ਭ੍ਰਿਗੰ ਅੰਗੁਰਾ ਬਿਆਸ ਤੇ ਲੈ ਬਿਸਿਸਟੰ ॥

भृगं अंगुरा बिआस ते लै बिसिसटं ॥

bhiraga(n) a(n)guraa biaas te lai bisisaTa(n) ||

ਬਿਸ੍ਵਾਮਿਤ੍ਰ ਅਉ ਬਾਲਮੀਕੰ ਸੁ ਅੱਤ੍ਰੰ ॥

बिस्वामित्र अउ बालमीकं सु अत्त्रं ॥

bisavaiaamitr aau baalameeka(n) su a'tra(n) ||

ਦੁਰਬਾਸਾ ਸਭੈ ਕਸਪ ਤੇ ਆਦ ਲੈ ਕੈ ॥੬੯੬॥

दुरबासा सभै कसप ते आद लै कै ॥६९६॥

dhurabaasaa sabhai kasap te aadh lai kai ||696||

ਜਭੈ ਰਾਮ ਦੇਖੈ ਸਭੈ ਬਿੱਪ ਆਏ ॥

जभै राम देखै सभै बिप्प आए ॥

jabhai raam dhekhai sabhai bi'p aae ||

ਪਰਯੋ ਧਾਇ ਪਾਯੰ ਸੀਆ ਨਾਥ ਜਗਤੰ ॥

परयो धाइ पायं सीआ नाथ जगतं ॥

parayo dhai paaya(n) seeaa naath jagata(n) ||

ਦਯੋ ਆਸਨੰ ਅਰਘੁ ਪਾਦ ਰਘੁ ਤੇਣੰ ॥

दयो आसनं अरघु पाद रघु तेणं ॥

dhayo aasana(n) aragh paadh ragh tena(n) ||

ਦਈ ਆਸਿਖੰ ਮੌਨਨੇਸੰ ਪ੍ਰਸਿੰਨਯੰ ॥੬੯੭॥

दई आसिखं मौननेसं प्रसिंनयं ॥६९७॥

dhiee aasikha(n) mauananesa(n) prasi(n)naya(n) ||697||

ਭਈ ਰਿਖ ਰਾਮੰ ਬਡੀ ਗਿਆਨ ਚਰਚਾ ॥

भई रिख रामं बडी गिआन चरचा ॥

bhiee rikh raama(n) baddee giaan charachaa ||

ਕਹੋ ਸਰਬ ਜੌਪੈ ਬਢੈ ਏਕ ਗ੍ਰੰਥਾ ॥

कहो सरब जौपै बढै एक ग्रंथा ॥

kaho sarab jauapai baddai ek gra(n)thaa ||

ਬਿਦਾ ਬਿੱਪ੍ਰ ਕੀਨੇ ਘਨੀ ਦੱਛਨਾ ਦੈ ॥

बिदा बिप्प्र कीने घनी दच्छना दै ॥

bidhaa bi'pr keene ghanee dha'chhanaa dhai ||

ਚਲੇ ਦੇਸ ਦੇਸੰ ਮਹਾ ਚਿੱਤ ਹਰਖੰ ॥੬੯੮॥

चले देस देसं महा चित्त हरखं ॥६९८॥

chale dhes dhesa(n) mahaa chi't harakha(n) ||698||

ਇਹੀ ਬੀਚ ਆਯੋ ਮ੍ਰਿਤੰ ਸੂਨ ਬਿੱਪੰ ॥

इही बीच आयो मृतं सून बिप्पं ॥

eihee beech aayo mrita(n) soon bi'pa(n) ||

ਜੀਐ ਬਾਲ ਆਜੈ ਨਹੀ ਤੋਹਿ ਸ੍ਰਾਪੰ ॥

जीऐ बाल आजै नही तोहि स्रापं ॥

jeeaai baal aajai nahee toh sraapa(n) ||

ਸਭੈ ਰਾਮ ਜਾਨੀ ਚਿਤੰ ਤਾਹਿ ਬਾਤਾ ॥

सभै राम जानी चितं ताहि बाता ॥

sabhai raam jaanee chita(n) taeh baataa ||

ਦਿਸੰ ਬਾਰਣੀ ਤੇ ਬਿਬਾਣੰ ਹਕਾਰਯੋ ॥੬੯੯॥

दिसं बारणी ते बिबाणं हकारयो ॥६९९॥

dhisa(n) baaranee te bibaana(n) hakaarayo ||699||

ਹੁਤੋ ਏਕ ਸੂਦ੍ਰੰ ਦਿਸਾ ਉਤ੍ਰ ਮੱਧੰ ॥

हुतो एक सूद्रं दिसा उत्र मद्धं ॥

huto ek soodhra(n) dhisaa utr ma'dha(n) ||

ਝੁਲੈ ਕੂਪ ਮੱਧੰ ਪਰਯੋ ਔਧ ਮੁੱਖੰ ॥

झुलै कूप मद्धं परयो औध मुक्खं ॥

jhulai koop ma'dha(n) parayo aauadh mu'kha(n) ||

ਮਹਾ ਉਗ੍ਰ ਤੇ ਜਾਪ ਪਸਯਾਤ ਉਗ੍ਰੰ ॥

महा उग्र ते जाप पसयात उग्रं ॥

mahaa ugr te jaap pasayaat ugra(n) ||

ਹਨਯੋ ਤਾਹਿ ਰਾਮੰ ਅਸੰ ਆਪ ਹੱਥੰ ॥੭੦੦॥

हनयो ताहि रामं असं आप हत्थं ॥७००॥

hanayo taeh raama(n) asa(n) aap ha'tha(n) ||700||

ਜੀਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਪੁਤ੍ਰੰ ਹਰਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਸੋਗੰ ॥

जीयो ब्रहम पुत्रं हरयो ब्रहम सोगं ॥

jeeyo braham putra(n) harayo braham soga(n) ||

ਬਢੀ ਕੀਰਤ ਰਾਮੰ ਚਤੁਰ ਕੁੰਟ ਮੱਧੰ ॥

बढी कीरत रामं चतुर कुँट मद्धं ॥

baddee keerat raama(n) chatur ku(n)T ma'dha(n) ||

ਕਰਯੋ ਦਸ ਸਹੰਸ੍ਰ ਲਉ ਰਾਜ ਅਉਧੰ ॥

करयो दस सहंस्र लउ राज अउधं ॥

karayo dhas saha(n)sr lau raaj aaudha(n) ||

ਫਿਰੀ ਚਕ੍ਰ ਚਾਰੋ ਬਿਖੈ ਰਾਮ ਦੋਹੀ ॥੭੦੧॥

फिरी चक्र चारो बिखै राम दोही ॥७०१॥

firee chakr chaaro bikhai raam dhohee ||701||

ਜਿਣੇ ਦੇਸ ਦੇਸੰ ਨਰੇਸੰ ਤ ਰਾਮੰ ॥

जिणे देस देसं नरेसं त रामं ॥

jine dhes dhesa(n) naresa(n) ta raama(n) ||

ਮਹਾ ਜੁੱਧ ਜੇਤਾ ਤਿਹੂੰ ਲੋਕ ਜਾਨਯੋ ॥

महा जुद्ध जेता तिहूँ लोक जानयो ॥

mahaa ju'dh jetaa tihoo(n) lok jaanayo ||

ਦਯੋ ਮੰਤ੍ਰੀ ਅੱਤ੍ਰੰ ਮਹਾਭ੍ਰਾਤ ਭਰਥੰ ॥

दयो मंत्री अत्त्रं महाभ्रात भरथं ॥

dhayo ma(n)tree a'tra(n) mahaabhraat bharatha(n) ||

ਕੀਯੋ ਸੈਨ ਨਾਥੰ ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਕੁਮਾਰੰ ॥੭੦੨॥

कीयो सैन नाथं सुमित्रा कुमारं ॥७०२॥

keeyo sain naatha(n) sumitraa kumaara(n) ||702||

ਮ੍ਰਿਤਗਤ ਛੰਦ ॥

मृतगत छंद ॥

mritagat chha(n)dh ||

ਸੁਮਤਿ ਮਹਾ ਰਿਖ ਰਘੁਬਰ ॥

सुमति महा रिख रघुबर ॥

sumat mahaa rikh raghubar ||

ਦੁੰਦਭ ਬਾਜਤਿ ਦਰ ਦਰ ॥

दुँदभ बाजति दर दर ॥

dhu(n)dhabh baajat dhar dhar ||

ਜਗ ਕੀਅਸ ਧੁਨ ਘਰ ਘਰ ॥

जग कीअस धुन घर घर ॥

jag keeas dhun ghar ghar ||

ਪੂਰ ਰਹੀ ਧੁਨ ਸੁਰਪੁਰ ॥੭੦੩॥

पूर रही धुन सुरपुर ॥७०३॥

poor rahee dhun surapur ||703||

ਸੁਢਰ ਮਹਾ ਰਘੁਨੰਦਨ ॥

सुढर महा रघुनंदन ॥

suddar mahaa raghuna(n)dhan ||

ਜਗਪਤ ਮੁਨ ਗਨ ਬੰਦਨ ॥

जगपत मुन गन बंदन ॥

jagapat mun gan ba(n)dhan ||

ਧਰਧਰ ਲੌ ਨਰ ਚੀਨੇ ॥

धरधर लौ नर चीने ॥

dharadhar lau nar cheene ||

ਸੁਖ ਦੈ ਦੁਖ ਬਿਨ ਕੀਨੇ ॥੭੦੪॥

सुख दै दुख बिन कीने ॥७०४॥

sukh dhai dhukh bin keene ||704||

ਅਰ ਹਰ ਨਰ ਕਰ ਜਾਨੇ ॥

अर हर नर कर जाने ॥

ar har nar kar jaane ||

ਦੁਖ ਹਰ ਸੁਖ ਕਰ ਮਾਨੇ ॥

दुख हर सुख कर माने ॥

dhukh har sukh kar maane ||

ਪੁਰ ਧਰ ਨਰ ਬਰਸੇ ਹੈ ॥

पुर धर नर बरसे है ॥

pur dhar nar barase hai ||

ਰੂਪ ਅਨੂਪ ਅਭੈ ਹੈ ॥੭੦੫॥

रूप अनूप अभै है ॥७०५॥

roop anoop abhai hai ||705||

ਅਨਕਾ ਛੰਦ ॥

अनका छंद ॥

anakaa chha(n)dh ||

ਪ੍ਰਭੂ ਹੈ ॥

प्रभू है ॥

prabhoo hai ||

ਅਜੂ ਹੈ ॥

अजू है ॥

ajoo hai ||

ਅਜੈ ਹੈ ॥

अजै है ॥

ajai hai ||

ਅਭੈ ਹੈ ॥੭੦੬॥

अभै है ॥७०६॥

abhai hai ||706||

ਅਜਾ ਹੈ ॥

अजा है ॥

ajaa hai ||

ਅਤਾ ਹੈ ॥

अता है ॥

ataa hai ||

ਅਲੈ ਹੈ ॥

अलै है ॥

alai hai ||

ਅਜੈ ਹੈ ॥੭੦੭॥

अजै है ॥७०७॥

ajai hai ||707||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਬੁਲਯੋ ਚਤ੍ਰ ਭ੍ਰਾਤੰ ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਕੁਮਾਰੰ ॥

बुलयो चत्र भ्रातं सुमित्रा कुमारं ॥

bulayo chatr bhraata(n) sumitraa kumaara(n) ||

ਕਰਯੋ ਮਾਥੁਰੇਸੰ ਤਿਸੇ ਰਾਵਣਾਰੰ ॥

करयो माथुरेसं तिसे रावणारं ॥

karayo maathuresa(n) tise raavanaara(n) ||

ਤਹਾ ਏਕ ਦਈਤੰ ਲਵੰ ਉਗ੍ਰ ਤੇਜੰ ॥

तहा एक दईतं लवं उग्र तेजं ॥

tahaa ek dhieeta(n) lava(n) ugr teja(n) ||

ਦਯੋ ਤਾਹਿ ਅੱਪੰ ਸਿਵੰ ਸੂਲ ਭੇਜੰ ॥੭੦੮॥

दयो ताहि अप्पं सिवं सूल भेजं ॥७०८॥

dhayo taeh a'pa(n) siva(n) sool bheja(n) ||708||

ਪਠਯੋ ਤੀਰ ਮੰਤ੍ਰੰ ਦੀਯੋ ਏਕ ਰਾਮੰ ॥

पठयो तीर मंत्रं दीयो एक रामं ॥

paThayo teer ma(n)tra(n) dheeyo ek raama(n) ||

ਮਹਾ ਜੁੱਧ ਮਾਲੀ ਮਹਾ ਧਰਮ ਧਾਮੰ ॥

महा जुद्ध माली महा धरम धामं ॥

mahaa ju'dh maalee mahaa dharam dhaama(n) ||

ਸਿਵੰ ਸੂਲ ਹੀਣੰ ਜਵੈ ਸੱਤ੍ਰ ਜਾਨਯੋ ॥

सिवं सूल हीणं जवै सत्त्र जानयो ॥

siva(n) sool heena(n) javai sa'tr jaanayo ||

ਤਬੈ ਸੰਗਿ ਤਾ ਕੈ ਮਹਾ ਜੁੱਧ ਠਾਨਯੋ ॥੭੦੯॥

तबै संगि ता कै महा जुद्ध ठानयो ॥७०९॥

tabai sa(n)g taa kai mahaa ju'dh Thaanayo ||709||

ਲਯੋ ਮੰਤ੍ਰ ਤੀਰੰ ਚਲਯੋ ਨਿਆਇ ਸੀਸੰ ॥

लयो मंत्र तीरं चलयो निआइ सीसं ॥

layo ma(n)tr teera(n) chalayo niaai seesa(n) ||

ਤ੍ਰਿਪੁਰ ਜੁੱਧ ਜੇਤਾ ਚਲਯੋ ਜਾਣ ਈਸੰ ॥

तृपुर जुद्ध जेता चलयो जाण ईसं ॥

tirapur ju'dh jetaa chalayo jaan ieesa(n) ||

ਲਖਯੋ ਸੂਲ ਹੀਣੰ ਰਿਪੰ ਜਉਣ ਕਾਲੰ ॥

लखयो सूल हीणं रिपं जउण कालं ॥

lakhayo sool heena(n) ripa(n) jaun kaala(n) ||

ਤਬੈ ਕੋਪ ਮੰਡਯੋ ਰਣੰ ਬਿਕਰਾਲੰ ॥੭੧੦॥

तबै कोप मंडयो रणं बिकरालं ॥७१०॥

tabai kop ma(n)ddayo rana(n) bikaraala(n) ||710||

ਭਜੈ ਘਾਇ ਖਾਯੰ ਅਗਾਯੰਤ ਸੂਰੰ ॥

भजै घाइ खायं अगायंत सूरं ॥

bhajai ghai khaaya(n) agaaya(n)t soora(n) ||

ਹਸੇ ਕੰਕ ਬੰਕੰ ਘੁਮੀ ਗੈਣ ਹੂਰੰ ॥

हसे कंक बंकं घुमी गैण हूरं ॥

hase ka(n)k ba(n)ka(n) ghumee gain hoora(n) ||

ਉਠੇ ਟੋਪ ਟੁੱਕੰ ਕਮਾਣੰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

उठे टोप टुक्कं कमाणं प्रहारे ॥

auThe Top Tu'ka(n) kamaana(n) prahaare ||

ਰਣੰ ਰੋਸ ਰੱਜੇ ਮਹਾ ਛੱਤ੍ਰ ਧਾਰੇ ॥੭੧੧॥

रणं रोस रज्जे महा छत्त्र धारे ॥७११॥

rana(n) ros ra'je mahaa chha'tr dhaare ||711||

ਫਿਰਯੋ ਅਪ ਦਈਤੰ ਮਹਾ ਰੋਸ ਕੈ ਕੈ ॥

फिरयो अप दईतं महा रोस कै कै ॥

firayo ap dhieeta(n) mahaa ros kai kai ||

ਹਣੇ ਰਾਮ ਭ੍ਰਾਤੰ ਵਹੈ ਬਾਣ ਲੈ ਕੈ ॥

हणे राम भ्रातं वहै बाण लै कै ॥

hane raam bhraata(n) vahai baan lai kai ||

ਰਿਪੰ ਨਾਸ ਹੇਤੰ ਦੀਯੋ ਰਾਮ ਅੱਪੰ ॥

रिपं नास हेतं दीयो राम अप्पं ॥

ripa(n) naas heta(n) dheeyo raam a'pa(n) ||

ਹਣਿਯੋ ਤਾਹਿ ਸੀਸੰ ਦ੍ਰੁਗਾ ਜਾਪ ਜੱਪੰ ॥੭੧੨॥

हणियो ताहि सीसं द्रुगा जाप जप्पं ॥७१२॥

haniyo taeh seesa(n) dhrugaa jaap ja'pa(n) ||712||

ਗਿਰਯੋ ਝੂਮ ਭੂਮੰ ਅਘੂਮਯੋ ਅਰਿ ਘਾਯੰ ॥

गिरयो झूम भूमं अघूमयो अरि घायं ॥

girayo jhoom bhooma(n) aghoomayo ar ghaaya(n) ||

ਹਣਯੋ ਸਤ੍ਰ ਹੰਤਾ ਤਿਸੈ ਚਉਪ ਚਾਯੰ ॥

हणयो सत्र हंता तिसै चउप चायं ॥

hanayo satr ha(n)taa tisai chaup chaaya(n) ||

ਗਣੰ ਦੇਵ ਹਰਖੇ ਪ੍ਰਬਰਖੰਤ ਫੂਲੰ ॥

गणं देव हरखे प्रबरखंत फूलं ॥

gana(n) dhev harakhe prabarakha(n)t foola(n) ||

ਹਤਯੋ ਦੈਤ ਦ੍ਰੋਹੀ ਮਿਟਯੋ ਸਰਬ ਸੂਲੰ ॥੭੧੩॥

हतयो दैत द्रोही मिटयो सरब सूलं ॥७१३॥

hatayo dhait dhrohee miTayo sarab soola(n) ||713||

ਲਵੰ ਨਾਸੁਰੈਯੰ ਲਵੰ ਕੀਨ ਨਾਸੰ ॥

लवं नासुरैयं लवं कीन नासं ॥

lava(n) naasuraiya(n) lava(n) keen naasa(n) ||

ਸਭੈ ਸੰਤ ਹਰਖੇ ਰਿਪੰ ਭੇ ਉਦਾਸੰ ॥

सभै संत हरखे रिपं भे उदासं ॥

sabhai sa(n)t harakhe ripa(n) bhe udhaasa(n) ||

ਭਜੈ ਪ੍ਰਾਨ ਲੈ ਲੈ ਤਜਯੋ ਨਗਰ ਬਾਸੰ ॥

भजै प्रान लै लै तजयो नगर बासं ॥

bhajai praan lai lai tajayo nagar baasa(n) ||

ਕਰਯੋ ਮਾਥੁਰੇਸੰ ਪੁਰੀਵਾ ਨਵਾਸੰ ॥੭੧੪॥

करयो माथुरेसं पुरीवा नवासं ॥७१४॥

karayo maathuresa(n) pureevaa navaasa(n) ||714||

ਭਯੋ ਮਾਥੁਰੇਸੰ ਲਵੰਨਾਸ੍ਰ ਹੰਤਾ ॥

भयो माथुरेसं लवंनास्र हंता ॥

bhayo maathuresa(n) lava(n)naasr ha(n)taa ||

ਸਭੈ ਸਸਤ੍ਰ ਗਾਮੀ ਸੁਭੰ ਸਸਤ੍ਰ ਗੰਤਾ ॥

सभै ससत्र गामी सुभं ससत्र गंता ॥

sabhai sasatr gaamee subha(n) sasatr ga(n)taa ||

ਭਏ ਦੁਸਟ ਦੂਰੰ ਕਰੂਰੰ ਸੁ ਠਾਮੰ ॥

भए दुसट दूरं करूरं सु ठामं ॥

bhe dhusaT dhoora(n) karoora(n) su Thaama(n) ||

ਕਰਯੋ ਰਾਜ ਤੈਸੋ ਜਿਮੰ ਅਉਧ ਰਾਮੰ ॥੭੧੫॥

करयो राज तैसो जिमं अउध रामं ॥७१५॥

karayo raaj taiso jima(n) aaudh raama(n) ||715||

ਕਰਿਯੋ ਦੁਸਟ ਨਾਸੰ ਪਪਾਤੰਤ ਸੂਰੰ ॥

करियो दुसट नासं पपातंत सूरं ॥

kariyo dhusaT naasa(n) papaata(n)t soora(n) ||

ਉਠੀ ਜੈ ਧੁਨੰ ਪੁਰ ਰਹੀ ਲੋਗ ਪੂਰੰ ॥

उठी जै धुनं पुर रही लोग पूरं ॥

auThee jai dhuna(n) pur rahee log poora(n) ||

ਗਈ ਪਾਰ ਸਿੰਧੰ ਸੁ ਬਿੰਧੰ ਪ੍ਰਹਾਰੰ ॥

गई पार सिंधं सु बिंधं प्रहारं ॥

giee paar si(n)dha(n) su bi(n)dha(n) prahaara(n) ||

ਸੁਨਿਯੋ ਚੱਕ੍ਰ ਚਾਰੰ ਲਵੰ ਲਾਵਣਾਰੰ ॥੭੧੬॥

सुनियो चक्क्र चारं लवं लावणारं ॥७१६॥

suniyo cha'kr chaara(n) lava(n) laavanaara(n) ||716||

ਅਥ ਸੀਤਾ ਕੋ ਬਨਬਾਸ ਦੀਬੋ ॥

अथ सीता को बनबास दीबो ॥

ath seetaa ko banabaas dheebo ||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਭਈ ਏਮ ਤਉਨੈ ਇਤੈ ਰਾਵਣਾਰੰ ॥

भई एम तउनै इतै रावणारं ॥

bhiee em taunai itai raavanaara(n) ||

ਕਹੀ ਜਾਨਕੀ ਸੋ ਸੁਕੱਥੰ ਸੁਧਾਰੰ ॥

कही जानकी सो सुकत्थं सुधारं ॥

kahee jaanakee so suka'tha(n) sudhaara(n) ||

ਰਚੇ ਏਕ ਬਾਗੰ ਅਭਿਰਾਮੰ ਸੁ ਸੋਭੰ ॥

रचे एक बागं अभिरामं सु सोभं ॥

rache ek baaga(n) abhiraama(n) su sobha(n) ||

ਲਖੇ ਨੰਦਨੰ ਜਉਨ ਕੀ ਕ੍ਰਾਤ ਛੋਭੰ ॥੭੧੭॥

लखे नंदनं जउन की क्रात छोभं ॥७१७॥

lakhe na(n)dhana(n) jaun kee kraat chhobha(n) ||717||

ਸੁਨੀ ਏਮ ਬਾਨੀ ਸੀਆ ਧਰਮ ਧਾਮੰ ॥

सुनी एम बानी सीआ धरम धामं ॥

sunee em baanee seeaa dharam dhaama(n) ||

ਰਚਿਯੋ ਏਕ ਬਾਗੰ ਮਹਾ ਅਭਰਾਮੰ ॥

रचियो एक बागं महा अभरामं ॥

rachiyo ek baaga(n) mahaa abharaama(n) ||

ਮਣੀ ਭੂਖਿਤੰ ਹੀਰ ਚੀਰੰ ਅਨੰਤੰ ॥

मणी भूखितं हीर चीरं अनंतं ॥

manee bhookhita(n) heer cheera(n) ana(n)ta(n) ||

ਲਖੇ ਇੰਦ੍ਰ ਪੱਥੰ ਲਜੇ ਸ੍ਰੋਭ ਵੰਤੰ ॥੭੧੮॥

लखे इंद्र पत्थं लजे स्रोभ वंतं ॥७१८॥

lakhe i(n)dhr pa'tha(n) laje srobh va(n)ta(n) ||718||

ਮਣੀ ਮਾਲ ਬਜ੍ਰੰ ਸਸੋਭਾਇ ਮਾਨੰ ॥

मणी माल बज्रं ससोभाइ मानं ॥

manee maal bajra(n) sasobhai maana(n) ||

ਸਭੈ ਦੇਵ ਦੇਵੰ ਦੁਤੀ ਸੁਰਗ ਜਾਨੰ ॥

सभै देव देवं दुती सुरग जानं ॥

sabhai dhev dheva(n) dhutee surag jaana(n) ||

ਗਏ ਰਾਮ ਤਾ ਮੋ ਸੀਆ ਸੰਗ ਲੀਨੇ ॥

गए राम ता मो सीआ संग लीने ॥

ge raam taa mo seeaa sa(n)g leene ||

ਕਿਤੀ ਕੋਟ ਸੁੰਦਰੀ ਸਭੈ ਸੰਗਿ ਕੀਨੇ ॥੭੧੯॥

किती कोट सुँदरी सभै संगि कीने ॥७१९॥

kitee koT su(n)dharee sabhai sa(n)g keene ||719||

ਰਚਯੋ ਏਕ ਮੰਦ੍ਰੰ ਮਹਾ ਸੁਭ੍ਰ ਠਾਮੰ ॥

रचयो एक मंद्रं महा सुभ्र ठामं ॥

rachayo ek ma(n)dhra(n) mahaa subhr Thaama(n) ||

ਕਰਯੋ ਰਾਮ ਸੈਨੰ ਤਹਾ ਧਰਮ ਧਾਮੰ ॥

करयो राम सैनं तहा धरम धामं ॥

karayo raam saina(n) tahaa dharam dhaama(n) ||

ਕਰੀ ਕੇਲ ਖੇਲੰ ਸੁ ਬੇਲੰ ਸੁ ਭੋਗੰ ॥

करी केल खेलं सु बेलं सु भोगं ॥

karee kel khela(n) su bela(n) su bhoga(n) ||

ਹੁਤੋ ਜਉਨ ਕਾਲੰ ਸਮੈ ਜੈਸ ਜੋਗੰ ॥੭੨੦॥

हुतो जउन कालं समै जैस जोगं ॥७२०॥

huto jaun kaala(n) samai jais joga(n) ||720||

ਰਹਯੋ ਸੀਅ ਗਰਭੰ ਸੁਨਯੋ ਸਰਬ ਬਾਮੰ ॥

रहयो सीअ गरभं सुनयो सरब बामं ॥

rahayo seea garabha(n) sunayo sarab baama(n) ||

ਕਹੇ ਏਮ ਸੀਤਾ ਪੁਨਰ ਬੈਨ ਰਾਮੰ ॥

कहे एम सीता पुनर बैन रामं ॥

kahe em seetaa punar bain raama(n) ||

ਫਿਰਯੋ ਬਾਗ ਬਾਗੰ ਬਿਦਾ ਨਾਥ ਦੀਜੈ ॥

फिरयो बाग बागं बिदा नाथ दीजै ॥

firayo baag baaga(n) bidhaa naath dheejai ||

ਸੁਨੋ ਪ੍ਰਾਨ ਪਿਆਰੇ ਇਹੈ ਕਾਜ ਕੀਜੈ ॥੭੨੧॥

सुनो प्रान पिआरे इहै काज कीजै ॥७२१॥

suno praan piaare ihai kaaj keejai ||721||

ਦੀਯੌ ਰਾਮ ਸੰਗੰ ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਕੁਮਾਰੰ ॥

दीयौ राम संगं सुमित्रा कुमारं ॥

dheeyau raam sa(n)ga(n) sumitraa kumaara(n) ||

ਦਈ ਜਾਨਕੀ ਸੰਗ ਤਾ ਕੇ ਸੁਧਾਰੰ ॥

दई जानकी संग ता के सुधारं ॥

dhiee jaanakee sa(n)g taa ke sudhaara(n) ||

ਜਹਾ ਘੋਰ ਸਾਲੰ ਤਮਾਲੰ ਬਿਕ੍ਰਾਲੰ ॥

जहा घोर सालं तमालं बिक्रालं ॥

jahaa ghor saala(n) tamaala(n) bikraala(n) ||

ਤਹਾ ਸੀਅ ਕੋ ਛੋਰ ਆਇਯੋ ਉਤਾਲੰ ॥੭੨੨॥

तहा सीअ को छोर आइयो उतालं ॥७२२॥

tahaa seea ko chhor aaiyo utaala(n) ||722||

ਬਨੰ ਨਿਰਜਨੰ ਦੇਖ ਕੈ ਕੈ ਅਪਾਰੰ ॥

बनं निरजनं देख कै कै अपारं ॥

bana(n) nirajana(n) dhekh kai kai apaara(n) ||

ਬਨੰਬਾਸ ਜਾਨਯੋ ਦਯੋ ਰਾਵਣਾਰੰ ॥

बनंबास जानयो दयो रावणारं ॥

bana(n)baas jaanayo dhayo raavanaara(n) ||

ਰੁਰੋਦੰ ਸੁਰ ਉੱਚੰ ਪਪਾਤੰਤ ਪ੍ਰਾਨੰ ॥

रुरोदं सुर उच्चं पपातंत प्रानं ॥

rurodha(n) sur u'cha(n) papaata(n)t praana(n) ||

ਰਣੰ ਜੇਮ ਵੀਰੰ ਲਗੇ ਮਰਮ ਬਾਨੰ ॥੭੨੩॥

रणं जेम वीरं लगे मरम बानं ॥७२३॥

rana(n) jem veera(n) lage maram baana(n) ||723||

ਸੁਨੀ ਬਾਲਮੀਕੰ ਸ੍ਰੁਤੰ ਦੀਨ ਬਾਨੀ ॥

सुनी बालमीकं स्रुतं दीन बानी ॥

sunee baalameeka(n) sruta(n) dheen baanee ||

ਚਲਯੋ ਕਉਕ ਚਿੱਤੰ ਤਜੀ ਮੋਨ ਧਾਨੀ ॥

चलयो कउक चित्तं तजी मोन धानी ॥

chalayo kauk chi'ta(n) tajee mon dhaanee ||

ਸੀਆ ਸੰਗਿ ਲੀਨੇ ਗਯੋ ਧਾਮ ਆਪੰ ॥

सीआ संगि लीने गयो धाम आपं ॥

seeaa sa(n)g leene gayo dhaam aapa(n) ||

ਮਨੋ ਬੱਚ ਕਰਮੰ ਦੁਰਗਾ ਜਾਪ ਜਾਪੰ ॥੭੨੪॥

मनो बच्च करमं दुरगा जाप जापं ॥७२४॥

mano ba'ch karama(n) dhuragaa jaap jaapa(n) ||724||

ਭਯੋ ਏਕ ਪੁੱਤ੍ਰੰ ਤਹਾ ਜਾਨਕੀ ਤੈ ॥

भयो एक पुत्त्रं तहा जानकी तै ॥

bhayo ek pu'tra(n) tahaa jaanakee tai ||

ਮਨੋ ਰਾਮ ਕੀਨੋ ਦੁਤੀ ਰਾਮ ਤੇ ਲੈ ॥

मनो राम कीनो दुती राम ते लै ॥

mano raam keeno dhutee raam te lai ||

ਵਹੈ ਚਾਰ ਚਿਹਨੰ ਵਹੈ ਉੱਗ੍ਰ ਤੇਜੰ ॥

वहै चार चिहनं वहै उग्ग्र तेजं ॥

vahai chaar chihana(n) vahai u'gr teja(n) ||

ਮਨੋ ਅੱਪ ਅੰਸੰ ਦੁਤੀ ਕਾਢਿ ਭੇਜੰ ॥੭੨੫॥

मनो अप्प अंसं दुती काढि भेजं ॥७२५॥

mano a'p a(n)sa(n) dhutee kaadd bheja(n) ||725||

ਦੀਯੋ ਏਕ ਪਾਲੰ ਸੁ ਬਾਲੰ ਰਿਖੀਸੰ ॥

दीयो एक पालं सु बालं रिखीसं ॥

dheeyo ek paala(n) su baala(n) rikheesa(n) ||

ਲਸੈ ਚੰਦ੍ਰ ਰੂਪੰ ਕਿਧੋ ਦਯੋਸ ਈਸੰ ॥

लसै चंद्र रूपं किधो दयोस ईसं ॥

lasai cha(n)dhr roopa(n) kidho dhayos ieesa(n) ||

ਗਯੋ ਏਕ ਦਿਵਸੰ ਰਿਖੀ ਸੰਧਿਯਾਨੰ ॥

गयो एक दिवसं रिखी संधियानं ॥

gayo ek dhivasa(n) rikhee sa(n)dhiyaana(n) ||

ਲਯੋ ਬਾਲ ਸੰਗੰ ਗਈ ਸੀਅ ਨਾਨੰ ॥੭੨੬॥

लयो बाल संगं गई सीअ नानं ॥७२६॥

layo baal sa(n)ga(n) giee seea naana(n) ||726||

ਰਹੀ ਜਾਤ ਸੀਤਾ ਮਹਾ ਮੋਨ ਜਾਗੇ ॥

रही जात सीता महा मोन जागे ॥

rahee jaat seetaa mahaa mon jaage ||

ਬਿਨਾ ਬਾਲ ਪਾਲੰ ਲਖਯੋ ਸੋਕੁ ਪਾਗੇ ॥

बिना बाल पालं लखयो सोकु पागे ॥

binaa baal paala(n) lakhayo sok paage ||

ਕੁਸਾ ਹਾਥ ਲੈ ਕੈ ਰਚਯੋ ਏਕ ਬਾਲੰ ॥

कुसा हाथ लै कै रचयो एक बालं ॥

kusaa haath lai kai rachayo ek baala(n) ||

ਤਿਸੀ ਰੂਪ ਰੰਗੰ ਅਨੂਪੰ ਉਤਾਲੰ ॥੭੨੭॥

तिसी रूप रंगं अनूपं उतालं ॥७२७॥

tisee roop ra(n)ga(n) anoopa(n) utaala(n) ||727||

ਫਿਰੀ ਨਾਇ ਸੀਤਾ ਕਹਾ ਆਨ ਦੇਖਯੋ ॥

फिरी नाइ सीता कहा आन देखयो ॥

firee nai seetaa kahaa aan dhekhayo ||

ਉਹੀ ਰੂਪ ਬਾਲੰ ਸੁਪਾਲੰ ਬਸੇਖਯੋ ॥

उही रूप बालं सुपालं बसेखयो ॥

auhee roop baala(n) supaala(n) basekhayo ||

ਕ੍ਰਿਪਾ ਮੋਨ ਰਾਜੰ ਘਨੀ ਜਾਨ ਕੀਨੋ ॥

कृपा मोन राजं घनी जान कीनो ॥

kirapaa mon raaja(n) ghanee jaan keeno ||

ਦੁਤੀ ਪੁੱਤ੍ਰ ਤਾ ਤੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਾਨ ਦੀਨੋ ॥੭੨੮॥

दुती पुत्त्र ता ते कृपा जान दीनो ॥७२८॥

dhutee pu'tr taa te kirapaa jaan dheeno ||728||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਰਾਮਵਤਾਰ ਦੁਇ ਪੁਤ੍ਰ ਉਤਪੰਨੇ ਧਯਾਇ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥੨੧॥

इति स्री बचित्र नाटके रामवतार दुइ पुत्र उतपंने धयाइ धयाइ समापतं ॥२१॥

eit sree bachitr naaTake raamavataar dhui putr utapa(n)ne dhayai dhayai samaapata(n) ||21||

ਅਥ ਜਗ੍ਰਯ੍ਰਯਾਰੰਭ ਕਥਨੰ ॥

अथ जग्रय्रयारंभ कथनं ॥

ath jagrayrayaara(n)bh kathana(n) ||

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥

भुजंग प्रयात छंद ॥

bhuja(n)g prayaat chha(n)dh ||

ਉਤੈ ਬਾਲ ਪਾਲੈ ਇਤੈ ਅਉਧ ਰਾਜੰ ॥

उतै बाल पालै इतै अउध राजं ॥

autai baal paalai itai aaudh raaja(n) ||

ਬੁਲੇ ਬਿੱਪ ਜਗਯੰ ਤਜਯੋ ਏਕ ਬਾਜੰ ॥

बुले बिप्प जगयं तजयो एक बाजं ॥

bule bi'p jagaya(n) tajayo ek baaja(n) ||

ਰਿਪੰ ਨਾਸ ਹੰਤਾ ਦਯੋ ਸੰਗ ਤਾ ਕੈ ॥

रिपं नास हंता दयो संग ता कै ॥

ripa(n) naas ha(n)taa dhayo sa(n)g taa kai ||

ਬਡੀ ਫਉਜ ਲੀਨੇ ਚਲਯੋ ਸੰਗ ਵਾ ਕੈ ॥੭੨੯॥

बडी फउज लीने चलयो संग वा कै ॥७२९॥

baddee fauj leene chalayo sa(n)g vaa kai ||729||

ਫਿਰਯੋ ਦੇਸ ਦੇਸੰ ਨਰੇਸਾਣ ਬਾਜੰ ॥

फिरयो देस देसं नरेसाण बाजं ॥

firayo dhes dhesa(n) naresaan baaja(n) ||

ਕਿਨੀ ਨਾਹਿ ਬਾਧਯੋ ਮਿਲੇ ਆਨ ਰਾਜੰ ॥

किनी नाहि बाधयो मिले आन राजं ॥

kinee naeh baadhayo mile aan raaja(n) ||

ਮਹਾ ਉਗ੍ਰ ਧਨਿਯਾ ਬਡੀ ਫਉਜ ਲੈ ਕੈ ॥

महा उग्र धनिया बडी फउज लै कै ॥

mahaa ugr dhaniyaa baddee fauj lai kai ||

ਪਰੇ ਆਨ ਪਾਯੰ ਬਡੀ ਭੇਟ ਦੈ ਕੈ ॥੭੩੦॥

परे आन पायं बडी भेट दै कै ॥७३०॥

pare aan paaya(n) baddee bheT dhai kai ||730||

ਦਿਸਾ ਚਾਰ ਜੀਤੀ ਫਿਰਯੋ ਫੇਰਿ ਬਾਜੀ ॥

दिसा चार जीती फिरयो फेरि बाजी ॥

dhisaa chaar jeetee firayo fer baajee ||

ਗਯੋ ਬਾਲਮੀਕੰ ਰਿਖਿਸਥਾਨ ਤਾਜੀ ॥

गयो बालमीकं रिखिसथान ताजी ॥

gayo baalameeka(n) rikhisathaan taajee ||

ਜਬੈ ਭਾਲ ਪਤ੍ਰੰ ਲਵੰ ਛੋਰ ਬਾਚਯੋ ॥

जबै भाल पत्रं लवं छोर बाचयो ॥

jabai bhaal patra(n) lava(n) chhor baachayo ||

ਬਡੋ ਉਗ੍ਰਧੰਨਯਾ ਰਸੰ ਰੁਦ੍ਰ ਰਾਚਯੋ ॥੭੩੧॥

बडो उग्रधंनया रसं रुद्र राचयो ॥७३१॥

baddo ugradha(n)nayaa rasa(n) rudhr raachayo ||731||

ਬ੍ਰਿਛੰ ਬਾਜ ਬਾਧਯੋ ਲਖਯੋ ਸਸਤ੍ਰ ਧਾਰੀ ॥

बृछं बाज बाधयो लखयो ससत्र धारी ॥

birachha(n) baaj baadhayo lakhayo sasatr dhaaree ||

ਬਡੋ ਨਾਦ ਕੈ ਸਰਬ ਸੈਨਾ ਪੁਕਾਰੀ ॥

बडो नाद कै सरब सैना पुकारी ॥

baddo naadh kai sarab sainaa pukaaree ||

ਕਹਾ ਜਾਤ ਰੇ ਬਾਲ ਲੀਨੇ ਤੁਰੰਗੰ ॥

कहा जात रे बाल लीने तुरंगं ॥

kahaa jaat re baal leene tura(n)ga(n) ||

ਤਜੋ ਨਾਹਿ ਯਾ ਕੋ ਸਜੋ ਆਨ ਜੰਗੰ ॥੭੩੨॥

तजो नाहि या को सजो आन जंगं ॥७३२॥

tajo naeh yaa ko sajo aan ja(n)ga(n) ||732||

ਸੁਣਯੋ ਨਾਮ ਜੁੱਧੰ ਜਬੈ ਸ੍ਰਉਣ ਸੂਰੰ ॥

सुणयो नाम जुद्धं जबै स्रउण सूरं ॥

sunayo naam ju'dha(n) jabai sraun soora(n) ||

ਮਹਾ ਸਸਤ੍ਰ ਸਉਡੀ ਮਹਾ ਲੋਹ ਪੂਰੰ ॥

महा ससत्र सउडी महा लोह पूरं ॥

mahaa sasatr sauddee mahaa loh poora(n) ||

ਹਠੇ ਬੀਰ ਹਾਠੈ ਸਭੈ ਸਸਤ੍ਰ ਲੈ ਕੈ ॥

हठे बीर हाठै सभै ससत्र लै कै ॥

haThe beer haaThai sabhai sasatr lai kai ||

ਪਰਯੋ ਮੱਧਿ ਸੈਣੰ ਬਡੋ ਨਾਦਿ ਕੈ ਕੈ ॥੭੩੩॥

परयो मद्धि सैणं बडो नादि कै कै ॥७३३॥

parayo ma'dh saina(n) baddo naadh kai kai ||733||

ਭਲੀ ਭਾਤ ਮਾਰੈ ਪਚਾਰੇ ਸੁ ਸੂਰੰ ॥

भली भात मारै पचारे सु सूरं ॥

bhalee bhaat maarai pachaare su soora(n) ||

ਗਿਰੇ ਜੁੱਧ ਜੋਧਾ ਰਹੀ ਧੂਰ ਪੂਰੰ ॥

गिरे जुद्ध जोधा रही धूर पूरं ॥

gire ju'dh jodhaa rahee dhoor poora(n) ||

ਉਠੀ ਸਸਤ੍ਰ ਝਾਰੰ ਅਪਾਰੰਤ ਵੀਰੰ ॥

उठी ससत्र झारं अपारंत वीरं ॥

auThee sasatr jhaara(n) apaara(n)t veera(n) ||

ਭ੍ਰਮੇ ਰੁੰਡ ਮੁੰਡ ਤਨੰ ਤੱਛ ਤੀਰੰ ॥੭੩੪॥

भ्रमे रुँड मुँड तनं तच्छ तीरं ॥७३४॥

bhrame ru(n)dd mu(n)dd tana(n) ta'chh teera(n) ||734||

ਗਿਰੇ ਲੁੱਥ ਪੱਥੰ ਸੁ ਜੁੱਥਤ ਬਾਜੀ ॥

गिरे लुत्थ पत्थं सु जुत्थत बाजी ॥

gire lu'th pa'tha(n) su ju'that baajee ||

ਭ੍ਰਮੈ ਛੂਛ ਹਾਥੀ ਬਿਨਾ ਸੁਆਰ ਤਾਜੀ ॥

भ्रमै छूछ हाथी बिना सुआर ताजी ॥

bhramai chhoochh haathee binaa suaar taajee ||

ਗਿਰੇ ਸਸਤ੍ਰ ਹੀਣੰ ਬਿਅੱਸਤ੍ਰੰਤ ਸੂਰੰ ॥

गिरे ससत्र हीणं बिअस्सत्रंत सूरं ॥

gire sasatr heena(n) bia'satra(n)t soora(n) ||

ਹਸੇ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤੰ ਭ੍ਰਮੀ ਗੈਣ ਹੂਰੰ ॥੭੩੫॥

हसे भूत प्रेतं भ्रमी गैण हूरं ॥७३५॥

hase bhoot preta(n) bhramee gain hoora(n) ||735||

ਘਣੰ ਘੋਰ ਨੀਸਾਣ ਬੱਜੇ ਅਪਾਰੰ ॥

घणं घोर नीसाण बज्जे अपारं ॥

ghana(n) ghor neesaan ba'je apaara(n) ||

ਖਹੇ ਵੀਰ ਧੀਰੰ ਉਠੀ ਸਸਤ੍ਰ ਝਾਰੰ ॥

खहे वीर धीरं उठी ससत्र झारं ॥

khahe veer dheera(n) uThee sasatr jhaara(n) ||

ਛਲੇ ਚਾਰ ਚਿਤ੍ਰੰ ਬਚਿੱਤ੍ਰੰਤ ਬਾਣੰ ॥

छले चार चित्रं बचित्त्रंत बाणं ॥

chhale chaar chitra(n) bachi'tra(n)t baana(n) ||

ਰਣੰ ਰੋਸ ਰੱਜੇ ਮਹਾ ਤੇਜਵਾਣੰ ॥੭੩੬॥

रणं रोस रज्जे महा तेजवाणं ॥७३६॥

rana(n) ros ra'je mahaa tejavaana(n) ||736||

ਚਾਚਰੀ ਛੰਦ ॥

चाचरी छंद ॥

chaacharee chha(n)dh ||

ਉਠਾਈ ॥

उठाई ॥

auThaiee ||

ਦਿਖਾਈ ॥

दिखाई ॥

dhikhaiee ||

ਨਚਾਈ ॥

नचाई ॥

nachaiee ||

ਚਲਾਈ ॥੭੩੭॥

चलाई ॥७३७॥

chalaiee ||737||

ਭ੍ਰਮਾਈ ॥

भ्रमाई ॥

bhramaiee ||

ਦਿਖਾਈ ॥

दिखाई ॥

dhikhaiee ||

ਕੰਪਾਈ ॥

कंपाई ॥

ka(n)paiee ||

ਚਖਾਈ ॥੭੩੮॥

चखाई ॥७३८॥

chakhaiee ||738||

ਕਟਾਰੀ ॥

कटारी ॥

kaTaaree ||

ਅਪਾਰੀ ॥

अपारी ॥

apaaree ||

ਪ੍ਰਹਾਰੀ ॥

प्रहारी ॥

prahaaree ||

ਸੁਨਾਰੀ ॥੭੩੯॥

सुनारी ॥७३९॥

sunaaree ||739||

ਪਚਾਰੀ ॥

पचारी ॥

pachaaree ||

ਪ੍ਰਹਾਰੀ ॥

प्रहारी ॥

prahaaree ||

ਹਕਾਰੀ ॥

हकारी ॥

hakaaree ||

ਕਟਾਰੀ ॥੭੪੦॥

कटारी ॥७४०॥

kaTaaree ||740||

ਉਠਾਏ ॥

उठाए ॥

auThaae ||

ਗਿਰਾਏ ॥

गिराए ॥

giraae ||

ਭਗਾਏ ॥

भगाए ॥

bhagaae ||

ਦਿਖਾਏ ॥੭੪੧॥

दिखाए ॥७४१॥

dhikhaae ||741||

ਚਲਾਏ ॥

चलाए ॥

chalaae ||

ਪਚਾਏ ॥

पचाए ॥

pachaae ||

ਤ੍ਰਸਾਏ ॥

त्रसाए ॥

trasaae ||

ਚੁਟਆਏ ॥੭੪੨॥

चुटआए ॥७४२॥

chuTaae ||742||

ਇਤਿ ਲਵ ਬਾਧਵੋ ਸਤ੍ਰੁਘਣ ਬਧਹਿ ਸਮਾਪਤ ॥

इति लव बाधवो सत्रुघण बधहि समापत ॥

eit lav baadhavo satrughan badheh samaapat ||

ਅਥ ਲਛਮਨ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ लछमन जुध कथनं ॥

ath lachhaman judh kathana(n) ||

ਅਣਕਾ ਛੰਦ ॥

अणका छंद ॥

anakaa chha(n)dh ||

ਜਬ ਸਰ ਲਾਗੇ ॥

जब सर लागे ॥

jab sar laage ||

ਤਬ ਸਭ ਭਾਗੇ ॥

तब सभ भागे ॥

tab sabh bhaage ||

ਦਲਪਤਿ ਮਾਰੇ ॥

दलपति मारे ॥

dhalapat maare ||

ਭਟ ਭਟਕਾਰੇ ॥੭੪੩॥

भट भटकारे ॥७४३॥

bhaT bhaTakaare ||743||

ਹਯ ਤਜ ਭਾਗੇ ॥

हय तज भागे ॥

hay taj bhaage ||

ਰਘੁਬਰ ਆਗੇ ॥

रघुबर आगे ॥

raghubar aage ||

ਬਹੁ ਬਿਧ ਰੋਵੈਂ ॥

बहु बिध रोवैं ॥

bahu bidh rovai(n) ||

ਸਮੁਹਿ ਨ ਜੋਵੈਂ ॥੭੪੪॥

समुहि न जोवैं ॥७४४॥

samuh na jovai(n) ||744||

ਲਵ ਅਰ ਮਾਰੇ ॥

लव अर मारे ॥

lav ar maare ||

ਤਵ ਦਲ ਹਾਰੇ ॥

तव दल हारे ॥

tav dhal haare ||

ਦ੍ਵੈ ਸਿਸ ਜੀਤੇ ॥

द्वै सिस जीते ॥

dhavai sis jeete ||

ਨਹ ਭਯ ਭੀਤੇ ॥੭੪੫॥

नह भय भीते ॥७४५॥

neh bhay bheete ||745||

ਲਛਮਨ ਭੇਜਾ ॥

लछमन भेजा ॥

lachhaman bhejaa ||

ਬਹੁ ਦਲ ਲੇਜਾ ॥

बहु दल लेजा ॥

bahu dhal lejaa ||

ਜਿਨ ਸਿਸ ਮਾਰੂ ॥

जिन सिस मारू ॥

jin sis maaroo ||

ਮੋਹਿ ਦਿਖਾਰੂ ॥੭੪੬॥

मोहि दिखारू ॥७४६॥

moh dhikhaaroo ||746||

ਸੁਣ ਲਹੁ ਭ੍ਰਾਤੰ ॥

सुण लहु भ्रातं ॥

sun lahu bhraata(n) ||

ਰਘੁਬਰ ਬਾਤੰ ॥

रघुबर बातं ॥

raghubar baata(n) ||

ਸਜਿ ਦਲ ਚੱਲਯੋ ॥

सजि दल चल्लयो ॥

saj dhal cha'layo ||

ਜਲ ਥਲ ਹੱਲਯੋ ॥੭੪੭॥

जल थल हल्लयो ॥७४७॥

jal thal ha'layo ||747||

ਉਠ ਦਲ ਧੂਰੰ ॥

उठ दल धूरं ॥

auTh dhal dhoora(n) ||

ਨਭ ਝੜ ਪੂਰੰ ॥

नभ झड़ पूरं ॥

nabh jhaR poora(n) ||

ਚਹੂ ਦਿਸ ਢੂਕੇ ॥

चहू दिस ढूके ॥

chahoo dhis ddooke ||

ਹਰਿ ਹਰਿ ਕੂਕੇ ॥੭੪੮॥

हरि हरि कूके ॥७४८॥

har har kooke ||748||

ਬਰਖਤ ਬਾਣੰ ॥

बरखत बाणं ॥

barakhat baana(n) ||

ਥਿਰਕਤ ਜੁਆਣੰ ॥

थिरकत जुआणं ॥

thirakat juaana(n) ||

ਲਹ ਲਹ ਧੁਜਣੰ ॥

लह लह धुजणं ॥

leh leh dhujana(n) ||

ਖਹਖਹ ਭੁਜਣੰ ॥੭੪੯॥

खहखह भुजणं ॥७४९॥

khahakheh bhujana(n) ||749||

ਹਸਿ ਹਸਿ ਢੂਕੇ ॥

हसि हसि ढूके ॥

has has ddooke ||

ਕਸਿ ਕਸਿ ਕੂਕੇ ॥

कसि कसि कूके ॥

kas kas kooke ||

ਸੁਣ ਸੁਣ ਬਾਲੰ ॥

सुण सुण बालं ॥

sun sun baala(n) ||

ਹਠਿ ਤਜ ਉਤਾਲੰ ॥੭੫੦॥

हठि तज उतालं ॥७५०॥

haTh taj utaala(n) ||750||

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

dhoharaa ||

ਹਮ ਨਹੀ ਤਯਾਗਤ ਬਾਜ ਬਰ ਸੁਣਿ ਲਛਮਨਾ ਕੁਮਾਰ ॥

हम नही तयागत बाज बर सुणि लछमना कुमार ॥

ham nahee tayaagat baaj bar sun lachhamanaa kumaar ||

ਅਪਨੋ ਭਰ ਬਲ ਜੁੱਧ ਕਰ ਅਬ ਹੀ ਸੰਕ ਬਿਸਾਰ ॥੭੫੧॥

अपनो भर बल जुद्ध कर अब ही संक बिसार ॥७५१॥

apano bhar bal ju'dh kar ab hee sa(n)k bisaar ||751||

ਅਣਕਾ ਛੰਦ ॥

अणका छंद ॥

anakaa chha(n)dh ||

ਲਛਮਨ ਗੱਜਯੋ ॥

लछमन गज्जयो ॥

lachhaman ga'jayo ||

ਬਡ ਧਨ ਸੱਜਯੋ ॥

बड धन सज्जयो ॥

badd dhan sa'jayo ||

ਬਹੁ ਸਰ ਛੋਰੇ ॥

बहु सर छोरे ॥

bahu sar chhore ||

ਜਣੁ ਘਣ ਓਰੇ ॥੭੫੨॥

जणु घण ओरे ॥७५२॥

jan ghan ore ||752||

ਉਤ ਦਿਵ ਦੇਖੈਂ ॥

उत दिव देखैं ॥

aut dhiv dhekhai(n) ||

ਧਨੁ ਧਨੁ ਲੇਖੈਂ ॥

धनु धनु लेखैं ॥

dhan dhan lekhai(n) ||

ਇਤ ਸਰ ਛੋਰੇ ॥

इत सर छोरे ॥

eit sar chhore ||

ਮਸ ਕਣ ਤੂਟੈਂ ॥੭੫੩॥

मस कण तूटैं ॥७५३॥

mas kan tooTai(n) ||753||

ਭਟ ਬਰ ਗਾਜੈਂ ॥

भट बर गाजैं ॥

bhaT bar gaajai(n) ||

ਦੁੰਦਭ ਬਾਜੈਂ ॥

दुँदभ बाजैं ॥

dhu(n)dhabh baajai(n) ||

ਸਰਬਰ ਛੋਰੈਂ ॥

सरबर छोरैं ॥

sarabar chhorai(n) ||

ਮੁਖ ਨਹ ਮੋਰੈਂ ॥੭੫੪॥

मुख नह मोरैं ॥७५४॥

mukh neh morai(n) ||754||

ਲਛਮਨ ਬਾਚ ਸਿਸ ਸੋ ॥

लछमन बाच सिस सो ॥

lachhaman baach sis so ||

ਅਣਕਾ ਛੰਦ ॥

अणका छंद ॥

anakaa chha(n)dh ||

ਸ੍ਰਿਣ ਸ੍ਰਿਣ ਲਰਕਾ ॥

सृण सृण लरका ॥

siran siran larakaa ||

ਜਿਨ ਕਰੁ ਕਰਖਾ ॥

जिन करु करखा ॥

jin kar karakhaa ||

ਦੇ ਮਿਲਿ ਘੋਰਾ ॥

दे मिलि घोरा ॥

dhe mil ghoraa ||

ਤੁਹਿ ਬਲ ਥੋਰਾ ॥੭੫੫॥

तुहि बल थोरा ॥७५५॥

tuh bal thoraa ||755||

ਹਠ ਤਜਿ ਅੱਈਐ ॥

हठ तजि अई्ईऐ ॥

haTh taj a'ieeaai ||

ਜਿਨ ਸਮੁਹੱਈਐ ॥

जिन समुहई्ईऐ ॥

jin samuha'ieeaai ||

ਮਿਲਿ ਮਿਲਿ ਮੋ ਕੋ ॥

मिलि मिलि मो को ॥

mil mil mo ko ||

ਡਰ ਨਹੀਂ ਤੋ ਕੋ ॥੭੫੬॥

डर नहीं तो को ॥७५६॥

ddar nahee(n) to ko ||756||

ਸਿਸ ਨਹੀ ਮਾਨੀ ॥

सिस नही मानी ॥

sis nahee maanee ||

ਅਤਿ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥

अति अभिमानी ॥

at abhimaanee ||

ਗਹਿ ਧਨੁ ਗੱਜਯੋ ॥

गहि धनु गज्जयो ॥

geh dhan ga'jayo ||

ਦੁ ਪਗ ਨ ਭੱਜਯੋ ॥੭੫੭॥

दु पग न भज्जयो ॥७५७॥

dh pag na bha'jayo ||757||

ਅਜਬਾ ਛੰਦ ॥

अजबा छंद ॥

ajabaa chha(n)dh ||

ਰੁੱਧੇ ਰਣ ਭਾਈ ॥

रुद्धे रण भाई ॥

ru'dhe ran bhaiee ||

ਸਰ ਝੜਿ ਲਾਈ ॥

सर झड़ि लाई ॥

sar jhaR laiee ||

ਬਰਖੇ ਬਾਣੰ ॥

बरखे बाणं ॥

barakhe baana(n) ||

ਪਰਖੇ ਜੁਆਣੰ ॥੭੫੮॥

परखे जुआणं ॥७५८॥

parakhe juaana(n) ||758||

ਡਿੱਗੇ ਰਣ ਮੱਧੰ ॥

डिग्गे रण मद्धं ॥

ddi'ge ran ma'dha(n) ||

ਅੱਧੋ ਅੱਧੰ ॥

अद्धो अद्धं ॥

a'dho a'dha(n) ||

ਕੱਟੇ ਅੰਗੰ ॥

कट्टे अंगं ॥

ka'Te a(n)ga(n) ||

ਰੁੱਝੈ ਜੰਗੰ ॥੭੫੯॥

रुज्झै जंगं ॥७५९॥

ru'jhai ja(n)ga(n) ||759||

ਬਾਣਨ ਝੜ ਲਾਯੋ ॥

बाणन झड़ लायो ॥

baanan jhaR laayo ||

ਸਰਬ ਰਸਾਯੋ ॥

सरब रसायो ॥

sarab rasaayo ||

ਬਹੁ ਅਰ ਮਾਰੇ ॥

बहु अर मारे ॥

bahu ar maare ||

ਡੀਲ ਡਰਾਰੇ ॥੭੬੦॥

डील डरारे ॥७६०॥

ddeel ddaraare ||760||

ਡਿੱਗੇ ਰਣ ਭੂਮੰ ॥

डिग्गे रण भूमं ॥

ddi'ge ran bhooma(n) ||

ਨਰਬਰ ਘੂਮੰ ॥

नरबर घूमं ॥

narabar ghooma(n) ||

ਰੱਜੇ ਰਣ ਘਾਯੰ ॥

रज्जे रण घायं ॥

ra'je ran ghaaya(n) ||

ਚੱਕੇ ਚਾਯੰ ॥੭੬੧॥

चक्के चायं ॥७६१॥

cha'ke chaaya(n) ||761||

ਅਪੂਰਬ ਛੰਦ ॥

अपूरब छंद ॥

apoorab chha(n)dh ||

ਗਣੇ ਕੇਤੇ ॥

गणे केते ॥

gane kete ||

ਹਣੇ ਜੇਤੇ ॥

हणे जेते ॥

hane jete ||

ਕਈ ਮਾਰੇ ॥

कई मारे ॥

kiee maare ||

ਕਿਤੇ ਹਾਰੇ ॥੭੬੨॥

किते हारे ॥७६२॥

kite haare ||762||

ਸਭੈ ਭਾਜੇ ॥

सभै भाजे ॥

sabhai bhaaje ||

ਚਿਤੰ ਲਾਜੇ ॥

चितं लाजे ॥

chita(n) laaje ||

ਭਜੇ ਭੈ ਕੈ ॥

भजे भै कै ॥

bhaje bhai kai ||

ਜੀਯੰ ਲੈ ਕੈ ॥੭੬੩॥

जीयं लै कै ॥७६३॥

jeeya(n) lai kai ||763||

ਫਿਰੇ ਜੇਤੇ ॥

फिरे जेते ॥

fire jete ||

ਹਣੇ ਕੇਤੇ ॥

हणे केते ॥

hane kete ||

ਕਿਤੇ ਘਾਏ ॥

किते घाए ॥

kite ghaae ||

ਕਿਤੇ ਧਾਏ ॥੭੬੪॥

किते धाए ॥७६४॥

kite dhaae ||764||

ਸਿਸੰ ਜੀਤੇ ॥

सिसं जीते ॥

sisa(n) jeete ||

ਭਟੰ ਭੀਤੇ ॥

भटं भीते ॥

bhaTa(n) bheete ||

ਮਹਾ ਕ੍ਰੁੱਧੰ ॥

महा क्रुद्धं ॥

mahaa kru'dha(n) ||

ਕੀਯੋ ਜੁੱਧੰ ॥੭੬੫॥

कीयो जुद्धं ॥७६५॥

keeyo ju'dha(n) ||765||

ਦੋਊ ਭ੍ਰਾਤਾ ॥

दोऊ भ्राता ॥

dhouoo bhraataa ||

ਖਗੰ ਖਯਾਤਾ ॥

खगं खयाता ॥

khaga(n) khayaataa ||

ਮਹਾ ਜੋਧੰ ॥

महा जोधं ॥

mahaa jodha(n) ||

ਮੰਡੇ ਕ੍ਰੋਧੰ ॥੭੬੬॥

मंडे क्रोधं ॥७६६॥

ma(n)dde krodha(n) ||766||

ਤਜੇ ਬਾਣੰ ॥

तजे बाणं ॥

taje baana(n) ||