ਜਾਹਿਦ ਖਾ ਲੁਤਫੁਲਹ ਖਾ ਇਨਹੂੰ ਕਰਿ ਖੰਡਨ ਖੰਡਹਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥

जाहिद खा लुतफुलह खा इनहूँ करि खंडन खंडहि डारियो ॥

jaahidh khaa lutafuleh khaa inahoo(n) kar kha(n)ddan kha(n)ddeh ddaariyo ||

ਹਿੰਮਤ ਖਾ ਪੁਨਿ ਜਾਫਰ ਖਾ ਇਨ ਹੂੰ ਮੁਸਲੀ ਜੂ ਗਦਾ ਸੋ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥

हिंमत खा पुनि जाफर खा इन हूँ मुसली जू गदा सो प्रहारियो ॥

hi(n)mat khaa pun jaafar khaa in hoo(n) musalee joo gadhaa so prahaariyo ||

ਐਸੇ ਸੁ ਜੀਤ ਭਈ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਸਭ ਸੈਨ ਮਲੇਛਨ ਕੋ ਇਮ ਹਾਰਿਯੋ ॥੧੯੧੧॥

ऐसे सु जीत भई प्रभ की सभ सैन मलेछन को इम हारियो ॥१९११॥

aaise su jeet bhiee prabh kee sabh sain malechhan ko im haariyo ||1911||

ਏ ਉਮਰਾਵ ਹਨੇ ਜਦੁਨੰਦਨ ਅਉਰ ਘਨੋ ਰਿਸਿ ਸੋ ਦਲੁ ਘਾਯੋ ॥

ए उमराव हने जदुनंदन अउर घनो रिसि सो दलु घायो ॥

e umaraav hane jadhuna(n)dhan aaur ghano ris so dhal ghaayo ||

ਜੋ ਇਨ ਊਪਰ ਆਵਤ ਭਯੋ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਸੋਈ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਪਾਯੋ ॥

जो इन ऊपर आवत भयो गृह को सोई जीवत जान न पायो ॥

jo in uoopar aavat bhayo gireh ko soiee jeevat jaan na paayo ||

ਜੈਸੇ ਮਧਿਆਨ ਕੋ ਸੂਰ ਦਿਪੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕੋ ਕ੍ਰੁਧ ਕੈ ਤੇਜ ਬਢਾਯੋ ॥

जैसे मधिआन को सूर दिपै इह भाति को क्रुध कै तेज बढायो ॥

jaise madhiaan ko soor dhipai ieh bhaat ko krudh kai tej baddaayo ||

ਭਾਜਿ ਮਲੇਛਨ ਕੇ ਗਨ ਗੇ ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਏਕ ਨ ਆਯੋ ॥੧੯੧੨॥

भाजि मलेछन के गन गे जदुबीर के सामुहे एक न आयो ॥१९१२॥

bhaaj malechhan ke gan ge jadhubeer ke saamuhe ek na aayo ||1912||

ਐਸੋ ਸੁ ਜੁਧ ਕੀਯੋ ਨੰਦ ਨੰਦਨ ਯਾ ਸੰਗਿ ਜੂਝ ਕਉ ਏਕ ਨ ਆਯੋ ॥

ऐसो सु जुध कीयो नंद नंदन या संगि जूझ कउ एक न आयो ॥

aaiso su judh keeyo na(n)dh na(n)dhan yaa sa(n)g joojh kau ek na aayo ||

ਹੇਰਿ ਦਸਾ ਤਿਹ ਕਾਲ ਜਮਨ ਕਰੋਰ ਕਈ ਦਲ ਅਉਰ ਪਠਾਯੋ ॥

हेरि दसा तिह काल जमन करोर कई दल अउर पठायो ॥

her dhasaa teh kaal jaman karor kiee dhal aaur paThaayo ||

ਸੋਊ ਮਹੂਰਤ ਦੁ ਇਕ ਭਿਰਿਯੋ ਨ ਟਿਕਿਯੋ ਫਿਰਿ ਅੰਤ ਕੇ ਧਾਮਿ ਸਿਧਾਯੋ ॥

सोऊ महूरत दु इक भिरियो न टिकियो फिरि अंत के धामि सिधायो ॥

souoo mahoorat dh ik bhiriyo na Tikiyo fir a(n)t ke dhaam sidhaayo ||

ਰੀਝ ਰਹੇ ਸਭ ਦੇਵ ਕਹੈ ਇਵ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਭਲੋ ਰਨ ਪਾਯੋ ॥੧੯੧੩॥

रीझ रहे सभ देव कहै इव स्री जदुबीर भलो रन पायो ॥१९१३॥

reejh rahe sabh dhev kahai iv sree jadhubeer bhalo ran paayo ||1913||

ਕ੍ਰੋਧ ਭਰੇ ਰਨ ਭੂਮਿ ਬਿਖੈ ਇਕ ਜਾਦਵ ਸਸਤ੍ਰਨ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ॥

क्रोध भरे रन भूमि बिखै इक जादव ससत्रन को गहि कै ॥

krodh bhare ran bhoom bikhai ik jaadhav sasatran ko geh kai ||

ਬਲ ਆਪ ਬਰਾਬਰ ਸੂਰ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਜੂਝ ਕੋ ਜਾਤਿ ਤਹਾ ਚਹਿ ਕੈ ॥

बल आप बराबर सूर निहार कै जूझ को जाति तहा चहि कै ॥

bal aap baraabar soor nihaar kai joojh ko jaat tahaa cheh kai ||

ਕਰਿ ਕੋਪ ਭਿਰੈ ਨ ਟਰੈ ਤਹ ਤੇ ਦੋਊ ਮਾਰੁ ਹੀ ਮਾਰ ਬਲੀ ਕਹਿ ਕੈ ॥

करि कोप भिरै न टरै तह ते दोऊ मारु ही मार बली कहि कै ॥

kar kop bhirai na Tarai teh te dhouoo maar hee maar balee keh kai ||

ਸਿਰ ਲਾਗੇ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਪਰੈ ਕਟਿ ਕੈ ਤਨ ਭੀ ਗਿਰੈ ਨੈਕੁ ਖਰੈ ਰਹਿ ਕੈ ॥੧੯੧੪॥

सिर लागे कृपान परै कटि कै तन भी गिरै नैकु खरै रहि कै ॥१९१४॥

sir laage kirapaan parai kaT kai tan bhee girai naik kharai reh kai ||1914||

ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਕੋ ਬੀਚ ਅਯੋਧਨ ਕੇ ਸੰਗਿ ਸਸਤ੍ਰਨ ਕੈ ਜਬ ਜੁਧ ਮਚਿਯੋ ॥

बृजराज को बीच अयोधन के संगि ससत्रन कै जब जुध मचियो ॥

birajaraaj ko beech ayodhan ke sa(n)g sasatran kai jab judh machiyo ||

ਭਟਵਾਨ ਕੇ ਲਾਲ ਭਏ ਪਟਵਾ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮਨੋ ਆਰੁਣ ਲੋਕ ਰਚਿਯੋ ॥

भटवान के लाल भए पटवा ब्रहमा मनो आरुण लोक रचियो ॥

bhaTavaan ke laal bhe paTavaa brahamaa mano aarun lok rachiyo ||

ਅਉਰ ਨਿਹਾਰਿ ਭਯੋ ਅਤਿ ਆਹਵ ਖੋਲਿ ਜਟਾ ਸਬ ਈਸ ਨਚਿਯੋ ॥

अउर निहारि भयो अति आहव खोलि जटा सब ईस नचियो ॥

aaur nihaar bhayo at aahav khol jaTaa sab iees nachiyo ||

ਪੁਨਿ ਵੈ ਸਭ ਸੈਨ ਮਲੇਛਨ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਨਹਿ ਏਕੁ ਬਚਿਯੋ ॥੧੯੧੫॥

पुनि वै सभ सैन मलेछन ते कबि स्याम कहै नहि एकु बचियो ॥१९१५॥

pun vai sabh sain malechhan te kab sayaam kahai neh ek bachiyo ||1915||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਲ੍ਯਾਯੋ ਥੋ ਜੋ ਸੈਨ ਸੰਗਿ ਤਿਨ ਤੇ ਬਚਿਯੋ ਨ ਬੀਰ ॥

ल्यायो थो जो सैन संगि तिन ते बचियो न बीर ॥

layaayo tho jo sain sa(n)g tin te bachiyo na beer ||

ਜੁਧ ਕਰਨ ਕੋ ਕਾਲ ਜਮਨ ਆਪੁ ਧਰਿਯੋ ਤਬ ਧੀਰ ॥੧੯੧੬॥

जुध करन को काल जमन आपु धरियो तब धीर ॥१९१६॥

judh karan ko kaal jaman aap dhariyo tab dheer ||1916||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜੰਗ ਦਰਾਇਦ ਕਾਲ ਜਮੰਨ ਬੁਗੋਇਦ ਕਿ ਮਨ ਫੌਜ ਕੋ ਸਾਹਮ ॥

जंग दराइद काल जमंन बुगोइद कि मन फौज को साहम ॥

ja(n)g dharaidh kaal jama(n)n bugoidh k man fauaj ko saaham ||

ਬਾ ਮਨ ਜੰਗ ਬੁਗੋ ਕੁਨ ਬਿਯਾ ਹਰਗਿਜ ਦਿਲ ਮੋ ਨ ਜਰਾ ਕੁਨ ਵਾਹਮ ॥

बा मन जंग बुगो कुन बिया हरगिज दिल मो न जरा कुन वाहम ॥

baa man ja(n)g bugo kun biyaa haragij dhil mo na jaraa kun vaaham ||

ਰੋਜ ਮਯਾ ਦੁਨੀਆ ਅਫਤਾਬਮ ਸ੍ਯਾਮ ਸਬੇ ਅਦਲੀ ਸਬ ਸਾਹਮ ॥

रोज मया दुनीआ अफताबम स्याम सबे अदली सब साहम ॥

roj mayaa dhuneeaa afataabam sayaam sabe adhalee sab saaham ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਗੁਰੇਜੀ ਮਕੁਨ ਤੁ ਬਿਆ ਖੁਸ ਮਾਤੁ ਕੁਨੇਮ ਜਿ ਜੰਗ ਗੁਆਹਮ ॥੧੯੧੭॥

कान्रह गुरेजी मकुन तु बिआ खुस मातु कुनेम जि जंग गुआहम ॥१९१७॥

kaanreh gurejee makun ta biaa khus maat kunem j ja(n)g guaaham ||1917||

ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਤਿਹ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਤਾ ਹੀ ਕੀ ਓਰਿ ਸਿਧਾਰੇ ॥

यौ सुनि कै तिह की बतीया बृज नाइक ता ही की ओरि सिधारे ॥

yau sun kai teh kee bateeyaa biraj naik taa hee kee or sidhaare ||

ਕ੍ਰੋਧ ਬਢਾਇ ਚਿਤੈ ਤਿਹ ਕੋ ਅਗਨਾਯੁਧ ਲੈ ਤਿਹ ਊਪਰਿ ਝਾਰੇ ॥

क्रोध बढाइ चितै तिह को अगनायुध लै तिह ऊपरि झारे ॥

krodh baddai chitai teh ko aganaayudh lai teh uoopar jhaare ||

ਸੂਤ ਹਨਿਯੋ ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਤਿਹ ਕੋ ਫਿਰ ਕੈ ਤਿਹ ਕੇ ਹਯ ਚਾਰ ਹੀ ਮਾਰੇ ॥

सूत हनियो पृथमै तिह को फिर कै तिह के हय चार ही मारे ॥

soot haniyo pirathamai teh ko fir kai teh ke hay chaar hee maare ||

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਬਿਬਿਧਾਸਤ੍ਰ ਹੁਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਸਭ ਹੀ ਕਟਿ ਡਾਰੇ ॥੧੯੧੮॥

अउर जिते बिबिधासत्र हुते कबि स्याम कहै सभ ही कटि डारे ॥१९१८॥

aaur jite bibidhaasatr hute kab sayaam kahai sabh hee kaT ddaare ||1918||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜੋ ਮਲੇਛ ਰਿਸ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰੇ ॥

जो मलेछ रिस ससत्र संभारे ॥

jo malechh ris sasatr sa(n)bhaare ||

ਸੋ ਕਟਿ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥਹਿ ਡਾਰੇ ॥

सो कटि स्री बृजनाथहि डारे ॥

so kaT sree birajanaatheh ddaare ||

ਆਯੋ ਭਿਰਨ ਇਹੀ ਬਲੁ ਕਹਿਯੋ ॥

आयो भिरन इही बलु कहियो ॥

aayo bhiran ihee bal kahiyo ||

ਜਬ ਅਰਿ ਪਾਇ ਪਿਆਦਾ ਰਹਿਯੋ ॥੧੯੧੯॥

जब अरि पाइ पिआदा रहियो ॥१९१९॥

jab ar pai piaadhaa rahiyo ||1919||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਭਈ ਸੋ ਨ ਮਲੇਛ ਜੋ ਮੁਸਟ ਲਰੈ ਹੈ ॥

कान्रह बिचार कीयो चित मै भई सो न मलेछ जो मुसट लरै है ॥

kaanreh bichaar keeyo chit mai bhiee so na malechh jo musaT larai hai ||

ਤਉ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਹਮਰੇ ਸਭ ਹੀ ਤਨ ਕੋ ਅਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰੈ ਹੈ ॥

तउ कबि स्याम कहै हमरे सभ ही तन को अपवित्र करै है ॥

tau kab sayaam kahai hamare sabh hee tan ko apavitr karai hai ||

ਆਯੁਧ ਕਉਚ ਸਜੇ ਤਨ ਮੈ ਸਭ ਸੈਨ ਜੁਰੈ ਮੁਹਿ ਨਾਇ ਬਧੈ ਹੈ ॥

आयुध कउच सजे तन मै सभ सैन जुरै मुहि नाइ बधै है ॥

aayudh kauch saje tan mai sabh sain jurai muh nai badhai hai ||

ਜੋ ਇਹ ਕੋ ਸਿਰ ਕਾਟਤ ਹੋਂ ਤੁ ਨਿਰਸਤ੍ਰ ਭਯੋ ਹਮਰੋ ਬਲ ਜੈ ਹੈ ॥੧੯੨੦॥

जो इह को सिर काटत हों तु निरसत्र भयो हमरो बल जै है ॥१९२०॥

jo ieh ko sir kaaTat ho(n) ta nirasatr bhayo hamaro bal jai hai ||1920||

ਏਕ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਭਜ ਹੌ ਇਹ ਤੇ ਇਹ ਪਾਛੇ ਪਰੈ ਹੋ ॥

एक बिचार कीयो चित मै भज हौ इह ते इह पाछे परै हो ॥

ek bichaar keeyo chit mai bhaj hau ieh te ieh paachhe parai ho ||

ਜੈਹੋ ਹਉ ਥੋਰੇਈ ਬੀਚ ਚਲਿਯੋ ਤਨ ਭੇਟਨ ਯਾਹਿ ਮਲੇਛ ਨ ਦੈ ਹੋ ॥

जैहो हउ थोरेई बीच चलियो तन भेटन याहि मलेछ न दै हो ॥

jaiho hau thoreiee beech chaliyo tan bheTan yaeh malechh na dhai ho ||

ਸੋਵਤ ਹੈ ਮੁਚਕੁੰਦ ਜਹਾ ਧਸਿ ਵਾਹੀ ਗੁਫਾ ਮਹਿ ਜਾਇ ਜਗੈ ਹੋ ॥

सोवत है मुचकुँद जहा धसि वाही गुफा महि जाइ जगै हो ॥

sovat hai muchaku(n)dh jahaa dhas vaahee gufaa meh jai jagai ho ||

ਜੈਹੋ ਬਚਾਇ ਮੈ ਆਪਨ ਕੈ ਤਿਹ ਡੀਠਹ ਸੋ ਇਹ ਕੋ ਜਰਵੈ ਹੋ ॥੧੯੨੧॥

जैहो बचाइ मै आपन कै तिह डीठह सो इह को जरवै हो ॥१९२१॥

jaiho bachai mai aapan kai teh ddeeTheh so ieh ko jaravai ho ||1921||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਤਉ ਇਹ ਸ੍ਵਰਗਹਿ ਜਾਇ ਜਉ ਇਹ ਰਨ ਭੀਤਰ ਹਨਿਓ ॥

तउ इह स्वरगहि जाइ जउ इह रन भीतर हनिओ ॥

tau ieh savairageh jai jau ieh ran bheetar hanio ||

ਅਗਨ ਭਏ ਜਰਵਾਇ ਖ੍ਵੈ ਹੋ ਧਰਮ ਮਲੇਛ ਕੋ ॥੧੯੨੨॥

अगन भए जरवाइ ख्वै हो धरम मलेछ को ॥१९२२॥

agan bhe jaravai khavai ho dharam malechh ko ||1922||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਛੋਰ ਕੈ ਸ੍ਯੰਦਨ ਸਸਤ੍ਰਨ ਤ੍ਯਾਗ ਕੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਭਜਿਯੋ ਜਨੁ ਤ੍ਰਾਸ ਬਢਾਯੋ ॥

छोर कै स्यंदन ससत्रन त्याग कै कान्रह भजियो जनु त्रास बढायो ॥

chhor kai saya(n)dhan sasatran tayaag kai kaanreh bhajiyo jan traas baddaayo ||

ਵਾਹਿ ਲਖਿਯੋ ਕਿ ਭਜਿਯੋ ਮੁਹਿ ਤੇ ਮਥੁਰਾ ਹੂ ਕੇ ਨਾਇਕ ਹ੍ਵੈ ਕਹਿ ਧਾਯੋ ॥

वाहि लखियो कि भजियो मुहि ते मथुरा हू के नाइक ह्वै कहि धायो ॥

vaeh lakhiyo k bhajiyo muh te mathuraa hoo ke naik havai keh dhaayo ||

ਸੋਵਤ ਥੋ ਮੁਚਕੁੰਦ ਜਹਾ ਸੁ ਤਹਾ ਹੀ ਗਯੋ ਤਿਹ ਜਾਇ ਜਗਾਯੋ ॥

सोवत थो मुचकुँद जहा सु तहा ही गयो तिह जाइ जगायो ॥

sovat tho muchaku(n)dh jahaa su tahaa hee gayo teh jai jagaayo ||

ਆਪੁ ਬਚਾਇ ਗਯੋ ਤਨ ਕੋ ਇਹ ਆਵਤ ਥੋ ਇਹ ਕੋ ਜਰਵਾਯੋ ॥੧੯੨੩॥

आपु बचाइ गयो तन को इह आवत थो इह को जरवायो ॥१९२३॥

aap bachai gayo tan ko ieh aavat tho ieh ko jaravaayo ||1923||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਆਪਨ ਕੋ ਬਚਵਾਇ ਗਯੋ ਕਾਨ੍ਰਹ ਮੁਚਕੁੰਦ ਤੇ ॥

आपन को बचवाइ गयो कान्रह मुचकुँद ते ॥

aapan ko bachavai gayo kaanreh muchaku(n)dh te ||

ਤਜੀ ਨੀਦ ਤਿਹ ਰਾਇ ਹੇਰਤ ਭਸਮ ਮਲੇਛ ਭਯੋ ॥੧੯੨੪॥

तजी नीद तिह राइ हेरत भसम मलेछ भयो ॥१९२४॥

tajee needh teh rai herat bhasam malechh bhayo ||1924||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜਰਿ ਛਾਰ ਮਲੇਛ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ਮੁਚਕੁੰਦ ਪੈ ਤਉ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਆਯੋ ॥

जरि छार मलेछ भयो जब ही मुचकुँद पै तउ बृजभूखन आयो ॥

jar chhaar malechh bhayo jab hee muchaku(n)dh pai tau birajabhookhan aayo ||

ਆਵਤ ਹੀ ਤਿਹ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੋ ਹੇਰ ਕੈ ਪਾਇਨ ਊਪਰਿ ਸੀਸ ਝੁਕਾਯੋ ॥

आवत ही तिह कान्रह को हेर कै पाइन ऊपरि सीस झुकायो ॥

aavat hee teh kaanreh ko her kai pain uoopar sees jhukaayo ||

ਅਉਰ ਜਿਤੌ ਦੁਖੁ ਥੋ ਤਿਹ ਕੋ ਹਰਿ ਬਾਤਨ ਸੋ ਤਿਹ ਤਾਪ ਬੁਝਾਯੋ ॥

अउर जितौ दुखु थो तिह को हरि बातन सो तिह ताप बुझायो ॥

aaur jitau dhukh tho teh ko har baatan so teh taap bujhaayo ||

ਐਸੇ ਸਮੋਧਿ ਕੈ ਤਾ ਤਿਹ ਜਾਰਿ ਕੈ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਡੇਰਨ ਆਯੋ ॥੧੯੨੫॥

ऐसे समोधि कै ता तिह जारि कै स्री बृज नाइक डेरन आयो ॥१९२५॥

aaise samodh kai taa teh jaar kai sree biraj naik dderan aayo ||1925||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਕਾਲ ਜਮਨ ਬਧਹਿ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे काल जमन बधहि धिआइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare kaal jaman badheh dhiaai samaapata(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜਉ ਲਗਿ ਡੇਰਨ ਆਵਤ ਥੋ ਤਬ ਲਉ ਇਕਿ ਆਇ ਸੰਦੇਸ ਸੁਨਾਯੋ ॥

जउ लगि डेरन आवत थो तब लउ इकि आइ संदेस सुनायो ॥

jau lag dderan aavat tho tab lau ik aai sa(n)dhes sunaayo ||

ਧਾਮ ਚਲੋ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕਹਾ ਤੁਮ ਪੈ ਸਜਿ ਸੈਨ ਜਰਾਸੰਧਿ ਆਯੋ ॥

धाम चलो बृजनाथ कहा तुम पै सजि सैन जरासंधि आयो ॥

dhaam chalo birajanaath kahaa tum pai saj sain jaraasa(n)dh aayo ||

ਅਉ ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਤਿਹ ਕੀ ਮਨ ਮੈ ਭਟ ਅਉਰਨ ਤ੍ਰਾਸ ਬਢਾਯੋ ॥

अउ सुनि कै बतीया तिह की मन मै भट अउरन त्रास बढायो ॥

aau sun kai bateeyaa teh kee man mai bhaT aauran traas baddaayo ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਦੁਬੀਰ ਹਲੀ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਆਪਨ ਮੈ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥੧੯੨੬॥

स्याम भनै जदुबीर हली अति ही मन आपन मै सुख पायो ॥१९२६॥

sayaam bhanai jadhubeer halee at hee man aapan mai sukh paayo ||1926||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਏਈ ਬਾਤੈ ਕਰਤ ਭਟ ਨਿਜ ਪੁਰ ਪਹੁੰਚੇ ਆਇ ॥

एई बातै करत भट निज पुर पहुँचे आइ ॥

eiee baatai karat bhaT nij pur pahu(n)che aai ||

ਭੂਪ ਬੈਠਿ ਬੁਧਿਵੰਤ ਸਭ ਅਪੁਨੇ ਲੀਏ ਬੁਲਾਇ ॥੧੯੨੭॥

भूप बैठि बुधिवंत सभ अपुने लीए बुलाइ ॥१९२७॥

bhoop baiTh budhiva(n)t sabh apune le'ee bulai ||1927||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਜੋਰਿ ਘਨੋ ਦਲੁ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਨ੍ਰਿਪ ਆਯੋ ਹੈ ਕੋਪਿ ਅਬੈ ਕਹਿ ਕਈਯੈ ॥

जोरि घनो दलु संधि जरा नृप आयो है कोपि अबै कहि कईयै ॥

jor ghano dhal sa(n)dh jaraa nirap aayo hai kop abai keh kieeyai ||

ਸੈਨ ਘਨੋ ਇਹ ਕੈ ਸੰਗਿ ਹੈ ਜੋ ਪੈ ਜੁਧੁ ਕਰੈ ਨਹੀ ਜਾਤਿ ਬਚਈਯੈ ॥

सैन घनो इह कै संगि है जो पै जुधु करै नही जाति बचईयै ॥

sain ghano ieh kai sa(n)g hai jo pai judh karai nahee jaat bachieeyai ||

ਕੈ ਇਹ ਕੋ ਸਭ ਜਾਇ ਮਿਲੈ ਪੁਰਿ ਛਾਡਿ ਨਹੀ ਅਨਤੈ ਕਉ ਸਿਧਈਯੈ ॥

कै इह को सभ जाइ मिलै पुरि छाडि नही अनतै कउ सिधईयै ॥

kai ieh ko sabh jai milai pur chhaadd nahee anatai kau sidhieeyai ||

ਬਾਤ ਕੁਪੇਚ ਬਨੀ ਸਭ ਹੀ ਇਨ ਬਾਤਨ ਤੇ ਧੌ ਕਹਾ ਅਬ ਕਈਯੈ ॥੧੯੨੮॥

बात कुपेच बनी सभ ही इन बातन ते धौ कहा अब कईयै ॥१९२८॥

baat kupech banee sabh hee in baatan te dhau kahaa ab kieeyai ||1928||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਕੀਨੋ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰ ਪੁਰਿ ਤਜਿ ਕੈ ਅਨਤੈ ਬਸਹਿ ॥

कीनो इहै बिचार पुरि तजि कै अनतै बसहि ॥

keeno ihai bichaar pur taj kai anatai baseh ||

ਨਾਤਰ ਡਾਰੈ ਮਾਰਿ ਜਰਾਸੰਧਿ ਭੂਪਤਿ ਪ੍ਰਬਲ ॥੧੯੨੯॥

नातर डारै मारि जरासंधि भूपति प्रबल ॥१९२९॥

naatar ddaarai maar jaraasa(n)dh bhoopat prabal ||1929||

ਕੀਜੋ ਸੋਊ ਬਿਚਾਰ ਜੋ ਭਾਵੈ ਸਭ ਜਨਨ ਮਨਿ ॥

कीजो सोऊ बिचार जो भावै सभ जनन मनि ॥

keejo souoo bichaar jo bhaavai sabh janan man ||

ਅਪੁਨੇ ਚਿਤਹ ਬਿਚਾਰਿ ਬਾਤ ਨ ਕੀਜੈ ਠਾਨਿ ਹਠ ॥੧੯੩੦॥

अपुने चितह बिचारि बात न कीजै ठानि हठ ॥१९३०॥

apune chiteh bichaar baat na keejai Thaan haTh ||1930||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਤਜਿ ਕੈ ਮਥੁਰਾ ਸੁਨਿ ਕੈ ਇਹ ਸਤ੍ਰ ਸੁ ਲੈ ਕੇ ਕੁਟੰਬਨ ਜਾਦੋ ਪਰਾਏ ॥

तजि कै मथुरा सुनि कै इह सत्र सु लै के कुटंबन जादो पराए ॥

taj kai mathuraa sun kai ieh satr su lai ke kuTa(n)ban jaadho paraae ||

ਏਕ ਬਡੋ ਗਿਰਿ ਥੋ ਤਿਹ ਭੀਤਰ ਨੈਕੁ ਟਿਕੇ ਚਿਤ ਮੈ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ॥

एक बडो गिरि थो तिह भीतर नैकु टिके चित मै सुखु पाए ॥

ek baddo gir tho teh bheetar naik Tike chit mai sukh paae ||

ਘੇਰਤ ਭਯੋ ਨਗ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਤਿਹ ਕੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਏ ॥

घेरत भयो नग संधि जरा तिह की उपमा कबि स्याम सुनाए ॥

gherat bhayo nag sa(n)dh jaraa teh kee upamaa kab sayaam sunaae ||

ਪਾਤਨ ਕੇ ਜਨ ਭਛਨ ਕਉ ਭਟਵਾ ਨਹਿ ਬਾਦਰ ਹੀ ਮਿਲਿ ਆਏ ॥੧੯੩੧॥

पातन के जन भछन कउ भटवा नहि बादर ही मिलि आए ॥१९३१॥

paatan ke jan bhachhan kau bhaTavaa neh baadhar hee mil aae ||1931||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਰਾਸੰਧਿ ਤਬ ਮੰਤ੍ਰੀਅਨ ਸੰਗਿ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨਾਇ ॥

जरासंधि तब मंत्रीअन संगि यौ कहियो सुनाइ ॥

jaraasa(n)dh tab ma(n)treean sa(n)g yau kahiyo sunai ||

ਨਗ ਭਾਰੀ ਇਹ ਸੈਨ ਤੇ ਨੈਕੁ ਨ ਸੋਧਿਯੋ ਜਾਇ ॥੧੯੩੨॥

नग भारी इह सैन ते नैकु न सोधियो जाइ ॥१९३२॥

nag bhaaree ieh sain te naik na sodhiyo jai ||1932||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਦੀਜੈ ਆਗਿ ਲਗਾਇ ਦਸੋ ਦਿਸਾ ਤੇ ਘੇਰਿ ਗਿਰਿ ॥

दीजै आगि लगाइ दसो दिसा ते घेरि गिरि ॥

dheejai aag lagai dhaso dhisaa te gher gir ||

ਆਪਨ ਹੀ ਜਰਿ ਜਾਇ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਕੁਟੰਬ ਸਨਿ ॥੧੯੩੩॥

आपन ही जरि जाइ स्री जदुबीर कुटंब सनि ॥१९३३॥

aapan hee jar jai sree jadhubeer kuTa(n)b san ||1933||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਘੇਰਿ ਦਸੋ ਦਿਸ ਤੇ ਗਿਰਿ ਕਉ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਦਈ ਆਗਿ ਲਗਾਈ ॥

घेरि दसो दिस ते गिरि कउ कबि स्याम कहै दई आगि लगाई ॥

gher dhaso dhis te gir kau kab sayaam kahai dhiee aag lagaiee ||

ਤੈਸੇ ਹੀ ਪਉਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਬਹਿਯੋ ਤਿਹ ਪਉਨ ਸੋ ਆਗਿ ਘਨੀ ਹਹਰਾਈ ॥

तैसे ही पउन प्रचंड बहियो तिह पउन सो आगि घनी हहराई ॥

taise hee paun pracha(n)dd bahiyo teh paun so aag ghanee haharaiee ||

ਜੀਵ ਬਡੋ ਤ੍ਰਿਨ ਰੂਖ ਘਨੇ ਛਿਨ ਬੀਚ ਦਏ ਫੁਨਿ ਤਾਹਿ ਜਰਾਈ ॥

जीव बडो तृन रूख घने छिन बीच दए फुनि ताहि जराई ॥

jeev baddo tiran rookh ghane chhin beech dhe fun taeh jaraiee ||

ਤਉਨ ਘਰੀ ਤਿਨ ਲੋਗਨ ਪੈ ਫੁਨਿ ਹੋਤ ਭਈ ਅਤਿ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ॥੧੯੩੪॥

तउन घरी तिन लोगन पै फुनि होत भई अति ही दुखदाई ॥१९३४॥

taun gharee tin logan pai fun hot bhiee at hee dhukhadhaiee ||1934||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜੀਵ ਮਨੁਛ ਜਰੋ ਤ੍ਰਿਨ ਜਬੈ ॥

जीव मनुछ जरो तृन जबै ॥

jeev manuchh jaro tiran jabai ||

ਸੰਕਾ ਕਰਤ ਭਏ ਭਟ ਤਬੈ ॥

संका करत भए भट तबै ॥

sa(n)kaa karat bhe bhaT tabai ||

ਮਿਲਿ ਸਭ ਹੀ ਜਦੁਪਤਿ ਪਹਿ ਆਏ ॥

मिलि सभ ही जदुपति पहि आए ॥

mil sabh hee jadhupat peh aae ||

ਦੀਨ ਭਾਤਿ ਹੁਇ ਅਤਿ ਘਿਘਿਆਏ ॥੧੯੩੫॥

दीन भाति हुइ अति घिघिआए ॥१९३५॥

dheen bhaat hui at ghighiaae ||1935||

ਸਭ ਜਾਦੋ ਬਾਚ ॥

सभ जादो बाच ॥

sabh jaadho baach ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਹਮਰੀ ਰਛਾ ਕੀਜੈ ॥

प्रभ जू हमरी रछा कीजै ॥

prabh joo hamaree rachhaa keejai ||

ਜੀਵ ਰਾਖ ਇਨ ਸਭ ਕੋ ਲੀਜੈ ॥

जीव राख इन सभ को लीजै ॥

jeev raakh in sabh ko leejai ||

ਆਪਹਿ ਕੋਊ ਉਪਾਵ ਬਤਈਯੈ ॥

आपहि कोऊ उपाव बतईयै ॥

aapeh kouoo upaav batieeyai ||

ਕੈ ਭਜੀਐ ਕੈ ਜੂਝ ਮਰਈਯੈ ॥੧੯੩੬॥

कै भजीऐ कै जूझ मरईयै ॥१९३६॥

kai bhajeeaai kai joojh marieeyai ||1936||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਤਿਨ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਸੁਨਿ ਕੈ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਗਿਰਿ ਕਉ ਸੰਗਿ ਪਾਇਨ ਕੇ ਮਸਕਿਯੋ ॥

तिन की बतीया सुनि कै प्रभ जू गिरि कउ संगि पाइन के मसकियो ॥

tin kee bateeyaa sun kai prabh joo gir kau sa(n)g pain ke masakiyo ||

ਨ ਸਕਿਯੋ ਸਹ ਭਾਰ ਸੁ ਤਾ ਪਗ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਲ ਲਉ ਧਸਕਿਯੋ ॥

न सकियो सह भार सु ता पग को कबि स्याम भनै जल लउ धसकियो ॥

n sakiyo seh bhaar su taa pag ko kab sayaam bhanai jal lau dhasakiyo ||

ਉਸਕਿਯੋ ਗਿਰਿ ਊਰਧ ਕੋ ਧਸਿ ਕੈ ਕੋਊ ਪਾਵਕ ਜੀਵ ਜਰਾ ਨ ਸਕਿਯੋ ॥

उसकियो गिरि ऊरध को धसि कै कोऊ पावक जीव जरा न सकियो ॥

ausakiyo gir uooradh ko dhas kai kouoo paavak jeev jaraa na sakiyo ||

ਜਦੁਬੀਰ ਹਲੀ ਤਿਹ ਸੈਨ ਮੈ ਕੂਦਿ ਪਰੇ ਨ ਹਿਯਾ ਤਿਨ ਕੌ ਕਸਿਕਿਯੋ ॥੧੯੩੭॥

जदुबीर हली तिह सैन मै कूदि परे न हिया तिन कौ कसिकियो ॥१९३७॥

jadhubeer halee teh sain mai koodh pare na hiyaa tin kau kasikiyo ||1937||

ਏਕਹਿ ਹਾਥਿ ਗਦਾ ਗਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਬਹੁਤੇ ਭਟ ਮਾਰੇ ॥

एकहि हाथि गदा गहि स्याम जू भूपति के बहुते भट मारे ॥

ekeh haath gadhaa geh sayaam joo bhoopat ke bahute bhaT maare ||

ਅਉਰ ਘਨੇ ਅਸਵਾਰ ਹਨੇ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਘਨੇ ਗਜਿ ਕੈ ਭੁਇ ਪਾਰੇ ॥

अउर घने असवार हने बिनु प्रान घने गजि कै भुइ पारे ॥

aaur ghane asavaar hane bin praan ghane gaj kai bhui paare ||

ਪਾਇਨ ਪੰਤ ਹਨੇ ਅਗਨੇ ਰਥ ਤੋਰਿ ਰਥੀ ਬਿਰਥੀ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ॥

पाइन पंत हने अगने रथ तोरि रथी बिरथी करि डारे ॥

pain pa(n)t hane agane rath tor rathee birathee kar ddaare ||

ਜੀਤ ਭਈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੀ ਯੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਸਭ ਯੋ ਅਰਿ ਹਾਰੇ ॥੧੯੩੮॥

जीत भई जदुबीर की यो कबि स्याम कहै सभ यो अरि हारे ॥१९३८॥

jeet bhiee jadhubeer kee yo kab sayaam kahai sabh yo ar haare ||1938||

ਜੋ ਭਟ ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਜੂਝ ਕੋ ਆਵਤ ਜੂਝਤ ਹੈ ਸੁ ਲਗੇ ਭਟ ਭੀਰ ਨ ॥

जो भट स्याम सो जूझ को आवत जूझत है सु लगे भट भीर न ॥

jo bhaT sayaam so joojh ko aavat joojhat hai su lage bhaT bheer na ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੇ ਤੇਜ ਕੇ ਅਗ੍ਰ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਧਰੈ ਕੋਊ ਧੀਰ ਨ ॥

स्री बृजनाथ के तेज के अग्र कहै कबि स्याम धरै कोऊ धीर न ॥

sree birajanaath ke tej ke agr kahai kab sayaam dharai kouoo dheer na ||

ਭੂਪਤਿ ਦੇਖ ਦਸਾ ਤਿਨ ਕੀ ਸੁ ਕਹਿਓ ਇਹ ਭਾਤਿ ਭਯੋ ਅਤਿ ਹੀ ਰਨ ॥

भूपति देख दसा तिन की सु कहिओ इह भाति भयो अति ही रन ॥

bhoopat dhekh dhasaa tin kee su kahio ieh bhaat bhayo at hee ran ||

ਮਾਨੋ ਤੰਬੋਲੀ ਹੀ ਕੀ ਸਮ ਹ੍ਵੈ ਨ੍ਰਿਪ ਫੇਰਤ ਪਾਨਨ ਕੀ ਜਿਮ ਬੀਰਨਿ ॥੧੯੩੯॥

मानो तंबोली ही की सम ह्वै नृप फेरत पानन की जिम बीरनि ॥१९३९॥

maano ta(n)bolee hee kee sam havai nirap ferat paanan kee jim beeran ||1939||

ਇਤ ਕੋਪ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਮੁਸਲੀਧਰ ਸਤ੍ਰਨ ਸੈਨ ਭਲੇ ਝਕਝੋਰਿਯੋ ॥

इत कोप गदा गहि कै मुसलीधर सत्रन सैन भले झकझोरियो ॥

eit kop gadhaa geh kai musaleedhar satran sain bhale jhakajhoriyo ||

ਜੋ ਭਟ ਆਇ ਭਿਰੇ ਸਮੁਹੇ ਤਿਹ ਏਕ ਚਪੇਟਹਿ ਸੋ ਸਿਰੁ ਤੋਰਿਯੋ ॥

जो भट आइ भिरे समुहे तिह एक चपेटहि सो सिरु तोरियो ॥

jo bhaT aai bhire samuhe teh ek chapeTeh so sir toriyo ||

ਅਉਰ ਜਿਤੀ ਚਤੁਰੰਗ ਚਮੂੰ ਤਿਨ ਕੋ ਮੁਖ ਐਸੀ ਹੀ ਭਾਤਿ ਸੋ ਮੋਰਿਯੋ ॥

अउर जिती चतुरंग चमूँ तिन को मुख ऐसी ही भाति सो मोरियो ॥

aaur jitee chatura(n)g chamoo(n) tin ko mukh aaisee hee bhaat so moriyo ||

ਜੀਤ ਲਏ ਸਭ ਹੀ ਅਰਿਵਾ ਤਿਨ ਤੇ ਅਜਿਤਿਓ ਭਟ ਏਕ ਨ ਛੋਰਿਯੋ ॥੧੯੪੦॥

जीत लए सभ ही अरिवा तिन ते अजितिओ भट एक न छोरियो ॥१९४०॥

jeet le sabh hee arivaa tin te ajitio bhaT ek na chhoriyo ||1940||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਹਲੀ ਮਿਲਿ ਭ੍ਰਾਤ ਦੁਹੂੰ ਜਬ ਸੈਨ ਸਬੈ ਤਿਹ ਭੂਪ ਕੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥

कान्रह हली मिलि भ्रात दुहूँ जब सैन सबै तिह भूप को मारियो ॥

kaanreh halee mil bhraat dhuhoo(n) jab sain sabai teh bhoop ko maariyo ||

ਸੋ ਕੋਊ ਜੀਤ ਬਚਿਯੋ ਤਿਹ ਤੇ ਜਿਨਿ ਦਾਤਨ ਘਾਸ ਗਹਿਓ ਬਲੁ ਹਾਰਿਯੋ ॥

सो कोऊ जीत बचियो तिह ते जिनि दातन घास गहिओ बलु हारियो ॥

so kouoo jeet bachiyo teh te jin dhaatan ghaas gahio bal haariyo ||

ਐਸੀ ਦਸਾ ਜਬ ਭੀ ਦਲ ਕੀ ਤਬ ਭੂਪਤਿ ਆਪਨੇ ਨੈਨਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

ऐसी दसा जब भी दल की तब भूपति आपने नैनि निहारियो ॥

aaisee dhasaa jab bhee dhal kee tab bhoopat aapane nain nihaariyo ||

ਜੀਤ ਅਉ ਜੀਵ ਕੀ ਆਸ ਤਜੀ ਰਨ ਠਾਨਤ ਭਯੋ ਪੁਰਖਤ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥੧੯੪੧॥

जीत अउ जीव की आस तजी रन ठानत भयो पुरखत संभारियो ॥१९४१॥

jeet aau jeev kee aas tajee ran Thaanat bhayo purakhat sa(n)bhaariyo ||1941||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਦੀਨੀ ਗਦਾ ਚਲਾਇ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪ ਹੇਰਿ ਕੈ ॥

दीनी गदा चलाइ स्री जदुपति नृप हेरि कै ॥

dheenee gadhaa chalai sree jadhupat nirap her kai ||

ਸੂਤਹਿ ਦਯੋ ਗਿਰਾਇ ਅਸ੍ਵ ਚਾਰਿ ਸੰਗ ਹੀ ਹਨੇ ॥੧੯੪੨॥

सूतहि दयो गिराइ अस्व चारि संग ही हने ॥१९४२॥

sooteh dhayo girai asavai chaar sa(n)g hee hane ||1942||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਪਾਵ ਪਿਆਦਾ ਭੂਪ ਭਯੋ ਅਉਰ ਗਦਾ ਤਬ ਝਾਰਿ ॥

पाव पिआदा भूप भयो अउर गदा तब झारि ॥

paav piaadhaa bhoop bhayo aaur gadhaa tab jhaar ||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੰਗ ਏਕ ਹੀ ਘਾਇ ਕੀਯੋ ਬਿਸੰਭਾਰ ॥੧੯੪੩॥

स्याम भनै संग एक ही घाइ कीयो बिसंभार ॥१९४३॥

sayaam bhanai sa(n)g ek hee ghai keeyo bisa(n)bhaar ||1943||

ਤੋਟਕ ॥

तोटक ॥

toTak ||

ਸਬ ਸੰਧਿ ਜਰਾ ਬਿਸੰਭਾਰ ਭਯੋ ॥

सब संधि जरा बिसंभार भयो ॥

sab sa(n)dh jaraa bisa(n)bhaar bhayo ||

ਗਹਿ ਕੈ ਤਬ ਸ੍ਰੀ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਲਯੋ ॥

गहि कै तब स्री घनि स्याम लयो ॥

geh kai tab sree ghan sayaam layo ||

ਗਹਿ ਕੈ ਤਿਹ ਕੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ॥

गहि कै तिह को इह भाति कहियो ॥

geh kai teh ko ieh bhaat kahiyo ||

ਪੁਰਖਤ ਇਹੀ ਜੜ ਜੁਧੁ ਚਹਿਯੋ ॥੧੯੪੪॥

पुरखत इही जड़ जुधु चहियो ॥१९४४॥

purakhat ihee jaR judh chahiyo ||1944||

ਹਲੀ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥

हली बाच कान्रह सो ॥

halee baach kaanreh so ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਕਾਟਤ ਹੋ ਅਬ ਸੀਸ ਇਹ ਮੁਸਲੀਧਰ ਕਹਿਯੋ ਆਇ ॥

काटत हो अब सीस इह मुसलीधर कहियो आइ ॥

kaaTat ho ab sees ieh musaleedhar kahiyo aai ||

ਜੋ ਜੀਵਤ ਇਹ ਛਾਡਿ ਹੋਂ ਤਉ ਇਹ ਰਾਰਿ ਮਚਾਇ ॥੧੯੪੫॥

जो जीवत इह छाडि हों तउ इह रारि मचाइ ॥१९४५॥

jo jeevat ieh chhaadd ho(n) tau ieh raar machai ||1945||

ਜਰਾਸੰਧਿ ਬਾਚ ॥

जरासंधि बाच ॥

jaraasa(n)dh baach ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸੁਧਿ ਲੈ ਤਬ ਭੂਪ ਡਰਾਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਤਜਿ ਸਸਤ੍ਰਨ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਪਾਇ ਪਰਿਯੋ ॥

सुधि लै तब भूप डरातुर ह्वै तजि ससत्रन स्याम के पाइ परियो ॥

sudh lai tab bhoop ddaraatur havai taj sasatran sayaam ke pai pariyo ||

ਬਧ ਮੋਰ ਕਰੋ ਨ ਅਬੈ ਪ੍ਰਭੁ ਜੂ ਨ ਲਹਿਓ ਤੁਮਰੋ ਬਲੁ ਭੂਲਿ ਪਰਿਯੋ ॥

बध मोर करो न अबै प्रभु जू न लहिओ तुमरो बलु भूलि परियो ॥

badh mor karo na abai prabh joo na lahio tumaro bal bhool pariyo ||

ਇਹ ਭਾਤਿ ਭਯੋ ਘਿਘਯਾਤ ਘਨੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤ੍ਵੈ ਸਰਨਾਗਤਿ ਐਸੇ ਰਰਿਯੋ ॥

इह भाति भयो घिघयात घनो नृप त्वै सरनागति ऐसे ररियो ॥

eeh bhaat bhayo ghighayaat ghano nirap tavai saranaagat aaise rariyo ||

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਇਹ ਭੂਪ ਕੀ ਦੇਖਿ ਦਸਾ ਕਰੁਣਾਨਿਧਿ ਲਾਜਿ ਭਰਿਯੋ ॥੧੯੪੬॥

कबि स्याम कहै इह भूप की देखि दसा करुणानिधि लाजि भरियो ॥१९४६॥

kab sayaam kahai ieh bhoop kee dhekh dhasaa karunaanidh laaj bhariyo ||1946||

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਬਾਚ ਹਲੀ ਸੋ ॥

कान्रह जू बाच हली सो ॥

kaanreh joo baach halee so ||

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥

तोटक छंद ॥

toTak chha(n)dh ||

ਇਹ ਦੈ ਰੇ ਹਲੀ ਕਹਿਯੋ ਛੋਰ ਅਬੈ ॥

इह दै रे हली कहियो छोर अबै ॥

eeh dhai re halee kahiyo chhor abai ||

ਮਨ ਤੇ ਤਜਿ ਕ੍ਰੋਧ ਕੀ ਬਾਤ ਸਬੈ ॥

मन ते तजि क्रोध की बात सबै ॥

man te taj krodh kee baat sabai ||

ਕਹਿਓ ਕਿਉ ਹਮ ਸੋ ਇਹ ਜੂਝ ਚਹਿਯੋ ॥

कहिओ किउ हम सो इह जूझ चहियो ॥

kahio kiau ham so ieh joojh chahiyo ||

ਤਬ ਯੌ ਹਸਿ ਕੈ ਜਦੁਰਾਇ ਕਹਿਯੋ ॥੧੯੪੭॥

तब यौ हसि कै जदुराइ कहियो ॥१९४७॥

tab yau has kai jadhurai kahiyo ||1947||

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

soraThaa ||

ਬਡੋ ਸਤ੍ਰ ਜੋ ਹੋਇ ਤਜਿ ਸਸਤ੍ਰਨ ਪਾਇਨ ਪਰੈ ॥

बडो सत्र जो होइ तजि ससत्रन पाइन परै ॥

baddo satr jo hoi taj sasatran pain parai ||

ਨੈਕੁ ਨ ਕਰਿ ਚਿਤ ਰੋਹਿ ਬਡੇ ਨ ਬਧ ਤਾ ਕੋ ਕਰਤ ॥੧੯੪੮॥

नैकु न करि चित रोहि बडे न बध ता को करत ॥१९४८॥

naik na kar chit roh badde na badh taa ko karat ||1948||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਰਾਸੰਧਿ ਕੋ ਛੋਰਿ ਪ੍ਰਭ ਕਹਿਯੋ ਕਹਾ ਸੁਨ ਲੇਹੁ ॥

जरासंधि को छोरि प्रभ कहियो कहा सुन लेहु ॥

jaraasa(n)dh ko chhor prabh kahiyo kahaa sun leh ||

ਜੋ ਬਤੀਯਾ ਤੁਹਿ ਸੋ ਕਹੋ ਤੁਮ ਤਿਨ ਮੈ ਚਿਤੁ ਦੇਹੁ ॥੧੯੪੯॥

जो बतीया तुहि सो कहो तुम तिन मै चितु देहु ॥१९४९॥

jo bateeyaa tuh so kaho tum tin mai chit dheh ||1949||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਨਿਆਇ ਸਦਾ ਕਰੀਓ ਦੁਖੁ ਦੈ ਕੇ ਅਨ੍ਯਾਇ ਨ ਅਨਾਥਹ ਦੀਜੋ ॥

रे नृप निआइ सदा करीओ दुखु दै के अन्याइ न अनाथह दीजो ॥

re nirap niaai sadhaa kareeo dhukh dhai ke anayai na anaatheh dheejo ||

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਜਨ ਹੈ ਤਿਨ ਦੈ ਕਛੁ ਕੈ ਕੈ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸਭ ਤੇ ਜਸੁ ਲੀਜੋ ॥

अउर जिते जन है तिन दै कछु कै कै कृपा सभ ते जसु लीजो ॥

aaur jite jan hai tin dhai kachh kai kai kirapaa sabh te jas leejo ||

ਬਿਪਨ ਸੇਵ ਸਦਾ ਕਰੀਯੋ ਦਗ ਬਾਜਨ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਦੀਜੋ ॥

बिपन सेव सदा करीयो दग बाजन जीवत जान न दीजो ॥

bipan sev sadhaa kareeyo dhag baajan jeevat jaan na dheejo ||

ਔ ਹਮ ਸੋ ਸੰਗ ਛਤ੍ਰਨਿ ਕੇ ਕਬਹੂ ਰਿਸ ਮਾਡ ਕੈ ਜੁਧ ਨ ਕੀਜੋ ॥੧੯੫੦॥

औ हम सो संग छत्रनि के कबहू रिस माड कै जुध न कीजो ॥१९५०॥

aau ham so sa(n)g chhatran ke kabahoo ris maadd kai judh na keejo ||1950||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਜਰਾਸੰਧਿ ਸਿਰ ਨਾਇ ਕੈ ਧਾਮਿ ਗਯੋ ਪਛੁਤਾਇ ॥

जरासंधि सिर नाइ कै धामि गयो पछुताइ ॥

jaraasa(n)dh sir nai kai dhaam gayo pachhutai ||

ਇਤ ਗ੍ਰਿਹਿ ਆਏ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਹਰਖਿ ਹੀਏ ਹੁਲਸਾਇ ॥੧੯੫੧॥

इत गृहि आए स्याम जू हरखि हीए हुलसाइ ॥१९५१॥

eit gireh aae sayaam joo harakh he'ee hulasai ||1951||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜਰਾਸੰਧਿ ਪਕਰ ਕੈ ਛੋਰਬੋ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे जरासंधि पकर कै छोरबो धिआइ समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare jaraasa(n)dh pakar kai chhorabo dhiaai samaapata(n) ||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਸੁਨਤ ਜੀਤ ਫੂਲੇ ਸਭ ਆਵਹਿ ॥

सुनत जीत फूले सभ आवहि ॥

sunat jeet foole sabh aaveh ||

ਨ੍ਰਿਪ ਛੋਰਿਯੋ ਸੁਨਿ ਸੀਸੁ ਢੁਰਾਵਹਿ ॥

नृप छोरियो सुनि सीसु ढुरावहि ॥

nirap chhoriyo sun sees dduraaveh ||

ਯਾ ਤੇ ਹਿਯਾਉ ਸਭਨ ਕਾ ਡਰਿਯੋ ॥

या ते हियाउ सभन का डरियो ॥

yaa te hiyaau sabhan kaa ddariyo ||

ਕਹਤ ਸ੍ਯਾਮ ਘਟਿ ਕਾਰਜ ਕਰਿਯੋ ॥੧੯੫੨॥

कहत स्याम घटि कारज करियो ॥१९५२॥

kahat sayaam ghaT kaaraj kariyo ||1952||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਕਾਜ ਕੀਯੋ ਲਰਕਾ ਹੂੰ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਜੀ ਐਸੋ ਬਲੀ ਤੁਮਰੇ ਕਰ ਆਯੋ ॥

काज कीयो लरका हूँ को स्याम जी ऐसो बली तुमरे कर आयो ॥

kaaj keeyo larakaa hoo(n) ko sayaam jee aaiso balee tumare kar aayo ||

ਛੋਰਿ ਦਯੋ ਕਰ ਕੈ ਕਰੁਨਾ ਤਿਨ ਕਾਢਿ ਦਯੋ ਪੁਰ ਤੇ ਫਲੁ ਪਾਯੋ ॥

छोरि दयो कर कै करुना तिन काढि दयो पुर ते फलु पायो ॥

chhor dhayo kar kai karunaa tin kaadd dhayo pur te fal paayo ||

ਐਸੇ ਅਜਾਨ ਨ ਕਾਮ ਕਰੈ ਜੋ ਕੀਯੋ ਹਰਿ ਤੈ ਕਹਿਯੋ ਸੀਸੁ ਢੁਰਾਯੋ ॥

ऐसे अजान न काम करै जो कीयो हरि तै कहियो सीसु ढुरायो ॥

aaise ajaan na kaam karai jo keeyo har tai kahiyo sees dduraayo ||

ਛਾਡਿ ਦਯੋ ਨਹੀ ਜੀਤ ਅਬੈ ਅਰਿ ਅਉਰ ਚਮੂੰ ਬਹੁ ਲੈਨ ਪਠਾਯੋ ॥੧੯੫੩॥

छाडि दयो नही जीत अबै अरि अउर चमूँ बहु लैन पठायो ॥१९५३॥

chhaadd dhayo nahee jeet abai ar aaur chamoo(n) bahu lain paThaayo ||1953||

ਏਕ ਕਹੈ ਮਥੁਰਾ ਕੋ ਚਲੋ ਇਕ ਫੇਰਿ ਕਹੈ ਨ੍ਰਿਪ ਲੈ ਦਲ ਐਹੈ ॥

एक कहै मथुरा को चलो इक फेरि कहै नृप लै दल ऐहै ॥

ek kahai mathuraa ko chalo ik fer kahai nirap lai dhal aaihai ||

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਹ ਕੇ ਤਬ ਸੰਗਿ ਕਹੋ ਭਟ ਕਉਨ ਸੋ ਜੂਝ ਮਚੈਹੋ ॥

स्याम कहै तिह के तब संगि कहो भट कउन सो जूझ मचैहो ॥

sayaam kahai teh ke tab sa(n)g kaho bhaT kaun so joojh machaiho ||

ਅਉਰ ਕਦਾਚ ਕੋਊ ਹਠ ਠਾਨ ਕੈ ਜਉ ਲਰਿ ਹੈ ਤਊ ਜੀਤ ਨ ਐ ਹੈ ॥

अउर कदाच कोऊ हठ ठान कै जउ लरि है तऊ जीत न ऐ है ॥

aaur kadhaach kouoo haTh Thaan kai jau lar hai tuoo jeet na aai hai ||

ਤਾ ਤੇ ਨ ਧਾਇ ਧਸੋ ਪੁਰ ਮੈ ਬਿਧਨਾ ਜੋਊ ਲੇਖ ਲਿਖਿਓ ਸੋਊ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ॥੧੯੫੪॥

ता ते न धाइ धसो पुर मै बिधना जोऊ लेख लिखिओ सोऊ ह्वै है ॥१९५४॥

taa te na dhai dhaso pur mai bidhanaa jouoo lekh likhio souoo havai hai ||1954||

ਛਾਡਿਬੋ ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਸੁਨ ਕੈ ਸਭ ਹੀ ਮਨਿ ਜਾਦਵ ਤ੍ਰਾਸ ਭਰੇ ॥

छाडिबो भूपति को सुन कै सभ ही मनि जादव त्रास भरे ॥

chhaaddibo bhoopat ko sun kai sabh hee man jaadhav traas bhare ||

ਨਿਧਿ ਨੀਰ ਕੇ ਭੀਤਰ ਜਾਇ ਬਸੇ ਮੁਖ ਤੇ ਸਭ ਐਸੇ ਚਲੇ ਸੁ ਰਰੇ ॥

निधि नीर के भीतर जाइ बसे मुख ते सभ ऐसे चले सु ररे ॥

nidh neer ke bheetar jai base mukh te sabh aaise chale su rare ||

ਕਿਨਹੂੰ ਨਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਪੁਨੇ ਪੁਰ ਕੀ ਪੁਨਿ ਓਰਿ ਕਉ ਪਾਇ ਧਰੇ ॥

किनहूँ नहि स्याम कहै अपुने पुर की पुनि ओरि कउ पाइ धरे ॥

kinahoo(n) neh sayaam kahai apune pur kee pun or kau pai dhare ||

ਅਤਿ ਹੀ ਹੈ ਡਰੇ ਬਲਵੰਤ ਖਰੇ ਬਿਨੁ ਆਯੁਧ ਹੀ ਸਭ ਮਾਰਿ ਮਰੇ ॥੧੯੫੫॥

अति ही है डरे बलवंत खरे बिनु आयुध ही सभ मारि मरे ॥१९५५॥

at hee hai ddare balava(n)t khare bin aayudh hee sabh maar mare ||1955||

ਸਿੰਧੁ ਪੈ ਜਾਇ ਖਰੇ ਭਏ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਸਿੰਧੁ ਹੂੰ ਤੇ ਸੁ ਕਛੂ ਕਰ ਚਾਹਿਯੋ ॥

सिंधु पै जाइ खरे भए स्याम जू सिंधु हूँ ते सु कछू कर चाहियो ॥

si(n)dh pai jai khare bhe sayaam joo si(n)dh hoo(n) te su kachhoo kar chaahiyo ||

ਛੋਰੁ ਕਹਿਯੋ ਭੂਅ ਛੋਰਿ ਦਈ ਤਨ ਕੈ ਧਨੁ ਕੋ ਜਿਹ ਲਉ ਸਰ ਬਾਹਿਯੋ ॥

छोरु कहियो भूअ छोरि दई तन कै धनु को जिह लउ सर बाहियो ॥

chhor kahiyo bhooa chhor dhiee tan kai dhan ko jeh lau sar baahiyo ||

ਕੰਚਨ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੈ ਦੀਏ ਤ੍ਯਾਰ ਭਲੇ ਕਿਨਹੂੰ ਤਿਨ ਕਉਨ ਅਚਾਹਿਯੋ ॥

कंचन के गृह कै दीए त्यार भले किनहूँ तिन कउन अचाहियो ॥

ka(n)chan ke gireh kai dhe'ee tayaar bhale kinahoo(n) tin kaun achaahiyo ||

ਐਸੇ ਕਹੈ ਸਭ ਹੀ ਅਪਨੇ ਮਨਿ ਤੈ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਸਭ ਕੋ ਦੁਖ ਦਾਹਿਯੋ ॥੧੯੫੬॥

ऐसे कहै सभ ही अपने मनि तै प्रभ जू सभ को दुख दाहियो ॥१९५६॥

aaise kahai sabh hee apane man tai prabh joo sabh ko dhukh dhaahiyo ||1956||

ਜੋ ਸਨਕਾਦਿਕ ਕੈ ਰਹੇ ਸੇਵ ਘਨੀ ਤਿਨ ਕੇ ਹਰਿ ਹਾਥਿ ਨ ਆਏ ॥

जो सनकादिक कै रहे सेव घनी तिन के हरि हाथि न आए ॥

jo sanakaadhik kai rahe sev ghanee tin ke har haath na aae ||

ਪੂਜਤ ਹੈ ਬਹੁਤੇ ਹਿਤ ਕੈ ਤਿਹ ਕਉ ਪੁਨਿ ਪਾਹਨ ਮੈ ਸਚ ਪਾਏ ॥

पूजत है बहुते हित कै तिह कउ पुनि पाहन मै सच पाए ॥

poojat hai bahute hit kai teh kau pun paahan mai sach paae ||

ਅਉਰ ਘਨਿਯੋ ਮਿਲਿ ਬੇਦਨ ਕੇ ਮਤ ਮੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੇ ਠਹਰਾਏ ॥

अउर घनियो मिलि बेदन के मत मै कबि स्याम कहे ठहराए ॥

aaur ghaniyo mil bedhan ke mat mai kab sayaam kahe Thaharaae ||

ਤੇ ਕਹੈਂ ਈਹਾ ਹੀ ਹੈ ਪ੍ਰਭੁ ਜੂ ਜਬ ਕੰਚਨ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਸ੍ਯਾਮਿ ਬਨਾਏ ॥੧੯੫੭॥

ते कहैं ईहा ही है प्रभु जू जब कंचन के गृह स्यामि बनाए ॥१९५७॥

te kahai(n) ieehaa hee hai prabh joo jab ka(n)chan ke gireh sayaam banaae ||1957||

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸਭ ਸੂਰਨ ਸੋ ਮੁਸਕਾਇ ਹਲੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

स्याम भनै सभ सूरन सो मुसकाइ हली इह भाति उचारियो ॥

sayaam bhanai sabh sooran so musakai halee ieh bhaat uchaariyo ||

ਯਾ ਕੋ ਲਹਿਯੋ ਨ ਕਛੂ ਤੁਮ ਭੇਦ ਅਰੇ ਇਹ ਚਉਦਹ ਲੋਕ ਸਵਾਰਿਯੋ ॥

या को लहियो न कछू तुम भेद अरे इह चउदह लोक सवारियो ॥

yaa ko lahiyo na kachhoo tum bhedh are ieh chaudheh lok savaariyo ||

ਯਾ ਹੀ ਹਨਿਯੋ ਦਸਕੰਧ ਮੁਰਾਰਿ ਸੁਬਾਹ ਇਹੀ ਬਕ ਕੋ ਮੁਖ ਫਾਰਿਯੋ ॥

या ही हनियो दसकंध मुरारि सुबाह इही बक को मुख फारियो ॥

yaa hee haniyo dhasaka(n)dh muraar subaeh ihee bak ko mukh faariyo ||

ਅਉਰ ਸੁਨੋ ਅਰਿ ਦਾਨਵ ਸੰਗ ਬਲੀ ਇਹ ਏਕ ਗਦਾ ਹੀ ਸੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੯੫੮॥

अउर सुनो अरि दानव संग बली इह एक गदा ही सो मारियो ॥१९५८॥

aaur suno ar dhaanav sa(n)g balee ieh ek gadhaa hee so maariyo ||1958||

ਹਜਾਰ ਹੀ ਬਰਖ ਇਹੀ ਲਰਿ ਕੈ ਮਧੁ ਕੈਟਭ ਕੇ ਘਟਿ ਤੇ ਜੀਉ ਕਾਢਿਯੋ ॥

हजार ही बरख इही लरि कै मधु कैटभ के घटि ते जीउ काढियो ॥

hajaar hee barakh ihee lar kai madh kaiTabh ke ghaT te jeeau kaaddiyo ||

ਅਉਰ ਜਬੈ ਨਿਧਿ ਨੀਰ ਮਥਿਓ ਤਬ ਦੇਵਨ ਰਛ ਕਰੀ ਸੁਖ ਬਾਢਿਯੋ ॥

अउर जबै निधि नीर मथिओ तब देवन रछ करी सुख बाढियो ॥

aaur jabai nidh neer mathio tab dhevan rachh karee sukh baaddiyo ||

ਰਾਵਨ ਏਹੀ ਹਨਿਓ ਰਨ ਮੈ ਹਨਿ ਕੈ ਤਿਹ ਕੇ ਉਰ ਮੈ ਸਰ ਗਾਢਿਯੋ ॥

रावन एही हनिओ रन मै हनि कै तिह के उर मै सर गाढियो ॥

raavan ehee hanio ran mai han kai teh ke ur mai sar gaaddiyo ||

ਅਉਰ ਘਨੀ ਹਮ ਊਪਰਿ ਭੀਰ ਪਰੀ ਤੁ ਰਹਿਓ ਰਨ ਖੰਭ ਸੋ ਠਾਢਿਯੋ ॥੧੯੫੯॥

अउर घनी हम ऊपरि भीर परी तु रहिओ रन खंभ सो ठाढियो ॥१९५९॥

aaur ghanee ham uoopar bheer paree ta rahio ran kha(n)bh so Thaaddiyo ||1959||

ਅਉਰ ਸੁਨੋ ਮਨ ਲਾਇ ਸਬੈ ਤੁਮਰੇ ਹਿਤ ਕੰਸ ਸੋ ਭੂਪ ਪਛਾਰਿਓ ॥

अउर सुनो मन लाइ सबै तुमरे हित कंस सो भूप पछारिओ ॥

aaur suno man lai sabai tumare hit ka(n)s so bhoop pachhaario ||

ਅਉਰ ਹਨੇ ਤਿਹ ਬਾਜ ਘਨੇ ਗਜ ਮਾਨਹੁ ਮੂਲ ਦੈ ਰੂਪ ਉਖਾਰਿਓ ॥

अउर हने तिह बाज घने गज मानहु मूल दै रूप उखारिओ ॥

aaur hane teh baaj ghane gaj maanahu mool dhai roop ukhaario ||

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਹਮ ਪੈ ਮਿਲਿ ਕੈ ਅਰਿ ਆਇ ਹੁਤੇ ਸੁ ਸਭੈ ਇਹ ਮਾਰਿਓ ॥

अउर जिते हम पै मिलि कै अरि आइ हुते सु सभै इह मारिओ ॥

aaur jite ham pai mil kai ar aai hute su sabhai ieh maario ||

ਮਾਟੀ ਕੇ ਧਾਮ ਤੁਮੈ ਛਡਵਾਇ ਕੈ ਕੰਚਨ ਕੇ ਅਬ ਧਾਮ ਸਵਾਰਿਓ ॥੧੯੬੦॥

माटी के धाम तुमै छडवाइ कै कंचन के अब धाम सवारिओ ॥१९६०॥

maaTee ke dhaam tumai chhaddavai kai ka(n)chan ke ab dhaam savaario ||1960||

ਯੌ ਜਬ ਬੈਨ ਕਹੇ ਮੁਸਲੀਧਰਿ ਤਉ ਸਬ ਕੇ ਮਨ ਮੈ ਸਚੁ ਆਯੋ ॥

यौ जब बैन कहे मुसलीधरि तउ सब के मन मै सचु आयो ॥

yau jab bain kahe musaleedhar tau sab ke man mai sach aayo ||

ਯਾਹੀ ਹਨਿਓ ਬਕ ਅਉਰ ਅਘਾਸੁਰ ਯਾਹੀ ਚੰਡੂਰ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਘਾਯੋ ॥

याही हनिओ बक अउर अघासुर याही चंडूर भली बिधि घायो ॥

yaahee hanio bak aaur aghaasur yaahee cha(n)ddoor bhalee bidh ghaayo ||

ਕੰਸ ਤੇ ਇੰਦ੍ਰ ਨ ਜੀਤ ਸਕਿਓ ਇਨ ਸੋ ਗਹਿ ਕੇਸਨ ਤੇ ਪਟਕਾਯੋ ॥

कंस ते इंद्र न जीत सकिओ इन सो गहि केसन ते पटकायो ॥

ka(n)s te i(n)dhr na jeet sakio in so geh kesan te paTakaayo ||

ਕੰਚਨ ਕੇ ਅਬ ਧਾਮ ਦੀਏ ਕਰਿ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਯੋ ॥੧੯੬੧॥

कंचन के अब धाम दीए करि स्री बृजनाथ सही प्रभु पायो ॥१९६१॥

ka(n)chan ke ab dhaam dhe'ee kar sree birajanaath sahee prabh paayo ||1961||

ਐਸੇ ਹੀ ਦਿਵਸ ਬਤੀਤ ਕੀਏ ਸੁਖੁ ਸੋ ਦੁਖੁ ਪੈ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹੀ ਪਾਯੋ ॥

ऐसे ही दिवस बतीत कीए सुखु सो दुखु पै किनहूँ नही पायो ॥

aaise hee dhivas bateet ke'ee sukh so dhukh pai kinahoo(n) nahee paayo ||

ਕੰਚਨ ਧਾਮ ਬਨੇ ਸਭ ਕੇ ਸੁ ਨਿਹਾਰਿ ਜਿਨੈ ਸਿਵ ਸੋ ਲਲਚਾਯੋ ॥

कंचन धाम बने सभ के सु निहारि जिनै सिव सो ललचायो ॥

ka(n)chan dhaam bane sabh ke su nihaar jinai siv so lalachaayo ||

ਇੰਦ੍ਰ ਤ੍ਯਾਗ ਕੈ ਇੰਦ੍ਰਪੁਰੀ ਸਭ ਦੇਵਨ ਲੈ ਤਿਨ ਦੇਖਨ ਆਯੋ ॥

इंद्र त्याग कै इंद्रपुरी सभ देवन लै तिन देखन आयो ॥

ei(n)dhr tayaag kai i(n)dhrapuree sabh dhevan lai tin dhekhan aayo ||

ਦੁਆਰਵਤੀ ਹੂ ਕੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਦੁਰਾਇ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਬਿਓਤ ਬਨਾਯੋ ॥੧੯੬੨॥

दुआरवती हू को स्याम भनै जदुराइ भली बिधि बिओत बनायो ॥१९६२॥

dhuaaravatee hoo ko sayaam bhanai jadhurai bhalee bidh biot banaayo ||1962||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਕੰਧੇ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਦੁਆਰਕ ਪੁਰੀ ਬਨਾਈਬੋ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री दसम सकंधे पुराणे बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे दुआरक पुरी बनाईबो धयाइ समापतं ॥

eit sree dhasam saka(n)dhe puraane bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare dhuaarak puree banaieebo dhayai samaapata(n) ||

ਅਥ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਬ੍ਯਾਹ ॥

अथ बलिभद्र ब्याह ॥

ath balibhadhr bayaeh ||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਐਸੇ ਕ੍ਰਿਸਨ ਬਤੀਤ ਬਹੁ ਦਿਵਸ ਕੀਏ ਸੁਖੁ ਮਾਨਿ ॥

ऐसे कृसन बतीत बहु दिवस कीए सुखु मानि ॥

aaise kirasan bateet bahu dhivas ke'ee sukh maan ||

ਤਬ ਲਗ ਰੇਵਤ ਭੂਪ ਇਕ ਹਲੀ ਪਾਇ ਗਹੇ ਆਨਿ ॥੧੯੬੩॥

तब लग रेवत भूप इक हली पाइ गहे आनि ॥१९६३॥

tab lag revat bhoop ik halee pai gahe aan ||1963||

ਨਾਮ ਰੇਵਤੀ ਜਾਹਿ ਕੋ ਮਮ ਕੰਨਿਆ ਕੋ ਨਾਮ ॥

नाम रेवती जाहि को मम कंनिआ को नाम ॥

naam revatee jaeh ko mam ka(n)niaa ko naam ||

ਕਹਿਯੋ ਭੂਪ ਤਿਹ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਹ੍ਵੈ ਤਾਹਿ ਬਰੋ ਬਲਿਰਾਮ ॥੧੯੬੪॥

कहियो भूप तिह प्रसंनि ह्वै ताहि बरो बलिराम ॥१९६४॥

kahiyo bhoop teh prasa(n)n havai taeh baro baliraam ||1964||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਭੂਪ ਕੀ ਯੌ ਸੁਨ ਕੇ ਬਤੀਯਾ ਬਲਿਰਾਮ ਘਨੋ ਚਿਤ ਮੈ ਸੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥

भूप की यौ सुन के बतीया बलिराम घनो चित मै सुखु पायो ॥

bhoop kee yau sun ke bateeyaa baliraam ghano chit mai sukh paayo ||

ਬ੍ਯਾਹ ਕੋ ਜੋਰਿ ਸਮਾਜ ਸਬੈ ਤਿਹ ਬ੍ਯਾਹ ਕੇ ਕਾਜ ਤਬੈ ਉਠਿ ਧਾਯੋ ॥

ब्याह को जोरि समाज सबै तिह ब्याह के काज तबै उठि धायो ॥

bayaeh ko jor samaaj sabai teh bayaeh ke kaaj tabai uTh dhaayo ||

ਬ੍ਯਾਹ ਕੀਯੋ ਸੁਖ ਪਾਇ ਘਨੋ ਬਹੁ ਬਿਪਨ ਲੋਕਨ ਦਾਨ ਦਿਵਾਯੋ ॥

ब्याह कीयो सुख पाइ घनो बहु बिपन लोकन दान दिवायो ॥

bayaeh keeyo sukh pai ghano bahu bipan lokan dhaan dhivaayo ||

ਐਸੇ ਬ੍ਯਾਹ ਹੁਲਾਸ ਬਢਾਇ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਅਪਨੇ ਗ੍ਰਿਹਿ ਆਯੋ ॥੧੯੬੫॥

ऐसे ब्याह हुलास बढाइ कै स्याम भनै अपने गृहि आयो ॥१९६५॥

aaise bayaeh hulaas baddai kai sayaam bhanai apane gireh aayo ||1965||

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

chauapiee ||

ਜਬ ਪੀਅ ਤ੍ਰੀਅ ਕੀ ਓਰਿ ਨਿਹਾਰਿਓ ॥

जब पीअ त्रीअ की ओरि निहारिओ ॥

jab peea treea kee or nihaario ||

ਛੋਟੇ ਹਮ ਇਹ ਬਡੀ ਬਿਚਾਰਿਓ ॥

छोटे हम इह बडी बिचारिओ ॥

chhoTe ham ieh baddee bichaario ||

ਤਿਹ ਕੇ ਹਲੁ ਲੈ ਕੰਧਹਿ ਧਰਿਓ ॥

तिह के हलु लै कंधहि धरिओ ॥

teh ke hal lai ka(n)dheh dhario ||

ਮਨ ਭਾਵਤ ਤਾ ਕੋ ਤਨੁ ਕਰਿਓ ॥੧੯੬੬॥

मन भावत ता को तनु करिओ ॥१९६६॥

man bhaavat taa ko tan kario ||1966||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਬ੍ਯਾਹ ਭਯੋ ਬਲਿਦੇਵ ਕੋ ਨਾਮੁ ਰੇਵਤੀ ਸੰਗਿ ॥

ब्याह भयो बलिदेव को नामु रेवती संगि ॥

bayaeh bhayo balidhev ko naam revatee sa(n)g ||

ਸੁ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪੂਰਨ ਭਯੋ ਤਬ ਹੀ ਕਥਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ॥੧੯੬੭॥

सु कबि स्याम पूरन भयो तब ही कथा प्रसंग ॥१९६७॥

s kab sayaam pooran bhayo tab hee kathaa prasa(n)g ||1967||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਬਿਆਹ ਬਰਨਨੰ ਸਮਾਪਤੰ ॥

इति स्री बचित्र नाटक ग्रंथे कृसनावतारे बलिभद्र बिआह बरननं समापतं ॥

eit sree bachitr naaTak gra(n)the kirasanaavataare balibhadhr biaaeh baranana(n) samaapata(n) ||

ਅਥ ਰੁਕਮਿਨਿ ਬ੍ਯਾਹ ਕਥਨੰ ॥

अथ रुकमिनि ब्याह कथनं ॥

ath rukamin bayaeh kathana(n) ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਬਲਿਰਾਮ ਕੋ ਬ੍ਯਾਹ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ਮਿਲਿ ਕੈ ਨਰ ਨਾਰਿ ਤਬੈ ਸੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥

बलिराम को ब्याह भयो जब ही मिलि कै नर नारि तबै सुखु पायो ॥

baliraam ko bayaeh bhayo jab hee mil kai nar naar tabai sukh paayo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੇ ਬ੍ਯਾਹ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜੀਅਰਾ ਲਲਚਾਯੋ ॥

स्री बृजनाथ के ब्याह को कबि स्याम कहै जीअरा ललचायो ॥

sree birajanaath ke bayaeh ko kab sayaam kahai jeearaa lalachaayo ||

ਭੀਖਮ ਬ੍ਯਾਹ ਉਤੇ ਦੁਹਤਾ ਕੋ ਰਚਿਓ ਅਪਨੋ ਸਭ ਸੈਨ ਬੁਲਾਯੋ ॥

भीखम ब्याह उते दुहता को रचिओ अपनो सभ सैन बुलायो ॥

bheekham bayaeh ute dhuhataa ko rachio apano sabh sain bulaayo ||

ਮਾਨਹੁ ਆਪਨੇ ਬ੍ਯਾਹਹਿ ਕੋ ਜਦੁਬੀਰ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਬ੍ਯੋਤ ਬਨਾਯੋ ॥੧੯੬੮॥

मानहु आपने ब्याहहि को जदुबीर भली बिधि ब्योत बनायो ॥१९६८॥

maanahu aapane bayaaheh ko jadhubeer bhalee bidh bayot banaayo ||1968||

ਭੀਖਮ ਭੂਪ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਦੁਹਤਾ ਇਹ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥

भीखम भूप बिचार कीयो दुहता इह स्री जदुबीर को दीजै ॥

bheekham bhoop bichaar keeyo dhuhataa ieh sree jadhubeer ko dheejai ||

ਯਾ ਤੇ ਭਲੋ ਨ ਕਛੂ ਕਹੂੰ ਹੈ ਹਮ ਸ੍ਯਾਮ ਲਹੈ ਜਗ ਮੈ ਜਸੁ ਲੀਜੈ ॥

या ते भलो न कछू कहूँ है हम स्याम लहै जग मै जसु लीजै ॥

yaa te bhalo na kachhoo kahoo(n) hai ham sayaam lahai jag mai jas leejai ||

ਤਉ ਲਗਿ ਆਇ ਗਯੋ ਰੁਕਮੀ ਰਿਸਿ ਬੋਲ ਉਠਿਯੋ ਸੁ ਪਿਤਾ ਕਸ ਕੀਜੈ ॥

तउ लगि आइ गयो रुकमी रिसि बोल उठियो सु पिता कस कीजै ॥

tau lag aai gayo rukamee ris bol uThiyo su pitaa kas keejai ||

ਜਾ ਕੁਲ ਕੀ ਨ ਬਿਵਾਹਤ ਹੈ ਹਮ ਤਾ ਦੁਹਿਤਾ ਦੈ ਕਹਾ ਜਗੁ ਜੀਜੈ ॥੧੯੬੯॥

जा कुल की न बिवाहत है हम ता दुहिता दै कहा जगु जीजै ॥१९६९॥

jaa kul kee na bivaahat hai ham taa dhuhitaa dhai kahaa jag jeejai ||1969||

ਰੁਕਮੀ ਬਾਚ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ॥

रुकमी बाच नृप सो ॥

rukamee baach nirap so ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਹੈ ਸਿਸੁਪਾਲ ਚੰਦੇਰੀ ਮੈ ਬੀਰ ਸੁ ਤਾਹਿ ਬਿਯਾਹ ਕੇ ਕਾਜ ਬੁਲਈਯੈ ॥

है सिसुपाल चंदेरी मै बीर सु ताहि बियाह के काज बुलईयै ॥

hai sisupaal cha(n)dheree mai beer su taeh biyaeh ke kaaj bulieeyai ||

ਗੂਜਰ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਦੈ ਦੁਹਿਤਾ ਜਗ ਮੈ ਸੰਗ ਲਾਜਨ ਕੇ ਮਰਿ ਜਈਯੈ ॥

गूजर को कहियो दै दुहिता जग मै संग लाजन के मरि जईयै ॥

goojar ko kahiyo dhai dhuhitaa jag mai sa(n)g laajan ke mar jieeyai ||

ਸ੍ਰੇਸਟ ਏਕ ਬੁਲਾਇ ਭਲੋ ਦਿਜ ਤਾਹੀ ਕੇ ਲਿਆਵਨ ਕਾਜ ਪਠਈਯੈ ॥

स्रेसट एक बुलाइ भलो दिज ताही के लिआवन काज पठईयै ॥

sresaT ek bulai bhalo dhij taahee ke liaavan kaaj paThieeyai ||

ਬ੍ਯਾਹ ਕੀ ਜੋ ਬਿਧਿ ਬੇਦ ਲਿਖੀ ਦੁਹਿਤਾ ਸੋਊ ਕੈ ਬਿਧਿ ਤਾਹਿ ਕਉ ਦਈਯੈ ॥੧੯੭੦॥

ब्याह की जो बिधि बेद लिखी दुहिता सोऊ कै बिधि ताहि कउ दईयै ॥१९७०॥

bayaeh kee jo bidh bedh likhee dhuhitaa souoo kai bidh taeh kau dhieeyai ||1970||

ਯੌ ਸੁਨਿ ਕੈ ਸੁਤ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਨ੍ਰਿਪ ਬਾਮਨ ਤਾਹੀ ਕੋ ਲੈਨ ਪਠਾਯੋ ॥

यौ सुनि कै सुत की बतीया नृप बामन ताही को लैन पठायो ॥

yau sun kai sut kee bateeyaa nirap baaman taahee ko lain paThaayo ||

ਦੈ ਦਿਜ ਸੀਸ ਚਲਿਓ ਉਤ ਕੋ ਦੁਹਿਤਾ ਇਤ ਭੂਪਤਿ ਕੀ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

दै दिज सीस चलिओ उत को दुहिता इत भूपति की सुनि पायो ॥

dhai dhij sees chalio ut ko dhuhitaa it bhoopat kee sun paayo ||

ਸੀਸ ਧੁਨੈ ਕਬ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਤਿਨਿ ਨੈਨਨ ਤੇ ਅਤਿ ਨੀਰ ਬਹਾਯੋ ॥

सीस धुनै कब स्याम भनै तिनि नैनन ते अति नीर बहायो ॥

sees dhunai kab sayaam bhanai tin nainan te at neer bahaayo ||

ਮਾਨਹੁ ਆਸਹਿ ਕੀ ਕਟਿਗੀ ਜਰ ਸੁੰਦਰ ਰੂਖ ਸੁ ਹੈ ਮੁਰਝਾਯੋ ॥੧੯੭੧॥

मानहु आसहि की कटिगी जर सुँदर रूख सु है मुरझायो ॥१९७१॥

maanahu aaseh kee kaTigee jar su(n)dhar rookh su hai murajhaayo ||1971||

ਰੁਕਮਿਨੀ ਬਾਚ ਸਖੀਅਨ ਸੋ ॥

रुकमिनी बाच सखीअन सो ॥

rukaminee baach sakheean so ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਸੰਗ ਸਹੇਲਿਨ ਬੋਲਤ ਭੀ ਸਜਨੀ ਪ੍ਰਨ ਏਕ ਅਬੈ ਕਰਿ ਹਉ ॥

संग सहेलिन बोलत भी सजनी प्रन एक अबै करि हउ ॥

sa(n)g sahelin bolat bhee sajanee pran ek abai kar hau ||

ਕਿਤੋ ਜੋਗਨਿ ਭੇਸ ਕਰੋ ਤਜ ਦੇਸ ਨਹੀ ਬਿਰਹਾਗਿਨ ਸੋ ਜਰਿ ਹਉ ॥

कितो जोगनि भेस करो तज देस नही बिरहागिन सो जरि हउ ॥

kito jogan bhes karo taj dhes nahee birahaagin so jar hau ||

ਮੋਰ ਪਿਤਾ ਹਠ ਜਿਉ ਕਰ ਹੈ ਤੁ ਬਿਸੇਖ ਕਹਿਓ ਬਿਖ ਖਾ ਮਰਿ ਹਉ ॥

मोर पिता हठ जिउ कर है तु बिसेख कहिओ बिख खा मरि हउ ॥

mor pitaa haTh jiau kar hai ta bisekh kahio bikh khaa mar hau ||

ਦੁਹਿਤਾ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਕਹਿਓ ਨ ਤਿਹ ਕਉ ਬਰਿ ਹੌ ਤੁ ਸ੍ਯਾਮ ਹੀ ਕੋ ਬਰਿ ਹਉ ॥੧੯੭੨॥

दुहिता नृप की कहिओ न तिह कउ बरि हौ तु स्याम ही को बरि हउ ॥१९७२॥

dhuhitaa nirap kee kahio na teh kau bar hau ta sayaam hee ko bar hau ||1972||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਅਉਰ ਬਿਚਾਰੀ ਮਨ ਬਿਖੈ ਕਰਿ ਹੋਂ ਏਕ ਉਪਾਇ ॥

अउर बिचारी मन बिखै करि हों एक उपाइ ॥

aaur bichaaree man bikhai kar ho(n) ek upai ||

ਪਤੀਆ ਦੈ ਕੋਊ ਭੇਜ ਹੋਂ ਪ੍ਰਭ ਦੈ ਹੈ ਸੁਧਿ ਜਾਇ ॥੧੯੭੩॥

पतीआ दै कोऊ भेज हों प्रभ दै है सुधि जाइ ॥१९७३॥

pateeaa dhai kouoo bhej ho(n) prabh dhai hai sudh jai ||1973||

ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਕਰਿ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਇਕ ਦਿਜ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥

इह चिंता करि चित बिखै इक दिज लयो बुलाइ ॥

eeh chi(n)taa kar chit bikhai ik dhij layo bulai ||

ਬਹੁ ਧਨੁ ਦੈ ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਓ ਪ੍ਰਭ ਦੇ ਪਤੀਆ ਜਾਇ ॥੧੯੭੪॥

बहु धनु दै ता को कहिओ प्रभ दे पतीआ जाइ ॥१९७४॥

bahu dhan dhai taa ko kahio prabh dhe pateeaa jai ||1974||

ਰੁਕਮਿਨੀ ਪਾਤੀ ਪਠੀ ਕਾਨ੍ਰਹ ਪ੍ਰਤਿ ॥

रुकमिनी पाती पठी कान्रह प्रति ॥

rukaminee paatee paThee kaanreh prat ||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਲੋਚਨ ਚਾਰੁ ਬਿਚਾਰ ਕਰੋ ਜਿਨਿ ਬਾਚਤ ਹੀ ਪਤੀਆ ਉਠਿ ਧਾਵਹੁ ॥

लोचन चारु बिचार करो जिनि बाचत ही पतीआ उठि धावहु ॥

lochan chaar bichaar karo jin baachat hee pateeaa uTh dhaavahu ||

ਆਵਤ ਹੈ ਸਿਸਪਾਲ ਇਤੈ ਮੁਹਿ ਬ੍ਯਾਹਨ ਕਉ ਪ੍ਰਭ ਢੀਲ ਨ ਲਾਵਹੁ ॥

आवत है सिसपाल इतै मुहि ब्याहन कउ प्रभ ढील न लावहु ॥

aavat hai sisapaal itai muh bayaahan kau prabh ddeel na laavahu ||

ਮਾਰਿ ਇਨੈ ਮੁਹਿ ਜੀਤਿ ਪ੍ਰਭੂ ਚਲੋ ਦ੍ਵਾਰਵਤੀ ਜਗ ਮੈ ਜਸੁ ਪਾਵਹੁ ॥

मारि इनै मुहि जीति प्रभू चलो द्वारवती जग मै जसु पावहु ॥

maar inai muh jeet prabhoo chalo dhavaiaaravatee jag mai jas paavahu ||

ਮੋਰੀ ਦਸਾ ਸੁਨਿ ਕੈ ਸਭ ਯੌ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਰਿ ਪੰਖਨ ਆਵਹੁ ॥੧੯੭੫॥

मोरी दसा सुनि कै सभ यौ कबि स्याम कहै करि पंखन आवहु ॥१९७५॥

moree dhasaa sun kai sabh yau kab sayaam kahai kar pa(n)khan aavahu ||1975||

ਹੇ ਪਤਿ ਚਉਦਹਿ ਲੋਕਨ ਕੇ ਸੁਨੀਐ ਚਿਤ ਦੈ ਜੁ ਸੰਦੇਸ ਕਹੇ ਹੈ ॥

हे पति चउदहि लोकन के सुनीऐ चित दै जु संदेस कहे है ॥

he pat chaudheh lokan ke suneeaai chit dhai ju sa(n)dhes kahe hai ||

ਤੇਰੇ ਬਿਨਾ ਸੁ ਅਹੰ ਅਰੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਬਢਿਓ ਸਭ ਆਤਮੇ ਤੀਨ ਬਹੇ ਹੈ ॥

तेरे बिना सु अहं अरु क्रोधु बढिओ सभ आतमे तीन बहे है ॥

tere binaa su aha(n) ar krodh baddio sabh aatame teen bahe hai ||

ਯੌ ਸੁਨੀਐ ਤਿਪੁਰਾਰਿ ਤੇ ਆਦਿਕ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਕਬਹੂੰ ਨ ਚਹੇ ਹੈ ॥

यौ सुनीऐ तिपुरारि ते आदिक चित बिखै कबहूँ न चहे है ॥

yau suneeaai tipuraar te aadhik chit bikhai kabahoo(n) na chahe hai ||

ਬਾਚਤ ਹੀ ਪਤੀਯਾ ਉਠਿ ਆਵਹੁ ਜੂ ਬ੍ਯਾਹ ਬਿਖੈ ਦਿਨ ਤੀਨ ਰਹੇ ਹੈ ॥੧੯੭੬॥

बाचत ही पतीया उठि आवहु जू ब्याह बिखै दिन तीन रहे है ॥१९७६॥

baachat hee pateeyaa uTh aavahu joo bayaeh bikhai dhin teen rahe hai ||1976||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਤੀਨ ਬ੍ਯਾਹ ਮੈ ਦਿਨ ਰਹੇ ਇਉ ਕਹੀਐ ਦਿਜ ਗਾਥ ॥

तीन ब्याह मै दिन रहे इउ कहीऐ दिज गाथ ॥

teen bayaeh mai dhin rahe iau kaheeaai dhij gaath ||

ਤਜਿ ਬਿਲੰਬ ਆਵਹੁ ਪ੍ਰਭੂ ਪਤੀਆ ਪੜਿ ਦਿਜ ਸਾਥ ॥੧੯੭੭॥

तजि बिलंब आवहु प्रभू पतीआ पड़ि दिज साथ ॥१९७७॥

taj bila(n)b aavahu prabhoo pateeaa paR dhij saath ||1977||

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

savaiyaa ||

ਅਉ ਜਦੁਬੀਰ ਸੋ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਤੁਮਰੇ ਬਿਨੁ ਦੇਖਿ ਨਿਸਾ ਡਰੁ ਆਵੈ ॥

अउ जदुबीर सो यौ कहीयो तुमरे बिनु देखि निसा डरु आवै ॥

aau jadhubeer so yau kaheeyo tumare bin dhekh nisaa ddar aavai ||

ਬਾਰ ਹੀ ਬਾਰ ਅਤਿ ਆਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਤਨ ਤਿਆਗਿ ਕਹਿਯੋ ਜੀਅ ਮੋਰ ਪਰਾਵੈ ॥

बार ही बार अति आतुर ह्वै तन तिआगि कहियो जीअ मोर परावै ॥

baar hee baar at aatur havai tan tiaag kahiyo jeea mor paraavai ||

ਪ੍ਰਾਚੀ ਪ੍ਰਤਛ ਭਯੋ ਸਸਿ ਪੂਰਨ ਸੋ ਹਮ ਕੋ ਅਤਿਸੈ ਕਰਿ ਤਾਵੈ ॥

प्राची प्रतछ भयो ससि पूरन सो हम को अतिसै करि तावै ॥

praachee pratachh bhayo sas pooran so ham ko atisai kar taavai ||

ਮੈਨ ਮਨੋ ਮੁਖ ਆਰੁਨ ਕੈ ਤੁਮਰੇ ਬਿਨੁ ਆਇ ਹਮੋ ਡਰ ਪਾਵੈ ॥੧੯੭੮॥

मैन मनो मुख आरुन कै तुमरे बिनु आइ हमो डर पावै ॥१९७८॥

main mano mukh aarun kai tumare bin aai hamo ddar paavai ||1978||

ਲਾਗਿ ਰਹਿਓ ਤੁਹਿ ਓਰਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਮੈ ਇਹ ਬੇਰ ਘਨੀ ਹਟ ਕੇ ॥

लागि रहिओ तुहि ओरहि स्याम जू मै इह बेर घनी हट के ॥

laag rahio tuh oreh sayaam joo mai ieh ber ghanee haT ke ||

ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕੀ ਬੰਕ ਬਿਲੋਕਨ ਫਾਸ ਕੇ ਸੰਗਿ ਫਸੇ ਸੁ ਨਹੀ ਛੁਟਕੇ ॥

घनि स्याम की बंक बिलोकन फास के संगि फसे सु नही छुटके ॥

ghan sayaam kee ba(n)k bilokan faas ke sa(n)g fase su nahee chhuTake ||

ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਮੁਰਾਏ ਮੁਰੈ ਹਮਰੇ ਤੁਹਿ ਮੂਰਤਿ ਹੇਰਨ ਹੀ ਅਟਕੇ ॥

नही नैकु मुराए मुरै हमरे तुहि मूरति हेरन ही अटके ॥

nahee naik muraae murai hamare tuh moorat heran hee aTake ||

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੇ ਸੰਗਿ ਲਾਜ ਕੇ ਆਜ ਭਏ ਦੋਊ ਨੈਨ ਬਟਾ ਨਟ ਕੇ ॥੧੯੭੯॥

कबि स्याम भने संगि लाज के आज भए दोऊ नैन बटा नट के ॥१९७९॥

kab sayaam bhane sa(n)g laaj ke aaj bhe dhouoo nain baTaa naT ke ||1979||

ਸਾਜ ਦਯੋ ਰਥ ਬਾਮਨ ਕੋ ਬਹੁਤੈ ਧਨੁ ਦੈ ਤਿਹ ਚਿਤ ਬਢਾਯੋ ॥

साज दयो रथ बामन को बहुतै धनु दै तिह चित बढायो ॥

saaj dhayo rath baaman ko bahutai dhan dhai teh chit baddaayo ||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਲਿਆਵਨ ਕਾਜ ਪਠਿਯੋ ਚਿਤ ਮੈ ਤਿਨ ਹੂੰ ਸੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥

स्री बृजनाथ लिआवन काज पठियो चित मै तिन हूँ सुखु पायो ॥

sree birajanaath liaavan kaaj paThiyo chit mai tin hoo(n) sukh paayo ||

ਯੌ ਸੋਊ ਲੈ ਪਤੀਯਾ ਕੋ ਚਲਿਯੋ ਸੁ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਥਾ ਕਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਯੋ ॥

यौ सोऊ लै पतीया को चलियो सु प्रबंध कथा कहि स्याम सुनायो ॥

yau souoo lai pateeyaa ko chaliyo su praba(n)dh kathaa keh sayaam sunaayo ||

ਮਾਨਹੁ ਪਉਨ ਕੇ ਗਉਨ ਹੂੰ ਤੇ ਸੁ ਸਿਤਾਬ ਦੈ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਪੈ ਆਯੋ ॥੧੯੮੦॥

मानहु पउन के गउन हूँ ते सु सिताब दै स्री जदुबीर पै आयो ॥१९८०॥

maanahu paun ke gaun hoo(n) te su sitaab dhai sree jadhubeer pai aayo ||1980||

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਕੋ ਬਾਸ ਜਹਾ ਸੁ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪੁਰੀ ਅਤਿ ਨੀਕੀ ॥

स्री बृजनाथ को बास जहा सु कहै कबि स्याम पुरी अति नीकी ॥

sree birajanaath ko baas jahaa su kahai kab sayaam puree at neekee ||

ਬਜ੍ਰ ਖਚੇ ਅਰੁ ਲਾਲ ਜਵਾਹਿਰ ਜੋਤਿ ਜਗੈ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁ ਮਨੀ ਕੀ ॥

बज्र खचे अरु लाल जवाहिर जोति जगै अति ही सु मनी की ॥

bajr khache ar laal javaahir jot jagai at hee su manee kee ||

ਕਉਨ ਸਰਾਹ ਕਰੈ ਤਿਹ ਕੀ ਤੁਮ ਹੀ ਨ ਕਹੋ ਐਸੀ ਬੁਧਿ ਕਿਸੀ ਕੀ ॥

कउन सराह करै तिह की तुम ही न कहो ऐसी बुधि किसी की ॥

kaun saraeh karai teh kee tum hee na kaho aaisee budh kisee kee ||

ਸੇਸ ਨਿਸੇਸ ਜਲੇਸ ਕੀ ਅਉਰ ਸੁਰੇਸ ਪੁਰੀ ਜਿਹ ਅਗ੍ਰਜ ਫੀਕੀ ॥੧੯੮੧॥

सेस निसेस जलेस की अउर सुरेस पुरी जिह अग्रज फीकी ॥१९८१॥

ses nises jales kee aaur sures puree jeh agraj feekee ||1981||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਐਸੀ ਪੁਰੀ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਅਤਿ ਚਿਤਿ ਹਰਖ ਬਢਾਇ ॥

ऐसी पुरी निहार कै अति चिति हरख बढाइ ॥

aaisee puree nihaar kai at chit harakh baddai ||