ਬਾਗੜਦੰਗ ਬੀਰ ਬਾਹੁੜੇ ਨੇਖ ॥

बागड़दंग बीर बाहुड़े नेख ॥

baagaRadha(n)g beer baahuRe nekh ||

ਜਾਗੜਦੰਗ ਜੁੱਧ ਅਤਕਾਇ ਦੇਖ ॥

जागड़दंग जुद्ध अतकाइ देख ॥

jaagaRadha(n)g ju'dh atakai dhekh ||

ਦਾਗੜਦੰਗ ਦੇਵ ਜੈ ਜੈ ਕਹੰਤ ॥

दागड़दंग देव जै जै कहंत ॥

dhaagaRadha(n)g dhev jai jai kaha(n)t ||

ਭਾਗੜਦੰਗ ਭੂਪ ਧਨ ਧਨ ਭਨੰਤ ॥੪੮੮॥

भागड़दंग भूप धन धन भनंत ॥४८८॥

bhaagaRadha(n)g bhoop dhan dhan bhana(n)t ||488||

ਕਾਗੜਦੰਗ ਕਹਕ ਕਾਲੀ ਕਰਾਲ ॥

कागड़दंग कहक काली कराल ॥

kaagaRadha(n)g kahak kaalee karaal ||

ਜਾਗੜਦੰਗ ਜੂਹ ਜੁੱਗਣ ਬਿਸਾਲ ॥

जागड़दंग जूह जुग्गण बिसाल ॥

jaagaRadha(n)g jooh ju'gan bisaal ||

ਭਾਗੜਦੰਗ ਭੂਤ ਭੈਰੋ ਅਨੰਤ ॥

भागड़दंग भूत भैरो अनंत ॥

bhaagaRadha(n)g bhoot bhairo ana(n)t ||

ਸਾਗੜਦੰਗ ਸ੍ਰੋਣ ਪਾਣੰ ਕਰੰਤ ॥੪੮੯॥

सागड़दंग स्रोण पाणं करंत ॥४८९॥

saagaRadha(n)g sron paana(n) kara(n)t ||489||

ਡਾਗੜਦੰਗ ਡਉਰ ਡਾਕਣ ਡਹੱਕ ॥

डागड़दंग डउर डाकण डहक्क ॥

ddaagaRadha(n)g ddaur ddaakan ddaha'k ||

ਕਾਗੜਦੰਗ ਕ੍ਰੂਰ ਕਾਕੰ ਕਹੱਕ ॥

कागड़दंग क्रूर काकं कहक्क ॥

kaagaRadha(n)g kraoor kaaka(n) kaha'k ||

ਚਾਗੜਦੰਗ ਚਤ੍ਰ ਚਾਵਡੀ ਚਿਕਾਰ ॥

चागड़दंग चत्र चावडी चिकार ॥

chaagaRadha(n)g chatr chaavaddee chikaar ||

ਭਾਗੜਦੰਗ ਭੂਤ ਡਾਰਤ ਧਮਾਰ ॥੪੯੦॥

भागड़दंग भूत डारत धमार ॥४९०॥

bhaagaRadha(n)g bhoot ddaarat dhamaar ||490||

ਹੋਹਾ ਛੰਦ ॥

होहा छंद ॥

hohaa chha(n)dh ||

ਟੁਟੇ ਪਰੇ ॥

टुटे परे ॥

TuTe pare ||

ਨਵੇ ਮੁਰੇ ॥

नवे मुरे ॥

nave mure ||

ਅਸੰ ਧਰੇ ॥

असं धरे ॥

asa(n) dhare ||

ਰਿਸੰ ਭਰੇ ॥੪੯੧॥

रिसं भरे ॥४९१॥

risa(n) bhare ||491||

ਛੁਟੇ ਸਰੰ ॥

छुटे सरं ॥

chhuTe sara(n) ||

ਚਕਿਯੋ ਹਰੰ ॥

चकियो हरं ॥

chakiyo hara(n) ||

ਰੁਕੀ ਦਿਸੰ ॥

रुकी दिसं ॥

rukee dhisa(n) ||

ਚਪੇ ਕਿਸੰ ॥੪੯੨॥

चपे किसं ॥४९२॥

chape kisa(n) ||492||

ਛੁਟੰ ਸਰੰ ॥

छुटं सरं ॥

chhuTa(n) sara(n) ||

ਰਿਸੰ ਭਰੰ ॥

रिसं भरं ॥

risa(n) bhara(n) ||

ਗਿਰੈ ਭਟੰ ॥

गिरै भटं ॥

girai bhaTa(n) ||

ਜਿਮੰ ਅਟੰ ॥੪੯੩॥

जिमं अटं ॥४९३॥

jima(n) aTa(n) ||493||

ਘੁਮੇ ਘਯੰ ॥

घुमे घयं ॥

ghume ghaya(n) ||

ਭਰੇ ਭਯੰ ॥

भरे भयं ॥

bhare bhaya(n) ||

ਚਪੇ ਚਲੇ ॥

चपे चले ॥

chape chale ||

ਭਟੰ ਭਲੇ ॥੪੯੪॥

भटं भले ॥४९४॥

bhaTa(n) bhale ||494||

ਰਟੈਂ ਹਰੰ ॥

रटैं हरं ॥

raTai(n) hara(n) ||

ਰਿਸੰ ਜਰੰ ॥

रिसं जरं ॥

risa(n) jara(n) ||

ਰੁਪੈ ਰਣੰ ॥

रुपै रणं ॥

rupai rana(n) ||

ਘੁਮੇ ਬ੍ਰਣੰ ॥੪੯੫॥

घुमे ब्रणं ॥४९५॥

ghume brana(n) ||495||

ਗਿਰੈਂ ਧਰੰ ॥

गिरैं धरं ॥

girai(n) dhara(n) ||

ਹੁਲੈਂ ਨਰੰ ॥

हुलैं नरं ॥

hulai(n) nara(n) ||

ਸਰੰ ਤਛੇ ॥

सरं तछे ॥

sara(n) tachhe ||

ਕਛੰ ਕਛੇ ॥੪੯੬॥

कछं कछे ॥४९६॥

kachha(n) kachhe ||496||

ਘੁਮੇ ਬ੍ਰਣੰ ॥

घुमे ब्रणं ॥

ghume brana(n) ||

ਭ੍ਰਮੇ ਰਣੰ ॥

भ्रमे रणं ॥

bhrame rana(n) ||

ਲਜੰ ਫਸੇ ॥

लजं फसे ॥

laja(n) fase ||

ਕਟੰ ਕਸੇ ॥੪੯੭॥

कटं कसे ॥४९७॥

kaTa(n) kase ||497||

ਧੁਕੇ ਧਕੰ ॥

धुके धकं ॥

dhuke dhaka(n) ||

ਟੁਕੇ ਟਕੰ ॥

टुके टकं ॥

Tuke Taka(n) ||

ਛੁਟੇ ਸਰੰ ॥

छुटे सरं ॥

chhuTe sara(n) ||

ਰੁਕੇ ਦਿਸੰ ॥੪੯੮॥

रुके दिसं ॥४९८॥

ruke dhisa(n) ||498||

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥

छपै छंद ॥

chhapai chha(n)dh ||

ਇੱਕ ਇੱਕ ਆਰੁਹੇ ਇੱਕ ਇੱਕਨ ਕਹੱ ਤੱਕੈ ॥

इक्क इक्क आरुहे इक्क इक्कन कह ् तक्कै ॥

ei'k i'k aaruhe i'k i'kan kaha' ta'kai ||

ਇੱਕ ਇੱਕ ਲੈ ਚਲੈ ਇੱਕ ਕਹ ਇੱਕ ਉਚੱਕੈ ॥

इक्क इक्क लै चलै इक्क कह इक्क उचक्कै ॥

ei'k i'k lai chalai i'k keh i'k ucha'kai ||

ਇੱਕ ਇੱਕ ਸਰ ਬਰਖ ਇੱਕ ਧਨ ਕਰਖ ਰੋਸ ਭਰ ॥

इक्क इक्क सर बरख इक्क धन करख रोस भर ॥

ei'k i'k sar barakh i'k dhan karakh ros bhar ||

ਇੱਕ ਇੱਕ ਤਰਫੰਤ ਇੱਕ ਭਵ ਸਿੰਧ ਗਏ ਤਰਿ ॥

इक्क इक्क तरफंत इक्क भव सिंध गए तरि ॥

ei'k i'k tarafa(n)t i'k bhav si(n)dh ge tar ||

ਰਣਿ ਇੱਕ ਇੱਕ ਸਾਵੰਤ ਭਿੜੈਂ ਇੱਕ ਇੱਕ ਹੁਐ ਬਿੱਝੜੇ ॥

रणि इक्क इक्क सावंत भिड़ैं इक्क इक्क हुऐ बिज्झड़े ॥

ran i'k i'k saava(n)t bhiRai(n) i'k i'k huaai bi'jhaRe ||

ਨਰ ਇੱਕ ਅਨਿਕ ਸਸਤ੍ਰਣ ਭਿੜੇ ਇੱਕ ਇੱਕ ਅਵਝੜ ਝੜੇ ॥੪੯੯॥

नर इक्क अनिक ससत्रण भिड़े इक्क इक्क अवझड़ झड़े ॥४९९॥

nar i'k anik sasatran bhiRe i'k i'k avajhaR jhaRe ||499||

ਇੱਕ ਜੂਝ ਭਟ ਗਿਰੈਂ ਇੱਕ ਬਬਕੰਤ ਮੱਧ ਰਣ ॥

इक्क जूझ भट गिरैं इक्क बबकंत मद्ध रण ॥

ei'k joojh bhaT girai(n) i'k babaka(n)t ma'dh ran ||

ਇੱਕ ਦੇਵਪੁਰ ਬਸੈ ਇੱਕ ਭਜ ਚਲਤ ਖਾਇ ਬ੍ਰਣ ॥

इक्क देवपुर बसै इक्क भज चलत खाइ ब्रण ॥

ei'k dhevapur basai i'k bhaj chalat khai bran ||

ਇੱਕ ਜੁੱਝ ਉੱਝੜੇ ਇੱਕ ਮੁਕਤੰਤ ਬਾਨ ਕਸਿ ॥

इक्क जुज्झ उज्झड़े इक्क मुकतंत बान कसि ॥

ei'k ju'jh u'jhaRe i'k mukata(n)t baan kas ||

ਇੱਕ ਅਨਿਕ ਬ੍ਰਣ ਝਲੈਂ ਇੱਕ ਮੁਕਤੰਤ ਬਾਨ ਕਸਿ ॥

इक्क अनिक ब्रण झलैं इक्क मुकतंत बान कसि ॥

ei'k anik bran jhalai(n) i'k mukata(n)t baan kas ||

ਰਣ ਭੂੰਮ ਘੂਮ ਸਾਵੰਤ ਮੰਡੈ ਦੀਰਘੁ ਕਾਇ ਲਛਮਣ ਪ੍ਰਬਲ ॥

रण भूँम घूम सावंत मंडै दीरघु काइ लछमण प्रबल ॥

ran bhoo(n)m ghoom saava(n)t ma(n)ddai dheeragh kai lachhaman prabal ||

ਥਿਰ ਰਹੇ ਬ੍ਰਿਛ ਉਪਵਨ ਕਿਧੋ ਉੱਤਰ ਦਿਸ ਦੁਐ ਅਚਲ ॥੫੦੦॥

थिर रहे बृछ उपवन किधो उत्तर दिस दुऐ अचल ॥५००॥

thir rahe birachh upavan kidho u'tar dhis dhuaai achal ||500||

ਅਜਬਾ ਛੰਦ ॥

अजबा छंद ॥

ajabaa chha(n)dh ||

ਜੁੱਟੇ ਬੀਰੰ ॥

जुट्टे बीरं ॥

ju'Te beera(n) ||

ਛੁੱਟੇ ਤੀਰੰ ॥

छुट्टे तीरं ॥

chhu'Te teera(n) ||

ਢੁੱਕੀ ਢਾਲੰ ॥

ढुक्की ढालं ॥

ddu'kee ddaala(n) ||

ਕ੍ਰੋਹੇ ਕਾਲੰ ॥੫੦੧॥

क्रोहे कालं ॥५०१॥

krohe kaala(n) ||501||

ਢੰਕੇ ਢੋਲੰ ॥

ढंके ढोलं ॥

dda(n)ke ddola(n) ||

ਬੰਕੇ ਬੋਲੰ ॥

बंके बोलं ॥

ba(n)ke bola(n) ||

ਕੱਛੇ ਸਸਤ੍ਰੰ ॥

कच्छे ससत्रं ॥

ka'chhe sasatra(n) ||

ਅੱਛੇ ਅਸਤ੍ਰੰ ॥੫੦੨॥

अच्छे असत्रं ॥५०२॥

a'chhe asatra(n) ||502||

ਕ੍ਰੋਧੰ ਗਲਿਤੰ ॥

क्रोधं गलितं ॥

krodha(n) galita(n) ||

ਬੋਧੰ ਦਲਿਤੰ ॥

बोधं दलितं ॥

bodha(n) dhalita(n) ||

ਗੱਜੈ ਵੀਰੰ ॥

गज्जै वीरं ॥

ga'jai veera(n) ||

ਤੱਜੈ ਤੀਰੰ ॥੫੦੩॥

तज्जै तीरं ॥५०३॥

ta'jai teera(n) ||503||

ਰੱਤੇ ਨੈਣੰ ॥

रत्ते नैणं ॥

ra'te naina(n) ||

ਮੱਤੇ ਬੈਣੰ ॥

मत्ते बैणं ॥

ma'te baina(n) ||

ਲੁੱਝੈ ਸੂਰੰ ॥

लुज्झै सूरं ॥

lu'jhai soora(n) ||

ਸੁੱਝੈ ਹੂਰੰ ॥੫੦੪॥

सुज्झै हूरं ॥५०४॥

su'jhai hoora(n) ||504||

ਲੱਗੈਂ ਤੀਰੰ ॥

लग्गैं तीरं ॥

la'gai(n) teera(n) ||

ਭੱਗੈਂ ਵੀਰੰ ॥

भग्गैं वीरं ॥

bha'gai(n) veera(n) ||

ਰੋਸੰ ਰੁੱਝੈ ॥

रोसं रुज्झै ॥

rosa(n) ru'jhai ||

ਅੱਸਤ੍ਰੰ ਜੁੱਝੈ ॥੫੦੫॥

अस्सत्रं जुज्झै ॥५०५॥

a'satra(n) ju'jhai ||505||

ਝੁੱਮੇ ਸੂਰੰ ॥

झुम्मे सूरं ॥

jhu'me soora(n) ||

ਘੁੱਮੇ ਹੂਰੰ ॥

घुम्मे हूरं ॥

ghu'me hoora(n) ||

ਚੱਕੈਂ ਚਾਰੰ ॥

चक्कैं चारं ॥

cha'kai(n) chaara(n) ||

ਬੱਕੈਂ ਮਾਰੰ ॥੫੦੬॥

बक्कैं मारं ॥५०६॥

ba'kai(n) maara(n) ||506||

ਭਿੱਦੇ ਬਰਮੰ ॥

भिद्दे बरमं ॥

bhi'dhe barama(n) ||

ਛਿੱਦੇ ਚਰਮੰ ॥

छिद्दे चरमं ॥

chhi'dhe charama(n) ||

ਤੁੱਟੈ ਖੱਗੰ ॥

तुट्टै खग्गं ॥

tu'Tai kha'ga(n) ||

ਉੱਠੈ ਅੰਗੰ ॥੫੦੭॥

उट्ठै अंगं ॥५०७॥

au'Thai a(n)ga(n) ||507||

ਨੱਚੇ ਤਾਜੀ ॥

नच्चे ताजी ॥

na'che taajee ||

ਗੱਜੇ ਗਾਜੀ ॥

गज्जे गाजी ॥

ga'je gaajee ||

ਡਿੱਗੇ ਵੀਰੰ ॥

डिग्गे वीरं ॥

ddi'ge veera(n) ||

ਤੱਜੇ ਤੀਰੰ ॥੫੦੮॥

तज्जे तीरं ॥५०८॥

ta'je teera(n) ||508||

ਝੁੱਮੇਾਂ ਸੂਰੰ ॥

झुम्मेाँ सूरं ॥

jhu'meaa(n) soora(n) ||

ਘੁੱਮੀ ਹੂਰੰ ॥

घुम्मी हूरं ॥

ghu'mee hoora(n) ||

ਕੱਛੇ ਬਾਣੰ ॥

कच्छे बाणं ॥

ka'chhe baana(n) ||

ਮੱਤੇ ਮਾਣੰ ॥੫੦੯॥

मत्ते माणं ॥५०९॥

ma'te maana(n) ||509||

ਪਾਧਰੀ ਛੰਦ ॥

पाधरी छंद ॥

paadharee chha(n)dh ||

ਤਹ ਭਯੋ ਘੋਰ ਆਹਵ ਅਪਾਰ ॥

तह भयो घोर आहव अपार ॥

teh bhayo ghor aahav apaar ||

ਰਣ ਭੂੰਮਿ ਝੂਮਿ ਜੁੱਝੇ ਜੁਝਾਰ ॥

रण भूँमि झूमि जुज्झे जुझार ॥

ran bhoo(n)m jhoom ju'jhe jujhaar ||

ਇਤ ਰਾਮ ਭ੍ਰਾਤ ਅਤਕਾਇ ਉੱਤ ॥

इत राम भ्रात अतकाइ उत्त ॥

eit raam bhraat atakai u't ||

ਰਿਸ ਜੁੱਝ ਉੱਝਰੇ ਰਾਜ ਪੁੱਤ ॥੫੧੦॥

रिस जुज्झ उज्झरे राज पुत्त ॥५१०॥

ris ju'jh u'jhare raaj pu't ||510||

ਤਬ ਰਾਮ ਭ੍ਰਾਤ ਅਤਿ ਕੀਨ ਰੋਸ ॥

तब राम भ्रात अति कीन रोस ॥

tab raam bhraat at keen ros ||

ਜਿਮ ਪਰਤ ਅਗਨ ਘ੍ਰਿਤ ਕਰਤ ਜੋਸ ॥

जिम परत अगन घृत करत जोस ॥

jim parat agan ghirat karat jos ||

ਗਹਿ ਬਾਣ ਪਾਣ ਤੱਜੇ ਅਨੰਤ ॥

गहि बाण पाण तज्जे अनंत ॥

geh baan paan ta'je ana(n)t ||

ਜਿਮ ਜੇਠ ਸੂਰ ਕਿਰਣੈ ਦੁਰੰਤ ॥੫੧੧॥

जिम जेठ सूर किरणै दुरंत ॥५११॥

jim jeTh soor kiranai dhura(n)t ||511||

ਬ੍ਰਣ ਆਪ ਮੱਧ ਬਾਹਤ ਅਨੇਕ ॥

ब्रण आप मद्ध बाहत अनेक ॥

bran aap ma'dh baahat anek ||

ਬਰਣੈ ਨ ਜਾਹਿ ਕਹਿ ਏਕ ਏਕ ॥

बरणै न जाहि कहि एक एक ॥

baranai na jaeh keh ek ek ||

ਉੱਝਰੇ ਵੀਰ ਜੁੱਝਣ ਜੁਝਾਰ ॥

उज्झरे वीर जुज्झण जुझार ॥

au'jhare veer ju'jhan jujhaar ||

ਜੈ ਸਬਦ ਦੇਵ ਭਾਖਤ ਪੁਕਾਰ ॥੫੧੨॥

जै सबद देव भाखत पुकार ॥५१२॥

jai sabadh dhev bhaakhat pukaar ||512||

ਰਿਪੁ ਕਰਯੋ ਸੱਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰੰ ਬਿਹੀਨ ॥

रिपु करयो सस्सत्र असत्रं बिहीन ॥

rip karayo sa'satr asatra(n) biheen ||

ਬਹੁ ਸੱਸਤ੍ਰ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬਿੱਦਿਆ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥

बहु सस्सत्र सासत्र बिद्दिआ प्रबीन ॥

bahu sa'satr saasatr bi'dhiaa prabeen ||

ਹੱਯ ਮੁਕਟ ਸੂਤ ਬਿਨੁ ਭਯੋ ਗਵਾਰ ॥

हय्य मुकट सूत बिनु भयो गवार ॥

ha'y mukaT soot bin bhayo gavaar ||

ਕਛੁ ਚਪੇ ਚੋਰ ਜਿਮ ਬਲ ਸੰਭਾਰ ॥੫੧੩॥

कछु चपे चोर जिम बल संभार ॥५१३॥

kachh chape chor jim bal sa(n)bhaar ||513||

ਰਿਪੁ ਹਣੇ ਬਾਣ ਬੱਜ੍ਰਵ ਘਾਤ ॥

रिपु हणे बाण बज्ज्रव घात ॥

rip hane baan ba'jrav ghaat ||

ਸਮ ਚਲੇ ਕਾਲ ਕੀ ਜੁਆਲ ਤਾਤ ॥

सम चले काल की जुआल तात ॥

sam chale kaal kee juaal taat ||

ਤਬ ਕੁਪਯੋ ਵੀਰ ਅਤਕਾਇ ਐਸ ॥

तब कुपयो वीर अतकाइ ऐस ॥

tab kupayo veer atakai aais ||

ਜਨ ਪ੍ਰਲੈ ਕਾਲ ਕੋ ਮੇਘ ਜੈਸ ॥੫੧੪॥

जन प्रलै काल को मेघ जैस ॥५१४॥

jan pralai kaal ko megh jais ||514||

ਇਮ ਕਰਨ ਲਾਗ ਲਪਟੈਂ ਲਬਾਰ ॥

इम करन लाग लपटैं लबार ॥

eim karan laag lapaTai(n) labaar ||

ਜਿਮ ਜੁੱਬਣ ਹੀਣ ਲਪਟਾਇ ਨਾਰ ॥

जिम जुब्बण हीण लपटाइ नार ॥

jim ju'ban heen lapaTai naar ||

ਜਿਮ ਦੰਤ ਰਹਤ ਗਹ ਸ੍ਵਾਨ ਸਸਕ ॥

जिम दंत रहत गह स्वान ससक ॥

jim dha(n)t rahat geh savaiaan sasak ||

ਜਿਮ ਗਏ ਬੈਸ ਬਲ ਬੀਰਜ ਰਸਕ ॥੫੧੫॥

जिम गए बैस बल बीरज रसक ॥५१५॥

jim ge bais bal beeraj rasak ||515||

ਜਿਮ ਦਰਬ ਹੀਣ ਕਛੁ ਕਰਿ ਬਪਾਰ ॥

जिम दरब हीण कछु करि बपार ॥

jim dharab heen kachh kar bapaar ||

ਜਣ ਸਸਤ੍ਰ ਹੀਣ ਰੁੱਝਯੋ ਜੁਝਾਰ ॥

जण ससत्र हीण रुज्झयो जुझार ॥

jan sasatr heen ru'jhayo jujhaar ||

ਜਿਮ ਰੂਪ ਹੀਣ ਬੇਸਯਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ॥

जिम रूप हीण बेसया प्रभाव ॥

jim roop heen besayaa prabhaav ||

ਜਣ ਬਾਜ ਹੀਣ ਰਥ ਕੋ ਚਲਾਵ ॥੫੧੬॥

जण बाज हीण रथ को चलाव ॥५१६॥

jan baaj heen rath ko chalaav ||516||

ਤਬ ਤਮਕ ਤੇਗ ਲਛਮਣ ਉਦਾਰ ॥

तब तमक तेग लछमण उदार ॥

tab tamak teg lachhaman udhaar ||

ਤਹ ਹਣਯੋ ਸੀਸ ਕਿੱਨੋ ਦੁਫਾਰ ॥

तह हणयो सीस किन्नो दुफार ॥

teh hanayo sees ki'no dhufaar ||

ਤਬ ਗਿਰਯੋ ਬੀਰ ਅਤਿਕਾਇ ਏਕ ॥

तब गिरयो बीर अतिकाइ एक ॥

tab girayo beer atikai ek ||

ਲਖ ਤਾਹਿ ਸੂਰ ਭੱਜੇ ਅਨੇਕ ॥੫੧੭॥

लख ताहि सूर भज्जे अनेक ॥५१७॥

lakh taeh soor bha'je anek ||517||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਰਾਮਵਤਾਰ ਅਤਕਾਇ ਬਧਹਿ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ॥੧੪॥

इति स्री बचित्र नाटके रामवतार अतकाइ बधहि धिआइ समापतम सतु ॥१४॥

eit sree bachitr naaTake raamavataar atakai badheh dhiaai samaapatam sat ||14||

ਅਥ ਮਕਰਾਛ ਜੁੱਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ मकराछ जुद्ध कथनं ॥

ath makaraachh ju'dh kathana(n) ||

ਪਾਧਰੀ ਛੰਦ ॥

पाधरी छंद ॥

paadharee chha(n)dh ||

ਤਬ ਰੁਕਯੋ ਸੈਨ ਮਕਰਾਛ ਆਨ ॥

तब रुकयो सैन मकराछ आन ॥

tab rukayo sain makaraachh aan ||

ਕਹ ਜਾਹੁ ਰਾਮ ਨਹੀ ਪੈਹੋ ਜਾਨ ॥

कह जाहु राम नही पैहो जान ॥

keh jaahu raam nahee paiho jaan ||

ਜਿਨ ਹਤਯੋ ਤਾਤ ਰਣ ਮੋ ਅਖੰਡ ॥

जिन हतयो तात रण मो अखंड ॥

jin hatayo taat ran mo akha(n)dd ||

ਸੋ ਲਰੋ ਆਨ ਮੋ ਸੋਂ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥੫੧੮॥

सो लरो आन मो सों प्रचंड ॥५१८॥

so laro aan mo so(n) pracha(n)dd ||518||

ਇਮ ਸੁਣਿ ਕੁਬੈਣ ਰਾਮਾਵਤਾਰ ॥

इम सुणि कुबैण रामावतार ॥

eim sun kubain raamaavataar ||

ਗਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਕੋਪਯੋ ਜੁਝਾਰ ॥

गहि ससत्र असत्र कोपयो जुझार ॥

geh sasatr asatr kopayo jujhaar ||

ਬਹੁ ਤਾਣ ਬਾਣ ਤਿਹ ਹਣੇ ਅੰਗ ॥

बहु ताण बाण तिह हणे अंग ॥

bahu taan baan teh hane a(n)g ||

ਮਕਰਾਛ ਮਾਰਿ ਡਾਰਯੋ ਨਿਸੰਗ ॥੫੧੯॥

मकराछ मारि डारयो निसंग ॥५१९॥

makaraachh maar ddaarayo nisa(n)g ||519||

ਜਬ ਹਤੇ ਬੀਰ ਅਰ ਹਣੀ ਸੈਨ ॥

जब हते बीर अर हणी सैन ॥

jab hate beer ar hanee sain ||

ਤਬ ਭਜੌ ਸੂਰ ਹੁਐ ਕਰ ਨਿਚੈਨ ॥

तब भजौ सूर हुऐ कर निचैन ॥

tab bhajau soor huaai kar nichain ||

ਤਬ ਕੁੰਭ ਔਰ ਅਨਕੁੰਭ ਆਨ ॥

तब कुँभ और अनकुँभ आन ॥

tab ku(n)bh aauar anaku(n)bh aan ||

ਦਲ ਰੁੱਕਯੋ ਰਾਮ ਕੋ ਤਯਾਗ ਕਾਨ ॥੫੨੦॥

दल रुक्कयो राम को तयाग कान ॥५२०॥

dhal ru'kayo raam ko tayaag kaan ||520||

ਇਤਿ ਮਰਾਛ ਬਧਹ ॥

इति मराछ बधह ॥

eit maraachh badheh ||

ਅਜਬਾ ਛੰਦ ॥

अजबा छंद ॥

ajabaa chha(n)dh ||

ਤ੍ਰੱਪੇ ਤਾਜੀ ॥

त्रप्पे ताजी ॥

tra'pe taajee ||

ਗੱਜੇ ਗਾਜੀ ॥

गज्जे गाजी ॥

ga'je gaajee ||

ਸੱਜੇ ਸਸਤ੍ਰੰ ॥

सज्जे ससत्रं ॥

sa'je sasatra(n) ||

ਕੱਛੇ ਅਸਤ੍ਰੰ ॥੫੨੧॥

कच्छे असत्रं ॥५२१॥

ka'chhe asatra(n) ||521||

ਤੁੱਟੇ ਤ੍ਰਾਣੰ ॥

तुट्टे त्राणं ॥

tu'Te traana(n) ||

ਛੁੱਟੇ ਬਾਣੰ ॥

छुट्टे बाणं ॥

chhu'Te baana(n) ||

ਰੁੱਪੇ ਬੀਰੰ ॥

रुप्पे बीरं ॥

ru'pe beera(n) ||

ਬੁੱਠੇ ਤੀਰੰ ॥੫੨੨॥

बुट्ठे तीरं ॥५२२॥

bu'The teera(n) ||522||

ਘੁੱਮੇ ਘਾਯੰ ॥

घुम्मे घायं ॥

ghu'me ghaaya(n) ||

ਜੁੱਮੇ ਚਾਯੰ ॥

जुम्मे चायं ॥

ju'me chaaya(n) ||

ਰੱਜੇ ਰੋਸੰ ॥

रज्जे रोसं ॥

ra'je rosa(n) ||

ਤੱਜੇ ਹੋਸੰ ॥੫੨੩॥

तज्जे होसं ॥५२३॥

ta'je hosa(n) ||523||

ਕੱਜੇ ਸੰਜੰ ॥

कज्जे संजं ॥

ka'je sa(n)ja(n) ||

ਪੂਰੇ ਪੰਜੰ ॥

पूरे पंजं ॥

poore pa(n)ja(n) ||

ਜੁੱਝੇ ਖੇਤੰ ॥

जुज्झे खेतं ॥

ju'jhe kheta(n) ||

ਡਿੱਗੇ ਚੇਤੰ ॥੫੨੪॥

डिग्गे चेतं ॥५२४॥

ddi'ge cheta(n) ||524||

ਘੇਰੀ ਲੰਕੰ ॥

घेरी लंकं ॥

gheree la(n)ka(n) ||

ਬੀਰੰ ਬੰਕੰ ॥

बीरं बंकं ॥

beera(n) ba(n)ka(n) ||

ਭੱਜੀ ਸੈਣੰ ॥

भज्जी सैणं ॥

bha'jee saina(n) ||

ਲੱਜੀ ਨੈਣੰ ॥੫੨੫॥

लज्जी नैणं ॥५२५॥

la'jee naina(n) ||525||

ਡਿੱਗੇ ਸੂਰੰ ॥

डिग्गे सूरं ॥

ddi'ge soora(n) ||

ਭਿੱਗੇ ਨੂਰੰ ॥

भिग्गे नूरं ॥

bhi'ge noora(n) ||

ਬਯਾਹੈਂ ਹੂਰੰ ॥

बयाहैं हूरं ॥

bayaahai(n) hoora(n) ||

ਕਾਮੰ ਪੂਰੰ ॥੫੨੬॥

कामं पूरं ॥५२६॥

kaama(n) poora(n) ||526||

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਰਾਮਵਤਾਰ ਮਕਰਾਛ ਕੁੰਭ ਅਨਕੁੰਭ ਬਧਹਿ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ॥

इति स्री बचित्र नाटके रामवतार मकराछ कुँभ अनकुँभ बधहि धयाइ समापतम सतु ॥

eit sree bachitr naaTake raamavataar makaraachh ku(n)bh anaku(n)bh badheh dhayai samaapatam sat ||

ਅਥ ਰਾਵਨ ਜੁੱਧ ਕਥਨੰ ॥

अथ रावन जुद्ध कथनं ॥

ath raavan ju'dh kathana(n) ||

ਹੋਹਾ ਛੰਦ ॥

होहा छंद ॥

hohaa chha(n)dh ||

ਸੁਣਯੋ ਇੱਸੰ ॥

सुणयो इस्सं ॥

sunayo i'sa(n) ||

ਜਿਣਯੋ ਕਿੱਸੰ ॥

जिणयो किस्सं ॥

jinayo ki'sa(n) ||

ਚੱਪਯੋ ਚਿੱਤੰ ॥

चप्पयो चित्तं ॥

cha'payo chi'ta(n) ||

ਬੁੱਲਯੋ ਬਿੱਤੰ ॥੫੨੭॥

बुल्लयो बित्तं ॥५२७॥

bu'layo bi'ta(n) ||527||

ਘਿਰਿਯੋ ਗੜੰ ॥

घिरियो गड़ं ॥

ghiriyo gaRa(n) ||

ਰਿਸੰ ਬੜੰ ॥

रिसं बड़ं ॥

risa(n) baRa(n) ||

ਭਜੀ ਤ੍ਰਿਯੰ ॥

भजी तृयं ॥

bhajee tiraya(n) ||

ਭ੍ਰਮੀ ਭਯੰ ॥੫੨੮॥

भ्रमी भयं ॥५२८॥

bhramee bhaya(n) ||528||

ਭ੍ਰਮੀ ਤਬੈ ॥

भ्रमी तबै ॥

bhramee tabai ||

ਭਜੀ ਸਭੈ ॥

भजी सभै ॥

bhajee sabhai ||

ਤ੍ਰਿਯੰ ਇਸੰ ॥

तृयं इसं ॥

tiraya(n) isa(n) ||

ਗਹਯੋ ਕਿਸੰ ॥੫੨੯॥

गहयो किसं ॥५२९॥

gahayo kisa(n) ||529||

ਕਰੈਂ ਹਹੰ ॥

करैं हहं ॥

karai(n) haha(n) ||

ਅਹੋ ਦਯੰ ॥

अहो दयं ॥

aho dhaya(n) ||

ਕਰੋ ਗਈ ॥

करो गई ॥

karo giee ||

ਛਮੋ ਭਈ ॥੫੩੦॥

छमो भई ॥५३०॥

chhamo bhiee ||530||

ਸੁਣੀ ਸ੍ਰੁੱਤੰ ॥

सुणी स्रुत्तं ॥

sunee sru'ta(n) ||

ਧੁਣੰ ਉਤੰ ॥

धुणं उतं ॥

dhuna(n) uta(n) ||

ਉਠਯੋ ਹਠੀ ॥

उठयो हठी ॥

auThayo haThee ||

ਜਿਮੰ ਭਠੀ ॥੫੩੧॥

जिमं भठी ॥५३१॥

jima(n) bhaThee ||531||

ਕਛਯੋ ਨਰੰ ॥

कछयो नरं ॥

kachhayo nara(n) ||

ਤਜੇ ਸਰੰ ॥

तजे सरं ॥

taje sara(n) ||

ਹਣੇ ਕਿਸੰ ॥

हणे किसं ॥

hane kisa(n) ||

ਰੁਕੀ ਦਿਸੰ ॥੫੩੨॥

रुकी दिसं ॥५३२॥

rukee dhisa(n) ||532||

ਤ੍ਰਿਣਣਿਣ ਛੰਦ ॥

तृणणिण छंद ॥

tirananin chha(n)dh ||

ਤ੍ਰਿਣਣਿਣ ਤੀਰੰ ॥

तृणणिण तीरं ॥

tirananin teera(n) ||

ਬ੍ਰਿਣਣਿਣ ਬੀਰੰ ॥

बृणणिण बीरं ॥

birananin beera(n) ||

ਢ੍ਰਣਣਣ ਢਾਲੰ ॥

ढ्रणणण ढालं ॥

ddrananan ddaala(n) ||

ਜ੍ਰਣਣਣ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥੫੩੩॥

ज्रणणण ज्वालं ॥५३३॥

jrananan javaiaala(n) ||533||

ਖ੍ਰਣਣਣ ਖੋਲੰ ॥

ख्रणणण खोलं ॥

khrananan khola(n) ||

ਬ੍ਰਣਣਣ ਬੋਲੰ ॥

ब्रणणण बोलं ॥

brananan bola(n) ||

ਕ੍ਰਣਣਣ ਰੋਸੰ ॥

क्रणणण रोसं ॥

krananan rosa(n) ||

ਜ੍ਰਣਣਣ ਜੋਸੰ ॥੫੩੪॥

ज्रणणण जोसं ॥५३४॥

jrananan josa(n) ||534||

ਬ੍ਰਣਣਣ ਬਾਜੀ ॥

ब्रणणण बाजी ॥

brananan baajee ||

ਤ੍ਰਿਣਣਣ ਤਾਜੀ ॥

तृणणण ताजी ॥

tirananan taajee ||

ਜ੍ਰਣਣਣ ਜੂਝੇ ॥

ज्रणणण जूझे ॥

jrananan joojhe ||

ਲ੍ਰਣਣਣ ਲੂਝੇ ॥੫੩੫॥

ल्रणणण लूझे ॥५३५॥

lrananan loojhe ||535||

ਹਰਣਣ ਹਾਥੀ ॥

हरणण हाथी ॥

haranan haathee ||

ਸਰਣਣ ਸਾਥੀ ॥

सरणण साथी ॥

saranan saathee ||

ਭਰਣਣ ਭਾਜੇ ॥

भरणण भाजे ॥

bharanan bhaaje ||

ਲਰਣਣ ਲਾਜੇ ॥੫੩੬॥

लरणण लाजे ॥५३६॥

laranan laaje ||536||

ਚਰਣਣ ਚਰਮੰ ॥

चरणण चरमं ॥

charanan charama(n) ||

ਬਰਣਣ ਬਰਮੰ ॥

बरणण बरमं ॥

baranan barama(n) ||

ਕਰਣਣ ਕਾਟੇ ॥

करणण काटे ॥

karanan kaaTe ||

ਬਰਣਣ ਬਾਟੇ ॥੫੩੭॥

बरणण बाटे ॥५३७॥

baranan baaTe ||537||

ਮਰਣਣ ਮਾਰੇ ॥

मरणण मारे ॥

maranan maare ||

ਤਰਣਣ ਤਾਰੇ ॥

तरणण तारे ॥

taranan taare ||

ਜਰਣਣ ਜੀਤਾ ॥

जरणण जीता ॥

jaranan jeetaa ||

ਸਰਣਣ ਸੀਤਾ ॥੫੩੮॥

सरणण सीता ॥५३८॥

saranan seetaa ||538||

ਗਰਣਣ ਗੈਣੰ ॥

गरणण गैणं ॥

garanan gaina(n) ||

ਅਰਣਣ ਐਣੰ ॥

अरणण ऐणं ॥

aranan aaina(n) ||

ਹਰਣਣ ਹੂਰੰ ॥

हरणण हूरं ॥

haranan hoora(n) ||

ਪਰਣਣ ਪੂਰੰ ॥੫੩੯॥

परणण पूरं ॥५३९॥

paranan poora(n) ||539||

ਬਰਣਣ ਬਾਜੇ ॥

बरणण बाजे ॥

baranan baaje ||

ਗਰਣਣ ਗਾਜੇ ॥

गरणण गाजे ॥

garanan gaaje ||

ਸਰਣਣ ਸੁੱਝੇ ॥

सरणण सुज्झे ॥

saranan su'jhe ||

ਜਰਣਣ ਜੁੱਝੇ ॥੫੪੦॥

जरणण जुज्झे ॥५४०॥

jaranan ju'jhe ||540||

ਤ੍ਰਿਗਤਾ ਛੰਦ ॥

तृगता छंद ॥

tiragataa chha(n)dh ||

ਤੱਤ ਤੀਰੰ ॥

तत्त तीरं ॥

ta't teera(n) ||

ਬੱਬ ਬੀਰੰ ॥

बब्ब बीरं ॥

ba'b beera(n) ||

ਢੱਲ ਢਾਲੰ ॥

ढल्ल ढालं ॥

dda'l ddaala(n) ||

ਜੱਜ ਜੁਆਲੰ ॥੫੪੧॥

जज्ज जुआलं ॥५४१॥

ja'j juaala(n) ||541||

ਤੱਜ ਤਾਜੀ ॥

तज्ज ताजी ॥

ta'j taajee ||

ਗੱਗ ਗਾਜੀ ॥

गग्ग गाजी ॥

ga'g gaajee ||

ਮੱਮ ਮਾਰੇ ॥

मम्म मारे ॥

ma'm maare ||

ਤੱਤ ਤਾਰੇ ॥੫੪੨॥

तत्त तारे ॥५४२॥

ta't taare ||542||

ਜੱਜ ਜੀਤੇ ॥

जज्ज जीते ॥

ja'j jeete ||

ਲੱਲ ਲੀਤੇ ॥

लल्ल लीते ॥

la'l leete ||

ਤੱਤ ਤੋਰੇ ॥

तत्त तोरे ॥

ta't tore ||

ਛੱਛ ਛੋਰੇ ॥੫੪੩॥

छच्छ छोरे ॥५४३॥

chha'chh chhore ||543||

ਰੱਰ ਰਾਜੰ ॥

रर्र राजं ॥

ra'r raaja(n) ||

ਗੱਗ ਗਾਜੰ ॥

गग्ग गाजं ॥

ga'g gaaja(n) ||

ਧੱਧ ਧਾਯੰ ॥

धद्ध धायं ॥

dha'dh dhaaya(n) ||

ਚੱਚ ਚਾਯੰ ॥੫੪੪॥

चच्च चायं ॥५४४॥

cha'ch chaaya(n) ||544||

ਡੱਡ ਡਿੱਗੇ ॥

डड्ड डिग्गे ॥

dda'dd ddi'ge ||

ਭੱਭ ਭਿੱਗੇ ॥

भब्भ भिग्गे ॥

bha'bh bhi'ge ||

ਸੱਸ ਸ੍ਰੋਣੰ ॥

सस्स स्रोणं ॥

sa's srona(n) ||

ਤੱਤ ਤੋਣੰ ॥੫੪੫॥

तत्त तोणं ॥५४५॥

ta't tona(n) ||545||

ਸੱਸ ਸਾਧੈਂ ॥

सस्स साधैं ॥

sa's saadhai(n) ||

ਬੱਬ ਬਾਧੈਂ ॥

बब्ब बाधैं ॥

ba'b baadhai(n) ||

ਅੱਅ ਅੰਗੰ ॥

अअ्अ अंगं ॥

a'a a(n)ga(n) ||

ਜੱਜ ਜੰਗੰ ॥੫੪੬॥

जज्ज जंगं ॥५४६॥

ja'j ja(n)ga(n) ||546||

ਕੱਕ ਕ੍ਰੋਧੰ ॥

कक्क क्रोधं ॥

ka'k krodha(n) ||

ਜੱਜ ਜੋਧੰ ॥

जज्ज जोधं ॥

ja'j jodha(n) ||

ਘੱਘ ਘਾਏ ॥

घग्घ घाए ॥

gha'gh ghaae ||

ਧੱਧ ਧਾਏ ॥੫੪੭॥

धद्ध धाए ॥५४७॥

dha'dh dhaae ||547||

ਹੱਹ ਹੂਰੰ ॥

हह्ह हूरं ॥

ha'h hoora(n) ||

ਪੱਪ ਪੂਰੰ ॥

पप्प पूरं ॥

pa'p poora(n) ||

ਗੱਗ ਗੈਣੰ ॥

गग्ग गैणं ॥

ga'g gaina(n) ||

ਅੱਅ ਐਣੰ ॥੫੪੮॥

अअ्अ ऐणं ॥५४८॥

a'a aaina(n) ||548||

ਬੱਬ ਬਾਣੰ ॥

बब्ब बाणं ॥

ba'b baana(n) ||

ਤੱਤ ਤਾਣੰ ॥

तत्त ताणं ॥

ta't taana(n) ||

ਛੱਛ ਛੋਰੈਂ ॥

छच्छ छोरैं ॥

chha'chh chhorai(n) ||

ਜੱਜ ਜੋਰੈਂ ॥੫੪੯॥

जज्ज जोरैं ॥५४९॥

ja'j jorai(n) ||549||

ਬੱਬ ਬਾਜੇ ॥

बब्ब बाजे ॥

ba'b baaje ||

ਗੱਗ ਗਾਜੇ ॥

गग्ग गाजे ॥

ga'g gaaje ||

ਭੱਭ ਭੂਮੰ ॥

भब्भ भूमं ॥

bha'bh bhooma(n) ||

ਝੱਝ ਝੂਮੰ ॥੫੫੦॥

झज्झ झूमं ॥५५०॥

jha'jh jhooma(n) ||550||

ਅਨਾਦ ਛੰਦ ॥

अनाद छंद ॥

anaadh chha(n)dh ||

ਚੱਲੇ ਬਾਣ ਰੁੱਕੇ ਗੈਣ ॥

चल्ले बाण रुक्के गैण ॥

cha'le baan ru'ke gain ||

ਮੱਤੇ ਸੂਰ ਰੱਤੇ ਨੈਣ ॥

मत्ते सूर रत्ते नैण ॥

ma'te soor ra'te nain ||

ਢੱਕੇ ਢੋਲ ਢੁੱਕੀ ਢਾਲ ॥

ढक्के ढोल ढुक्की ढाल ॥

dda'ke ddol ddu'kee ddaal ||

ਛੁੱਟੈ ਬਾਨ ਉੱਠੈ ਜ੍ਵਾਲ ॥੫੫੧॥

छुट्टै बान उट्ठै ज्वाल ॥५५१॥

chhu'Tai baan u'Thai javaiaal ||551||

ਭਿੱਗੇ ਸ੍ਰੋਣ ਡਿੱਗੇ ਸੂਰ ॥

भिग्गे स्रोण डिग्गे सूर ॥

bhi'ge sron ddi'ge soor ||

ਝੁੱਮੇ ਭੂਮ ਘੁੱਮੀ ਹੂਰ ॥

झुम्मे भूम घुम्मी हूर ॥

jhu'me bhoom ghu'mee hoor ||

ਬੱਜੇ ਸੰਖ ਸੱਦੰ ਗੱਦ ॥

बज्जे संख सद्दं गद्द ॥

ba'je sa(n)kh sa'dha(n) ga'dh ||

ਤਾਲੰ ਸੰਖ ਭੇਰੀ ਨੱਦ ॥੫੫੨॥

तालं संख भेरी नद्द ॥५५२॥

taala(n) sa(n)kh bheree na'dh ||552||

ਤੁੱਟੇ ਤ੍ਰਣ ਫੁੱਟੇ ਅੰਗ ॥

तुट्टे त्रण फुट्टे अंग ॥

tu'Te tran fu'Te a(n)g ||

ਜੁੱਝੇ ਵੀਰ ਰੁੱਝੇ ਜੰਗ ॥

जुज्झे वीर रुज्झे जंग ॥

ju'jhe veer ru'jhe ja(n)g ||

ਮੱਚੇ ਸੂਰ ਨੱਚੀ ਹੂਰ ॥

मच्चे सूर नच्ची हूर ॥

ma'che soor na'chee hoor ||

ਮੱਤੀ ਧੁਮ ਭੂਮੀ ਪੂਰ ॥੫੫੩॥

मत्ती धुम भूमी पूर ॥५५३॥

ma'tee dhum bhoomee poor ||553||

ਉੱਠੇ ਅੱਧ ਬੱਧ ਕਮੱਧ ॥

उट्ठे अद्ध बद्ध कमद्ध ॥

au'The a'dh ba'dh kama'dh ||

ਪੱਖਰ ਰਾਗ ਖੋਲ ਸਨੱਧ ॥

पक्खर राग खोल सनद्ध ॥

pa'khar raag khol sana'dh ||

ਛੱਕੇ ਛੋਭ ਛੁੱਟੇ ਕੇਸ ॥

छक्के छोभ छुट्टे केस ॥

chha'ke chhobh chhu'Te kes ||

ਸੰਘਰ ਸੂਰ ਸਿੰਘਨ ਭੇਸ ॥੫੫੪॥

संघर सूर सिंघन भेस ॥५५४॥

sa(n)ghar soor si(n)ghan bhes ||554||

ਟੁੱਟਰ ਟੀਕ ਟੁੱਟੇ ਟੋਪ ॥

टुट्टर टीक टुट्टे टोप ॥

Tu'Tar Teek Tu'Te Top ||

ਭੱਗੇ ਭੂਪ ਭੰਨੀ ਧੋਪ ॥

भग्गे भूप भंनी धोप ॥

bha'ge bhoop bha(n)nee dhop ||

ਘੁੱਮੇ ਘਾਇ ਝੂਮੀ ਭੂਮ ॥

घुम्मे घाइ झूमी भूम ॥

ghu'me ghai jhoomee bhoom ||

ਅਉਝੜ ਝਾੜ ਧੂਮੰ ਧੂਮ ॥੫੫੫॥

अउझड़ झाड़ धूमं धूम ॥५५५॥

aaujhaR jhaaR dhooma(n) dhoom ||555||

ਬੱਜੇ ਨਾਦ ਬਾਦ ਅਪਾਰ ॥

बज्जे नाद बाद अपार ॥

ba'je naadh baadh apaar ||

ਸੱਜੇ ਸੂਰ ਵੀਰ ਜੁਝਾਰ ॥

सज्जे सूर वीर जुझार ॥

sa'je soor veer jujhaar ||

ਜੁੱਝੇ ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਖੇਤ ॥

जुज्झे टूक टूक ह्वै खेत ॥

ju'jhe Took Took havai khet ||

ਮੱਤੇ ਮੱਦ ਜਾਣ ਅਚੇਤ ॥੫੫੬॥

मत्ते मद्द जाण अचेत ॥५५६॥

ma'te ma'dh jaan achet ||556||

ਛੁੱਟੇ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਅਨੰਤ ॥

छुट्टे ससत्र असत्र अनंत ॥

chhu'Te sasatr asatr ana(n)t ||

ਰੰਗੇ ਰੰਗ ਭੂਮ ਦੁਰੰਤ ॥

रंगे रंग भूम दुरंत ॥

ra(n)ge ra(n)g bhoom dhura(n)t ||

ਖੁੱਲੇ ਅੰਧ ਧੁੰਧ ਹਥਿਆਰ ॥

खुल्ले अंध धुँध हथिआर ॥

khu'le a(n)dh dhu(n)dh hathiaar ||

ਬੱਕੇ ਸੂਰ ਵੀਰ ਬਿਕ੍ਰਾਰ ॥੫੫੭॥

बक्के सूर वीर बिक्रार ॥५५७॥

ba'ke soor veer bikraar ||557||

ਬਿਥੁਰੀ ਲੁੱਥ ਜੁੱਥ ਅਨੇਕ ॥

बिथुरी लुत्थ जुत्थ अनेक ॥

bithuree lu'th ju'th anek ||