁ ਯੌ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮਹਿ ਗ੍ਰੰਥ ਸੁਧਾਰਿਯੋ ॥

पेखि भयो सभ हू गृह स्याम सु यौ कबि स्यामहि ग्रंथ सुधारियो ॥

pekh bhayo sabh hoo gireh sayaam su yau kab sayaameh gra(n)th sudhaariyo ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੋ ਮਨ ਮੈ ਮੁਨਿ ਈਸ ਸਹੀ ਕਰਿ ਕੈ ਜਗਦੀਸ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੨੩੦੩॥

कान्रह जू को मन मै मुनि ईस सही करि कै जगदीस बिचारियो ॥२३०३॥

kaanreh joo ko man mai mun iees sahee kar kai jagadhees bichaariyo ||2303||

ਭਾਤਿ ਕਹੂ ਕਹੂ ਗਾਵਤ ਹੈ ਕਹੂ ਹਾਥਿ ਲੀਏ ਪ੍ਰਭੁ ਬੀਨ ਬਜਾਵੈ ॥

भाति कहू कहू गावत है कहू हाथि लीए प्रभु बीन बजावै ॥

bhaat kahoo kahoo gaavat hai kahoo haath le'ee prabh been bajaavai ||

ਪੀਵਤ ਹੈ ਸੁ ਕਹੂ ਮਦਰਾ ਅਉ ਕਹੂ ਲਰਕਾਨ ਕੋ ਲਾਡ ਲਡਾਵੈ ॥

पीवत है सु कहू मदरा अउ कहू लरकान को लाड लडावै ॥

peevat hai su kahoo madharaa aau kahoo larakaan ko laadd laddaavai ||

ਜੁਧੁ ਕਰੈ ਕਹੂ ਮਲਨ ਸੋ ਕਹੂ ਨੰਦਗ ਹਾਥਿ ਲੀਏ ਚਮਕਾਵੈ ॥

जुधु करै कहू मलन सो कहू नंदग हाथि लीए चमकावै ॥

judh karai kahoo malan so kahoo na(n)dhag haath le'ee chamakaavai ||

ਇਉ ਹਰਿ ਕੇਲ ਕਰੈ ਤਿਹ ਠਾ ਜਿਹ ਕਉਤੁਕ ਕੋ ਕੋਊ ਪਾਰ ਨ ਪਾਵੈ ॥੨੩੦੪॥

इउ हरि केल करै तिह ठा जिह कउतुक को कोऊ पार न पावै ॥२३०४॥

eiau har kel karai teh Thaa jeh kautuk ko kouoo paar na paavai ||2304||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਯੌ ਰਿਖਿ ਦੇਖਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਹਰਿ ਚਰਨ ਰਹਿਯੋ ਲਪਟਾਇ ॥

यौ रिखि देखि चरित्र हरि चरन रहियो लपटाइ ॥

yau rikh dhekh charitr har charan rahiyo lapaTai ||

ਚਲਤ ਭਯੋ ਸਭ ਜਗਤ ਕੋ ਕਉਤਕ ਦੇਖੋ ਜਾਇ ॥੨੩੦੫॥

चलत भयो सभ जगत को कउतक देखो जाइ ॥२३०५॥

chalat bhayo sabh jagat ko kautak dhekho jai ||2305||

ਅਥ ਜਰਾਸੰਧਿ ਬਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ जरासंधि बध कथनं ॥

ath jaraasa(n)dh badh kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਬ੍ਰਹਮ ਮਹੂਰਤ ਸ੍ਯਾਮ ਉਠੈ ਉਠਿ ਨ੍ਰਹਾਇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਹਰਿ ਧਿਆਨ ਧਰੈ ॥

ब्रहम महूरत स्याम उठै उठि न्रहाइ हृदै हरि धिआन धरै ॥

braham mahoorat sayaam uThai uTh nrahai hiradhai har dhiaan dharai ||

ਫਿਰਿ ਸੰਧਯਹਿ ਕੈ ਰਵਿ ਹੋਤ ਉਦੈ ਸੁ ਜਲਾਜੁਲਿ ਦੈ ਅਰੁ ਮੰਤ੍ਰ ਰਰੈ ॥

फिरि संधयहि कै रवि होत उदै सु जलाजुलि दै अरु मंत्र ररै ॥

fir sa(n)dhayeh kai rav hot udhai su jalaajul dhai ar ma(n)tr rarai ||

ਫਿਰਿ ਪਾਠ ਕਰੈ ਸਤਸੈਇ ਸਲੋਕ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਨਿਤਾਪ੍ਰਤਿ ਪੈ ਨ ਟਰੈ ॥

फिरि पाठ करै सतसैइ सलोक को स्याम निताप्रति पै न टरै ॥

fir paaTh karai satasai salok ko sayaam nitaaprat pai na Tarai ||

ਤਬ ਕਰਮ ਨ ਕਉਨ ਕਰੈ ਜਗ ਮੈ ਜਬ ਆਪਨ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਕਰਮ ਕਰੈ ॥੨੩੦੬॥

तब करम न कउन करै जग मै जब आपन स्याम जू करम करै ॥२३०६॥

tab karam na kaun karai jag mai jab aapan sayaam joo karam karai ||2306||

ਨ੍ਰਹਾਇ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਲਾਇ ਸੁਗੰਧ ਭਲੇ ਪਟ ਧਾਰ ਕੈ ਬਾਹਰ ਆਵੈ ॥

न्रहाइ कै स्याम जू लाइ सुगंध भले पट धार कै बाहर आवै ॥

nrahai kai sayaam joo lai suga(n)dh bhale paT dhaar kai baahar aavai ||

ਆਇ ਸਿੰਘਾਸਨ ਊਪਰ ਬੈਠ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਨਿਆਉ ਕਰਾਵੈ ॥

आइ सिंघासन ऊपर बैठ कै स्याम भली बिधि निआउ करावै ॥

aai si(n)ghaasan uoopar baiTh kai sayaam bhalee bidh niaau karaavai ||

ਅਉ ਸੁਖਦੇਵ ਕੋ ਤਾਤ ਭਲਾ ਸੁ ਕਥਾ ਕਰਿ ਸ੍ਰੀ ਨੰਦ ਲਾਲ ਰਿਝਾਵੈ ॥

अउ सुखदेव को तात भला सु कथा करि स्री नंद लाल रिझावै ॥

aau sukhadhev ko taat bhalaa su kathaa kar sree na(n)dh laal rijhaavai ||

ਤਉ ਲਗਿ ਆਇ ਕਹੀ ਬਤੀਆ ਇਕ ਸੋ ਮੁਖ ਤੇ ਕਬਿ ਭਾਖ ਸੁਨਾਵੈ ॥੨੩੦੭॥

तउ लगि आइ कही बतीआ इक सो मुख ते कबि भाख सुनावै ॥२३०७॥

tau lag aai kahee bateeaa ik so mukh te kab bhaakh sunaavai ||2307||

ਦੂਤ ਬਾਚ ॥

दूत बाच ॥

dhoot baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਜੋ ਤੁਮ ਜੀਤ ਕੈ ਭੂਪਤਿ ਛੋਰਿ ਦਯੋ ਤਿਹ ਓਜ ਜਨਾਯੋ ॥

कान्रह जू जो तुम जीत कै भूपति छोरि दयो तिह ओज जनायो ॥

kaanreh joo jo tum jeet kai bhoopat chhor dhayo teh oj janaayo ||

ਮੈ ਦਲ ਤੇਈਸ ਛੂਹਨ ਲੈ ਸੰਗਿ ਤੇਈਸ ਬਾਰ ਸੁ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥

मै दल तेईस छूहन लै संगि तेईस बार सु जुध मचायो ॥

mai dhal teiees chhoohan lai sa(n)g teiees baar su judh machaayo ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੋ ਅੰਤਿ ਭਜਾਇ ਰਹਿਯੋ ਮਥਰਾ ਕੇ ਬਿਖੈ ਰਹਨੇ ਹੂ ਨ ਪਾਯੋ ॥

कान्रह को अंति भजाइ रहियो मथरा के बिखै रहने हू न पायो ॥

kaanreh ko a(n)t bhajai rahiyo matharaa ke bikhai rahane hoo na paayo ||

ਬੇਚ ਕੈ ਖਾਈ ਹੈ ਲਾਜ ਮਨੋ ਤਿਨਿ ਯੌ ਜੜ ਆਪਨ ਕੋ ਗਰਬਾਯੋ ॥੨੩੦੮॥

बेच कै खाई है लाज मनो तिनि यौ जड़ आपन को गरबायो ॥२३०८॥

bech kai khaiee hai laaj mano tin yau jaR aapan ko garabaayo ||2308||

ਅਥ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਦਿਲੀ ਆਵਨ ਰਾਜਸੂਇ ਜਗ ਕਰਨ ਕਥਨੰ ॥

अथ कान्रह जू दिली आवन राजसूइ जग करन कथनं ॥

ath kaanreh joo dhilee aavan raajasooi jag karan kathana(n) ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤਬ ਲਉ ਨਾਰਦ ਕ੍ਰਿਸਨ ਕੀ ਸਭਾ ਪਹੁਚਿਓ ਆਇ ॥

तब लउ नारद कृसन की सभा पहुचिओ आइ ॥

tab lau naaradh kirasan kee sabhaa pahuchio aai ||

ਦਿਲੀ ਕੌ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੋ ਲੈ ਚਲਿਓ ਸੰਗਿ ਲਵਾਇ ॥੨੩੦੯॥

दिली कौ बृजनाथ को लै चलिओ संगि लवाइ ॥२३०९॥

dhilee kau birajanaath ko lai chalio sa(n)g lavai ||2309||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕਹੀ ਸਭ ਸੌ ਹਮ ਦਿਲੀ ਚਲੈ ਕਿਧੌ ਤਾਹੀ ਕੋ ਮਾਰੈ ॥

स्री बृजनाथ कही सभ सौ हम दिली चलै किधौ ताही को मारै ॥

sree birajanaath kahee sabh sau ham dhilee chalai kidhau taahee ko maarai ||

ਜੋ ਮਤਿਵਾਰਨ ਕੇ ਮਨ ਭੀਤਰ ਆਵਤ ਹੈ ਸੋਊ ਬਾਤ ਬਿਚਾਰੈ ॥

जो मतिवारन के मन भीतर आवत है सोऊ बात बिचारै ॥

jo mativaaran ke man bheetar aavat hai souoo baat bichaarai ||

ਊਧਵ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਫੁਨਿ ਦਿਲੀ ਹੀ ਓਰ ਸਿਧਾਰੈ ॥

ऊधव ऐसे कहियो प्रभ जू पृथमै फुनि दिली ही ओर सिधारै ॥

uoodhav aaise kahiyo prabh joo pirathamai fun dhilee hee or sidhaarai ||

ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਕੋ ਲੈ ਸੰਗ ਆਪਨੇ ਤਉ ਤਿਹ ਸਤ੍ਰੁ ਕੌ ਜਾਇ ਸੰਘਾਰੈ ॥੨੩੧੦॥

पारथ भीम को लै संग आपने तउ तिह सत्रु कौ जाइ संघारै ॥२३१०॥

paarath bheem ko lai sa(n)g aapane tau teh satr kau jai sa(n)ghaarai ||2310||

ਊਧਵ ਜੋ ਸੁਭ ਸਤ੍ਰੁ ਕਉ ਮਾਰਿ ਕਹਿਓ ਸੁ ਸਭੈ ਹਰਿ ਮਾਨ ਲੀਓ ॥

ऊधव जो सुभ सत्रु कउ मारि कहिओ सु सभै हरि मान लीओ ॥

uoodhav jo subh satr kau maar kahio su sabhai har maan leeo ||

ਰਥਪਤਿ ਭਲੇ ਗਜ ਬਾਜਨ ਕੇ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਸੈਨ ਭਲੇ ਰਚੀਓ ॥

रथपति भले गज बाजन के बृज नाइक सैन भले रचीओ ॥

rathapat bhale gaj baajan ke biraj naik sain bhale racheeo ||

ਮਿਲਿ ਟਾਕ ਅਫੀਮਨ ਭਾਗ ਚੜਾਇ ਸੁ ਅਉ ਮਦਰਾ ਸੁਖ ਮਾਨ ਪੀਓ ॥

मिलि टाक अफीमन भाग चड़ाइ सु अउ मदरा सुख मान पीओ ॥

mil Taak afeeman bhaag chaRai su aau madharaa sukh maan peeo ||

ਸੁਧਿ ਕੈਬੇ ਕਉ ਨਾਰਦ ਭੇਜਿ ਦਯੋ ਕਹਿਯੋ ਊਧਵ ਸੋ ਮਿਲਿ ਕਾਜ ਕੀਓ ॥੨੩੧੧॥

सुधि कैबे कउ नारद भेजि दयो कहियो ऊधव सो मिलि काज कीओ ॥२३११॥

sudh kaibe kau naaradh bhej dhayo kahiyo uoodhav so mil kaaj keeo ||2311||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਦਿਲੀ ਸਜਿ ਸਭ ਹੀ ਦਲ ਆਏ ॥

दिली सजि सभ ही दल आए ॥

dhilee saj sabh hee dhal aae ||

ਕੁੰਤੀ ਸੁਤ ਪਾਇਨ ਲਪਟਾਏ ॥

कुँती सुत पाइन लपटाए ॥

ku(n)tee sut pain lapaTaae ||

ਜਦੁਪਤਿ ਕੀ ਅਤਿ ਸੇਵਾ ਕਰੀ ॥

जदुपति की अति सेवा करी ॥

jadhupat kee at sevaa karee ||

ਸਭ ਮਨ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਪਰਹਰੀ ॥੨੩੧੨॥

सभ मन की चिंता परहरी ॥२३१२॥

sabh man kee chi(n)taa paraharee ||2312||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਕਹੀ ਜੁਧਿਸਟਰ ਬਾਤ ਇਕ ਪ੍ਰਭੁ ਹਉ ਬਿਨਤੀ ਕਰਤ ॥

कही जुधिसटर बात इक प्रभु हउ बिनती करत ॥

kahee judhisaTar baat ik prabh hau binatee karat ||

ਜਉ ਪ੍ਰਭੁ ਸ੍ਰਵਨ ਸੁਹਾਤ ਰਾਜਸੂਅ ਤਬ ਮੈ ਕਰੋ ॥੨੩੧੩॥

जउ प्रभु स्रवन सुहात राजसूअ तब मै करो ॥२३१३॥

jau prabh sravan suhaat raajasooa tab mai karo ||2313||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਤਬ ਜਦੁਪਤਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥

तब जदुपति इह भाति सुनायो ॥

tab jadhupat ieh bhaat sunaayo ||

ਮੈ ਇਹ ਕਾਰਜ ਹੀ ਕਉ ਆਯੋ ॥

मै इह कारज ही कउ आयो ॥

mai ieh kaaraj hee kau aayo ||

ਪਹਲੇ ਜਰਾਸੰਧਿ ਕਉ ਮਾਰੈ ॥

पहले जरासंधि कउ मारै ॥

pahale jaraasa(n)dh kau maarai ||

ਨਾਮ ਜਗ੍ਯ ਕੋ ਬਹੁਰ ਉਚਾਰੈ ॥੨੩੧੪॥

नाम जग्य को बहुर उचारै ॥२३१४॥

naam jagay ko bahur uchaarai ||2314||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਭੀਮ ਪਠਿਓ ਤਬ ਪੂਰਬ ਕੋ ਅਰੁ ਦਛਨ ਕੋ ਸਹਦੇਵ ਪਠਾਯੋ ॥

भीम पठिओ तब पूरब को अरु दछन को सहदेव पठायो ॥

bheem paThio tab poorab ko ar dhachhan ko sahadhev paThaayo ||

ਪਛਮਿ ਭੇਜਤ ਭੇ ਨੁਕਲ ਕਹਿ ਬਿਉਤ ਇਹੈ ਨ੍ਰਿਪ ਜਗ੍ਯ ਬਨਾਯੋ ॥

पछमि भेजत भे नुकल कहि बिउत इहै नृप जग्य बनायो ॥

pachham bhejat bhe nukal keh biaut ihai nirap jagay banaayo ||

ਪਾਰਥ ਗਯੋ ਤਬ ਉਤਰ ਕਉ ਨ ਬਚਿਯੋ ਜਿਹ ਯਾ ਸੰਗ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥

पारथ गयो तब उतर कउ न बचियो जिह या संग जुध मचायो ॥

paarath gayo tab utar kau na bachiyo jeh yaa sa(n)g judh machaayo ||

ਜੋਰਿ ਘਨੋ ਧਨੁ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੁ ਦਿਲੀਪਤਿ ਪੈ ਚਲਿ ਅਰਜੁਨ ਆਯੋ ॥੨੩੧੫॥

जोरि घनो धनु स्याम भनै सु दिलीपति पै चलि अरजुन आयो ॥२३१५॥

jor ghano dhan sayaam bhanai su dhileepat pai chal arajun aayo ||2315||

ਪੂਰਬ ਜੀਤ ਕੈ ਭੀਮ ਫਿਰਿਯੋ ਅਰੁ ਉਤਰ ਜੀਤ ਕੈ ਪਾਰਥ ਆਯੋ ॥

पूरब जीत कै भीम फिरियो अरु उतर जीत कै पारथ आयो ॥

poorab jeet kai bheem firiyo ar utar jeet kai paarath aayo ||

ਦਛਨ ਜੀਤਿ ਫਿਰਿਓ ਸਹਦੇਵ ਘਨੋ ਚਿਤ ਮੈ ਤਿਨਿ ਓਜ ਜਨਾਯੋ ॥

दछन जीति फिरिओ सहदेव घनो चित मै तिनि ओज जनायो ॥

dhachhan jeet firio sahadhev ghano chit mai tin oj janaayo ||

ਪਛਮ ਜੀਤਿ ਲੀਯੋ ਨੁਕਲੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਤਿਨਿ ਪਾਇਨ ਪੈ ਸਿਰੁ ਨਿਆਯੋ ॥

पछम जीति लीयो नुकले नृप के तिनि पाइन पै सिरु निआयो ॥

pachham jeet leeyo nukale nirap ke tin pain pai sir niaayo ||

ਐਸ ਕਹਿਯੋ ਸਭ ਜੀਤ ਲਏ ਹਮ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਨਹੀ ਜੀਤਨ ਪਾਯੋ ॥੨੩੧੬॥

ऐस कहियो सभ जीत लए हम संधि जरा नही जीतन पायो ॥२३१६॥

aais kahiyo sabh jeet le ham sa(n)dh jaraa nahee jeetan paayo ||2316||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਕਹੀ ਕ੍ਰਿਸਨ ਦਿਜ ਭੇਖ ਧਰਿ ਤਾ ਸੋ ਹਮ ਰਨ ਚਹੈ ॥

कही कृसन दिज भेख धरि ता सो हम रन चहै ॥

kahee kirasan dhij bhekh dhar taa so ham ran chahai ||

ਭਿਰਿ ਹਮ ਸਿਉ ਹੁਇ ਏਕ ਸੁਭਟ ਸੈਨ ਸਭ ਛੋਰ ਕੈ ॥੨੩੧੭॥

भिरि हम सिउ हुइ एक सुभट सैन सभ छोर कै ॥२३१७॥

bhir ham siau hui ek subhaT sain sabh chhor kai ||2317||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਭੇਖ ਧਰੋ ਤੁਮ ਬਿਪਨ ਕੋ ਸੰਗ ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਕੇ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਓ ॥

भेख धरो तुम बिपन को संग पारथ भीम के स्याम कहिओ ॥

bhekh dharo tum bipan ko sa(n)g paarath bheem ke sayaam kahio ||

ਹਮਹੂ ਤੁਮਰੇ ਸੰਗ ਬਿਪ ਕੇ ਭੇਖਹਿ ਧਾਰਤ ਹੈ ਨਹਿ ਜਾਤ ਰਹਿਓ ॥

हमहू तुमरे संग बिप के भेखहि धारत है नहि जात रहिओ ॥

hamahoo tumare sa(n)g bip ke bhekheh dhaarat hai neh jaat rahio ||

ਚਿਤ ਚਾਹਤ ਹੈ ਚਹਿ ਹੈ ਤਿਹ ਤੇ ਫੁਨਿ ਏਕਲੇ ਕੈ ਕਰਿ ਖਗ ਗਹਿਓ ॥

चित चाहत है चहि है तिह ते फुनि एकले कै करि खग गहिओ ॥

chit chaahat hai cheh hai teh te fun ekale kai kar khag gahio ||

ਕਹਿਓ ਫਿਰਿ ਆਪਨ ਬਿਪ ਕੋ ਰੂਪ ਧਰਿਓ ਨਹੀ ਕਾਹੂ ਤੇ ਜਾਤ ਲਹਿਓ ॥੨੩੧੮॥

कहिओ फिरि आपन बिप को रूप धरिओ नही काहू ते जात लहिओ ॥२३१८॥

kahio fir aapan bip ko roop dhario nahee kaahoo te jaat lahio ||2318||

ਬਾਮਨ ਭੇਖ ਜਬੈ ਧਰਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਕੇ ਗਏ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਨੀ ॥

बामन भेख जबै धरि कै नृप संधि जरा के गए नृप जानी ॥

baaman bhekh jabai dhar kai nirap sa(n)dh jaraa ke ge nirap jaanee ||

ਨੈਨ ਨਿਹਾਰ ਵਡੇ ਭੁਜ ਦੰਡ ਸੁ ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੀ ਸਭ ਰੀਤਿ ਪਛਾਨੀ ॥

नैन निहार वडे भुज दंड सु छतृन की सभ रीति पछानी ॥

nain nihaar vadde bhuj dha(n)dd su chhatiran kee sabh reet pachhaanee ||

ਤੇਈਸ ਬਾਰ ਭਿਰਿਯੋ ਹਮ ਸੋ ਸੋਊ ਹੈ ਜਿਹ ਦੁਆਰਵਤੀ ਰਜਧਾਨੀ ॥

तेईस बार भिरियो हम सो सोऊ है जिह दुआरवती रजधानी ॥

teiees baar bhiriyo ham so souoo hai jeh dhuaaravatee rajadhaanee ||

ਭੇਦ ਲਹਿਯੋ ਸਭ ਹੀ ਛਲਿ ਕੈ ਇਹ ਆਯੋ ਹੈ ਗੋਕੁਲ ਨਾਥ ਗੁਮਾਨੀ ॥੨੩੧੯॥

भेद लहियो सभ ही छलि कै इह आयो है गोकुल नाथ गुमानी ॥२३१९॥

bhedh lahiyo sabh hee chhal kai ieh aayo hai gokul naath gumaanee ||2319||

ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਆਪਨ ਹੀ ਉਠ ਕੈ ਇਹ ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥

स्याम जू आपन ही उठ कै इह भूपति को इह भाति सुनायो ॥

sayaam joo aapan hee uTh kai ieh bhoopat ko ieh bhaat sunaayo ||

ਤੇਈਸ ਬੇਰ ਭਜਿਯੋ ਹਰਿ ਸਿਉ ਹਰਿ ਕੌ ਤ੍ਵੈ ਏਕ ਹੀ ਬਾਰ ਭਜਾਯੋ ॥

तेईस बेर भजियो हरि सिउ हरि कौ त्वै एक ही बार भजायो ॥

teiees ber bhajiyo har siau har kau tavai ek hee baar bhajaayo ||

ਏਤੇ ਪੈ ਬੀਰ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਸੁ ਇਹੈ ਹਮਰੇ ਚਿਤ ਪੈ ਅਬ ਆਯੋ ॥

एते पै बीर कहावत है सु इहै हमरे चित पै अब आयो ॥

ete pai beer kahaavat hai su ihai hamare chit pai ab aayo ||

ਬਾਮਨ ਹੁਇ ਤੁਹਿ ਸੇ ਸੰਗ ਛਤ੍ਰੀ ਕੇ ਚਾਹਤ ਹੈ ਕਰ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥੨੩੨੦॥

बामन हुइ तुहि से संग छत्री के चाहत है कर जुधु मचायो ॥२३२०॥

baaman hui tuh se sa(n)g chhatree ke chaahat hai kar judh machaayo ||2320||

ਬਲਿ ਮਾਪਿ ਕੈ ਦੇਹ ਦਈ ਹਰਿ ਕਉ ਸਭ ਹੋਰ ਰਹੇ ਨ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ॥

बलि मापि कै देह दई हरि कउ सभ होर रहे न बिचार कीयो ॥

bal maap kai dheh dhiee har kau sabh hor rahe na bichaar keeyo ||

ਕਹਿਯੋ ਕਾ ਤਨੁ ਹੈ ਭਗਵਾਨ ਸੋ ਭਿਛੁਕ ਮਾਗਤ ਦੇਹ ਬੀਯੋ ਨ ਬੀਯੋ ॥

कहियो का तनु है भगवान सो भिछुक मागत देह बीयो न बीयो ॥

kahiyo kaa tan hai bhagavaan so bhichhuk maagat dheh beeyo na beeyo ||

ਸੁਨਿ ਰਾਮ ਜੂ ਰਾਵਨ ਮਾਰ ਕੈ ਰਾਜੁ ਭਿਭੀਛਨ ਦੇਹਿ ਤਿਹ ਤੇ ਨ ਲੀਯੋ ॥

सुनि राम जू रावन मार कै राजु भिभीछन देहि तिह ते न लीयो ॥

sun raam joo raavan maar kai raaj bhibheechhan dheh teh te na leeyo ||

ਹਮ ਰੇ ਅਬ ਮਾਗਤ ਹੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕਿਉ ਚੁਪ ਠਾਨਿ ਰਹਿਓ ਸੁਕਚਾਤ ਹੀਯੋ ॥੨੩੨੧॥

हम रे अब मागत है नृप किउ चुप ठानि रहिओ सुकचात हीयो ॥२३२१॥

ham re ab maagat hai nirap kiau chup Thaan rahio sukachaat heeyo ||2321||

ਦੇਖਿ ਦਯੋ ਬ੍ਰਹਮਾ ਸੁਤ ਸੂਰਜ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਨਹੀ ਤ੍ਰਾਸ ਕੀਯੋ ਹੈ ॥

देखि दयो ब्रहमा सुत सूरज चित बिखै नही त्रास कीयो है ॥

dhekh dhayo brahamaa sut sooraj chit bikhai nahee traas keeyo hai ||

ਦਾਸ ਭਯੋ ਹਰਿ ਚੰਦ ਸੁਨਿਯੋ ਸੁਤ ਕਾਜ ਨ ਲਾਜ ਕੀ ਓਰਿ ਧਯੋ ਹੈ ॥

दास भयो हरि चंद सुनियो सुत काज न लाज की ओरि धयो है ॥

dhaas bhayo har cha(n)dh suniyo sut kaaj na laaj kee or dhayo hai ||

ਮੂੰਡ ਦਯੋ ਮਧੁ ਕਾਟਿ ਮੁਰਾਰਿ ਰਤੀ ਕੁ ਨ ਸੰਕਤਮਾਨ ਭਯੋ ਹੈ ॥

मूँड दयो मधु काटि मुरारि रती कु न संकतमान भयो है ॥

moo(n)dd dhayo madh kaaT muraar ratee k na sa(n)katamaan bhayo hai ||

ਜੁਧਹਿ ਚਾਹਤ ਹੋ ਤਿਨ ਤੇ ਤੁਮਰੋ ਬਕਹਾ ਬਲ ਘਾਟ ਗਯੋ ਹੈ ॥੨੩੨੨॥

जुधहि चाहत हो तिन ते तुमरो बकहा बल घाट गयो है ॥२३२२॥

judheh chaahat ho tin te tumaro bakahaa bal ghaaT gayo hai ||2322||

ਪਛਮ ਸੂਰ ਚੜਿਯੋ ਸੁਨੀਯੈ ਉਲਟੀ ਫਿਰਿ ਗੰਗ ਬਹੀ ਅਬ ਆਵੈ ॥

पछम सूर चड़ियो सुनीयै उलटी फिरि गंग बही अब आवै ॥

pachham soor chaRiyo suneeyai ulaTee fir ga(n)g bahee ab aavai ||

ਸਤੁ ਟਰਿਓ ਹਰੀ ਚੰਦ ਹੂ ਕੋ ਧਰਨੀ ਧਰ ਤਿਆਗ ਧਰਾ ਤੇ ਪਰਾਵੈ ॥

सतु टरिओ हरी चंद हू को धरनी धर तिआग धरा ते परावै ॥

sat Tario haree cha(n)dh hoo ko dharanee dhar tiaag dharaa te paraavai ||

ਸਿੰਘ ਚਲੈ ਮ੍ਰਿਗ ਤੇ ਟਰਿ ਕੈ ਗਜ ਰਾਜ ਉਡਿਯੋ ਨਭ ਮਾਰਗਿ ਜਾਵੈ ॥

सिंघ चलै मृग ते टरि कै गज राज उडियो नभ मारगि जावै ॥

si(n)gh chalai mirag te Tar kai gaj raaj uddiyo nabh maarag jaavai ||

ਪਾਰਥ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਭੂਪਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਭਰੈ ਨਹਿ ਜੁਧੁ ਮਚਾਵੈ ॥੨੩੨੩॥

पारथ स्याम कहियो तब भूपति त्रास भरै नहि जुधु मचावै ॥२३२३॥

paarath sayaam kahiyo tab bhoopat traas bharai neh judh machaavai ||2323||

ਜਰਾਸੰਧਿ ਬਾਚ ॥

जरासंधि बाच ॥

jaraasa(n)dh baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||